“Uşaqların tez-tez
soyuqlamasının günahkarı valideyn
və tibb işçiləridir”
Nəsib Quliyev: “Uşaqların
geyiminə, sağlamlığına, qidalanmasına nəzarət
edilməlidir. İsti havalarda uşaqları dənizə aparmaq lazımdır. Günəş
vannası, qum vannası qəbul edilməlidir”
“Azərbaycanda son 20 ildə körpə ölümü göstəricisinin 3 dəfəyədək azalmasına nail olunub”. Səhiyyə Nazirliyinin baş pediatrı, K. Fərəcova adına Elmi-Tədqiqat Pediatriya İnstitutunun direktoru Nəsib Quliyev "Uşaqların icbari dispanzerizasiyadan keçirilməsinə dair Dövlət Proqramı"nın icrasının yekunlarına həsr olunmuş tədbirdə deyib ki, ölkədə uşaq ölümü göstəricisi 1992-1993-cü ildən azalmağa başlayıb:
“Həmin illərdə hər 1000 nəfər diri doğulan
uşağın 29,5 nəfəri 1 yaşına çatanadək
ölürdü. Zaman
keçdikcə bu azalma
davam edib və
hazırda 3 dəfəyədək azalıb". N. Quliyev vurğulayıb ki,
2015-ci il yanvarın 1-dən ölkədə
diridoğulmanın yeni meyarlarının
tətbiqinə keçirilib. Bu meyarlar qüvvəyə minənədək diridoğulma hamiləliyin 28-ci həftəsindən
doğulanlara, bədən kütləsi 1
kq -dan çox
olanlara aid edilirdi: "28-ci həftədən əvvəl
doğulanlar gecikmiş
düşük hesab olunurdu və uşaq kimi qeydiyyata
alınmırdı. 2015-ci il yanvarın
1-dən diridoğulmanın yeni
meyarlarının tətbiqi ilə əlaqədar hamiləliyin
22-28 həftəsində baş verən ölüm hadisələrini də uşaq ölümlərinə əlavə edirik. Buna görə də
uşaq ölümü
göstəricisi 2 promillidən 12 promilliyə qədər
artıb". Nəsib Quliyev qeyd edib ki,
Azərbaycanda süni mayalanma
ilə doğulan uşaqların
sağlamlıq problemləri və onlarda olan risk faktorları digər
uşaqlara nisbətən daha
yüksək olur. N. Quliyev
deyib ki, həm hamiləlik
dövründə, həm də doğuşdan
sonra belə uşaqların
sağlamlığı ilə bağlı bir
sıra risk faktorları yaranır. Azərbaycanda
son illər süni
mayalanmanın sayında artımın olduğunu
deyən N.Quliyev vurğulayıb ki, bu məsələdə
həkim pediatr və mamaginekoloqlar
arasında narazılıq var: "Müəyyən
problem mövcuddur.
Əslində, süni mayalanma
ilə uşaqlar doğularkən
mayalanmanı həyata keçirən mütəxəssis
mütləq şəkildə nəzərə
almalıdır ki, uşaqların sayı
bir və ya ikidən çox olmasın. Lakin həmin
şəxs özünü
sığortalamaq, gələcəkdə ona
verilən pulu geri qaytarmamaq üçün
bir neçə mayalanmış
yumurtanı anaya implantasiya
edir ki, hamiləliyin baş tutması reallığı yüksək
olsun. Elə analar da olur ki,
bu yumurtaların hamısı tutur və nəticədə çoxdöllü
hamiləlik yaranır". Baş pediatr əlavə edib ki, yumurtaların sayı 2-dən çox olduqda mütəxəssislər
müəyyən metodlar vasitəsilə
mayalanmış yumurtanın bir qismini reduksiya edə, yəni
götürə bilər. Baş pediatr qeyd edib
ki, əvvəlki illərdə olduğu kimi, bu il də soyuq
havaların başlaması nəticəsində uşaqlar arasında soyuqdəymə xəstəlikləri
çoxalmağa doğru
gedir. Bunun da günahkarı valideyn və
tibb işçiləridir.O bildirib ki, uşaqların
geyiminə, sağlamlıqlarına nə qədər çox nəzarət edilsə, mövsümi xəstəliklərin
sayının azalmasına nail olmaq olar: “Qışın
hazırlığını yazda və yayda görmək lazımdır. İsti havalarda
uşaqları dənizə aparmaq
lazımdır. Günəş vannası, qum
vannası qəbul edilməlidir. Uşaqların xəstələnməməsi
üçün qidalanma
da vacib faktorlardan biridir. Uşaqlar keyfiyyətli
qidalandırılmadıqda, çoxsaylı problemlər ortaya çıxır”. Baş
pediatr qeyd edib ki, ümumilikdə bu il mövsümi
xəstəliklərlə bağlı ciddi
bir təhlükə yoxdur.
Onun sözlərinə görə, Azərbaycanda
uşaqlar arasında konkret
virus xəstəliklərinin, bakterial xəstəliklərin epidemiyası mövcud deyil. N. Quliyev Səhiyyə Nazirliyinin
Vətəndaşların respublikadan kənar
müalicəyə göndərilməsi üzrə
komissiyanın sədri kimi bu
sahə ilə bağlı bəzi narazılıqlara da aydınlıq gətirib. O hesab edir ki,
Azərbaycanda xəstələrin ölkədən kənara
göndərilməsinə heç bir obyektiv tibbi
göstəriş yoxdur: “Ürək
köçürülməsi əməliyyatından başqa, bütün
müayinə və müalicələr Azərbaycanda
aparılır. Son iki
ildə xaricə göndərilən xəstələr qrup şəkildə kurs
müalicəsi almaq üçün
olan xəstələrdir. Uşaqlar
arasında mərkəzi sinir sisteminin zədələnmələri,
xüsusilə uşaq serebral
iflici olanlardır. Bunlar
3-4 qrup şəklində Türkiyədə
uşaq reabilitasiya mərkəzinə
göndərilir. Eyni zamanda, böyüklər
arasında spinal, yəni onurğa
beyni zədələnmiş xəstələr
Ukraynanın Krım Muxtar Respublikasına yola salınırdı. Lakin
bu torpaqlar Rusiyanın
tabeçiliyinə keçdiyindən və onlarla
hələ müqavilə olmadığından, böyüklər
də Türkiyəyə göndərilir”.
Nigar
Palitra.-2016.-30 noyabr.-S.15.