“Müasir dövrdə təhsil sisteminin inkişafında İKT-nin rolu əvəzsizdir”

“Mən universitetdə bir çox fənləri tədris edirəm ki, onların tədrisində informasiya kommunikasiya texnologiyalarından istifadə etmədən yan keçmək qeyri-mümkündür”

İnkişaf etmiş ölkələrdə olduğu kimi, son zamanlar respublikamızda da təhsil sahəsində İKT tətbiq etməklə, təhsildə innovativ texnologiyanın, keyfiyyətin artırılmasına xüsusi yer verilir. Hazırda təhsilin informasiyalaşdırılmasına dair hüquqi baza yaradılıb, məktəblərə kompüter, noutbuk və elektron lövhələr verilir, şəbəkə avadanlıqları ilə təmin edilməkdədir. Bu gün Azərbaycanda müəllimlər İKT-nin imkanlarından yararlanaraq, onun təhsil sistemində tətbiqinə nail ola biliblər.

Layihə çərçivəsində müsahibimiz Azərbaycan Turizm və Menecment Universitetinin İctimai fənlər kafedrasının baş müəllimi, kulturoloq Vüsalə Məmmədzadədir:

- 2015-2016-cı tədris ili arxada qaldı. Baş müəllim olaraq bu tədris ili ilə bağlı nə demək istərdiniz?

- 2015-2016-cı tədris ili mənim üçün yaddaqalan illərdən biri oldu. Bldiyiniz kimi, bu ilin fevral ayında Azərbaycan Turizm və Menecment Universitetinin yaranmasının 10 illiyi qeyd olundu. Bu münasibətlə Azərbaycan Turizm və Menecment Universitetinin inkişafında xidmətlərimə görə, Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin Fəxri Fərmanı ilə təltif olundum. Müəllim olaraq, mənə verilən bu mükafatdan dəyərli nə ola bilərdi.

2015/2016-cı tədris ilində universitetimizin elmi-tədqiqat işlərində mütəmadi olaraq iştirak etdim. Respublikada və xaricdə mədəniyyət və turizm sahəsi üzrə keçirilmiş bir neçə konfranslarda uğurla iştirak edərək Azərbaycan Turizm və Menecment Universitetini yüksək səviyyədə təmsil etməyə nail oldum.

- Universitetinizdə, tədrisin gedişində hansı irəliləyişlər, inkişaf özünü göstərir?

-ATMU ölkəmizin ən gənc ali təhsil ocaqlarındandır. Universitetimizin əsas hədəfi tələbələrimizi yüksək elmi biliklərə, tədqiqat işlərinə yiyələnməyi bacarmaq qabiliyyətinə istiqamətləndirməyi, cəmiyyət-fərd münasibətlərinə həssaslıqla yanaşan, peşəkar kadr kimi həyata hazır olan gənc mütəxəssislər yetişdirməkdən ibarətdir. Müasir dünya ilə ayaqlaşmaq, dəyişkən tələblərə cavab vermək gənclərdən dünyagörüşlü, bilikli və bacarıqlı olmağı tələb etdiyi kimi, fərdi keyfiyyətlərini artırmağı və kollektiv ruhda çalışmağı labüd edir. Təklif etdiyimiz ixtisaslar, xaricdə və ölkəmizin aparıcı müəssisələrində təcrübə, beynəlxalq və yerli təşkilatlarla həyata keçirilən layihələrdə və ixtisaslaşdığımız sahələr üzrə elmi tədqiqatlarda iştirak etmək, həmçinin başqa ölkəyə getmədən Avropa ali təhsil müəssisəsinin diplomunu qazanmaq fürsəti yaradır.

Bu gün çəkinmədən, fəxrlə deyə bilərəm ki, məzunlarımız ölkəmizin aparıcı turizm müəssisələrində layiqli yerlərini tutmaqla yanaşı, dünyanın nüfuzlu universitetlərində heç bir çətinlik çəkmədən təhsillərini davam etdirirlər. Onu da qeyd edim ki, tələbələrimiz məzun olduqda artıq bir neçə xarici dillərdə sərbəst danışmağı bacarırlar.

Azərbaycan Turizm və Menecment Universitetində (ATMU) Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin Mədəniyyətşünaslıq üzrə Elmi-Metodiki Mərkəzi ilə Azərbaycan Turizm və Menecment Universiteti arasında əməkdaşlıq haqqında Anlaşma memorandumu imzalanıb.

Həmin sənəddə regionlarda yerləşən turizm xidmət obyektlərində çalışanların maarifləndirilməsi və beynəlxalq təcrübəyə əsasən təlimatlandırılması istiqamətində əməkdaşlığın gücləndirilməsi məsələsi də öz əksini tapıb. Anlaşma Memorandumuna mədəniyyət müəssisələrinə turistlərin cəlb edilməsi istiqamətində birgə layihələrin həyata keçirilməsi, Mərkəzin “Gənc mədəniyyət işçilərinin koordinasiya kreativ qrupu” üzvlərinin dəstəyi ilə universitet tələbələrinin müxtəlif mədəniyyət, turizm obyektlərində təcrübə keçməsinə dair layihələrin işlənib hazırlanması daxildir. Qarşılıqlı informasiya, məsləhət və metodiki yardımların göstərilməsi, YUNESKO-nun Dünya Maddi İrs Siyahısına və Qeyri-Maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ Siyahısına daxil edilmiş Azərbaycan mədəni irs nümunələrinin qorunması və beynəlxalq səviyyədə təbliği məqsədilə birgə tədbirlərin keçirilməsi və digərləri həlli vacib bilinən məsələlər sırasındadır. Memorandumun səmərəli icrası məqsədilə müvafiq əmrə əsasən koordinasiya qrupunun yaradılması qərara alınıb.

Hazırda bu layihəyə start verilib və universitetimiz tərəfindən bu layihədə mən də iştirak edirəm. 27 iyul 2016-cı il tarixində “Gənc mədəniyyət işçilərinin koordinasiya kreativ qrupu”nun Xızı, Şabran və Siyəzən rayonlarından olan 30 üzvü “Turizm müəssisələrində mədəni xidmətin təşkili” adlı təlimdə iştirak edərək İKT-nin bu sahənin inkişafında və təbliğində xüsusi və əvəzsiz rolundan ayrıca söhbət açdım.

- İnformasiya kommunikasiya texnologiyalarını (İKT) tətbiq olunduğu əsas sahələrdən biri də təhsildir. Təhsilin inkişafında İKT-nin rolunu necə qiymətləndirirsiniz?

- Müasir dövrdə təhsil sisteminin inkişafında informasiya kommunikasiya texnologiyalarının rolu əvəzsizdir.

Mən universitetdə bir çox fənləri tədris edirəm ki, onların tədrisində informasiya kommunikasiya texnologiyalarından istifadə etmədən yan keçmək qeyri-mümkündür. Məsələn, Dünya mədəniyyəti, dünya muzeyləri, İncəsənət tarixi, Dünya memarlıq tarixi və s. kimi fənləri tədris edirəm, ən maraqlı dərslər kimi də yadda qalır, təbii ki, İKT vasitəsilə. Biz dərslərimizdə virtual olaraq, demək olar ki, bütün dünya muzeylərini gəzirik, oradakı eksponatlarla, dünya rəssamlarının əsərləri ilə, yaxud da dünya memarlığı ilə yaxından tanış oluruq.

Mən sizə bəzi müsbət tərəflərini xatırlatdım, indi də mənfi tərəflərini xatırladım. Təəssüflə deyə bilərəm ki, gənclərimizin virtual həyat tərzinə çox alışmasından irəli gələrək kitab oxumaq həvəsləri, demək olar yox dərəcəsindədir. Məlumat üçün sizə deyim ki, hər yarımil semestrin əvvəlində tələbələrə mütləq mühazirələrimin tam elektron versiyasını göndərirəm, əlavə olaraq ədəbiyyat siyahısını da göndərirəm. Seminar vaxtı tələbələrimə müraciət edəndə ki, kitabxanalardan hansı kitabları əldə etdiniz? Təəssüflə qeyd edə bilərəm ki, əgər qrupda 30 nəfər tələbə varsa, onlardan maksimum 1-3 nəfərinin dərslərə kitabdan oxumaqla hazırlaşdığı məlum olur.

Oxu mədəniyyətinin aşağı olması günümüzün mühüm problemlərindən biridir. Oxu mədəniyyəti cəmiyyətin intellektual səviyyəsini artırır. Səviyyə artıq olduqda isə inkişaf, tərəqqi gedir. Hər bir tələbə potensialı informasiya daşıyıcısıdır. Belə olan halda isə elmin düzgün və operativ təbliğinə şərait yaranar ki, bu da öz növbəsində Azərbaycan mədəniyyətinin dünya ictimaiyyətinə təqdim edilməsinə yardımçı ola bilər.

- Bu gün tələbələrin kompüterdən istifadə imkanları hansı səviyyədədir?

- Bu gün tələbələrin kompüterdən istifadə səviyyələri o qədər də qənaətbəxş deyil. Məsələn, tələbələrə dərsləri ilə bağlı hər hansı bir ev tapşırığı verdikdə onlar internet vasitəsilə məlumatları tam araşdırmadan necə gəldi, yanlış məlumatlar olsa belə, oxuyub kifayətlənirlər.

- Bu gün elektron kitabxanalar var. Tələbələr dərsə hazırlaşmaq üçün istədiyi kitabı internetdən əldə edə bilirlər. Sizcə, kifayət qədər yararlana bilirlərmi?

- Kifayət qədər elektron kitabxanalar var ki, tələbələr üçün rahat məlumatlar əldə etmək imkanı yaradır. Amma onu da qeyd edim ki, bu imkanlardan ingilis, rus, alman dillərini bilən tələbələrimiz daha yaxşı faydalana bilir. Azərbaycan dilində elektron kitabxanalarımız, demək olar ki, qənaətbəxş deyil.

- Gələcəkdə siniflərdə, dərslərdə İKT-nin tətbiqi ilə bağlı hansı yenilikləri görmək istərdiniz?

- Azərbaycan Turizm və Menecment Universitetinin ilk yarandığı günlərindən fəaliyyət göstərən ilk müəllimlərindən biriyəm, 2006-cı ildən bu günə qədər dərslərimdə İKT-nin bütün ilk yeniliklərindən istifadə etdim, indi də addım-addım bu yenilikləri tələbələrimə tətbiq edirəm.

Mən dəfələrlə xarici ölkələrin universitetlərində gördüm və müəllim olaraq həmin universitetin istər müəllimlərinə, istərsə də tələbələrinə həsəd apardım. Ən böyük arzum respublikamızda fəaliyyət göstərən dövlət universitetlərinin, eləcə də bizim universitetimizin böyük kampuslarla təmin olması və 24 saatlıq fəaliyyət göstərən dünya standartlarına uyğun müasir tipli, geniş elektron kitabxana ilə təchiz olunmasıdır.

Nigar Abdullayeva

Palitra.-2016.-23 avqust.-S.7.