Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının maddi-texniki bazası gücləndiriləcək

 

Şamaxıda yaşıllıq sahələrinin artırılması və ona qulluq göstərilməsi işlərinə diqqət artırılıb

 

  Son illər Azərbaycan iqtisadiyyatında əldə edilmiş dinamik inkişaf artıq davamlı xarakter alıb. 2003-cü ildən sonrakı dövrü təhlil etdikdə bütün makroiqtisadi göstəricilərdə müntəzəm olaraq əsaslı artım müşahidə edilir ki, bu da öilkə başçısı cənab İlham Əliyevin daxili və xarici siyasətdə atdığı qətiyyətli addımların real nəticəsidir.  Görülən zəruri tədbirlər nəticəsində 2009-cu ildə Şamaxı rayonunda da işlər uğurla davam etdirilib. Bu müddətdə rayonun sosial-iqtisadi inkişafı təmin olunub, tikinti-quruculuq və abadlıq işləri aparılıb.

Şamaxı rayon icra hakimiyyətindən verilən məlumata görə, ötən ilin 9 ayında rayonda faktiki qiymətlərlə 115 milyon 676 min manat dəyərində iqtisadiyyatın əsas sahələri üzrə məhsul buraxılışı hesablanıb. 2008-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə bu rəqəm 626,4 min manat və yaxud 5,7 faiz artıb.  İqtisadiyyatın əsas sahələri üzrə məhsul buraxılışında faktiki qiymətlərlə əsasən tikinti sahəsinin göstəriciləri nəzərə çarracaq həcimdə, yəni ümumi məhsul buraxılışının 62 milyon 792 min manat və yaxud 54,3 faizi olub ki, bu da rayonda gedən yüksək tikinti-quruculuğun göstəricisidir. Kənd təsərrüfatı üzrə göstəricilər isə ümumi məhsul buraxılışının 27 milyon 107 min manatını və yaxud 23,4 faizini təşkil edir. Bu onunla izah olunur ki, rayonun iqtisadiyyatını əsasən kənd təsərrüfatı təşkil edir. Ticarət və ictimai iaşə xidmətlərinin payı 20 milyon 646 min manat və yaxud 17,8 faiz olub ki, bu da rayonda yaşayan əhalinin alıcılıq qabliyyıtinin artmasının məntiqi nəticəsidir. 

Rayonda adambaşına düşən ümumi məhsul buraxılışının həcmi ötən ilin  9 ayında 1256 manat təşkil edib. Qeyd olunan dövrdə rayonda poçt və rabitə xidmətlərinin, pərakəndə əmtəə dövriyyəsinin, əhaliyə göstərilən rullu xidmətlərin həcmi də artıb. Keçən il mülkiyyət formasından olan müəssisə və təşkilatlar tərəfindən iqtisadiyyatın və sosial sahələrin inkişafına bütün maliyyə mənbələrindən 68 milyon 683 min manat və ya əvvəlki ilin 9 ayından 9 milyon 832 min manat və yaxud 16,7 faiz çox əsas kapitala investisiya yönəldilb.

Xatırladaq ki, Prezident İlham Əliyev tərərfindən ərzaq təhlükəsizliyi, xüsusilə taxıl istehsalı ilə əlaqədar qarşıya daha ciddi vəzifələr qoyulub. Bu vəzifələrin uğurla həll edilməsi,  kifayət qədər mövcud olan potensial və resurslardan səmərəli istifadə olunması üçün Şamaxıda ən zəruri tədbirlər görülüb. Bu sahəyə göstərilən dövlət qayğısı nəticəsində rayon üzrə 22357 hektar taxıl sahəsindən 46544,2 ton taxıl istehsal edilib. Bu ilin məhsulu üçün payız əkini işləri tam başa çatdırılıb.

Eyni zamanda rayonda kənd təsərrüfatının digər perspektivli sahəsi olan üzümçülükdə də müəyyən işlər görülüb. Belə ki, ötən ilin doqquz ayında 231 hektar yeni üzümlük salınıb, mövcud üzümlüklərə aqrotexniki qulluq göstərilib. Son illər ərzində isə rayonda 892 hektar sahədə üzümlüklər salınıb. Hazırda əkilmiş üzüm bağlarında 1920 nəfər şamaxılı çalışır ki, onların da orta aylıq əmək haqqı 200 manatdırr. Qeyd olunan müddət ərzində iri və xırda buynuzlu heyvanların, quşların baş sayı artmış, heyvandarlıq məhsulları istehsalı çoxalıb. Belə ki, doqquz ay ərzində rayon üzrə 2324,6 ton ət, 15176,1 ton süd, 4,9 milyon ədəd yumurta və 305 ton yun istehsal olunmuşdur ki, bu da əvvəlki dövrlə müqayisədə xeyli artıqdır.

Ötən il rayonda təhsil sahəsində də nəzərəçarpacaq işlər görülüb, ümumtəhsil məktəblərinin maddi-texniki bazası daha da möhkəmləndirilib. Hazırda şəhər 3 saylı məktəb üçün 640 yerlik, şəhər 2 saylı orta məktəbdə 600 şagird yerlik 30 sinif otağı, şəhər 1 saylı məktəbdə 300 şagird yerlik 15 sinif otağı tikilb tam istifadəyə verilib, habelə həmin təhsil ocağının mövcud binası və idman zalı əsaslı təmir olunub. Əngəxaran kənd məktəbi üçün 160 yerlik məktəb binası istifadəyə verilib, Dədəgünəş kənd məktəbi üçün 80 yerlik yeni binaların tikintisi davam etdirilir.

Məlum olduğu kimi, 1960-cı ildə istifadəyə verilmiş Milli Elmlər Akademiyasının Şamaxı Astrofizika Rəsədxanası nəinki respublikamızda, eləcə də dünyada unikal elm sahəsi hesab olunur. Prezident İlham Əliyevin 5 sentyabr 2008-ci il tarixli və 21 iyul 2009-cu il tarixli sərəncamlarına uyğun olaraq Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Nəsrəddin Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının maddi-texniki bazasının gücləndirilməsi və əsaslı təmir-tikinti işlərinin aparılması məqsədilə təxirəsalınmaz tədbirlərin görülməsi üçün ehtiyat fondundan 8 milyon manat vəsait ayrılıb. Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının maddi-texniki bazasının  gücləndirilməsi və təmir-tikinti işlərinin aparılması məqsədi ilə 2008-ci ildən etibarən tədbirlərin həyata keçirilməsinə başlanılıb. Bu, Azərbaycan elminin inkişafına, qədim elm və mədəniyyət mərkəzi olan Şamaxıya göstərilən böyük qayğı və diqqətin parlaq nümunəsidir.

Rayon mərkəzi xəstəxanasının əsaslı təmir olunaraq istifadəyə verilməsi nəticəsində ötən doqquz ay ərzində əhaliyə göstərilən tibbi xidmət getdikcə yaxşılaşdırılmaqdadır. Hazırda əsaslı təmir olunan poliklinika binası və yeni inşa olunan yoluxucu xəstəliklər şöbəsi ötən ilin sonlarında əhalinin istifadəsinə verilib və müasir tibb avadanlıqları ilə təchiz olunub. Şamaxı səhiyyəsinin inkişafında mühüm rol oynayacaq Müalicə-Diaqnostika Mərkəzində tikinti işləri başa çatıb.

Keçən ilin doqquz ayında mədəniyyət sahəsində də müəyyən işlər görülüb. S.Ə.Şirvani adına Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinin əsaslı təmir olunması əsasən başa çatdırılıb, muzeyin həyətində yenidənqurma və abadlıq işləri yüksək səviyyədə həyata keçirilib.

Məlum olduğu kimi, Şamaxı rayonu tarixi keçmişini əks etdirən 70-dən çox mədəniyyət və arxeoloji abidə mövcuddur. Bu abidələr içərisində VII-IX əsrlərdə edilmiş Şamaxı Cümə məscidinin xüsusi sanbalı vardır. Lakin hər gün respublikadan və müxtəlif xarici ölkələrdən onlarla qonağı olan həmin məscidin yenidən qurulmasına və bərpa olunmasına ciddi ehtiyac vardır. Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın təşəbbüsü  ilə Cümə məscidinin yenidənqurulması və bərpası ilə əlaqədar lahiyə-smeta sənədləri hazırlanıb və yaxın zamanlarda işlərə başlanacaq.

2009-cu ilin doqquz ayında rayonda tikinti-quruculuq və abadlıq işləri də sürətlə davam etdirilib. Belə ki, qeyd olunan dövr ərzində Yeni Azərbaycan Partiyası Şamaxı rayon təşkilatı üçün binanın tikintisi tam başa çatdırılıb və həmin ərazidə yenidənqurma və abadlıq  işləri aparılıb. Rayonda fəaliyyət göstərən şahmat məktəbi yenidən əsaslı təmir olunaraq müasir avadanlıqlarla təhciz edilib və fasad hissəsi müasir formada təmir olunub. Heydər Əliyev Mərkəzinin yaradılması istiqamətində əsaslı işlər həyata keçirilib. Mərkəzdə mult-media, foto, rəsm dərnəkləri, elektron kitabxana, kompyuter mərkəzi, bufet, konfrans zalları və s. fəaliyyət göstərməklə rayon sakinlərinə, xüsusilə gənclər və yeniyetmələrə xidmət göstərəcək.

Həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində əhalinin elektrik enerjisi və təbii qaz ilə təchizatı əsaslı yaxşılaşdırılıb, enerji daşıyıcılarının dəyərinin ödənilməsində qayda yaradılmışdır. Qeyd edək ki, rayon üzrə əvvəlki illərlə müqayisədə elektrik enerjisinin dəyəri 100 faizə, təbii qazın dəyərinin ödənilməsi 70-80 faizə çatdırılıb.

Məlum olduğu kimi uzun illərdir ki, Şamaxının içməli su ilə təminatı, kanalizasiya sisteminin olmaması ciddi narahatçılıq doğurudu. Məhz ölkə prezidenti İlham Əliyev cənablarının tapşırığı ilə birinci növbədə rayonda bu problemin həllinə start verilib.

2009-cu ildən etibarən Şamaxı rayonunda da “Azərbaycan kənd investisiya layihəsi “çərçivəsində işlərin görülməsinə başlanılıb. Belə ki,  ilkin mərhələdə rayonun Birinci Çaylı, Quşçu, Həmyəli və Qonaqkənd  əhali ilə görüşlər keçirilib və əsas görüləcək işləri müəyyənləşdirilib.

2008-ci ildən Bakı-Şamaxı-Muğanlı magistral yolunun əsaslı təmir işlərinə başlanılıb. Ötən ilin doqquz ayı ərzində həmin yolun 15 km hissəsinə asfalt-beton örtük vurulub. Hazırda işlər davam etdirilir.

Respublikamızın bütün bölgələrində olduğu kimi, Şamaxı rayonunda da geniş və təsirli tədbirlərin həyata keçirilməsinə başlanıb. Şəhərdə, rayonun bütün kənd və qəsəbələrində hər hansı fərdi yaşayış evinin, obyektin tikintisi zamanı ağacların kəsilməsinin qarşısının alınması üçün əlaqədar təşkilatlara ciddi tapşırıqlar verilib. Bununla əlaqədar rayonda profilaktiki tədbirlər davam etdirilir. Rayonda yaşıllıq sahələrinin artırılması və ona qulluq göstərilməsi işlərinə diqqət  artırılıb.

 

 

F.HÜSEYNZADƏ 

 

Paritet.- 2010.- 12-13 yanvar.- S. 4.