“Ermənistan hökumətinin
danışıqların formatını dəyişməyə
cəhd etməsi qəbuledilməzdir”
“BMT
Təhlükəsizlik Şurası dörd qətnamə qəbul
edib. O qətnamələrdə bizim
torpaqlarımızın azad edilməsi,
Ermənistan qoşunlarının oradan dərhal
və tam şəkildə
çıxarılması tələb edilir”
“Həmsədrlər Ermənistana aydın mesaj göndəriblər ki,
danışıqların formatının dəyişilməsinə
yönəlmiş cəhd qəbuledilməzdir. Ondan bir neçə gün öncə Avropa
İttifaqının yüksək səviyyəli rəsmiləri
eyni bəyanatla çıxış ediblər.
Bu format artıq uzun illərdir mövcuddur
və onu dəyişmək cəhdi
danışıqlar prosesini bloklamaq cəhdidir. Onun üçün də bütün
məsuliyyət məhz həmin tərəfin üzərindədir.
Heç bir format dəyişilə bilməz”
“Ərazi bütövlüyümüz
beynəlxalq hüququn
fundamental prinsipidir. BMT Nizamnaməsində də,
Helsinki Yekun Aktında
da ərazi bütövlüyü və
öz müqəddəratını
təyinetmə prinsipləri
arasında açıq-aydın
balans ifadə edilib. Öz müqəddəratını təyinetmə heç vaxt ərazi bütövlüyünün pozulması
ilə nəticələnə
bilməz. Bununla
da biz bir daha beynəlxalq hüquq prinsipləri, BMT Təhlükəsizlik Şurasının
müvafiq qətnamələri
və Azərbaycanın
ərazi bütövlüyü
çərçivəsində bu münaqişənin nizamlanmasına hazırıq”
“Ermənistan tərəfindən
Azərbaycanın beynəlxalq
səviyyədə tanınmış
ərazilərinin 20 faizinin
işğalı faktı
mövcuddur. Bunun nəticəsində Azərbaycanın əzəli
torpağı olan Dağlıq Qarabağ və onun ətrafındakı
yeddi rayonumuz Ermənistanın işğalı
altındadır. Bir milyondan
artıq qaçqın
və məcburi köçkün bu gün həmin o işğalın əziyyətini
çəkir. Bizim xalqımıza
qarşı etnik təmizləmə həyata
keçirilib. İşğal olunmuş ərazilərdəki
bütün tarixi abidələrimiz Ermənistan
silahlı qüvvələri
tərəfindən dağıdılıb
və məhv edilib. Bu, ATƏT-in iki dəfə oraya göndərdiyi faktaraşdırıcı missiyalarının
hesabatlarında da əksini tapıb”. Bu fikirləri Prezident
İlham Əliyev VII Qlobal Bakı Forumunun açılışındakı
nitqində bildirib.
Prezident vurğulayıb
ki, Azərbaycan torpaqlarının işğalı
beynəlxalq hüququn
kobud pozulmasıdır,
eyni zamanda, beynəlxalq təşkilatların
qətnamələrinin də
kobud şəkildə
pozulmasıdır: “BMT Təhlükəsizlik
Şurası dörd qətnamə qəbul edib. O qətnamələrdə
bizim torpaqlarımızın
azad edilməsi, Ermənistan qoşunlarının
oradan dərhal və tam şəkildə
çıxarılması tələb
edilir. ATƏT, İslam
Əməkdaşlıq Təşkilatı,
Qoşulmama Hərəkatı,
Avropa Parlamenti və digər təşkilatlar da buna bənzər qərar və qətnamələr qəbul
edib ki, onlar beynəlxalq hüquqa, ədalətə
əsaslanır. Məhz o qətnamələr
bu münaqişənin
sülh yolu ilə həll edilməsi üçün
hüquqi zəmin yaradır. Status-kvo qəbuledilməzdir.
Bu münaqişənin nizamlanması ilə bağlı mandat əldə edən Minsk qrupunun həmsədr ölkələrinin başçıları
da bəyan ediblər ki, status-kvo qəbuledilməzdir.
Biz bunu tamamilə
dəstəkləyirik. Bunun üçün isə Ermənistan Azərbaycanın
işğal olunmuş
ərazilərindən öz
qoşunlarını çıxarmalıdır
və qaçqın və məcburi köçkünlərin doğma
yurdlarına qayıdışı
üçün müvafiq
şərait yaradılmalıdır”.
“Biz görürük ki,
Ermənistan hökuməti
bu gün danışıqların formatını
dəyişməyə cəhd
edir” - deyən Prezident qeyd edib ki, bu,
qəbuledilməzdir: “Hesab
edirik ki, bu, danışıqlar prosesini bloklamağa yönəlmiş cəhdlərdir.
Bu, təkcə bizim fikrimiz deyil, beynəlxalq təşkilatlar da bizim fikrimizi bölüşür. Bu günlərdə ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrləri
müvafiq bəyanatla
çıxış ediblər.
Onlar Ermənistana aydın mesaj göndəriblər ki, danışıqların
formatının dəyişilməsinə
yönəlmiş cəhd
qəbuledilməzdir. Ondan bir
neçə gün öncə Avropa İttifaqının yüksək
səviyyəli rəsmiləri
eyni bəyanatla çıxış ediblər.
Bu format artıq uzun illərdir mövcuddur və onu dəyişmək cəhdi danışıqlar
prosesini bloklamaq cəhdidir. Onun üçün də bütün məsuliyyət məhz həmin tərəfin üzərindədir. Heç bir
format dəyişilə bilməz.
Bu, birincisi. İkincisi, danışıqlar nəticəyönümlü
olmalıdır, yalnız
danışıqlar xatirinə
aparılmamalıdır. Azərbaycan bu prosesi irəli
aparmağa hazırdır
və bu danışıqlar nəticəsində
bizim ərazi bütövlüyümüz bərpa
edilməlidir. Ərazi bütövlüyümüz
beynəlxalq hüququn
fundamental prinsipidir. BMT
Nizamnaməsində də,
Helsinki Yekun Aktında
da ərazi bütövlüyü və
öz müqəddəratını
təyinetmə prinsipləri
arasında açıq-aydın
balans ifadə edilib. Öz müqəddəratını təyinetmə heç vaxt ərazi bütövlüyünün pozulması
ilə nəticələnə
bilməz. Bununla
da biz bir daha beynəlxalq hüquq prinsipləri, BMT Təhlükəsizlik Şurasının
müvafiq qətnamələri
və Azərbaycanın
ərazi bütövlüyü
çərçivəsində bu münaqişənin nizamlanmasına hazırıq”.
Hikmət
Hacıyev:
“Minsk qrupunun həmsədrlərinin
son bəyanatı məhz
Ermənistana ünvanlanıb”
Prezident
Administrasiyasının xarici
siyasət məsələləri
şöbəsinin müdiri
Hikmət Hacıyev jurnalistlərə müsahibəsində
deyib ki, ATƏT-in
Minsk qrupunun həmsədrlərinin
son bəyənatı ilə
əlaqədar Azərbaycan
Respublikasının mövqeyi
ifadə olunub: “Belə ki, bu
bəyanatda əks olunan fikirlərin bir qismi Azərbaycan
Respublikasının mövqeyini
əks etdirir və biz hesab edirik, bu bəyanat
məhz Ermənistana ünvanlamış bir bəyanatdır. Onun ünvan sahibi
məhz Ermənistan Respublikasıdır”. Şöbə
müdiri bildirib ki, danışıqlarda hər hansı şərtin qoyulması qəbulediməzdir və danışıqlar olduğu
şəkildə davam
etdirilir: “Bəyanatda,
həmçinin qeyd olunur ki, aqressiv
ritorika əsasında
fikirlərin səsləndirilməsi
də doğru deyil. Bundan başqa, həmsədrlər
bəyanatda münaqişənin
həlli ilə bağlı mərhələli
həll prinsiplərini
qeyd ediblər. Burada vurğulanır ki, Azərbaycan torpaqları işğaldan azad edilməli, məcburi köçkünlər geri
qaytarılmalıdır. Bu, Helsinki Yekun Aktında
da göstərilib.
Xalqların öz müqəddəratını
təyinetmə prinsipi
dövlətlərin ərazi
bütövlüyünə xələl gətirməməlidir.
Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ
bölgəsinin statusuna
gəldikdə isə
Azərbaycan hər zaman ərazi bütövlüyü çərçivəsində
bu məsələni müzakirə etməyə
hazırdır. Burada da
Helsinki Yekun Aktının
əsas prinsiplərinə
istinad olunmalıdır”.
Ermənistan tərəfinin danışıqların
formatını dəyişdirmək
iddialarının əsassız
olduğunu qeyd edən Hikmət Hacıyev bildirib ki, görüşlər də görüş naminə deyil, nəticəyönümlü olmalıdır.
Salome Zurabişvili:
“Dağlıq Qarabağ separatçılarının Abxaziya
və Cənubi Osetiyaya səfər etmələri bizim üçün çox ağrılıdır”
Qeyd edək ki, Gürcüstan
Prezidenti Salome Zurabişvili
Ermənistan parlamentinin
sədri Arart Mirzoyanla görüşdə
deyib ki, Dağlıq Qarabağ separatçılarının Abxaziya
və Cənubi Osetiyaya səfər etmələri, eyni zamanda, bu münaqişələrin
eyni və simmetrik olması barədə danışmaları
Gürcüstan üçün
çox kədərli
və ağrılı
məsələdir. Gürcüstanın
dövlət başçısı
deyib ki, bu münaqişələr
regionumuzun birgə inkişafını məhdudlaşdırır:
“Gürcüstanın işğal
altında olan iki ərazisi var və əgər
biz ölkənin maraqları
barədə danışırıqsa,
o zaman bizim üçün əsas və yeganə maraq ondan ibarətdir
ki, bizim suverenliyimiz və ərazi bütövlüyümüz
yalnız sözdə
deyil, faktiki olaraq da tanınmalıdır”.
S.Zurabişvili Minsk qrupu
və Cenevrə danışıqlar formatının
passiv olduğunu vurğulayıb və bildirib ki, bu
formatlar vəziyyətdə
dönüş yarada
biləcək siyasi qərarlar qəbul edə bilmirlər: “Hesab edirəm ki, biz, bu münaqişələrin
beynəlxalq normalar əsasında həllində
yeni mərhələyə
nail olunması üçün
birgə çalışmalıyıq”.
Dövlət başçısı
qeyd edib ki, Gürcüstan ərazisində olmayan münaqişə ölkədə
yaşayan azərbaycanlılar
və ermənilər
üçün də
çox ağrılıdır:
“Bu münaqişə Gürcüstan
ərazisinə keçsə,
ölkə üçün
dağıdıcı ola bilər. Buna görə də
bütün münaqişələr
sülh yolu və beynəlxalq normalar əsasında həllini tapmalıdır”.
Anar Miriyev
Palitra 2019.- 15 mart.- S.4.