“Kamança aləti həyatımın əsas hissəsini təşkil edir”

Elə musiqi alətləri var ki, həmin alətlərdə musiqi ifa olunarkən insanı çox uzaqlara aparır və mənəvi zövq bəxş edir. Bu gün gənclərin çox hissəsinin ifaçılığa üz tutduğu bir zamanda, nədənsə musiqi alətlərində ifa etməyə maraq azalıb. Bu və digər məsələlərdən danışmaq üçün uzun illərdi ki, kamança alətində ifa edən və bu aləti özünə sənət və həyat dostu seçən, hazırda Azərbaycan Radio və Televiziya Verilişləri Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin əməkdar kollektivi Səid Rüstəmov adına Xalq Çalğı Alətləri Orkestrində çalışan Sevda Nəsirova ilə həmsöhbət olduq. Sevdə xanım da bu gün gənclərin musiqi alətində ifaya az maraq göstərdiyini dedi və özünün sənətə gəlişindən və kamança alətinə olan hədsiz sevgi və marağından danışdı.

- Hələ uşaq yaşlarımdan mütəmadi olaraq xalq çalğı alətləri orkestrinin televiziya konsertlərini daim izləyirdim. Elə o zamandan musiqiləri dinləyə-dinləyə mənədə də musiqiyə həvəs yaranıb, eyni zamanda nəsilimizdə də musiqiçilər olub, amma onlar professional olmayıblar. Yəni, nəsilimizdə kamança, tar, balaban alətlərində ifa edənlər və ifaçılar olublar. Ancaq onlar bu sənətlə bir həvəskar olaraq məşğul olublar.

Mən birinci sinifə gedən də bizə elan etdilər ki, müəllim piano dərsi keçəcək. Bizə bildirdilər ki, kim istəyirsə o dərnəyə yazıla bilər. Bir il həmin piano dərnəyinə getdim. Bir ildən sonra dərnək bağalandı, ancaq mənim daxilimdə musiqiyə olan həvəs qalmaqda idi. Elə bu səbəbdən də başqa bir musiqi məktəbinə gedib imtahan verdim və piano şöbəsinə düşdüm. Amma o zaman mən getdiyim 8 saylı musiqi məktəbinin direktoru atama dedi ki, qızınızı kamança sinifinə qoyaq. Atam dedi fərq etməz, musiqi olsun və o müəllimin məsləhəti ilə kamança sinifinə getdim. Onu da qeyd edim ki, həkimlik sənətinə və gimnastika idman növünə çox böyük həvəsim vardı. Eyni zamanda musiqiyə marağım daha çox idi.

- İlk vaxtlar kamança alətində ifa edəndə sizə çətin oldumu və hansı musiqini ifa edirdiniz?

- Ümumiyyətlə, kamança alətində lirik əsərləri ifa etməyi o qədər də xoşlamıram, bu səbəbdən də həmişə nədənsə iti əsərləri çalmağa can atıram. Yəni, xarakterimdən irəli gələrək çarpışan və həmişə hərəkətdə olan, çılğın əsərləri ifa etməyi xoşlayıram. Lirikanı da sevirəm, amma ritmik əsərləri daha çox ifa edirəm. Mən deyərdim ki, kamançanın özü elə lirik musiqidir. Bilirsiniz, bu alətdə lirik musiqiləri ifa etmək daha yaxşıdır. Kamançanın kamanla çalınmağının özü elə həzinlik deməkdir.

-Neçə ildir bu alətdə ifa edirsiniz və onunla ünsiyyətdə olursunuzmu?

-Bir maraqlı məqamı xatırlatmaq istərdim ki, uşaqlıqda bütün uşaqlar kimi mənlə qardaşım arasında da mübahisələr olurdu. Bir dəfə o mənim kamançama toxundu və mən həyəcanlı səslə ona dedim ki, dəymə ona o mənimdir. Heç o zaman bu alətin dərinliyini o qədər də dərk etmirdim. O sözləri qardaşıma deməyim kamança alətinə olan sonsuz sevgimdən irəli gəlirdi. O zamanda bu günədək kamança aləti mənim həyatımın əsas bir alətinə çevrilib.

-İlk dəfə ifa etdiyiniz kamança alətini saxlayırsınız?

-İlk əvvəl onu qeyd edim ki, mən kamança alətində 1966-cı ildən ifa edirəm. İlk dəfə ifa etdiyi kamança alətini tələbə vermişəm. O alət adi bir taxtadan düzəldilmişdi. Müəllimim mənə məsləhət gördü ki, əgər bu sənəti davam etdirəcəyəmsə, yaxşı alət almaq lazımdır. Yaxşı kamança aləti də qoz ağacından hazırlanır. Həmin müəllimimin dediyi aləti alandan sonra hər gün 4-5 saat ifa edirdim ki, alət əlimə uyğunlaşsın. Həmin alət bu gün də saxlayıram.

-Tələbələrdən söz düşmüşkən, bu gün pedaqoji fəaliyyətinizi davam etdirirsinizmi?

- Orkestrdə işləməklə yanaşı, üç təhsil ocağında( Niyazi adına 8 nömrəli musiqi məktəbi, Bülbül adına Orta İxtisas Məktəbində və Rəşid Behbudov adına 2 nömrəli Musiqi Məktəbində ) pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olmuşam. Bu gün kamança alətinə gənclərin marağı ifaçılığa nisbətən azalıb. Amma istedadlı gənc ifaçılarımız var. Ümumilikdə, gənclərin musiqi alətində ifaya marağının artmasında əsas səbəblərdən biri və birincisi onlar arasında düzgün təbliğatın aparılmasıdır.

- Artıq neçə ildir xalq çalğı alətləri orkestrində ifa edirsiniz?

- Mən oxuduğum illərdə konervatoriyaya istedadla qəbul olunan tələbələrə xüsusi diqqət göstərilirdi. Ozaman kafedra müdirimiz məhrum sənətkarımız Süleyman Ələsgərov idi. O vaxt AzTV-də musiqi vaxtı verilişi vardı. Biz də iki nəfər tələbə qız imtahanlardan yaxşı çıxmışdıq. Süleyman müəllim bizim hər ikimizə dedi ki, bir neçə gün yaxşı məşq edin. Gərgin məşq prosesindən sonra Süleyman müəllim hər ikimizi apardı və AzTV-də çıxış etdik. O zaman xalq çalğı alətləri orkestrində bir boşluq yaranmışdı. O səbəbdən də konservatoriyada təhsil alan istedadlı tələbələrdən üç qız və bir oğlanı işə götürdülər. Tələbəlik illərində orkestrdə işləməyə başladıq və konservatoriyanı bitirdikdən sonra təyinaytımızı çalışdığımız orkestrə verdilər. Azərbaycan Radio və Televiziya Verilişləri Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin əməkdar kollektiv Səid Rüstəmov adına Xalq Çalğı Alətləri Orkestrind mən 1978-ci ilin 4 dekabrından işləyirəm.

Sözügedən kollektivdə mənim ikinci bir vəzifəm də var. Belə ki, orkestrin repertuarında olan əsərlərin toplandığı kitabxana mənə həvalə edilib. O kitabxanada orkestrin qızıl fondu toplanıb. Orda toplanmış materialları qoruyub saxlayırıq. Onların qorunması istiqamətində bu gün də məqsədli iş aparılır.

Günay

Paritet.- 2010.- 6-7 aprel.- S. 13.