“Hollandiyada
gənclər qısa bir müddətdə
diaspor xəttində böyük
nailiyyətlər əldə ediblər”
Elxan İsazadə: “Ümid edirəm
ki, bütün diasporumuzun birgə irəliləməsinə
tezliklə nail olacağıq”
Diasporumuz
arasında siyasi-iqtisadi, sosial-mənəvi birliyin olması ilə
yanaşı, onların qarşısında azərbaycançılıq
ideologiyasına əsaslanan bir sıra tarixi vəzifələr
durur. Burada Azərbaycan reallıqlarının dünyaya
olduğu kimi çatdırılması, eləcə də vətənə
sədaqətlilik kimi meyarlar öz əksini tapıb. Bu amala
sadiq qalan xaricdəki diaspor təşkilatlarımız fəaliyyətlərini
daha da gücləndirirlər. Hazırda öz fəaliyyəti
ilə seçilən belə diaspor təşkilatlarından
biri də Hollandiya-Azərbaycan Həmrəylik Cəmiyyətidir.
Təşkilatın sədri Elxan İsazadə 1978-ci ildə
Naxçıvan şəhərində anadan olub.
- Hollandiyada nə vaxtdan
yaşayırsınız?
-
2004-cü ilin sonlarında Hollandiyaya gəlmişəm. O
zamandan bəri burada inşaat sektorunda mütəxəssis
olaraq işləyirəm. İctimai fəaliyyət olaraq isə
2005-ci ildə Rotterdam şəhərində Hollandiya-Azərbaycan
Həmrəylik Dərnəyini yaratmışıq və bu dərnəyin
idarə heyətində fəaliyyət göstərmişəm.
2009-cu ildən isə bu təşkilatın sədri vəzifəsindəyəm.
-
Hollandiyada Azərbaycanı lazımınca tanıda
bilirsinizmi?
-
Çox təəssüf ki, Azərbaycan uzun illər Sovet
Rusiyasının ideoloji məngənəsində
sıxılaraq öz gerçək kimliyini lazımi qədər
dünya ictimaiyyətinə tanıda bilməyib. Azərbaycan
öz dövlət müstəqilliyini əldə etdikdən
sonra qarşısında duran ən mühüm məsələlərdən
biri kimi, ölkəmizin bütün yönü ilə
tanıdılması məsələsi olub. Təbii ki, bu məsələdə
sadə vətəndaşdan tutmuş, məsul şəxslərə
qədər hər kəsin üzərinə düşən
milli vətəndaşlıq təəssübkeşliyi
mühüm rol oynamalıdır.
Hesab
edirəm ki, Azərbaycanın istər son illərdə həyata
keçirdiyi sistemli diaspor siyasəti, istərsə də dinamik
iqtisadi inkişafı onun bir çox ölkələrdə,
o cümlədən Avropanın aparıcı ölkələrindən
olan Hollandiyada lazımınca tanınmasına və dəstəklənməsinə
gətirib çıxara bilib. Lakin bu, bizi qane etməməlidir.
Daha çox iş görməliyik.
-
Siz, Azərbaycan diasporunun birləşməsi, ölkəmizin
tarixinin və mədəniyyətinin təbliği istiqamətində
hansı işlər görürsünüz?
- Təbliğat
müharibəsində Azərbaycan günü-gündən
güclənir. Diaspor ilə iş Azərbaycan dövlətinin
mühüm amillərindən birinə çevrilir.
Dünyanın bir sıra ölkələri və əksər
beynəlxalq təşkilatlar Azərbaycanın xeyrinə,
artıq qərarlar qəbul edirlər. Dünyanın ən inkişaf
etmiş ölkələrində Azərbaycan həqiqətləri
ilə bağlı işlər aparılır. Bu halda erməni irticasının
görəcəyi iş tarixən sınaqdan keçirdikləri
terror, dağıdıcılıq işləridir. Təbii
ki, biz təbliğat müharibəsinə ermənilərdən
gec qoşulduğumuz üçün bu sahədə bəzi
çətinliklər yaşansa da, tam əminliklə deyə
bilərəm ki, artıq Dağlıq Qarabağ məsələsi
haqqında burada çox sistemli və ciddi işlər
aparılır. Azərbaycan həqiqətlərini Hollandiya
ictimaiyyətinə çatdırmaq üçün müxtəlif
tədbirlər həyata keçirilir və bilavasitə
Qarabağ məsələsi və erməni vəhşiliyi bu
tanıtımın ön planındadır. Bu gün Azərbaycan
diasporu Xocalı
soyqırımını Hollandiya parlamentində
müzakirəyə çıxara bilməsə də,
Hollandiyadakı beynəlxalq insan haqları və başqa beynəlxalq
qurumlara öz müraciətimizi bildirmişik və onlardan
cavab istəyirik. Hər il bu soyqırımı ilə
bağlı etirazlar, mərasimlər keçiririk.
-
Bildiyimizə görə, erməni diasporu bir neçə dəfə
Hollandiyada sizin, eləcə də digər Azərbaycan diaspor
təşkilatlarının ofislərinə hücumlar edir. Bu
məsələ ilə bağlı diaspor
qurumlarımızın Hollandiya hüquq-mühafizə
orqanlarına müraciətləri olubmu?
- Bəli,
bizim Azərbaycan-Hollandiya Həmrəylik Dərnəyinin binasına
dəfələrlə basqın olub və soyğunçuluq
halları baş verib. Bunlardan biri keçən ilin dekabr
ayının 29-da, biri isə bir ay bundan öncə,
fevralın 18-də baş vermişdi. Cəmiyyətimizin
ofisində bayraq, bilgisayar, pul və başqa ləvazimatlar
soyğun zamanı oğurlanmışdı. Hal-hazırda bu
soyğunun maddi yöndən ağrı-acısını
çəkirik. Bəli, Hollandiya polisinə bu soyğunun ermənilər
tərəfindən edildiyini sübut edə bilməsək də,
yenə də öz şikayət və müraciətlərimizi
etmişik. Məlumat üçün deyim ki, Benilüks
ölkələrində Azərbaycanı təmsil edən
özünəməxsus yeganə diaspor təşkilatı Azərbaycan-Hollandiya
Dostluq Cəmiyyətidir. Təəssüf ki, bu gün biz
binanın saxlanılmasında, maddi xərclərimizin ödənilməsində
illərdir çox çətinlik çəkirik və
hazırda bu çətinlikləri yaşayırıq. Cəmiyyətimizin
maddi gəliri yoxdur və beş-on nəfər üzvlərimizin
köməyilə ayaqda qalaraq fəaliyyətimizi davam
etdiririk.
- Ermənilərin
Hollandiyada antiAzərbaycan fəaliyyətlərinin
qarşısının alınmasında diasporumuz hansı
addımları atır?
-
Bizim cəmiyyətimiz Hollandiyada keçirilən tədbirlərin
sayı və əhəmiyyətinə görə ciddi fəallıq
göstərir. Ermənilərin saxta tezisləri ifşa
olunur. Əlbəttə ki, ermənilər hər zaman tarixi Azərbaycan
torpağı olan Qarabağın Ermənistana aid
olmasını göstərmək üçün
separatçı addımları dayanmadan həyata
keçirirlər. Məsələn, abidələrimizi, bir
çox hallarda isə islam-türk abidələrinin onlara aid
olmasına dair həyasızcasına iddialar irəli
sürürlər, milli mətbəximizlə, ədəbiyyatımızla,
mədəniyyətimizlə bağlı digər iddialar onlar
üçün adi hal olsa da, bizim üçün ciddi məsuliyyət
yaradır və biz bu cür saxta tezislərə qarşı
dəfələrlə Haaqa Məhkəməsi və bələdiyyələr
qarşısında etirazlarla çıxış etmişik.
Holland rəsmilərinə bu iddiaların saxta olduğunu
faktlarla isbat etməyə çalışmışıq.
- Dərnəyinizin
Hollandiya-Azərbaycan həmrəyliyinin yaranmasında və
inkişafında hansı rolu olub? Bu həmrəyliyin möhkəmlənməsinə
nə dərəcədə nail olubsunuz?
- Biz
Hollandiya-Azərbaycan həmrəyliyini gücləndirmək
üçün, artıq neçə illərdir ki, burada
yaşayan azərbaycanlılarla işlər
görürük. Hollandiya-Azərbaycan Həmrəylik Cəmiyyətinin
xətti ilə 26 fevral Xocalı soyqırımının
ildönümü burada müxtəlif tədbirlərlə
qeyd olunur. Eləcə də, xalqımızın digər
tarixi günlərinin, milli bayramlarının burada yüksək
səviyyədə qeyd olunması, artıq ənənə
halını alıb. Cəmiyyətimizin xətti ilə burada
təşkil olunan müxtəlif mövzularda müzakirələr Holland ictimaiyyətinin
marağına səbəb olur. Bu günə qədər Azərbaycan
əleyhinə aparılmış saxta tezislər burada
yaşayan azərbaycanlıların dilindən gerçək şəkildə
ictimaiyyətə çatdırılır. Xüsusilə biz
çalışırıq ki, bu cür tədbirlərdə
Holland ictimaiyyəti ilə bərabər, burada yaşayan digər
millətlərin, Holland rəsmilərinin, türk diaspor təşkilatlarının
nümayəndələrini də cəlb edək. Hollandiya-Azərbaycan
münasibətlərinin inkişafında Hollandiyada
yaşayan, təhsil alan, işləyən hər bir azərbaycanlı
böyük rol oynayır və bu munasibətlərin
inkişafı üçün hansısa qurumun təşkilatın
məsul vəzifəli şəxsi olmaq mütləq bir şərt
deyil, millətini, dövlətini sevən hər bir azərbaycanlı Azərbaycandan
kənarda diaspor məsuliyyəti daşıyır. İstər
yaşadığı məhəllədə, işlədiyi müəssisədə, oxuduğu
məktəbdə hər bir hərəkətində
Azərbaycanımızı təbliğ etdiyini
unutmamalıdır və buna layiq olmalıdır.
- Bəs,
hər hansı çətinlikləriniz varmı?
- Azərbaycanlılar
burada ciddi çətinliklərlə üzləşmirlər.
Biz çalışırıq ki, azərbaycanlılar burada
aparıcı, fəal qüvvə kimi təmsil olunsunlar və
Hollandiyanın siyasi-ictimai və mədəni-sosial həyatında
aktiv rol oynasınlar.
- Digər
diaspor təşkilatlarımızla əməkdaşlıq
edirsinizmi?
-
Bizim cəmiyyətimiz Avropadakı Azərbaycan və türk
cəmiyyətlərinin hər biri ilə əlaqədə
olur, əməkdaşlıq edir. Xüsusilə, bu
funksiyanı bizim buradakı gənclərimiz həyata
keçirirlər. Onların daha gənc olmalarına baxmayaraq,
qısa bir müddətdə diaspor xəttində
böyük nailiyyətlər əldə ediblər. Artıq
bu gənclər “Hollandiyadakı Azərbaycanlı Gənclər”
adlı təşkilat yaradıb və hal-hazırda öz fəaliyyətlərini
davam etdirirlər.
-
Orada diasporumuzun həmrəyliyi hansı səviyyədədir?
-
Bildiyimiz kimi, diaspor fəaliyyətində milli və dövlət
maraqları vahiddir və belə də olmalıdır. Hesab
edirəm ki, buradakı diaspor təşkilatları da bu sahədə
vahid mövqedən çıxış edir. Təşkilatların
nizamnamələrində yaranmış fərqlər isə
yalnız həmin təşkilatların fəaliyyət
strukturu (saxtari) və yaxud tədbirlərin mözvusu ilə
bağlıdır. Əlbəttə ki, necə deyərlər:
“Birlikdən güc doğar”. Fəaliyyət göstərən hər bir diasporumuz, onsuz da eyni ideya yolunda
mübarizə aparır, amma bu gün bütün Azərbaycan diasporunun birləşib birgə fəaliyyət
göstərməsi daha effektli
nəticələr verə bilər. Ümid edirəm ki,
bu bütövləşməyə, bütün diasporumuzun
birgə irəliləməsinə
tezliklə nail olacağıq.
-
“Avroviziya-2012” ərəfəsində hollandların Azərbaycana
marağı nə dərəcədə artıb?
- Bu
il “Avroviziya-2012” yarışmasının Azərbaycanda
keçirilməsi ölkəmizi dünyaya, xüsusilə
Avropaya daha yaxından tanıdacaq. Bu günə kimi
Bakını hansısa avropalı coğrafiyaşünas və
ya politoloqlar tanıyırdısa, “Avroviziya-2012”dən sonra
bütün xarici kütlənin, bütün ictimaiyyətin
ölkəmiz haqqında məlumatı olacaq. Bu da bizlər üçün çox sevindirici haldır.
Fuad HÜSEYNZADƏ
Paritet.-2012.-31 mart-2 aprel.- S.8.