“Rumınlar azərbaycanlıları istiqanlı millət kimi tanıyırlar”

Kamran Allahverdiyev: “Kluj-AM telekanalında qonaq olub Rumıniya ilə Azərbaycan arasındakı isti münasibətlər, dostluq əlaqələri, ölkəmiz barədə ətraflı danışdım”

Rumıniyada ali təhsilini davam etdirən Kamran Allahverdiyev bu günlərdə yerli telekanalalrdan birində qonaq olub və Azərbaycan, adət-ənənələrimiz haqqında söhbət açıb. Bu barədə “Palitra”ya danışan Kamran Allahverdiyev deyib: “Avram Mirceanın rəhbərlik etdiyi Kluj-AM adlanan telekanala dəvət edildim və Ligia Bocsenin aparıcılıq etdiyi proqramda aktiv iştirak etdim. Burada Rumıniya ilə Azərbaycan arasındakı isti münasibətlər, dostluq əlaqələri, ölkəmiz barədə ətraflı danışdıq. Əsas mövzu isə xalqımızın böyük bayramlarından biri olan Novruz bayramı idi. Çünki bu bayram yenicə bitib və turistlərin diqqətinin çəkilməsi baxımından da belə bayramların təbliği vacibdir. Söhbət əsnasında Novruz bayramı hər il xalqımız tərəfindən böyük təntənə ilə qeyd etdiyimizi və Novruz bayramını baharın ilk günü, yazın gəlməsinin rəmzi kimi də adlandırdığımızı, həmin gün Günəş dünyanın cənub yarımkürəsindən şimal yarımkürəsinə keçdiyi vaxt gecə ilə gündüz bərabərləşdiyini, yaz fəsli başladığını izah etdim. Əlavə olaraq bu məlumatları da bildirdim ki , Azərbaycanda təbiətin oyanması Novruz ilə başlayır və hətta Novruzun gəlişinə bir ay qalmış çox təntənəli şəkildə bayrama hazırlıqlar başlayır. Hər həftənin çərşənbə axşamı öz adət-ənənələrimizə müvafiq olaraq - Su, Od, Torpaq və Yel çərşənbəsi (ilaxır və ya bayram çərşənbələri də olur) qeyd edilir. Bir sıra maraqlı məqamlara da toxundum ki, çox güman bu rumın tamaşaçılar üçün qeyri-adi görünəcəkdi. Buna misal olaraq Novruz bayramında, çərşənbələrdə həyətlərdə tonqalların qalanmasıdır. Tonqalın üstündən atlanaraq köhnə ilin azar-bezarının da yandırılması kimi inancın olmasını nəql etdim. Onu da qeyd etdim ki, odun üstündən hoppananlar nəğmələrdə oxuyarlar. Bildirdim ki, əsrlərin sınağından çıxmış mənəvi dəyərlərimizi, adət-ənənələrimizi özündə yaşadan bayramda Novruz süfrəsi, Novruz xonçası olur. Bütün bunlar aparıcının da diqqətini çəkdi. Həmçinin izah ediridim ki, bu süfrəni hazırlamağa axır çərşənbədən başlayırlar. Süfrəyə qoymaq üçün müxtəlif şirnilər bişirilir. Süfrədə "s" hərfi ilə başlayan yeddi yemək, o cümlədən sumax, sirkə, süd, səməni, səbzi və s. olmalıdır. Bundan əlavə, süfrəyə güzgü və şam qoyulur, güzgünün qarşısına isə bəzədilmiş yumurta qoyulur. Bunun da simvolik mənası var. Şam od, işıq rəmzi, güzgü isə aydınlıq, şəffaflıq rəmzidir. Digər maarqlı adətlərimizə də toxunub danışdım ki, hətta Novruz bayramı qədim adətlər və oyunlarla çox zəngindir. Qədim adətlərə misal olaraq "Xıdır İlyas"ı (məhsuldarlıq, çiçəklənmə simvolu), "Kos-kosa" əyləncəli meydan oyununu və fal açmanı göstərmək olar. Bildirdim ki, Ənənələrimizə görə, bayramın ilk gecəsi hər kəs evdə olmalıdır. Əgər Novruzun ilk günü evdə olmasan, yeddi il evdə görsənməyəcəksən. Qədim adətlərə görə, Novruzun ilk gecəsi səhərədək şam yandırılır, söndürülmüş ocaq, sönmüş şam isə uğursuzluq əlamətidir. İstiqanlığımızdan da söz açıb dedim ki, Novruz bayramında kin-küdürət unudulur. Heç kəs bir-biri ilə küsülü qalmır. Novruz bayramı yadda bolluq, xeyirxahlıq, gözəllik bayramı kimi qalır. Bütün bunları rumın tamaşaçılar üçün izah etdikdən sonra bəzi rumın dostlarım da mənə müraciət edərək bayramımız haqqında daha ətraflı məlumat verməyimi xahiş edirdilər. Ümumiyyətlə qeyd edim ki, rumınlar azərbaycanlıları istiqanlı millət kimi tanıyırlar”.

Tural Tağıyev

Palitra.-2017.-30 mart.-S.6.