İqtisad Universitetində nümunəvi dərslər aylığına başlanılıb

Yüksək təhsil səviyyəsinə malik peşəkar kadrlar ölkənin intellektual potensialının əsasıdır. Müasir dövrdə ölkələrin uğurlu və davamlı iqtisadi yüksəlişi insan kapitalının məqsədyönlü inkişafı hesabına əldə edilib. Bütün bunlar təhsilin dövlət xərclərində prioritetliyini getdikcə artırmaqdadır. Dövlətin təhsil xərcləri cəmiyyət üçün yüksək iqtisadi gəlirliyə malikdir. Layihə çərçivəsində bu məqamlara toxunacağıq. Müasir dövrdə təhsilin iqtisadi həyatda rolu əhəmiyyətli dərəcədə artmışdır.

Hazırda təhsil iqtisadiyyatda tələb olunan bilik və bacarıqların aşılanması ilə bərabər, vətəndaşın gələcək həyata və cəmiyyətə inteqrasiyasına hərtərəfli hazırlığı kimi vəzifələri yerinə yetirməlidir. İnsanın ömür boyu təhsil almaq tələbatının ödənilməsi isə təhsilin iqtisadi həyatda rolunu yüksəldən amillərdən ən mühümüdür. Eyni zamanda, sürətli texnoloji tərəqqi bilik və bacarıqların müntəzəm yenilənməsini tələb edir. Bu isə yeni və daha münasib ixtisasa yiyələnməyə və səriştənin inkişafına tələbatı artırır. Orta gəlirli ölkələr arasında rəqabətin güclənməsi, sürətli texnoloji irəliləyiş nəticəsində ixtisas profillərinin tez-tez dəyişməsi təhsilin keyfiyyətinə tələbi daha da artırmışdır.

Bilik və bacarıqlar təhsil müəssisələrinin sayı və təhsilin müddəti ilə deyil, öyrənmə prosesinin keyfiyyəti ilə əldə olunur

Digər tərəfdən, yalnız təhsilə cəlb etmə səviyyəsinin artırılması və təhsil infrastrukturunun genişləndirilməsi insanların bilik və bacarıqlarının yüksəlməsinə tam təminat vermir. Təhsil infrastrukturu zəruri amil olsa da, bilik və bacarıqlar təhsil müəssisələrinin sayı və təhsilin müddəti ilə deyil, öyrənmə prosesinin keyfiyyəti ilə əldə olunur. Son dövrlərdə bir sıra ölkələr tərəfindən təhsilin inkişafı məqsədi ilə təhsil infrastrukturuna, həmin infrastrukturun yeni avadanlıqlarla təchizatına xeyli vəsait xərclənsə də, həmin ölkələrdə təhsilin nəticələrində müsbət irəliləyiş əldə edilməmişdir. Ümumi təhsil pilləsini bitirməsinə baxmayaraq, hesab, oxu və yazı vərdişlərinə malik olmayan çoxlu sayda insanlar vardır. Həmin səbəblərdən təhsilin keyfiyyətinin təminatı başlıca strateji prioritetə çevrilməlidir. Təhsilin keyfiyyətinə və əhatəliliyinə qoyulan yeni tələblər təhsil sistemi anlayışına baxışı da yeniləmişdir. Müasir təhsil sistemi formal (dövlət təhsil sənədinin verilməsi ilə başa çatan) təhsil forması ilə yanaşı, informal (özünütəhsil yolu ilə biliklərə yiyələnmə) və qeyri-formal (müxtəlif kurslarda, dərnəklərdə və fərdi məşğələlərdə əldə edilən və dövlət təhsil sənədinin verilməsi ilə müşayiət olunmayan) təhsil formalarını da nəzərdə tutur. Təməl bacarıqlar uşaqlıq dövrünün ilk illərindən əldə edildiyinə görə uşaqların zehninin erkən yaş dövründən inkişaf etdirilməsi vacibdir. Bu səbəbdən məktəbəqədər təhsilin inkişafı dövlət siyasətində əhəmiyyətli yer tutur. Beynəlxalq təcrübədə təhsilin məzmunu ilə bağlı başlıca meyillərdən biri təhsil kurikulumlarının ölkənin sosial-iqtisadi inkişaf tələbləri və prioritetləri ilə sıx əlaqələndirilməsindən ibarətdir. Kurikulumlar iqtisadi inkişaf məqsədlərinə xidmət edən bilik və bacarıqları, səriştəni aşılayan məzmuna malik olmalıdır. İqtisadi uğurlar əldə etmiş ölkələrdə biliklərə əsaslanan iqtisadiyyatın yaradılması sosial-iqtisadi siyasətin prioriteti olduğundan, kurikulumlarda innovasiyaların əhəmiyyəti, təhsilalanların müxtəlif sosial fəaliyyətə təşviq olunması və onların tədris bacarıqlarının inkişafı xüsusi vurğulanır. Təhsil prosesində bu amilləri əsas tutan Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti bir sıra yeni layihələr icra edir. Universitetdən verilən məlumata görə, bu ali təhsil ocağında yeni layihənin icrasına başlanılıb. Layihə çərçivəsində universitetin professorları və kafedra müdirləri nümunəvi dərslər keçəcəklər. ADİU-dan bildirilib ki, dərslərdə universitetin müəllimləri, doktorant, dissertant, gənc müəllim və əməkdaşları ilə yanaşı, digər ali təhsil müəssisələri, təşkilat və şirkətlərin nümayəndələri də iştirak edəcəklər. Layihənin məqsədi təhsil verənlərin bilik və bacarıqlarının təkmilləşdirilməsi, eyni zamanda, qocaman professor və təcrübəli pedaqoqların tədris və təlim texnologiyaları sahəsindəki biliklərini gənc nəslə ötürməsidir. Müasir dövrün aktual problemlərinə həsr olunan nümunəvi dərslərin dinləyiciləri innovativ təlim texnologiyalarının tətbiqi ilə yanaşı, nümunəvi dərsdə öyrənilən problemlə bağlı nəzəri bilik və praktik bacarıqlara da yiyələnəcəklər. Nümunəvi dərslər bir ay davam edəcək.

Universitet MBA səviyyəsində səhiyyə menecerləri hazırlayacaq

Universitetin rektoru Ədalət Muradov jurnalistlərlə görüşündə deyib ki, Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetində yeni İqtisadi mühəndislik fakültəsinin yaradılması gündəmdədir. Onun sözlərinə görə, bu fakültənin yaradılması ilə bağlı yeni ixtisaslar açılacaq. Eyni zamanda bu ildən Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti MBA səviyyəsində səhiyyə menecerləri hazırlamağa başlayacaq: “Mən İqtisad Universitetinə insan kapitalını istehsal edən müəssisə kimi yanaşıram. Bu baxımdan UNEC-də yaradılmış kapital istehsal prosesinə tətbiq edilən zaman daha çox onun sahibinə gəlir gətirməlidir. Bu hansı ixtisaslar üzrə olacaq? Onu biz müəyyən edə bilmərik. O barədə işə götürənlər bizə müraciət etməlidirlər ki, onlara hansı kadrlar lazımdır”. Daha sonra o qeyd edib ki, bunu nəzərə alaraq UNEC-in işəgötürənlərlə açıq söhbəti aparılacaq. Əmək bazarının tələblərinin nədən ibarət olduğunu bilmək üçün işəgötürənlərlə mütəmadi əlaqədə olmaq lazımdır. Yəni bizim hazırladığımız kadr işəgötürənin tələbinə uyğun olmalıdır, bunu isə bizə işəgötürən deməlidir.

Azərbaycanın məruz qaldığı itki və tələfatların qiymətləndirilməsi üzrə tətbiq olunan metodologiyanın müzakirəsinə həsr olunan elmi seminar

Onu da qeyd edək ki, Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetində Ermənistanın silahlı təcavüzü nəticəsində Azərbaycanın məruz qaldığı itki və tələfatların qiymətləndirilməsi üzrə tətbiq olunan metodologiyanın müzakirəsinə həsr olunan elmi seminar keçirilib. “Azərbaycan Respublikası ərazilərinin Ermənistan silahlı qüvvələrinin işğalı nəticəsində məruz qaldığı itki və tələfatların qiymətləndirilməsi üzrə “İşçi Qrupu”nun üzvləri, millət vəkilləri, rektorlar, əlaqədar nazirlik və komitələrin nümayəndələri, eləcə də UNEC-in professor-müəllim heyətinin iştirak etdiyi seminar Azərbaycanın məruz qaldığı itki və tələfatları əks etdirən videoçarxın nümayişi ilə başlayıb. UNEC-in rektoru, professor Ədalət Muradov mövzunun aktuallığını vurğulayaraq, Azərbaycan-Ermənistan münaqişəsi zamanı ölkəmizin verdiyi maddi-mənəvi itkilərdən danışıb. Erməni təcavüzünün Azərbaycana vurduğu mənəvi itkilərin hesablanmasının mümkünsüzlüyünü diqqətə çatdırıb. Avrasiya Qiymətləndiricilər Birlikləri Assosiasiyası İdarə Heyətinin sədri, “İşçi Qrupu”nun rəhbəri, millət vəkili, UNEC-in professoru Xanhüseyn Kazımlı “Faciələrimizin təqvimi üzrə itki və tələfatlarımızın qiymətləndirilməsi üzrə metodologiyaların şərhi” mövzusunda məruzə ilə çıxış edib. Bildirib ki, beynəlxalq tədbirlərdə “Münaqişə, müharibə və terror nəticəsində itki və tələfatların dəyərinin hesablanması üzrə vahid metodologiyanın Azərbaycan tərəfindən hazırlanması təklif olunub. Əldə olunan razılaşmalara əsasən, qurum üzvlərinin irəli sürdükləri “əlavə və dəyişikliklər nəzərə alınmaqla həmin metodologiyanı əks etdirən “standart” qəbul edilib. “İşçi Qrupu” öz fəaliyyətində mövcud qiymətləndirmə təcrübəsinə və standartlarına, eləcə də xarici ölkələrdən dəvət olunan ekspertlərin rəylərinə istinad edərək yekun nəticəyə gəlib. Əldə olunan nəticə Mərkəzi Bankın rəsmi məzənnəsi əsasında ABŞ dolları ilə ifadə olunub. Seminarda Tarixi və Mədəniyyət abidələri üzrə İctimai Birliyin sədri Faiq İsmayılovun və işçi qrupunun üzvü Mirzəli Fətəliyevin çıxışları dinlənilib. Onlar qiymətləndirmənin kəmiyyət göstəriciləri ilə yanaşı aparılması metodologiyası barədə ətraflı məlumat veriblər. Seminar müzakirələrlə davam edib. Məsələnin beynəlxalq təşkilatlarda da müzakirəsi, erməni təcavüzü nəticəsində ölkəmizə dəyən maddi və mənəvi zərərin dünya ictimaiyyətinə olduğu kimi çatdırılması məqsədi ilə işçi qrupunun tərkibində beynəlxalq təşkilatların nümayəndələrinin təmsil edilməsi təklif edilib. Tədbir iştirakçıları müzakirələrin digər ali məktəblərdə aparılmasının vacibliyini vurğulayıblar. Qafqaz Universitetinin rektoru Ahmet Saniç növbəti tədbirin Qafqaz Universitetində keçirilməsi təklifi ilə çıxış edib.

Anar Miriyev

Palitra.-2016.-16 yanvar.-s.11.