“Zamansız və amansız ölümlər...”

Həmin gün Yer-göy lərzəyə gəlmişdi. Metronun "28 May" stansiyasında yerləşən təşkilatlardan birindən qəzetimiz üçün material hazırlamalı olduğumdan səhər radələrində oraya getməyi planlaşdırmışdım. İş elə gətirdi ki, deyilən vaxtda orada ola bilmədim, bir az yubandım. Metrodan çıxanda böyük izdihamla qarşılaşdım. Ora-bura qaçan, mobil telefonlarla həyəcanlı-həyəcanlı danışan, sakitcə dayanıb göz yaşı tökən kim, əllərini göyə qaldırıb qarğıyan kim. Təfsilatı ilə olmasa da, qocaman təhsil ocaqlarından biri ADNA-da terror hadisəsi törədildiyini öyrəndim: "öldürdülər, öldürdülər, hamını qırdılar...". Telefonla kiməsə ağlaya-ağlaya bir gəncin söylədiyi bu kəlmə məni şoka salmışdı. Hara gedəcəyimi bilmirdim, geri qayıdıb təkrar metroya girdim, işə necə gəlib çatdığımı hiss etmədim. Axşam Azərbaycan Televiziyası ilə Prezident İlham Əliyevin başsağlığı oxundu. Həlak olanların ailələrinə, yaxınlarına və əzizlərinə dərin hüznlə verilən başsağlığında deyilirdi: "...Bu çətin günlərinizdə biz hamımız ağır dərdinizi bölüşərək, sizə səbir və təmkinlilik diləyirik. Əmin ola bilərsiniz ki, Azərbaycan dövləti bu hadisə ilə əlaqədar bütün lazımi tədbirləri həyata keçirə-cəkdir. Allah rəhmət eləsin!".

Xuraman Şəfanın böyük ürək ağrısı və qəlb göynərtisi ilə araya-ərsəyə gətirdiyi "Amansız və zamansız ölümlər" (Analar yanar ağlar)" kitabı terror qurbanlarının xatirəsinə həsr edilmişdir. Hər səhifəsindən üzü aşağı göz yaşı süzülən kitabı esse də adlandırmaq olar, çünki müəllif həm də ürəyi övlad həsrəti ilə çırpınan anadır. Bala itgisindən qaysaqlanmaq bilməyən yaralarının sızıltısı hələ də kəsilməyən ana...

Kitabı vərəqləyirik, terror qurbanlarının sırasını izləyirik. Yaşlar da müxtəlif, peşələr, vəzifələr də. Təkcə taleləri oxşardır. Tanrı 12 nəfərin hər birinə eyni ölüm hökmü yazmışdı, eyni gündə, eyni saatda, bəlkə də eyni anlarda terrorçu gülləsinə tuş gəlmişdilər. Bu günahsız insanların qısaca həyat tarixçəsini oxuduqca, fələyin işinə çaş-baş qalırsan. Onlar hara, terror hara?!.

1940-cı ildə anadan olmuş, 1963-cü ildən ölüm gününədək ADNA-da çalışan professor Ramiz Abdullayev, 1946-cı ildə doğulmuş, 1969-cu ildən ömrünün sonunadək bu təhsil ocağında işləyən texnika elmləri namizədi, dosent Məcnun Vahidov, 1951-ci il təvəllüdlü, laboratoriya müdiri Tamilla Əzizova, həmişə deyib-gülən, istiqanlı, ürəyi təmiz və arzularla aşıb-daşan 1988-ci il təvəllüdlü Ayaz Bağırov, terrorçu ilə əl-bəyaxa olan, son nəfəsinədək ona müqavimət göstərən, 5 güllə yarası alan Savalan Cabbarov, 20 yaşlı Emin Abdullayev, terrorçuya müqavimət göstərən daha bir cəsur Yusif Bəndəliyev, şəhidliyi yüksək qiymətləndirən Ceyhun Aslanov, 19 yaşını tamam etməyə macal tapmayan Ruslan Babaşov, dostlarının dediyinə görə, xəstəxanada son nəfəsinə qədər kömək istəyən, həkimlər çalışsalar da, həyata qaytara bilmədikləri Taleh Məmmədov, Salyandan bir tikə çörəkpulu üçün Bakıya gələn 52 yaşlı Ayna Qurbanova... Bu sırada daha bir terror qurbanı var. Məmmədova Şəfa Afət qızı.

Kitabın ilk səhifələrindən birində Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban Əliyevanın Məmmədova Şəfa Afət qızının ailəsinə ünvanladığı başsağlığında oxuyuruq: "2009-cu il aprel ayının 30-da Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasında baş vermiş və bir çox insanın həyatına son qoymuş, onların yaxınlarının qəm və kədərinə səbəb olmuş faciəli hadisə bizi son dərəcə sarsıtdı.

Bu kədərli anda Allahdan Sizə səbir, həlak olanlara rəhmət diləyir və dərin hüznlə başsağlığı verirəm.

Allah rəhmət eləsin!".

1978-ci il 5 iyul Şəfanın doğum tarixidir. Naxçıvanda döğulub, iki qardaşın bir bacısı idi. Naxçıvan Dövlət Universitetinin bakalavr, Bakı Dövlət Universitetinin magistratura pilləsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdi. AMEA-nın Fiziologiya institutunun aspiranturasının ikinci kursunda oxuyurdu. Bitib-tükənməyən arzularla yaşayırdı. Ölümündən 18 gün öncə toy məclisi qurulmuş, gəlin köçmüşdü Şəfa...

Analar yanar ağlar... Elə Xuraman xanım da sevimli qızı haqqında xatirələri yana-yana qələmə almış, sözdən abidə ucaltmışdı, "Uşaqlıq illəri", "Orta məktəb müəllimi və yoldaşlarının xatirələri", "Tələbəlik illəri", "Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası və iş yoldaşları", "Magistratura illəri", "Yaxınlarının və ailə üzvlərinin xatirələri" və s. bölmələrdə müəllif sevimli övladını özündən sonra qalan xatirələrdə soraqlayır, sağalmaz yarasına məlhəm axtarır:

Əzizim bala dağı,

Bürüyüb lala dağı,

Hər yara sağalsa da, .

Sağalmaz bala dağı.

Ölüm haqdır, ancaq o, bəzən arhansız və zamansız olur. Bir yaz səhəri həyatına son qoyulmuş insanların, demək olar ki, hamısının ölümü amansız və zamansız idi. Bir də bu, təkcə onları tanıyanların deyil, bütün xalqın faciəsi, dərdi, ağrı-acısı idi. Tanrı bir də yaşatmasın xalqımıza bu cür faciəni.

Nurlar "Nəşriyyat-Poliqrafiya" Mərkəzində işıq üzü görmüş kitab onu vərəqləyən hər kəsi dünyanı təhlükə altında saxlayan terrora qarşı ayıq-sayıq olmağa səsləyir.

Zümrüd QURBANQIZI

Respublika.- 2010.- 27 avqust.- S. 6.