Təbiət motivləri gənc rəssam Ramil Məmmədovun yaradıcılığında

Azərbaycan rəngkarlığında istər klassik, istər yaşlı nəsil, istərsə də müasir dövr rəssamlarının yaradıcılığında təbiət motivləri, güllərin-çiçəklərin təsviri, dağların, dərələrin, dənizin, çayların, sonsuz səmanın və s. özünəməxsus fərdi formalarla tərənnümünə rast gəlməmək mümkün deyil. Rəssamları ilhama gətirən təbiət motivləri rəngarəngliyi, bəzən mücərrədliyi, bəzən sadəliyi ilə öz tamaşaçısına gözəlliyi təqdim etməyə çalışır.

Azərbaycan təbiətinin füsunkar görünüşü gənc rəssam Ramil Məmmədovun yaradıcılığında da öz əksini tapmışdır. Ramil Məmmədov 1981-ci il 27 oktyabrda Yevlax rayonunun Xaldan kəndində anadan olub. İlk rəssamlıq sənətinin sirlərini kəndlisi olan rəssam Əbülfətdən almışdır.

2002-ci ildə Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Akademiyasının Rəngkarlıq ixtisasına qəbul olunmuşdur. Bu ali təhsil akademiyasında Ramil Azərbaycanın xalq rəssamı Böyükağa Mirzəzadənin emalatxanasında rəngkarlığın demək olar ki, bütün sirlərini mənimsəyə bilmişdir. 2006-cı ildə bakalavr təhsilini bitirən gənc rəssam diplom işini əfsanəvi qəhrəman Koroğluya həsr etmişdir. Ramil 2007-2009-cu illərdə Dövlət Rəssamlıq Akademiyasının Təsviri sənət fakültəsində Rəngkarlıq ixtisası üzrə magistr təhsili almışdır. Magistr təhsili alan zaman Ramil Əməkdar rəssam Fərman Qulamovun emalatxanasında yaradıcılığın sirlərini öyrənmişdir. Magistr işində gənc rəssam “Nəsirəddin Tusi məktəbi” adlı yaradıcılıq işini yerinə yetirmişdir. Bundan sonra gənc rəssam öz yaradıcılığında müntəzəm şəkildə tarixi mövzulu əsərlər yaratmaqdan usanmır, indinin özündə də, bu səpkili yaradıcılıq eskizləri etməklə məşğuldur.

Ramil Məmmədov təbiəti, xüsusilə də güllərin-çiçəklərin zərif təsvirini əsərlərində canlandırmağı sevən gənc rəssamlardan biridir. Bu mənada onun “Yasəmənlər”, “Xaldan”, “Sükut”, “Xaldanda axşam”, “Payız”, “Turan qəsəbəsi”, “Balaxanı mədənləri”, “Qızıl güllər”, “Güllər” və digər əsərləri təbiətin bir parçasının həssas təsvirinin tərənnümü ilə zərif duyğuların təqdimatını verir.

Ramil Məmmədovun güllərlə olan natürmortları yüksək bədii ifadə vasitələri ilə özünün xoş tərənnümünü təqdim edir. “Şamamalar”, “Qızıl güllər”, “Ağ güllər” və digər tablolarındakı incə təsvir bir daha rəssamın təbiətə, gözəlliyə olan həssaslığını və eyni zamanda onun nikbin ruhundan doğan yaradıcılığını şərtləndirir.

“Qızıl güllər” natürmortunda isə sadəcə nikbinlik deyil, daha çox lirik-romantik duyğu yüklü əsər nümunəsi ilə rastlaşırıq. Soyuq və açıq rəng qamması bu lirikliyi təmin edən əsas amildir. Fonunun açıq tonlu bataqlıq rəngində olması zərif güllərin xoş aurasına sanki daha bir incəlik qataraq, onların məsumluğunu, mehriban dünyalarında insanlara sevinc bəxş etməkdən başqa bir niyyət daşımadıqlarını diqtə edir. Bu cür ifadə vasitəsi rəssamın təsvir obyektinə olan fərdi münasibəti ilə izah olunur.

Ramil Məmmədov bütün mənzərə əsərlərində - bağ, şəhər, kənd, sahil bağı - istənilən məkanın təsvirində təbiət motivlərinə, ağacların, güllərin, səmanın təsvirinə xüsusi fikir vermişdir.

Təbiətdə mövcud olan bütün motivlərin - əzəməti və ya zərifliyi, möhtəşəmliyi və ya intimliyi, sərtliyi və ya kövrəkliyi, sədaqəti və ya xəyanəti, dözümlüyü və ya təkəbbürlüyü, şıltaqlığı və ya ciddiyyəti ilə fərqlənən öz xarakteri vardır. Kamil rəssamlıq əsərlərində istifadə edilmiş həmin motivlərin xarakterinin verilməsi üçün insan təsvirlərinin iştirak etmədiyi bu tablolarda həm də fərdi sənətkar münasibəti obrazlılığın yaradılmasını şərtləndirir.

Ramil Məmmədov təbiətdə müəyyən bir obyekti hava, işıq, ətraf mühitin təsirindən doğan dəyişiklikləri ilə ifadə etmək üçün yeni-yeni təsvir vasitələri tapmağa səy göstərir. Buna görə də bəzən o eyni bir naturanı bir neçə dəfə çəkir. Ramil Məmmədovun əksər mənzərələri kiçik ölçülü olmasına baxmayaraq, bədii və ifaçılıq cəhətdən etüd deyil, tamamlanmış bədii əsər təsirini oyadır. Çünki bunlarda rəssam təbiətdən aldığı ətri, təəssüratı, yaxud da onun naturalistik surətini deyil, müəyyən bir yerin bədii surətdə ümumiləşdirilmiş və müəyyən bir ideya estetik məzmunu əks etdirən obrazını yaradıb. Əsərlərdə obrazlı ifadəliyi, əlvan rənglərin mütənasibliyini, zəngin kolorit diqqəti cəlb edir.

Rəssam “Xaldan” kəndinin özünəməxsus cazibəsini, onun əhvalını və zahirini böyük rəğbət və məhəbbətlə bizə ötürür. Ramil Məmmədov mənzərələrinin bir incə xüsusiyyəti rəssamın xasiyyətinin yeni çalarını açırdı -təbiətə hədsiz sevgi bəsləyən bir insan kimi o, adi insanın gözlə görə bilməyəcəyi təbiət gözəlliyinin daxili və dərin anlamını görür, dərk edir. O, sanki təbiətin susqun və sirli qəlbini oxumağa yaxındır.

Mövzu baxımından təzadlı olmaları dərhal duyulan bu lövhələri, əslində rəssamın yaşadığı zamanla apardığı “bədii dialoq” da adlandırmaq olar. Odur ki, onlarda təsvirə gətirilənlər göründüyündən daha çox, rəssamın arzuladığı, xəyalında canlandırdığı biçimdədirlər. Formalar və səthlər arasında klassik mənada olmalı olan hədləri “yoxa çıxarmaqla” onların birinin digərinə bağlılığını, rənglərin isə rəngi ilə yanaşı ifadə etdiyi hislərin təbiətlə qovuşağına nail olan müəllif yaratdığı reallıqla tamaşaçı düşüncələrini tarıma çəkə bilmişdir. Odur ki, əsərlərində daha çox rənglərin ruh tutumunu və plastik imkanlarını sərgiləməyə səy göstərən Ramil Məmmədovun belə əsərləri düşündürücü, tamaşaçını dialoqa səsləyən, eyni zamanda ona davamlı zövq verəndirlər...

Ramil Məmmədov 2002-ci ildən həm ölkədaxili, həm də beynəlxalq miqyaslı sərgilərin iştirakçısıdır. Bu sərgilərdə nümayiş etdirdiyi əsərlərinə görə müxtəlif səpkili diplomlara və mükafatlara layiq görülmüşdür. Ramil Məmmədovun əsərləri Türkiyədə, Rusiyada, Qazaxıstanda, Almaniyada və. s ölkələrin şəxsi kolleksiyalarında nümayiş etdirilir.

Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Akademiyasında 2009-cu ildən gənc rəssam Ramil Məmmədov gələcək nəsillərə rəngkarlığın sirlərini öyrətməklə məşğuldur.

Samir Sadıqov

Sənətşünaslıq üzrə

fəlsəfə doktoru

palitra.-2015.-2 dekabr.-S.13.