“2012-ci ildə Azərbaycanımızı daha çox tanıdacağıq, inşallah...“

 

Xatirə Sərdarqızı: “İnanıram ki, bu gündən sonra “Qürbətdən Vətənə” verilişi bütün qürbətdə yaşayan azərilərin səsi olacaq...“

 

 Budəfəki müsahibimiz həmkarımızdır.  Xatirə Sərdarqızı, onu televizayadan tanımamış olmazsınız.  O,   Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetini bitirib.  İxtisasca rejissordur.  Televiziyada ilk əmək fəaliyyətinə ABA-da rejissor kimi başlayıb. Daha sonra “Lider”, ANS, “Xəzər”  televiziyalarında çalışıb. İlk olaraq aparıcı jurnalist kimi ANS də “İç xəbər” verlişində fəaliyyətə başlayıb.  Fəaliyyətini bir müddət Türkiyədə də davam etdirib.  Əvvəlcə “Kanal-7” də, sonra TMC şirkətinin istehsalı olan “Min bir gecə” tele serialında işləyib.  Hazırda ailə vəziyyəti ilə bağlı olaraq Hollandiyanın Deventer şəhərində yaşayır. 

 

-Xatirə xanım, jurnalistika elə sahədir ki, ora gəldin sonra getmək bir az çətin məsələdir.  O baxımdan jurnalistikadan sarı darıxmırsınız ki?

- İnanın ki, çox darıxırdım. Ən son 2009-cu ildə Xəzər TV də aparıcı olmuşdum. O zamandan indiyə kimi uzaq idim işimdən. Amma artıq həsrətimə son verdim.  Avropa. az  radiosu ilə birgə layihə hazırladıq və ilk efirimiz iyunun 21-də yayımlandı.  “Qürbətdən Vətənə” adlı verlişlə artıq həftənin tək günləri Bakı vaxtı ilə saat 21:00-dan qürbətdən Vətənə səslənirəm. Buradan, Hollandiyanın Deventer şəhərindəki studiyamızdan qoşuluruq efirə. İnanıram ki, bu gündən sonra bu veriliş bütün qürbətdə yaşayan azərilərin səsi olacaq.

 - Özünüzü orada yenə də televiziya sahəsində sınamaq istəmirsinizmi?

 - İnşallah gələcək üçün elə bir planım və arzum var.  Çünki burada televiziya sahəsində işləyə bilməyim üçün yenidən oxumağım lazımdır. Hələki Avropa. az radiosu ilə əməkdaşlıq eləyəcəm. Buradan səslənəcəm xalqıma, daha sonrasına inşallah baxarıq.

 - Teleaparıcı kimi Azərbaycan televiziyalarının bugünki durumunu kənardan necə görürsünüz?

- Vallah, düzünü deyim, çox təəssüf ki, televiziyalarımızın durumu kənardan acınacaqlı görünür. Niyə? Çünki çox bayagı verlişlər var efirdə. Məncə reklam xatirinə bu qədər ucuzlaşıb tamaşaçıların da zövqünü korlamağa haqqımız yoxdur. Çox nadir hallarda Azərbaycan kanallarına baxanda inanın ki, ürəyim ağrıyır. Elə aparıcılarımızı, elə verilişlər aparan görürəm ki, hətta şoka düşürəm. Bəlkə məni qınayacaqlar, amma bu kənardan görünən həqiqətdir.

 -Bizim elə əsas nöqsanımız odur ki, özümüzə kənardan baxa bilmirik...

 - Bəli, çox qəribə olsa da həqiqətlərimizi, nöqsanlarımızı kənardan görürük. İnsan içində olduğu problemi anlaya bilmir. Onun üçün də həmişə başqasına məsləhət vermək daha asan olur. Yaşadığımız şəhərin problemlərini içində olduğumuz cəmiyyətin nöqsanlarını görmək bizə çətindir. Təəssüf ki, bu belədir.

 - Sizcə, bunun üçün gərək elə gedib hansısa ölkədən baxaq özümüzə? Bu problemi elə daxildə həll etmək olmazmı?

 - Bəlkə də olar, amma yaxşıları görəndə pislər daha çox gözə batır.  Bəlkə də onun üçün belədir. Biz, qürbətdə yaşayan azərilər nöqsanları daha çox görürük, amma bu o demək deyil ki, biz hər şeyi pisləyiriksə, artıq Vətəni bəyənmirik, ya da sevmirik. Əsla, bu belə deyil.  Əksinə, biz başqa ölkədə yaxşı şeylər görüb təəssüflənirik ki, axı, bizdə də istəsək bundan yaxşı olar, amma istəmirik. Problem də elə budur, istəmirik. Tənbəlik... Üzərimizdə işləmirik, yaxşı xüsusiyyətləri həyatımızda tətbiq eləməyə ərinirik.

 -Bir jurnalist olaraq Niderlandda Siz, hansı Azərbaycan diaspor KİV-i ilə əməkdaşlıq edirsiniz?

- Yenə də təəssüf ki, yox.  Çünki bir neçə dəfə burada fəaliyyət göstərən Azərbaycan cəmiyyətləri ilə əlaqə saxlamağa çalışsam da, ya heç kimi tapmamışam yerində, ya da telefonu sadəcə qaldıran olmayıb. Amma inanıram ki, mən nə vaxtsa onlarla sıx əməkdaşlıq eləməyə nail olacam. İnşallah...

 -Sizcə, diaspor KİV-lərimiz öz səsini lazımi nöqtələrə  çatdıra bilirmi?

- Məncə, yox. Ümumiyyətlə, xaricdə fəaliyyət göstərən Azərbaycan diaspor təşkilatları haqqında yalnız hər hansısa bir ya matəm, ya da bayram günündə tədbir keçirərlərsə eşidirik. 

 -Ümumiyyətlə, Avropada Azərbaycan diasporunun çap və elektron mediasının fəaliyyətini necə şərh edərdiniz?

- Sizə bir söz deyim.  Siz buraxın diasporun elektron mediasını, Səfirliklərimizin də rəsmi saytlarında heç vaxt lazımi məlumatı əldə eləmək mümkün deyil. Sizə elemantar misal çəkim.  Bu yaxınlarda mən Bakıda olanda Milli Məclisdə Avropa vətəndaşlarının Azərbaycan vizası almalarını asanlaşdırmaq üçün onlayn viza almaq sisteminin yaradılması müzakirə olundu.  İyun ayının 1-dən bu qərarın qüvvəyə minəcəyini eşitdim. Amma gəl ki, bu barədə səfirliyin rəsmi saytında hələ də heç bir məlumat yoxdur.

 - Azərbaycanda TV sahəsində əldə etdiyiniz təcrübə  orada “işə” yaradı, yoxsa hər şeyi sıfırdan başlamalı oldunuz?

- Burada nə bizim diplomlar, nə də iş təcrübəmiz keçərli deyil. Bizim diplomla sadəcə burada yenidən hər hansı universitetdə oxumaq imkanı əldə edə bilərsiniz.

 -Yəqin ki, Azərbaycan jurnalistikasının Qərbdə mövqeyi barədə bir söz demək hələ tezdir?

- Azərbaycan jurnalistikasının burada mövqeyi barədə heç bir məlumat yoxdur. Buraxın bizim jurnalistikanı, hətta Azərbaycanın xəritədə yerini göstərə biləni çox az tapmaq olar. Bu yaxınlarda internetdə bir süjetə rast gəldik. Buranın RTL1 kanalının bir jurnalisti bir neçə il əvvəl Bakıya televiziyalardan birinə çəkilişə gedir. Bizim oradaki televiziya rəhbərliyi “sağ olsunlar”onu elə təəssüratlarla yola salırlar ki, Azərbaycan televiziyası haqqında neqativ bir fikir formalaşıb o jurnalistdə.  Əvvəla, onu hava limanından teleşirkətə aparan sürücü bütün yolu “avtoşluq” eləyib.  O, görüntünün kadr arxasındakı səsdə deyir ki, həyatı üçün çox təhlükəli bir yola çıxıb. Yanına getdiyi teleşirkətin xəbər aparıcısı da xarici jurnalist qonağı son gün elə bir yerdə yeməyə aparır ki, yazıq zəhərlənməmək üçün dua eləyir.  Sözün qısası odur ki, Azərbaycanımız çox gözəldir, sadəcə, biz onu olduğu kimi tanıda bilmirik.

 - Deyirsiniz ki, orada Azərbaycanın xəritədə yerini göstərə biləni çox az tapmaq olar.  Bəs, “Avroviziya-2011” qələbəsindən sonra hollandlarda Azərbaycan haqqında hansı fikir yarandı?

- Mənim bu ifadəm Azərbaycanın, ümumiyyətlə tanınmadığı mənasına gəlməsin.  Siyasi aləmdə təbii ki, yetərincə tanınır Azərbaycan.  Mən sıravi insanlar arasında tanınmadığını nəzərdə tuturam.  “Avroviziya”  yarışmasına gəldikdə isə, burada o qədər də böyük maraq olmadı bu il. Çünki Hollandiya iştirak eləmədiyi üçün baxanların sayı da az oldu, məncə.  Amma yarışmadan sonra holland kanallarında telefon operatorlarından birinin reklamında Azərbaycanın adı çəkildi və artıq o reklam bütün kanallarda yayımlanır. Bu il iyunun 14-ü isə Rotterdamda  Bakı küçəsinin təntənəli açılış mərasimi keçirildi.  Məncə, 2012-ci ildə daha çox tanıdacağıq Azərbaycanımızı, inşallah...   

 -Qərb, Rusiya, Türkiyə- Azərbaycan TV-ləri bunlardan hansını daha çox təkrarlayır?

 - Daha çox Türkiyəni təkrarlayırıq, özü də biabırcasına.  Türkiyə isə əsasən Avropa telekanallardakı çox böyük yarışma proqramlarının Türkiyə variantlarını eləyir. Amma oğurluq yox, məhz lesenziyalı icazə ilə. Türkiyə kanallarının hamısında efirə gedən böyük miqyaslı yarışma proqramları (Məsələn, “Master Şef”, “Varmısın, yoxmusun”, “Surviver” kimi verlişlər) məhz Hollandiyanın çox tanınmış media patronları  Con de  Mol və Cop van der Endenin layihələridir.  Çox təəssüf eləyirəm ki, bizim telekanallar belə böyük layihələrin icazəsini alıb öz efirini zənginləşdirmək yerinə, çox bayağı verlişləri oğurlayıb biyabırçı şəkildə tamaşaçının zövqünü korlayırlar. . .

 -Hollandlar televiziyada daha çox nəyə baxmağı sevirlər?

- Hollandlar, ümumiyyətlə, vaxtlarının çoxunu evdə keçirməyi xoşladığı üçün televizora da çox baxırlar. Daha çox tok-şou tipli verlişlərə baxmağı xoşlayırlar. Kanallarda səviyyəli yarışmalar çoxdur. Sənədli filmlər, araşdırma proqramları,ictimai-siyasi verlişlər, xüsusən də miqrantların yaşayış tərzindən bəhs eləyən verilişlər çox olur. Amma hər nə olsa, hansı tip verliş hazırlasalar çox səviyyəli və professional eləyirlər.

 - Sizcə, bunun qürbətdə, yoxsa Vətəndə olmasına görə fərqi var?

- Ümumiyyətlə, mənim üçün fərq eləmir harada.  Çünki, həyat bir gündür, o da bu gündür. Harada olsam da bu həyatı bir dəfə yaşayıram. Mənim üçün hər gecə sondur, hər səhər başlanğıc...

 

 

Fuad HÜSEYNZADƏ

 

Paritet.- 2011.- 25-29 iyun.- S.9.