Xocalı soyqırımı haqqında BMT-yə qətnamə göndəriləcək

Diasporumuz soyqırımının 20-ci ildönümü ilə bağlı tədbirlər keçirməyə hazırlaşır

 1992-ci il fevralın 26-da Ermənistan silahlı birləşmələri Xocalı şəhərinin yeddi minlik əhalisinə qarşı soyqırım aktı həyata keçirib. Bu hərbi təcavüz zamanı Xocalı ağır hərbi texnikadan şiddətli atəşlər nəticəsində darmadağın edilərək, dinc sakinlərə amansızcasına divan tutulub. Bir neçə saat ərzində 613 soydaşımız, o cümlədən 106 qadın, 63 uşaq və 70 qoca xüsusi qəddarlıqla qətlə yetirilib, meyitlər üzərində təhqiredici hərəkətlərə yol verilib.

Həmin kütləvi qırğın həyata keçirilərkən 8 ailənin həyatına son qoyulub, 25 uşaq hər iki valideynindən, 130 uşaq isə valideynlərinin birindən məhrum edilib, 487 dinc Xocalı sakini ağır yaralanıb və 1275 nəfər girov götürülüb. Girov götürülənlərdən 150 nəfərin taleyi indiyədək məlum deyil.                                                         

Bu tarix 20 il öncə Xocalıda baş verib. Daha doğrusu, ermənilər əvvəlcədən planlaşdırılmış şəkildə Xocalı şəhərinin yerli əhalisi olan azərbaycanlılara qarşı törədib. Dünyada öz hüquqi qiymətini hələ də tam almayan Xocalı soyqırımının tanıdılmasında Azərbaycan dövləti mühüm addımlar atır. Müəyyən qədər buna nail də olunub. Lakin əsas məqsəd 20 il öncə Xocalıda baş verənlərin dünyaya çatdırılması və cinayətkarların cəzasını almasıdır ki, bu işdə də dövlətlə yanaşı, diaspor təşkilatları konkret nəticələrə əsaslanan tədbirlər görür.  Artıq həmin tarix-20 il öncə 26 fevral tarixində baş vermiş  Xocalı soyqırımının 20 illliyi tamam olur. Bu soyqırımı baş verəndən bu günə kimi hər il davamlı olaraq diaspor təşkilatlarımız silsilə tədbirlər keçirir, dünya ictimaiyyətinin diqqətini bu hadisəyə cəlb edirlər. 90-cı illərdə zəif olan diasporumuzun artıq kifayət qədər gücləndiyini, koordinasiyalı, təşkilatlanmış formada çalışdığını nəzərə alsaq, bu istiqamətdə daha mütəşşəkil mübarizənin apardığını görərik. Belə ki, artıq diaspor təşkilatlarımız fəaliyyət göstərdikləri ölkələrin ictimaiyyət nümayəndələrinə, parlament üzvlərinə bu soyqırımın baş verməsini, Ermənistanın təcavüzkar dövlət olduğunu inandırmağı bacarırlar. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan dövlətnin uğurlu xarici siyasəti və bu siyasətin əsas hissəsini təşkil edən diaspor fəaliyyətinin nəticəsi olaraq İslam Əməkdaşlıq Konfransı, bu yaxınlarda isə Pakistan Senatı Xocalı soyqırımınına hüquqi qiymət verərək tanıyıb. Lakin mübarizənin hələ bitmədiyini yaxşı anlayan diaspor təşkilatlarımızın hər il olduğu kimi bu il də soyqırımın ildönümü münasibətilə silsilə tədbilərin keçirilməsinə hazırlaşır.

Soyqırım haqqında məlumatlar Murmansk vilayəti hökumətinin rəsmi saytında yerləşdiriləcək

Xocalı soyqırımının 20 illiyini qeyd etməyə hazırlaşan diaspor təşkilatlarımızdan biri Ümumrusiya Azərbaycan Konqresinin Murmansk bölməsidir. Soyqırımın baş verdiyi tarix yaxınlaşdıqdca ofisə toplaşan həmvətənlərimiz Azərbaycanın ən yeni tarixinin faciəli günlərindən birinə - ermənilərin Xocalıda törətdikləri soyqırımına həsr olunmuş tədbirlər planı üzərində işi tamamlamaq üzrədirlər. Ofisə gələnlər Qarabağ münaqişəsindən və bu münaqişənin ölkəmiz üçün ağır nəticələrindən söz açan fotosənədlər, çoxsaylı nəşrlər, KİV materialları ilə tanış olurlar. ÜAK-ın regional bölməsinin idarə heyətinin üzvü Amil Vəliyev ofisin foyesində qurulmuş fotokompozisiyanı yerli jurnalistlərə şərh edərək bildirib ki, təpədən-dırnağadək silahlanmış erməni cəlladları 1992-ci il fevralın 26-na keçən gecə Xocalı şəhəri sakinlərinə qanlı divan tutublar. Soyqırımında qətlə yetirilənlərlə bağlı məlumat verən A.Vəliyev bu faciənin Azərbaycan xalqının tarixinə Xocalı soyqırımı kimi daxil olduğunu diqqətə çatdırıb.                     

“Hərbi təcavüz zamanı kütləvi qətliam nəticəsində 613 həmvətənimiz, o cümlədən 106 qadın, 63 uşaq və 70 qoca xüsusi amansızlıqla qətlə yetirilmişdir. O məşum gecə 8 ailə tamamilə məhv edilmiş, 25 uşaq hər iki valideynini, 130 uşaq isə valideynlərindən birini itirmiş, 487 dinc sakin ağır yaralanmış, 1275 adam girov götürülmüş, 150 girovun taleyi indiyədək məlum deyil. Dağlıq Qarabağ münaqişəsi nəticəsində 20 min vətəndaşımız qətlə yetirilmiş, 50 min insan yaralanmış və əlil olmuş, ərazilərimizin 20 faizi işğal edilmişdir. Erməni şovinist dairələrinin XIX-XX əsrlərdə azərbaycanlılara qarşı mərhələ-mərhələ həyata keçirdikləri etnik təmizləmə siyasətinin daha bir təzahürü olan Xocalı soyqırımı haqqında həqiqətlər dünya ictimaiyyətinə, xarici ölkələrin parlamentlərinə çatdırılmalıdır. Azərbaycan xalqına və bütövlükdə insanlığa qarşı yönəldilmiş bu cinayət beynəlxalq miqyasda siyasi-hüquqi qiymət almalıdır”-deyə idarə heyətinin üzvü vurğulayıb. A.Vəliyev onu da bildirib ki, Murmansk vilayəti hökumətinin rəsmi saytında və KİV-də XX əsrin ən dəhşətli faciələrindən biri olan Xocalı soyqırımı haqqında materiallar yerləşdiriləcək (AzərTAc).

İsveç parlamentinə və BMT-yə soyqırımı haqqında qətnamə göndəriləcək

İsveç Azərbaycanlıları Konqresi də (İAK) fevralın 26-da Malmö şəhərində Xocalı soyqırımının 20-ci ildönümünə həsr olunmuş anım mərasimi keçirəcək. İAK-a üzv dərnəklərdən olan, Malmödə yerləşən “Xəzər” Azərbaycan-İsveç Dostluq Cəmiyyəti bu tədbirin yüksək səviyyədə keçirilməsi üçün geniş proqram hazırlayıb. Tədbirə İAK-ın Stokholm ofisindən başqa, Linköpinq şəhərində yerləşən “Babək” dərnəyi (İAK üzvü), Göteborq şəhərində fəaliyyət göstərən azərbaycanlılar, eləcə də Malmödəki bir neçə türk, türkmən dərnəkləri və təşkilatları da iştirak edəcəklər. Mərasimin əsas təşkilatçısı “Xəzər” dərnəyinin sədri və İAK-ın İdarə Heyətinin üzvü Leyla Kiyanidir. Tədbirdə 1992-ci ilin fevral ayında Xocalıda ermənilər tərəfindən törədilmiş dəhşətlər haqqında danışılacaq və bununla bağlı 20 dəqiqəlik film nümayiş olunacaq. Bundan əlavə, Qarabağda döyüşən insanlar çıxış edəcəklər. Tədbirdə fotosərginin keçirilməsi də planlaşdırılıb. Azərbaycan və isveç dilində olacaq tədbirin sonunda İsveç parlamentinə və BMT-yə soyqırım haqqında qətnamə göndəriləcək (Trend).

“Azərbaycanlı gənclər bir məqsəd uğrunda İstanbulda-Taksim meydanında tək yumruq olacaqlar”

 “Hər il olduğu kimi, bu il də təşkilatımız dünyanın müxtəlif ölkələrində bu faciəni dünya ictimaiyyətinə çatdırmaq üçün çox fərqli tədbirlər nəzərdə tutub. Litva, Latviya, İngiltərə, Fransa, İtaliya, Macarıstan, İspaniya, Hollandiya, Belçika, Türkiyə və s. ölkələrdə təbliğat aksiyaları planlaşdırılıb. Düzdür, bu il əsas diqqəti Xocalı soyqırımının Türkiyə Böyük Millət Məclisi tərəfindən rəsmi tanınması üçün İstanbulda təşkil edəcəyimiz on min nəfərlik yürüş-aksiyanın üzərində cəmləşdirmişik”. Bu barədə isə Xaricdə Təhsil Alan və Məzun Olmuş Azərbaycanlı Gənclərin Beynəlxalq Forumunun (ASAİF) prezidenti Orxan Əkbərov APA-ya müsahibəsində bildirib. Qeyd edib ki, digər ölkələrdə isə təhsil alan gənclərimiz təhsil aldıqları universitetlərdə dəyirmi masalar, ictimai leksiyalar, bəzi şəhərlərdə sakit küçə aksiyaları keçirməklə dünya ictimaiyyətinin diqqətini bu hadisəyə çəkməyə çalışacaq.                                                           

O.Əkbərov bu il İstanbul aksiyasının Azərbaycan tarixində ölkə kənarında keçirilmiş ən böyük və səs-küylü aksiya olacağına inandığını bildirib. Bu işdə onlara dəstək olan inandıqları, güvəndikləri və dəstəklərini hər an hiss etdikləri Türkiyədə təhsil alan gənclərimizə xüsusi minnətdarlığını bildirən ASAİF sədri bu məsələnin təşkilati tərəfini həll etməyi və aksiyaya qatılacaq insanların yüzlərlə bayraq, poster, plakat və digər promo materiallar ilə təchiz etməyi planlaşdırdıqlarını deyib. O.Əkbərov vurğulayıb ki, bu aksiya siyasi və digər baxışlarından asılı olmayaraq hər bir azərbaycanlının, türkün və özünü türk hiss edən hər bir insanın aksiyasıdır: “Mən əminəm ki, məhz bu aksiyada bütün azərbaycanlı gənclər bir məqsəd uğrunda İstanbulda-Taksim meydanında tək yumruq olacaqlar. Aksiya maraqlı fleş-mobla bitəcək. Tədbir hər zaman bizə dəstək olan yerli və xarici kütləvi informasiya vasitələrinin köməyi ilə mediada işıqlandırılacaq. Bu aksiyanı özünü azərbaycanlı-türk hesab edən, damarından türk qanı axan, vətənini sevən, ədaləti dəstəkləyən hər bir kəs dəstəkləyir. Həqiqətən də bu belədir. Siyasi düşüncəsindən asılı olmayaraq hər bir türk anlayır ki, bu, bizim ortaq məsələmiz, dünyaya çatdırılacaq ən önəmli problemimizdir”. Onun sözlərinə görə, Xocalıda o soyuq gecədə amansızca qətlə yetirilmiş 613 nəfərin haqqı hər birimizin boynundadır: “Bunu hər kəs anlayır, ona görə də, Türkiyədə fəaliyyət göstərən tələbə-gənclər təşkilatları, yerli qurumlar, dərnəklər, siyasi partiyaların gənclər təşkilatları, fərdi, heç bir təşkilat üzvü olmayan gənclərimiz və soydaşlarımızın dəstəyi sonsuzdur. Bu səbəbdən onlara çox minnətdarıq. Bu məsələyə dəstək  olan hər bir qurum və təşkilatlara təşəkkürlərimizi bildiririk”.       

İstanbulda hər kəs “Kalbimizde Hocalı-Hepimiz Karabağlı!” deyəcək

O.Əkbərov onu da qeyd edib ki, aksiyaya qatılmaq sərbəstdir və heç bir xüsusi tələbə ehtiyac yoxdur: “Qəlbində vətən sevgisi olan hər bir insan bu aksiyaya qatıla bilər. Burdan da bizim dostlar böyük bir heyətlə tədbirə qatılacaq. Həmçinin aksiyaya Avropada yaşayan və təhsil alan tələbələrimiz və Türkiyənin digər ölkələrində təhsil alan gənclərimiz qatılacaqlar. Bizi izləmək üçün “Facebook” səhifəsində “TÜRKİYE BUNU TANI-UNUTMA HOCALINI” səhifəsinə, twitter-də @hepimizhocalili, @asaifpress ünvanlarına daxil olmaq mümkündür. Sual və təklifləri hər kəs hepimizhocalili@gmail.com ünvanına göndərə bilər”.

Çox fərqli və maraqlı şüarlarının olduğunu deyən ASAİF-in sədri “Kalbimizde Hocalı-Hepimiz Karabağlı!”, “Türkiye bunu tanı-Unutma Hocalını!” və s. bu kimi şüarların aksiyanın əsasını təşkil edəcəyini bildirib.

“Əsas məqsədimiz aksiyanın canlı keçməsinə və dünyada böyük səs-küy yaratmasına, səsimizin və sözlərimizin lazımi ünvanlara çatdırılmasına nail ola bilməkdir. Bu, təkcə aksiyanı təşkil edənlərin yox, hər birimizin məqsədi olmalı və “güc birlikdədir” deyib, yumruq kimi birləşib ümumi məqsədlərimizə addım-addım nail olmalıyıq”-deyə O.Əkbərov diqqətə çatdırıb.

Haaqada Xocalı soyqırımına siyasi qiymətin verilməsi üçün deputatlarla görüşlər keçirmək planlaşdırılır

Soyqırımın 20-ci ildönümünü qeyd edəcək diaspor təşkilatlarında biri də mənzil-qərargahı Amsterdamda yerləşən Benilüks Azərbaycanlıları Konqresidir (BAK). BAK bu məqsədlə silsilə tədbirlər keçirəcək. BAK idarə heyətinin Niderland Krallığının Brabant əyalətinin Tiburq şəhərində keçirilmiş toplantısında bununla əlaqədar xüsusi komissiyanın yaradılması qərara alınıb. İdarə heyətinin qərarına əsasən, komissiyaya rəhbərlik BAK-ın sədri Sahil Qasımova, ümumi təşkilatçılıq və nəzarət işləri isə sədr müavinləri Elsevər Məmmədova, Ofelya Babayevaya və Musa Pünhana həvalə olunub (diaspora.gov.az).   

7 minlik Xocalı sakininə qarşı ermənilərin törətdikləri vəhşilikləri Benilüks məkanındakı əhaliyə çatdıracaq BAK bu gün dünya ictimaiyyətindən qondarma “erməni soyqırımı”nı tanıtmaq yolunda dəridən-qabıqdan çıxan ermənilərin özlərinin azərbaycanlılara qarşı soyqırımı törətdiklərini çatdırmaqla onların əsl simasını ifşa etməyə çalışacaqdır. Bu məqsədlə BAK Niderland Krallığının inzibati mərkəzi hesab edilən Haaqada ölkə parlamenti qarşısında kütləvi nümayişlər, parlamentin Xocalı soyqırımına siyasi qiymətin verilməsi istiqamətində deputatlarla görüşlər keçirmək planlaşdırılır. Həmçinin, Amsterdamdakı Yəhudilərin Tarix Muzeyində azərbaycanlı uşaqların Xocalı faciəsinə həsr olunmuş rəsm əsərlərindən ibarət sərginin təşkili, burada Haaqada akkreditə edilmiş diplomatik korpusun nümayəndələrinin və Niderlandın siyasətçilərinin iştirakını təmin etmək, krallığın Soyqırımı İnstitutunda konfransın, Brüsseldə isə Avropa Parlamentinin və Ermənistan səfirliyinin qarşısında etiraz aksiyalarının keçirilməsi nəzərdə tutulub. Bundan əlavə, Lüksemburq parlamentində Xocalı faciəsinin gündəmə gətirilməsi və bu hadisələrə siyasi qiymətin verilməsi istiqamətində silsilə tədbirlərin keçirilməsi planlaşdırılır.

Asif NƏRIMANLI

Paritet.-2012.-7-8 fevral.-S.5.