Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzvlük məsələsində irələyişlər var

Xarici işlər nazirinin müavini: “Azərbaycana qarşı xüsusi monitorinq mexanizminin qaldırılmasını istəyirik”

Azərbaycan xarici işlər nazirinin müavini Mahmud Məmmədquliyevin APA-nın Avropa bürosuna müsahibəsi

- Bu gün Avropa Şurası Nazirlər Komitəsinin (AŞ NK) 120-ci iclası keçirildi və qurumun sədrliyi Makedoniyaya keçdi. Azərbaycan tərəfi bu toplantıda hansı təkliflərlə çıxış etdi?

- Bugünkü toplantıda müzakirəyə bir neçə məsələ çıxarılmışdı. İlk növbədə Avropa Şurasında (AŞ) islahatların aparılması məsələsi gündəlikdə idi. Qurumun yeni baş katibi bu prosesə başlayıb və artıq öz fikirlərini, təkliflərini bildirib. Amma başqa mövzular ətrafında da müzakirələr aparıldı, Azərbaycan da bu müzakirələrdə iştirak etdi. Biz bu islahatlarla bağlı mövqeyimizi bildirdik. Hesab edirik ki, Avropa Şurası demokratiyanın inkişafı, insan hüquqlarının qorunması, qanunun aliliyi sahələrində artıq aparıcı təşkilatdır. Lakin biz yalnız öz nailiyyətlərimizin üzərində durmalı deyilik, Avropa Şurasında da islahatlar aparılmalı, qurumun səmərəliliyi, etibarlılığı artırılmalıdır. Bu baxımdan biz bildirdik ki, qurum Avropa Şurası məkanında olan münaqişələrin həllinə diqqətini yönəltməlidir. Çünki bu münaqişələr yalnız təhlükəsizlik məsələlərinə toxunmur, eyni zamanda hər bir münaqişə insan hüquqlarının, demokratiyanın pozulması deməkdir, ümumiyyətlə, münaqişələr demokratiya və digər mühüm sahələrdə ölkələrdə aparılan islahatlara maneə törədir. Bundan başqa, səfər çərçivəsində Avropa Şurasının rəhbərliyi ilə görüşlərim planlaşdırılıb. Bu gün isə “Aqo” qrupunun rəhbəri, Rumıniyanın AŞ yanındakı daimi nümayəndəsi, səfir Stelian Stoyanla görüşdüm. Biz onunla bir neçə məsələni müzakirə etdik. AŞ-Azərbaycan əlaqələri, o cümlədən qarşıdan gələn seçkilər və digər məsələlər ətrafında müzakirələrimiz oldu. Sabah AŞ baş katibi, Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin sədri və qurumun digər departamentlərinin rəhbərləri ilə görüşlərimiz nəzərdə tutulub.

-Aqo qrupu ilə görüşünüz oldu. AŞ NK səviyyəsində Azərbaycan üzrə monitorinqin dayandırılması məsələsi hansı yerdədir?

- Biz bu məsələni “Aqo” qrupunun rəhbəri ilə müzakirə etmədik. Lakin baş katiblə görüşdə bu məsələni də qaldırmağa çalışacağıq. Bizim mövqeyimiz ondan ibarətdir ki, Azərbaycan artıq bir çox öhdəlikləri yerinə yetirib. Buna görə də hesab edirik ki, indi bu danışıqları başlamaq mümkündür. Azərbaycana qarşı xüsusi monitorinq mexanizminin qaldırılmasını, digər ölkələrdə olduğu kimi bizə qarşı da monitorinqin AŞ PA səviyyəsində qalmasını istəyirik. AŞ onsuz da bütün ölkələrdə insan hüquqlarının qorunması sahəsində monitorinq aparır.

-Avropa İttifaqının (Aİ) Azərbaycanla bağlı illik hesabatı nə vaxt açıqlanacaq?

- Aİ hesabatı hazırdır, əslində bu hesabat bu gün təqdim olunmalıdır. Mən ötən həftə Bakıda Aİ-nin təmsilçisi ilə görüşəndə hesabatın mayın 11-də hazır olacağını, bunu Azərbaycan dilinə tərcümə edib bizə təqdim edəcəklərini dedi. Təbii ki, ingilis variantı bizə daha tez çatacaq. Bu bizim onlara yolladığımız hesabata dair Aİ-nın öz hesabatıdır. Şübhəsiz ki, bizdə artıq belə bir təcrübə mövcuddur kı, Aİ-nın hazırladığı ilkin hesabatla bizim bütün aidiyyatı nazirliklərimiz tanış olacaq və daha sonra öz şərhlərimizi də təqdim edəcəyik. Çünki hesabata heç bir dəyişiklik etməyə hüququmuz yoxdur, amma öz fikirlərimizi bildirəcəyik. Bundan əvvəl artıq iki belə hesabat olmuşdu, biz öz şərhlərimizi bildirmişdik.

-Azərbaycanın Ümümdünya Ticarət Təşkilatına qəbuluna Cekson-Venik düzəlişinin mane olduğu bildirilir. Bu məsələ və ümumilikdə indi ÜTT ilə bağlı danışıqlar hansı mərhələdədir?

- Ölkənin ÜTT-na daxil olması ilə Cekson-Venik düzəlişi avtomatik olaraq sıradan çıxır. Çünki bu saziş əsasən ticarət məsələlərinə aiddir və ÜTT-yə qəbul olmaq Azərbaycanda ticarət sahəsində artıq hər şeyin öz qaydasında olduğunun göstəricisidir. Azərbaycanın təşkilata üzvlük məsələsində bəzi irəliləyişlər var. Keçən həftənin sonunda bizə verilən sualları cavablandırıb, qurumun katibliyinə təqdim etmişik, indi üzv ölkələr tərəfindən baxılmalıdır. Eyni zamanda bizim ikitərəfli danışıqlar üçün yeni, təkmilləşdirilmiş təkliflərimiz artıq hazırlanıb. Bu təkliflər təsdiqlənəndən sonra biz bu barədə də üzv ölkələrə məlumat verəcəyik, bundan sonra gözləyəcəyik. Əgər bu ölkələr razılıq versələr, onlarla ikitərəfli danışıqlar aparacağıq. Ondan sonra yenə də ölkələrin razılığı olduğu təqdirdə Azərbaycan üzrə yaradılmış işçi qrupunun iclası keçirilməlidir.

Paritet.- 2010.- 13-14 may.- S. 6.