“Diasporumuzun
nəbzi xalqın nəbzi
ilə bir vurur”
Samir İmanov: “Bu gün BƏƏ-nin
Dubay əmirliyində elə bir nazirlik və ya komitə yoxdur
ki, bizimlə əlaqəsi olmasın”
Bu gün Birləşmiş Ərəb
Əmirliklərindən başqa Ərəbistan yarmadasındakı
ölkələrdə diasporumuzun fəaliyyəti yox dərəcəsindədir.
Bir az da geniş götürsək, Yaxın Şərq ölkələrindən bir-ikisini
çıxmaqla bu regionda nədənsə milli diasporumuzun fəaliyyəti
gözə çarpmır. Hər halda vəziyyətin bu
cür olması səbəbsiz deyil və regionda ümumi olaraq
diasporumuzun işini aktivləşdirməyə ehtiyac var. Elə BƏƏ-dəki “Azərbaycan Cəmiyyəti”nin
sədri Samir İmanovla əlaqə saxlayıb bu və digər
məsələlərlə bağlı fikirlərini öyrəndik.
-Azərbaycanlıların
böyük əksəriyyəti yaşadıqları yerindən
asılı olmayaraq Vətənə bağlıdırlar.
Burada müxtəlif səbəblər ola bilər; yerli
dövlətin bu sahəyə münasibəti, ölkələrdəki
səfirliklərimizin bu işə diqqəti və rəğbəti,
maddi məsələlər və s. Aydındır ki, cəmiyyəti
qeydiyyatdan keçirmək üçün onun hüquqi
ünvanı olmaldır. Bu da evin icarəsi və sair kimi
böyük məsrəflər tələb edir və bir də
rəhbərlik edəcək şəxsin səriştəliyi
və müəyyən qədər təcrübəsi. Avropa
və MDB çərçivəsində regional diaspor
qurumlarımız vardır.
Dövlətimiz dəstək
versə, bu vəzifəni məmnuniyyətlə həyata
keçirməyə hazıram. Çünki bu, dövlətimizə
və Vətənə lazımdır.
- BƏƏ-Azərbaycan münasibətlərinin
inkişafında rəhbəri olduğunuz “Azərbaycan Cəmiyyəti”nin
hansı rolu var?
- Əvvəlcə
onu qeyd etmək istərdim ki, Cəmiyyətimiz təkcə
burda yaşayan azərbaycanlıların müxtəlif sahələrdə
üzləşdiyi problemlərin həlli ilə deyil, eyni
zamanda Azərbaycanı BƏƏ-yə lazımi səviyyədə
tanıtmaq sahəsində də böyük işlər
görür. Tam əminliklə deyə bilərəm ki, bu
gün BƏƏ-nin Dubay əmirliyində elə bir nazirlik və
ya komitə yoxdur ki, bizimlə əlaqəsi olmasın. İstər
parlament üzvləri və digərləri ilə əlaqələr
yaradır, mütamadi görüşür və Azərbaycana
maraqlarını artırırıq. Misal ücün, bu
günlərdə bir idarə rəisi
Abdullah Məhəmməd Əl-Xubbi Əl-Səhi mənə
zəng vuraraq Azərbaycanda fəaliyyət göstərən
və Dubaya məxsus “Dər-ul-bər”
xeyriyyə cəmiyyətinin dəvəti ilə iyunun 27-də
Azərbaycana səfərə hazırlaşdıqları
haqda xəbər verdi və məndən lazımi məsləhətlər
aldı. Xeyriyyə cəmiyyətinin Azərbaycanda xeyriyyə
layihəsi var və ona sərmayə ayrılması
üçün Vəqflər Nazirliyinin
razılığı olmalıdır və bu səbəbdən
onlar ora səfər edərək yerində layihəylə
tanış olacaqlar. Danışığımız
zamanı o bildirdi ki, Cəmiyyətimizin son 1 ildə onlarla
sıx əməkdaşlığı nazirlikdə Azərbaycana
qarşı müsbət fikir formalaşdırıb və bu
səfərlərin və xeyriyyəçilik əməllərinin
artırılacağını da vurğuladı.
Xatırlayırsınızsa, müsahibələrimin birində
qeyd etmişdim ki, bu nazirlik Azərbaycanda ehtiyac olan müxtəlif
sahələrə xeyriyyəçilik edəcək. Nazirlik əməkdaşlarının
ilk səfərini bu işlərin başlanğıcı kimi
qiymətləndirmək olar. Bunlardan əlavə qəzet və
televiziyalara müsahibələr verərək media vasitəsilə
də Azərbaycanın xarici siyasəti, tarixi, mədəniyyəti,
iqtisadiyyatı, dahi şəxsiyyətləri, habelə
Dağlıq Qarabağla da bağlı məlumatları yerli
ictimaiyyətə çatdırırıq.
- 28 May - Respublika Gününə
həsr olunmuş rəsmi qəbulda Prezident İlham Əliyev
bildirdi ki, ölkə qarşısında duran əsas problem
Qarabağ münaqişəsinin həll olunmamasıdır. Azərbaycanın dünya birliyi tərəfindən
tanınmış ərazi bütövlüyünün
pozulmasını BƏƏ rəhbərliyinə və
ictimaiyyətinə çatdırılması istiqamətində
hansı işlər görürsünüz?
-
Möhtərəm Prezidentimiz böyük siyasətçi
olmaqla yanaşı dahi Ali Baş komandandır.
Torpaqlarımızın sülh yolu ilə qaytarılmasına
üstünlük verməsi və müharibə yolunun sona
saxlanması onun peşəkar biliklərə malik
olmasından xəbər verir. Çünki silah və ya
orduda canlı qüvvənin sayının çox olması
müharibənin hələ tam qələbəsi demək
deyil. Burda tərəflərin tutduqları ərazi mövqeləri,
taktiki məsələlər və eyni zamanda siyasi dəstəyin
də böyük rolu var. BƏƏ-dəki azərbaycanlılar
əmindirlər ki, cənab Prezident kimlərinsə müraciətlərinə
əsasən deyil, hərbi məqamları nəzərə
alaraq müharibə yoluna hələ əl atmır. Bilirik ki,
dövlət başçısı bu problemin həlli ilə
ciddi məşğuldur və uğurlarımız
yaxındadır. Artıq yuxarıda qeyd etdiyim kimi
bütün görüşlərdə müqabil tərəfin
tutduğu vəzifəsindən asılı olmayaraq 2 məsələ
həmişə onların diqqətinə ətraflı
çatdırılır. Onlardan biri Qarabağ problemi, digəri
isə Ulu Öndər Heydər Əliyevin gördüyü
işlərdir. Azərbaycanın son 15 ildə əldə
etdiyi tərəqqisinə diqqət yetirdikdə onun mərhələli
və düzgün aparılmasının şahidi olursan.
İlk əvvəl Ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən
aparılmış siyasi tərəqqinin, sonra iqtisadi, daha
sonra isə hərbi, mədəniyyət və turizm sahəsindəki
böyük nailiyyətlərimiz göz önünə gəlir.
Sadalanan sahələrdəki nailiyyətlərimizi Azərbaycanın
parlaq gələcəyinin zəmanəti kimi qiymətləndirmək
mümkündür. Səmimi deyirəm ki, Heydər Əliyev
haqda ərəb və ya ingilis dillərində kitablar təqdim
edərkən qürur hissi keçirirəm. Xalqı onun rəhbəri
ilə tanıyırlar. Qarabağ probleminin böyük
kütləyə çatdırılmasına gəlincə
isə bu, qəzetlər vasitəsilə mütamadi həyata
keçirilir. Baxmayaraq ki, BƏƏ dövlətinin xarici
siyasəti belə məsələlərə
qarışmamaq mövqeyi tutur, lakin diasporumuzun təkidi və
şəxsi əlaqələrimiz sayəsində arzu etdiklərimizi
həyata keçiririk. Bu gün BƏƏ-nin yerli əhalisi
problemlə yaxından tanışdır, digər tərəfdən
də bütün tədbirlər zamanı Qarabağ
mövzusuna xususi yer veririk. İştirakçılara
DİDK-dən verilən ərəb və ingilis dillərində
kitablar, disklər və broşürləri onlara təqdim
edilir.
- Qarşıdan Dünya Azərbaycanlılarının
III Qurultayı gəlir. Sizin bu Qurultaydan gözlətiləriniz
nədir?
-
Qeyd etmək istərdim ki, Ümummilli lider Heydər Əliyevin
uzaqgörənliyi sayəsində 2002-ci ilin 5 iyulunda Xaricdə
Yaşayan Azərbaycanlılarla İş üzrə Dövlət
Komitəsinin yaradılması haqqında fərman
imzalandı. Bildiyiniz kimi komitənin təşkilatçılığı
ilə 2006-cı ildə Dünya Azərbaycanlılarının
II Qurultayı keçirildi. Mən II qurultayda Cəmiyyətimizi
təmsil etmişəm və deyə bilərəm ki, bu 5 il ərzində
qurultayda razılaşdırdığımız qərarların
və öhdəmizə düşən vəzifələrin
çoxuna əməl etmişik. Ən əsası odur ki,
DİDK azərbaycanlıların
dünyanın müxtəlif ölkələrindəki icmaları və qurumları
arasında əlaqələndirici rolunu peşəkarlıqla
oynayır və eyni zamanda onlara hər cəhətdən
yardım edir. Xaricdə yaşayan azərbaycanlılar dövlət
rəhbərinin onlara qayğısını yalnız xarici
ölkələrdəki siyasi nümayəndəliklərimiz
vasitəsilə deyil, birbaşa hər bir azərbaycanlı ilə
əlaqə qurmasını hiss edir. Ümid edirəm ki,
qarşıdan gələn qurultay öz işini uğurla
başa vurduqdan sonra hər kəs öz
yaşadığı ölkəsinə dönərək qəbul
edilən yeni qərarların və istiqamətlərin
icrasına başlayacaqdır.
Nəzərə
çatdırım ki, II qurultaydan sonra diaspor nümayəndələrimiz
öz fəaliyyətini kortəbii deyil, mütəşəkkil
surətdə aparmağa başladılar. Təkcə öz
problemlərimizlə bağlı məsələlərdə
deyil, qardaş Türkiyə dövlətinin də problemlərinin
həllinə də dəstəyimizi
mütəşəkkil formada aparmağa müəssər
olduq. Qondarma erməni soyqırımı ilə bağlı
keçirdiyimiz aksiyalar, müxtəlif dövlət başçılarına
yazılan etiraz məktubları buna bariz misal ola bilər.
Bildiyiniz kimi israilli hərbçilər
tərəfindən (“Mavi Mərmərə” gəmisinə) basqın edilən
zaman Türkiyə diasporu da daxil olmaqla burada yaşayan
türkdilli xalqlar arasında buna reaksiya verən yeganə cəmiyyət
biz olduq.
- BƏƏ KİV-lərində
Azərbaycanın təbliği istiqamətində lazimi
işlər apara bilirsinizmi?
-
Qeyd etdiyim kimi Azərbaycanın müxtəlif bayram və
hüznlü günlər ilə bağlı keçirdiyimiz
bütün tədbirlərdə yerli KİV müxbirləri
iştirak edir və bu tədbirlərin mahiyyətini mediada
işıqlandırırlar. Tam əminliklə deyə bilərəm
ki, bu gün BƏƏ ictimaiyyəti Azərbaycan həqiqətlərini
KİV-ləri ilə yalnız diasporumuzun apardığı
işlər sayəsində məlumat alır. Digər
heç bir qurumun bunu etmək imkanı yoxdur. Buna görə
bu sahədə işimizi qənaətbəxş hesab edə
bilərəm.
- Azərbaycan diasporunun
bugünkü təşkilatma
səviyyəsindən razısınızmı?
- Bəli,
razıyam. Burada yaşayan azərbaycanlılar demək olar ki,
bir-birləri ilə sıx münasibətdədirlər.
Müxtəlif məsələlərdə bir-birini arayır
və problemlərin həllini özümüz tapırıq.
Deyərdim ki, Vətəni layiqincə təmsil etmək istər
iş adamı, həkim, mühəndis və ya tələbə
üçün ən vacib məsələlərdəndir.
Onu da bildirim ki, əvvəllər tez-tez mənfi tərəfdən
hallanan qadın amili də aradan qaldırılır və bu
sahədə istər Azərbaycan tərəfi, istərsə
də yerli orqanlar müəyyən işlər görür.
-
Ümumiyyətlə, BƏƏ-də Azərbaycan
diasporunun neçə nəsli formalaşıb. Bu gün orada
diasporumuzun nəsil problemi yaşanmır ki?
- BƏƏ-də,
xüsusən Dubayda dünyanın çox nüfuzlu ali təhsil
ocaqlarının filialları var. İstər burada daimi
yaşayan, istərsə də Azərbaycandan təhsil
almağa gələn gənclərimiz layiqincə təhsil
alıb, kimsə özünə burada iş tapır, kimsə
Vətənə qayıdaraq orada lazımlı və
savadlı kadr kimi fəaliyyət göstərir. Təhsil
pullu olsa da məktəbi bitirən məzun ali təhsilsiz belə
yaxşı işdə çalışmağa qadirdir. Bu o
demək deyil ki, ali təhsil lazım deyil.
Cavanlarımızın məktəbdə aldıqları bilik
o qədər yüksəkdir ki, orta məktəbi bitirdikdə
belə özlərinə dünya şöhrətli şirkətlərdə
iş tapa bilirlər. Çoxlu sayda belə cavanlarımız
var. Bu gün yalnız biznesin müxtəlif sahələrində
deyil, jurnalistika sahəsində də ən peşəkar səviyyədə
kadrlarımız yetişir və burada cəmiyyətimizin əməyi
var. Hətta gənc nəsil arasında yüksək peşəkar
idmançılar da yetişdirmək planlarımız var. Onlar çox cavan olmalarına baxmayaraq
ABŞ-a gedib orada attestasiya keçirlər. Tezliklə onların
da uğurları haqda eşidəcəyik.
Bunlar yeni layihələrdir, yalnız artıq bu işlərə başlamışıq. Xalqımıza hər sahədə gözəl peşəkar
mütəxəssislər lazımdır
və bizim vəzifəmiz bunu həyata keçirməkdir.
- Bəs, tədbirlərinizə yerli
xalqın marağı
necədir?
- Hər şey bizdən asılıdır.
Fəal olub onlarla dost münasibətləri
qursaq, bizə və tədbirlərimizə
maraqları böyük
olar. Burada buna nail
ola bilmişik. Onu da qeyd edim
ki, hazırda azəri xanımları yerli vətəndaşlarla
nümunəvi ailələr
qurur və belə ailələrin sayı bu gün
onlarladır. Dediklərinə görə, hər iki tərəf xoşbəxtdir. Ümumiyyətlə, onlarla ünsiyyət zamanı bizə qarşı üzlərində
həmişə təbəssüm
olur.
- Perspektivdə hansı tədbirləri keçirməyi
nəzərdə tutubsunuz?
- Diasporumuzun nəbzi xalqın nəbzi ilə bir vurur
və Vətəndə
nəyə ehtiyac duyulursa, biz də o tədbirləri keçirir
və bunları yerli icma arasında
təbliğ edirik.
Fuad HÜSEYNZADƏ
Paritet.- 2011.- 9-10
iyun .-S. 10.