Cəmiyyətin hüquqi maarifləndirilməsi ilə bağlı kitab nəşr olunub

“Vəkil məsləhətləri toplusu” kitabında vətəndaşlar hüquqi məsləhətlər ala bilərlər

Vətəndaşların hüquqi maarifləndirilməsində dövlətlə yanaşı, QHT sektoru da yaxından iştirak edir. “Azərbaycan” qəzeti ilə “Azərbaycan Hüquq İslahatları Mərkəzi” İctimai Birliyinin birgə nəşr etdirdiyi “Vəkil məsləhətləri toplusu” kitabı da belə töhfələrdən biridir.

Prezident yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə dəstəyi ilə nəşr olunan kitabın nəşrində əsas məqsəd cəmiyyətin hüquqi maariflənmə səviyyəsinin artırılması ilə insanların məhkəmələr və digər dövlət orqanlarına çıxış imkanlarının asanlaşdırılması və müxtəlif vəziyyətlərdə hansı hüquqa uyğun davranışdan yararlanmalı olduqlarını aydınlaşdırmaqdır. Nəşrdə “Azərbaycan” qəzetinin “Bakı Hüquq Mərkəzi oxucuların suallarına cavab verir” rubrikası çərçivəsində son üç il ərzində qəzetdə dərc olunan hüquqla bağlı sual-cavablar əksini tapıb.

İyulun 10-da kitab ictimaiyyətə təqdim olunub. Təqdimat mərasimində çıxış edən “Azərbaycan” qəzetinin baş redaktoru Bəxtiyar Sadıqov Azərbaycanın müstəqilliyini bərpa etməsindən sonrakı dövr ərzində hüquq sahəsində görülən işlər, insanların hüquq və azadlıqlarının qorunmasında əldə edilən uğurlar və hüquqi dövlət quruculuğunda atılan addımlardan danışıb. O qeyd edib ki, qəbul edilən qanunların ictimaiyyətə çatdırılması, bu məqsədlə hüquqi maarifləndirmə işinin aparılması və yüksək səviyyədə qurulması hər bir cəmiyyətdə vacib məsələlərdəndir: “İlk növbədə, insanlar öz hüquqlarını bilməli və ondan düzgün istifadə etməlidir. Digər tərəfdən, əgər biz hüquqi cəmiyyət qururuqsa, insanlar qanunlara riayət etməlidirlər. Hüquqi maarifləndirmənin ən mühüm cəhətlərindən biri də cəmiyyətdəki mənfi halların aradan qaldırılmasına yardımdır. Korrupsiya və rüşvətxorluğa qarşı mübarizənin ən mühüm tərəflərindən biri odur ki, vətəndaş öz hüququnu bilsin və tələb etsin”.

“Azərbaycan Hüquq İslahatları Mərkəzi” İB-in sədri, vəkil, Hakimlərin Seçki Komitəsinin üzvü, həmçinin layihənin rəhbəri Anar Bağırov isə, son illərdə ölkəmizdə hər bir sahədə islahatlar həyata keçirildiyini və bu sırada məhkəmə-hüquq islahatlarının da beynəlxalq standartlara uyğun olaraq yüksək səviyyədə aparıldığını deyib: “Son dövrlərdə bölgələrdə yeni məhkəmələr yaradılıb, hakimlərin və vəkillərin sayı artıb, o cümlədən hüquq sahəsində beynəlxalq standartlara cavab verən normativ-hüquqi baza formalaşdırılıb. Bəs, bütün bu islahatların məqsədi nədir? Təbii ki, əsas hədəf vətəndaşların hüquq və azadlıqlarının daha etibarlı müdafiəsidir. Bu istiqamətdə ən mühüm vəzifələrdən biri də hüquqi maarifləndirmədir”. Onun sözlərinə görə, əhalinin hüquqi maarifləndirilməsi məqsədilə nəşr olunan bu kitab bir sıra təşkilatlara, xüsusilə sadə vətəndaşlara pulsuz paylanıb: “İki yüz nüsxə penitensiar müəssisələrə göndərilib. Biz kitabın çap versiyası ilə kifayətlənməyərək onun elektron versiyasını da hazırladıq. Elektorn versiyanı təşkilatımızın internet ünvanında “Facebook” səhifəmizə yerləşdirmişik. Hesab edirik ki, bu hüquqi maarifləndirmə ilə bağlı informasiya texnologiyalarına müraciət edən vətəndaşlar üçün faydalı ola bilər. Bu baxımdan, kitabın vətəndaşlar üçün mayak funksiyasını yerinə yetirəcəyini hesab edirik”.

Konstitusiya Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri, QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Şurasının üzvü Əliməmməd Nuriyev də kitabın hüquqi maarifləndirmə baxımından olduqca səmərəli olduğunu deyib. Onun sözlərinə görə, istənilən islahatlar o zaman səmərə verir ki, vətəndaşlarımız bunu dərk etsin və onun tətbiqi prosesində bilavasitə iştirak etsinlər: “Qanunvericiliyin tətbiqi prosesində belə nəşrlər vətəndaşlara əlavə köməkdir. Bu, onların prosesdə iştirakını bilavasitə şərtləndirə bilər. Hesab edirəm ki, belə nəşrlər davamlı şəkildə olmalıdır. Yaxşı olar ki, digər qurumlar da bu prosesdə iştirak etsin”.

Ə.Nuriyev qeyd edib ki, şura belə nəşrlərə dəstək verməyə hazırdır. O hesab edir ki, müdafiəni aktiv surətdə həyata keçirməklə yanaşı, belə maarifləndirici nəşrlərlə də müdafiəni dolayısı yolla təşkil etmək mümkündür.

Bakı Apelyasiya Məhkəməsinin Mülki Kollegiyasının sədri Mehdi Əsədov isə deyib ki, vətəndaşlar hüquqi maarifləndirməyə o qədər də meylli deyillər. Onun sözlərinə görə, problemlə rastlaşdıqda qanuna müraciət edib maddəyə baxmaqdansa, hüquq məsləhətxanasına üz tutmağa daha çox üstünlük verirlər: “Bu zaman rastlarına yaxşı vəkil çıxanda işləri düzəlir, savadlı vəkil çıxmayanda isə öz hüquqlarını bilməyərək gileylənirlər. Belə halda problemlər yaranmağa başlayır. Vətəndaş öz hüququnu biləndə nə dövlət üçün problem yaranır, nə də məhkəmə üçün. Hesab edirəm ki, bu cür kitabların dərc olunması hüquqi maarifləndirmə işinə çox böyük dəstəkdir. Bu kitabda çap olunan sual-cavablar gündəlik həyatda rast gəlinən məsələlərdir. Hər bir vətəndaş problemlə üzləşəndə bu kitab onun karına gələ bilər”.

Tədbirdə Ədliyyə Nazirliyinin Məhkəmə Ekspertizası Mərkəzinin rəisi, hüquq elmləri doktoru Fuad Cavadov, Bakı Dövlət Universitetinin kafedra müdiri, hüquq elmləri doktoru, professor Alış Qasımov, BDU-nun dosenti, vəkil Turqay Hüseynov da çıxış edərək kitabın əhəmiyyətindən danışıblar.

Asif NƏRİMANLI

Paritet.-2012.-12-13 iyul.-S.10.