Beynəlxalq reytinq agentliyi: “Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişaf tempi artacaq”

İqtisadiyyat bütün dövlətlərin inkişafının əsasını təşkil edir. Azərbaycanda iqtisadi inkişaf üçün bütün imkanlar mövcuddur və ölkəmiz özünəməxsus inkişaf metodu ilə fərqlənir. Ölkə iqtisadiyyatının inkişafı istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər öz uğurlu nəticəsini verməkdədir.

S&P Azərbaycanın kredit reytinqini təsdiqləyib

Ölkəmizin sosial-iqtisadi inkişafı istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər, əldə edilən uğurlar davamlı olaraq dünyanın mötəbər beynəlxalq iqtisadi qurumları tərəfindən də yüksək qiymətləndirilir. Belə təşkilatlardan biri olan Dünya Bankı ilin əvvəlində açıqladığı “Dünya iqtisadiyyatının perspektivləri” adlı hesabatında göstərib ki, 2019-cu ildə Azərbaycanda ÜDM-in artımı 3,6 faiz səviyyəsində proqnozlaşdırılır. Bu göstərici 2020-ci il üçün 3,3 faiz təşkil edəcək. Bank 2021-ci ildə Azərbaycanda iqtisadi artımı 2,7 faiz səviyyəsində proqnozlaşdırır. Qeyd edək ki, Azərbaycan 1992-ci ildə Dünya Bankı Qrupuna qoşulub.

“Standard & Poor`s” (S&P) beynəlxalq reytinq agentliyi 2019-cu ildə Azərbaycan iqtisadiyyatının 2,3 faiz artacağını gözləyir. Bu barədə agentliyin hesabatında məlumat verilir. S&P Azərbaycanın xarici və milli valyutada uzunmüddətli və qısamüddətli suveren kredit reytinqini “BB+/B” səviyyəsində təsdiqləyib. Agentliyin proqnozlarına əsasən, 2020-ci ildə Ümumi Daxili Məhsul (ÜDM) 3 faiz, 2021-ci ildə 3,1 faiz artacaq. 2019-cu ildə Azərbaycanın nominal ÜDM-i 80 milyard manat, 2020-ci ildə 84 milyard manat, 2021-ci ildə 88 milyard manat həcmində proqnozlaşdırılır. Bundan başqa, S&P adambaşına düşən ÜDM-in artım tempinin sürətlənəcəyini gözləyir. Belə ki, proqnozlara əsasən həmin göstərici 2019-cu ildə 2,3 faiz, 2020-ci ildə 3 faiz, 2021-ci ildə 3,1 faiz təşkil edəcək.

“İqtisadi müstəqillik bizə imkan verir ki, müstəqil siyasət aparaq, Azərbaycan xalqının maraqlarını müdafiə edək”

Beynəlxalq təşkilatların ölkəmizin iqtisadi inkişafı ilə bağlı son illər açıqladığı müsbət göstəricilər reallığa söykənir. Prezident İlham Əliyev Nazirlər Kabinetinin son iclasında bildirib ki, bu gün Azərbaycan iqtisadi inkişaf baxımından heç kimdən, heç bir beynəlxalq maliyyə qurumundan,... heç bir ölkədən asılı deyil: “İqtisadi müstəqillik bizə imkan verir ki, müstəqil siyasət aparaq, Azərbaycan xalqının maraqlarını müdafiə edək. Keçən il iqtisadi inkişaf baxımından uğurlu il olub. Deyə bilərəm ki, keçən il dərin iqtisadi islahatlar ili olub və bu islahatların nəticələrini indi hər kəs görür. Büdcəmizə daxilolmalar böyük dərəcədə artıb. beynəlxalq təşkilatlar, aparıcı maliyyə qurumları Azərbaycanda gedən prosesləri çox böyük maraqla izləyirlər və bizim işimizə çox yüksək qiymət verirlər. Mən xüsusi qeyd etməliyəm ki, Dünya Bankının “Doing Business” hesabatında Azərbaycan dünya miqyasında 25-ci yerdədir. İl ərzində biz 32 pillə irəliyə getmişik. Hesab edirəm ki, bu, rekord göstəricidir. Biznesi aparmaq üçün yaradılan şəraitə görə dünya miqyasında 25-ci yerdə olmaq böyük nailiyyətdir”.

Mövcud iqtisadi göstəricilərə baxdıqda müsbət göstəricilər müşahidə edilir. Belə ki, ümumi daxili məhsul, yəni iqtisadi artım keçən il Azərbaycanda 1,4 faiz olub, qeyri-neft sektorunun inkişafı 1,8 faizdir. Sənaye istehsalı 1,5 faiz artıb, qeyri-neft sektorunda isə sənaye istehsalı 9,1 faiz, kənd təsərrüfatı 4,6 faiz artıb. Ölkə iqtisadiyyatına keçən il 17,2 milyard manat sərmayə qoyulub. Ölkə başçısının sözlərinə görə, bu çox böyük rəqəmdir və ən sevindirici hal ondan ibarətdir ki, bu sərmayənin 11 milyard manatı, ondan da çoxu ölkəmizin qeyri-neft sektoruna qoyulan sərmayədir. Bu, onu göstərir ki, Azərbaycan sərmayə qoyuluşu üçün çox cəlbedici ölkədir. Valyuta ehtiyatlarımız 3 milyard dollar məbləğində artıb. Beləliklə, bu gün ölkəmizin valyuta ehtiyatları 45 milyard dollara bərabərdir.

Bundan başqa, ixrac 36 faiz artıb. Ümumi rəqəmi götürsək, ixracımız 19 milyard dollara çatıb.

Son vaxtlar əldə edilən nailiyyətlərdən biri də orbitə çıxarılmış "Azerspace-2" peykidir ki, bu da ölkəmiz üçün böyük uğurdur. Keçən il üçüncü peyk orbitə buraxılmaqla Azərbaycan kosmik dövlət kimi öz mövqelərini daha da möhkəmləndirdi. Bu gün ölkəmiz nəhəng iqtisadi layihələrin müəllifi kimi də tanınır. Ötən il Cənub Qaz Dəhlizinin rəsmi açılışı oldu ki, bu, tarixi hadisə kimi yadda qaldı. Bu layihə bundan sonra onilliklər ərzində Azərbaycana böyük xeyir, həm siyasi, həm də iqtisadi və maliyyə mənfəəti gətirəcək. Keçən il Cənub Qaz Dəhlizinin tərkib hissəsi olan TANAP layihəsi də işə düşdü və artıq fəaliyyətdədir. Beləliklə, Cənub Qaz Dəhlizinin dörd layihəsindən üçü reallaşdı. Bu, bizim böyük uğurumuzdur, tarixi uğurumuzdur. Ölkəmizi nəqliyyat mərkəzinə çevirmək üçün keçən il çox önəmli hadisə baş verdi ki, Ələt Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı öz işinə başladı. Beləliklə, Azərbaycan tranzit ölkə kimi artıq özünü dünyada təsdiqlədi.

Bundan başqa, bu gün xarici ölkələrdə Azərbaycan Ticarət evləri yaradılır. Artıq Belarusda, Çində, Ukraynada, Latviyada, Polşada Azərbaycan Ticarət evləri açılıb. Bu Ticarət evlərinin açılması nəticəsində həmin ölkələrə bizim ixracımız da artır. Yaxın gələcəkdə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində və Rusiyada Azərbaycan Ticarət evlərinin açılması nəzərdə tutulur.

Sənaye zonalarının, sənaye məhəllələrinin, sənaye parklarının yaradılması geniş vüsət alıb. Nəinki Sumqayıtda, indi Gəncədə, Mingəçevirdə və digər şəhərlərdə də bu proses gedir. Bu günə qədər bizim sənaye parklarımızda 67 rezident var. Onlardan 40 rezident artıq fəaliyyətdədir. Bu günlərdə Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının ərazisində inşa olunmuş “SOCAR karbamid” zavodu istifadəyə verilib. “SOCAR karbamid” zavodunun istehsala başlaması azot gübrəsi idxalına ehtiyacı aradan qaldıracaq, bununla da ölkənin xarici valyuta xərcləri azalacaq. Zavod ildə 435 milyon kubmetr təbii qaz həcmindən xammal kimi istifadə etməklə 650-660 min ton karbamid məhsulu istehsal etmək gücündədir. İstehsal həcminin 70 faizi ixrac üçün nəzərdə tutulur ki, bu da ölkəyə hər il 160 milyon dollara qədər əlavə gəlirin daxil olmasına imkan verəcək. Bu zavodun işə düşməsi Azərbaycanda kənd təsərrüfatının inkişafında mühüm rol oynayacaq. Daha əvvəl idxal üçün sərf edilən illik 90 milyon dollara qədər valyuta vəsaitləri ölkədə qalacaq, eyni zamanda zavod respublikamız üçün əlavə gəlir mənbəyinə çevriləcək.

Nigar Abdullayeva

Palitra 2019.- 29 yanvar.- S.5.