“Hər il müxtəlif layihələrdə Azərbaycanımızı təmsil edirəm”

Leyla Rəsulzadə: “Cəmiyyətin gənclərdən tələbləri artdıqca, gənclərin özünü anlamasına zaman qalmır”

Azərbaycanlı gənclər hansı ölkədə təhsil almalarından asılı olmayaraq, ölkəmizin təbliğini yaddan çıxarmırlar. Gənclərimizin Vətənə belə bağlı olmaları onların mənəvi inkişafının bir göstəricisidir. Çin Xalq Respublikasının Tsinghua Universitetində təhsil alan Leyla Rəsulzadə də belə gənclərimizdən biridir. Qeyd edək ki, L. Rəsulzadə 1989-cu ildə Bakı şəhərində anadan olub. 2007-ci ildə Azərbaycan Respublikasının İncəsənət Gimnaziyasını bitirdikdən sonra Çin Xalq Respublikasının Pekin şəhərində Çin dili kurslarında oxumağa başlayıb.

- Sizdə Çin dilinə maraq haradandır?

- Çin haqqında təəssüratlarım ilk növbədə, onların xaricilərə çox böyük diqqət ayırması ilə başlamışdı. O zamanlar (2007-ci ildə), Pekinə hələ çox xarici gəlməmişdi deyə, mənim kimi ilk addımlarına qədəm qoyanların ancaq bircə öyrəşə bilmədikləri bir amil o oldu ki, harada olursa olsun, sənə sonsuz diqqət ayrılırdı. Paltarının rənginə qədər, həyat seçimlərinin ən son detalına qədər sorğu-sual olunurdun adi insanlardan.

Kursları bitirdikdən sonra, bakalavrı oxumaq qərarına gəldim. İmtahanlardan keçərək, Dövlət Proqramına düşdüm. Bununla da Pekin Dillər və Mədəniyyət Universitetinin (BFSU) Çin dili və Çin mədəniyyəti fakültəsinə daxil oldum. Dörd il ərzində saysız ölkələrdən gələn dostlar tapdım. Təcrübəm artdıqca çinlilərlə də tezliklə dostlaşırdım. Bu günə qədər 5 ilə yaxın dostluq etdiyim çinlilər var. Həddindən çox maraqlı və ruhca güclü millətdirlər. Demək olar ki, sərt xasiyyətli olmağı mənə məhz Çində “başa saldılar”.

Bakalavrı bitirməyimə bir il qalmış, artıq çoxdandır ürəyimdə olan arzumu yerinə yetirməyə başladım: Azərbaycanın mədəniyyətini və tarixi irsini Çin xalqına tanıtdırmaq. Diplom işimi məhz “Dədə Qorqud” kitabı ilə Çin xalqının ən qədim kitablarından olan “Üç Hanzı Kitabı”nı bir-biri ilə müqayisə edib, yeni gələn insan nəsli üçün nə qədər vacib olduğunu və hər iki kitabın yeni nəsillər üçün bir növ ən güclü vətənpərvərlik tərbiyəsinin verilməsini qeyd etdim. “Dədə Qorqud”u isə Azərbaycan xalqının bir növ pasportu adlandırdım.

Hələ də yadımdadır, Çində seçdiyim müəllimim məni bu fikirdən çəkindirmək istəyirdi. Çünki görüləsi iş həddindən çox idi. Təsəvvür edin, “Dədə Qorqud” kitabının ilk dəfə Çin dilinə tərcüməsini 2 aya bitirməli idim. Üstəgəl, ilk dəfə mən bir xarici tələbə kimi Çinin “Üç Hanzı Kitabı”nı öyrənib ilk dəfə bu universitetdə bu növ diplom işi açmalı idim. Axır ki, razılıq alıb 4 aya diplomu yazdım. Bitirərkən, universitet professoru məndən söz aldı ki, diplomu bir şərtlə əlimə verəcək ki, mən “Dədə Qorqud” kitabını Çin dilində çap edəcəm. Diplomu verdilərsə də, təəssüflər olsun ki, bu günə qədər çap etdirməyə heç bir təşkilat və ya sponsor tapa bilmədim. Bu barədə işlər hələ də davam edir.

-Hazırda hansı sahə üzrə təhsil alırsız?

- Hazırda magistr pilləsini oxumağa davam edirəm. Bu dəfə axır ki, səbir edib dil və mədəniyyətini mənimsədiyim ölkənin ən məşhur akademiyasında - Tsinghua Universitetində Art və dizayn fakültəsindəyəm. Rəssamlıq, marağımı ən çox çəkən bir sənət olub. Çəkdiyim əsərlərin çoxu simvolistika və sufiliyə həsr olunur.

Bu yaxınlarda hər iki ildən bir ümumdünya xalqları üçün keçirilən “Pekin beynəlxalq incəsənət Biennale” 2014-15 sərgisinə (bjbiennale.com.cn/en/index.aspx) də qeydiyyata düşmək üzrəyəm. Bu ilin mövzusu diqqətimi çəkdi: “Yaddaş və yuxu”.

Bakımızı və Bakımızdan yaddaşımda qalan anları yeni bir üslubda Çin auditoriyasına təqdim etmək istədim. Hazırda bir neçə variantda artıq hazırladığım eskizlərin içindən ən yaxşısını seçirəm.

Qalanı isə yeni üslublarla yeni seriya əsərlərim üzərində işləyirəm. Adını “Clitopiya” qoyaraq, bu günün insan cəmiyyətinin beynindəki fikir və yenilikləri əks etdirmək istədim. Bu günün insan nəslinin üzləşdiyi paradoksların içində nə qədər əsl mətləbdən uzaqlaşdıqlarını göstərmək istədim. Bu günün gəncləri çox vaxt üzləşdikləri yeni dünyadan, sürətlə dəyişən cəmiyyətdən bəzən qorxub özlərinə çəkilirlər. Cəmiyyətin yeni nəsil gənclərdən tələbləri artdıqca, gənclərin özünü anlaması, kimliyinin aşkar olunmasına zaman qalmır. Bu isə bəzi nöqsanlara gətirib çıxara bilər.

İnsan bir mühitdən uzaqlaşıb qürbətdə ömrünü keçirərkən, bir vaxtlar müəyyən cəmiyyətin bir hissəsindən ayrılmış olur. Bu isə ilk növbədə yeni horizontalların açılması, yeni fikrin oyanması kimi mühüm dəyişikliklərə gətirib çıxarır. Artıq, yeni perspektivlərdən özünü və üzv olduğun cəmiyyətin problemlərini aydın görməyə başlayırsan. Bu isə mənim yenicə çəkməyə başladığım əsərlərin, “Clitopiya” fəslinin əsas mövzusu olacaq. Vaxtımın imkanı dairəsində “Clitopiya” adlı ingilis dilində də kiçicik əsərimi yazıram. Ümid edirəm ki, dekabrdan sonra müraciət edəcəyim xarici qəzetlərdən biri qısa hekayəmi də dərc etməyə razılaşacaq.

Bu illər Afrikadan tutmuş Asiyaya qədər yeni gənc və dinamik Rəssamlar İttifaqı yaradırlar. Yeni studiyalar və yeni rəssamlıq üslubları üzərində durmadan işlər gedir. Mənim öz arzum bu ittifaqların bir üzvü olmaq və bacardıqca Azərbaycanın prizmasından dünyanın əks etdirilməsini həyata keçirməkdir.

Yaya yaxın alınsa, Çində ilk sərgimi açacam, insallah. Bakıda da yayda sərgi açmaq artıq dəvəti almışam.

- Çin-Azərbaycan əlaqələrində gənclərin orda ictimai aktivliyinin nə kimi rolu var?

- Çox böyük rolu var. Yaxın illər ərzində bütün xalqlar və mədəniyyətlərin təmsil edilməsi üçün ÇXR-in açdığı imkanlar demək olar ki, idealdır. Çox işlər görülə bilər. Gənclərimiz Azərbaycanımızı təmsil və təbliğ etmək baxımından çox fəaldırlar.

-Gənclərimiz mənəvi inkişaf baxımdan çinli gənclərə nə dərəcədə nümunədir?

- İki xalqın çox oxşar mənəvi dəyərləri var. Yəni, 7 il təcrübəmdən deyə bilərəm ki, iki tərəf görüşdükdə asanlıqla bir-birini anlaya bilir və ən asası müxtəlif mədəniyyət və həyat baxışları haqqında rahat dialoqlar aparılır. Bircə Çin dilini bilmək mütləqdir. Ən əsas baryer ilk illərdə dilin tez mənimsənilməsidir. Sonrası asan gəlir. Çinlilər açıq dialoqa bu illər çox müsbət münasibət bəsləyirlər. Əvvəlki illər kimi bağlılıq artıq hiss olunmur.

-Xaricdə təhsil alan gənclərimiz dövlətimizi layiqincə təmsil edə bilirlərmi?

- Mən şəxsən özümdən danışa bilərəm. Hər il bacardığım qədər müxtəlif layihələrdə Azərbaycanımızı təmsil edirəm. Bu günə qədər daim mənə kömək edən iki tələbəni deyə bilərəm; Qabil və Adil. Hər ikisi də mənə çox böyük kömək olurlar. Çox istedadlı gənclərdi.

Bu yaxınlarda iki layihədə iştirak etmişik. Biri oktyabrda Pekinin məşhur universitetlərin birində baş tutmuşdu. Əsas hədəf çinlilərin Azərbaycan mədəniyyət və tarixini daha da ətraflı tanımaları idi. Əlimizdə olan əyani vəsaitlərlə, üstəgəl, yaratdığımız “Keep Calm and Love Baku”, “ Keep Calm and Drink Lankaran Tea”, “Keep Calm and Love Azerbaijan”, “ Keep Calm and listen to MUGAM” və s. kimi posterlərlə xarici qonaqların da diqqətini cəlb etməyə nail olmuşduq. Bütün verilən sualları ətraflı cavablandırırdıq. Bu növ tədbirlər və Dünya Ölkələrinin Mədəniyyəti günləri keçiriləndə biz həmişə bacardığımız qədər aktiv olmağa çalışırıq.

Digər layihələrdən birinə bu ay “Facebook”dan qoşulduq. Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü münasibəti ilə xaricdə yaşayan azərbaycanlıların 30 saniyəlik video təbrik çarxını biz də Pekindən çəkib göndərdik.

-Çindəki azərbaycanlı gənclərin həmrəyliyi necədir?

- Çalışırıq ki, həmrəylik gündən-günə daha da güclənsin. Nə də olsa, güc birlikdədir.

-Siz gənclərlə bağlı hansı işlər görürsünüz?

- Mən hər il tanıdığım dostlarımla gördüyüm layihələrin çoxu təhsil aldığımız universitetlərin icazə verdiyi qədərdir. Bir çox başqa, daha böyük miqyaslı, daha maraqlı və faydalı tədbirlər var. Amma çoxunda iştirak etməyə şansımız olmur.

-Orada çinlilərə, ümumiyyətlə asiyalı gənclərə Azərbaycanı necə tanıdırsız?

- Bakıdan hərə gətirdiyi materiallarla: müxtəlif növ kitablar, onlayn posterlər, miniatür xalçalar, milli şərflər, müxtəlif növ tanıtdırıcı videolarla Vətənimizi təbliğ edirik. Birdə ki, yerli çinlilərin və müxtəlif jurnalistlərin suallarına bacardığımız qədər ətraflı cavab verməklə Azərbaycanı tanıdırıq.

- Onları Bakıya dəvət edirsizmi?

- Çinli dostlarımızın çoxu Bakımızda olub, artıq. Bakını çox bəyənirlər. Söz dolusu danışırlar. İnsan qulaq asdıqca daha çox ölkəsindən sarı darıxır.

- Çindən Azərbaycan necə görünür?

- Maraqlı sualdır.... Çindən Azərbaycanımız daha gözəl, Bakımız daha qabarıq yaddaşda qalır. Məhz xaricdə Vətənin bir insan üçün nə dərəcədə vacib olduğunu anlayırsan. Əsl Vətən sevgisinin tərbiyəsi məncə qürbətdə oyanır. Azərbaycanlı olduğunu Çində deyərkən bir növ dünya ölkələrinin palitrasında nə dərəcədə vacib bir rol oynadığını artıq inkar edə bilmirsən. Məncə, özünü dünya xalqlarının bir hissəsi kimi hiss etmək böyük bir möcüzədir. Burada qazandığın hər növ təcrübə isə ömürlük bir xəzinəndir. Hara getsən köməyin olacaq. Üstəgəl vurğunu olduğum Çin heroqlifləri dünyanın, məncə, 2-ci ən maraqlı, qədim və gözəl dilidir.

Fuad Hüseynzadə

Palitra.2014.-9 dekabr.-S.11.