Estoniyada Azərbaycana aid materiallar
toplanmış kitabxana var
“Ermənilər bizi
işğalçı kimi təqdim edirlər, buna baxmayaraq
biz Qarabağla bağlı faktları
açıqlayırıq və plakatlar təqdim edirik”
Azərbaycan dilinin, adət-ənənələrinin,
tarixinin xaricdə doğulub böyüyən uşaqlara öyrədilməsi məqsədilə bir sıra xarici ölkələrdə
fəaliyyət göstərən diaspor təşkilatlarımız
tərəfindən yaradılmış “Bazar günü” məktəbləri
fəaliyyət göstərir. Belə ki, hazırda Estoniyada
da “Bazar günü” məktəbi var. Bizdə bu yaxınlarda
Azərbaycana gəlmiş və
Estoniyadakı “Bazar günü” məktəbinin rəhbəri
olan Sənəm Əliyeva ilə həmsöhbət olduq. O
bildirdi ki, bu gün
Estoniyadakı “Bazar günü” məktəbinə
soydaşlarımızın böyük marağı var: ”Hətta
bəzən başqa millətin nümayəndələri də
türk dili ilə bağlı, yaxın dil olduğu
üçün bizə
müraciət edirlər. Turist kimi Türkiyəyə səfərləri
çox olduğu üçün həmin ölkənin dili
ilə də maraqlanırlar.
Bizim əsas məqsədimiz tariximizi, mədəniyyətimizi
gələcək nəsillərə öyrətməkdir.
Əyani vəsaitlərimiz
çoxdur. Bakıdan lazım olan əyani vəsaitləri
aparmışıq və mədəniyyətimiz,
incəsənətimizlə bağlı çoxlu sayda
plakatlarımız, bundan başqa çox böyük
kitabxanamız var. Azərbaycan dövlət qurumları, Təhsil
Nazirliyi, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Diasporla
İş üzrə Dövlət Komitəsi ilə əlaqələrimiz
var və onlar lazımi dəstəyi göstərirlər. Mən hazırda orada
bağçada uşaqlara dərs keçirəm. Ümumiyyətlə,
Estoniyada uşaq bağçalarında mexanizm bizim ölkədən
fərqlənir. Orada mexanizm əsasən tədris prosesidir,
müəllim və köməkçi
çalışır. Yalnız uşaqlarla deyil, valideynlərlə
də işləyirik və həftədə iki dəfə
valideynlərin qəbul günləridir. Uşaqlara əsasən
eston dili, ətraf mühit, təbiətə, insanlara
münasibət öyrədilir”.
Estoniyada “Azərbaycan
radiosu” açmağı planlaşdırdıqlarını
deyən S.Əliyeva qeyd etdi ki, bu layihə ilə bağlı
Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinə müraciət ediblər və onlar da bu layihəyə dəstək göstəriblər:”
Bu radio payızdan etibarən fəaliyyətə başlayacaq.
Həftədə 1 dəfə yayımlanacaq verilişin eston,
Azərbaycan və ingilis dilində yayımlanmasını istərdik.
Ancaq hələki iki dildə reallaşdırmağı
planlaşdırırıq.
Radioda 6 bölmə üzrə verilişlər təqdim
edəcəyik. İlk bölmədə həmin ay ərzində
Azərbaycanda tarixi-xronoloji ardıcıllıqla baş verən
hadisələr, sonra isə hər iki ölkənin mədəniyyət,
incəsənət, təhsil, elm sahəsində xəbərləri
təqdim olunacaq. Bundan başqa Azərbaycan haqda “Bu
maraqlıdır” rubrikasında maraqlı faktlar, görkəmli
şəxsiyyətlər barədə söhbət
açılacaq. Sonda isə proqramı Azərbaycan ədəbiyyatı
və musiqi nümunələri ilə bitirmək istərdik. Bu proqramı açmaq təşəbbüsü
ilə 2 il əvvəl müraciət olunub, Estoniya radio və
televiziya şirkətinin rəhbərliyi bu il layihəni və
proqramın rubrikalarını təsdiqləyib. Onu da qeyd edim
ki, “Radio-4” bir çox Avropa ölkələrinə
yayımlanır, geniş dinləyici auditoriyasına malikdir”.
Estoniyada yaşayan soydaşlarımızla çox
sıx əlaqələrinin olduğunu deyən S. Əliyeva bildirdi ki,
əlamətdar günləri birlikdə qeyd edirlər:
”Azərbaycan Mədəniyyət Günləri təşkil
etməklə yanaşı milli mətbəximizi də təqdim
edirik, musiqi günləri keçiririk.
Bacardığımız qədər Azərbaycanı təbliğ
edirik ki, buna da orada tam imkan yaradılır. Onlar Qarabağ
münaqişəsi ilə əlaqədar hadisələri tam
dəqiqliyi ilə bilmirdilər. Mən bacardığım qədər
məlumatları çatdırıram, eyni zamanda onlar istər-istəməz
azərbaycanlılarla tanış olduqdan sonra
xalqımızın səmimiliyini görürlər. Ermənilər tərəfindən bizim
haqqımızda informasiyalar tam başqa cür verilir və bizi işğalçı
kimi təqdim edirlər. Biz Qarabağla bağlı faktları
açıqlayırıq, plakatlar təqdim edirik. Hətta
Estoniyada keçirilən parlamentlərarası konfransda
çıxışında litvalı deputat bildirdi ki,
Xocalı ilə bağlı filmə baxdıqdan sonra bir
neç gün yata bilməyib. Bu soyqırım onu dəhşətə
gətirib”.
Oradakı diaspor təşkilatlarının Azərbaycanla bağlı müxtəlif
tədbirlər keçirdiklərini deyən Əliyeva bildirdi
ki, mayın 27-28-də Tallin
şəhərində Estoniya-Azərbaycan Mədəniyyət
Mərkəzi və Estoniya-Azərbaycan Dostluq Qrupu ilə birlikdə “Azərbaycanın
Avropaya İnteqrasiyasında Baltikyanı ölkələrin
rolu” mövzusunda konfrans keçirilib:” Tallində həmçinin
28-may Respublika Gününə həsr olunmuş sərgi də
açıldı. Konfransda Litva, Latviya və Estoniyanın
dövlət nümayəndələrinin, parlament üzvlərinin,
Azərbaycanın Baltikyanı dövlətlərdəki
diplomatik korpuslarının təmsilçiləri,
Baltikyanı ölkələrdəki Azərbaycan
icmalarının üzvlərinin, yerli ictimai təşkilatların,
eləcə də Diasporla İş üzrə Dövlət
Komitəsinin nümayəndələri iştirak edirdi. Bir sıra məsələlər,
o cümlədən Qarabağ məsələsi müzakirə
olundu”.
Estoniyada Milli
Azlıqlarla İş üzrə İnteqrasiya İdarəsində
də çalışdığını deyən həmsöhbətim
bildirdi ki, Estoniyada Azərbaycan Mədəniyyət Günləri
keçirildikdə digər xalqlar da gəlib iştirak edirlər:”
Gürcüstan, Ukrayna, Dağıstan və Belarusiya
xalqları ilə yaxşı münasibətlərimiz var. Keçirilən
tədbirlərdə qarşılıqlı olaraq iştirak
edirik. Ermənilər bizim tədbirlərə açıq
şəkildə qarşı çıxa bilmirlər, bizim
geniş fəaliyyətimizi də bəyənmirlər. Milli
azlıqların nümayəndələri bizə çox
inanırlar və hətta bəzən özləri də
etiraf edirlər ki, ermənilər hər şeyi öz
adlarına yazan bir millətdir. Ermənilər mətbəximizi
belə öz adlarına çıxmağa
çalışırlar. Məsələn, milli mətbəximizə
aid olan dolmanı özlərininki kimi təqdim etsələr
də, mən orada estonlara anlatdım ki, bu sözün
kökü türk sözüdür. Onlar bu reallıqlara inanırlar. Məsələn, mənim
haqqımda eston qəzetlərinin birində məqalə
çıxanda ermənilər
şərhlər vermişdi. Hətta eston televiziyasında
estonlar bildirib ki, bu məqaləyə verilən şərhlər
yəqin ki, ermənilərə məxsusdur. Bizim müvəffəqiyyətlərə,
əlbəttə ki, sevinmirlər.
Mən bir neçə dəfə eston televiziyasında
çıxış etmişəm. Bu yaxınlarda Azərbaycanın ölkə
başçısı Estoniyaya səfər etmişdi. Həmin
ərəfədə də mən televiziyada
çıxış etdim. Qarabağla bağlı fikirlərə
gəldikdə isə biz hər
çıxışımızda müharibə ilə əlaqədar
geniş fikirlər səsləndirməyə
ixtiyarımız yoxdur. Bu istiqamətdə yuxarı dairələr siyasi
danışıqlar aparırlar. Biz isə sadəcə
həqiqətləri çatdırmağa, azərbaycanlılarla
bağlı yaradılan yanlış fikirləri düzəltməyə çalışırıq”.
Sonda S.Əliyeva bildirdi ki, bu gün estonların azərbaycanlılara
çox böyük hörməti var:” Azərbaycan adı gəldikdə
çox müsbət fikirlər söyləyirlər. Hətta
mən çalışdığım kollektivdən bir
neçə nəfər eston Azərbaycana gəlib. Gəlmək
istəyənlərin sayı daha da artır. Bakının
çox gözəl şəhər olduğunu hər
zaman bildirirlər”.
Günay
ƏSƏDOVA
Paritet.- 2010.- 8-9 iyul.- S. 4.