Azərbaycanın sosial sahədə həyata keçirdiyi işlər Avropanın inkişaf etmiş ölkələrinin kriteriyaları səviyyəsindədir

Bazar iqtisadiyyatının tam bərqərar olması Azərbaycanın siyasi kursunda, sosial–iqtisadi inkişafında yeni, keyfiyyətcə daha yüksək mərhələnin təməlini qoyub. Keçid dövrünə xas olan problemlərin tamamilə aradan qaldırılması iqtisadiyyatımızın hərtərəfli və çoxşaxəli tərəqqisinə, xalqımızın rifah halının yüksəldilməsinə, sosial tələbatlarının daha dolğun ödənilməsinə münbit şərait yaratmaqla, Azərbaycanın siyasi və iqtisadi qüdrətini daha da yüksəldib. Nazirlər Kabinetinin 2012–ci ilin 9 ayının sosial–iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclasındakı proqram xarakterli nitqində Prezident İlham Əliyev ölkəmizin davamlı tərəqqisi yolunda sosial proqramların həllinin böyük əhəmiyyətini önə çəkərək bu istiqamətdə əldə olunmuş nailliyyətləri yüksək dəyərləndirib: “Sosial məsələlərin həllində də böyük nəticələr vardır. Bildiyiniz kimi, sovet vaxtından qalmış əmanətlərə kompensasiya verilməsi prosesi başlanmışdır və bütün MDB məkanında ən qısa müddət ərzində və ən yüksək əmsalla bu vəsait məhz Azərbaycanda veriləcəkdir. Bu da sosial siyasətimizin nə qədər geniş olduğunu göstərir. Orta aylıq əməkhaqqı, orta aylıq pensiya artıb və MDB məkanında bu göstərici ən yüksək göstəricilər arasındadır… Belə ki, Azərbaycanda orta maaş 500 dollara bərabərdir, orta pensiya 190 dollara bərabərdir. Artım sürətlidir, ancaq bu, bizi qane edə bilməz. Baxmayaraq ki, müqayisə aparmaq və uğurlarla öyünmək üçün imkan var, hesab edirəm ki, gələcək illərdə bu sahədə daha da böyük uğurlar əldə ediləcəkdir. Bu, davamlı bir prosesdir, pensiyalar, əməkhaqları ildən–ilə qaldırılır. Hazırda Azərbaycanda pensiyalar əməkhaqlarının 40 faizini təşkil edir ki, bu da Avropanın inkişaf etmiş ölkələrinin kriteriyaları səviyyəsindədir”.

Ötən illərin nəticələri və bu ilin doqquz ayının göstəriciləri bir daha təsdiqlədi ki, Azərbaycan ən çətin sınaqlara belə yalnız öz gücünə sinə gərməyə, qarşısına çıxan problemləri həll etməyə qadirdir. Dünyada hələ də davam edən iqtisadi böhran şəraitində nəzərdə tutulan bütün sosial proqramların, infrastruktur layihələrin qətiyyətlə həyata keçirilməsi ölkəmizin real gücünün, yürüdülən siyasətin düzgünlüyünün əyani təsdiqidir. Avropada, eləcə də yerləşdiyimiz regionda bir çox ölkələrin böyük çətinliklərlə üzləşdyini nəzərə alsaq, Azərbaycanın son illər, o cümlədən bu ilin 9 ayında əldə etdiyi makroiqtisadi göstəricilər olduqca böyük nailiyyət hesab olunmalıdır. Qeyri–neft iqtisadiyyatımızın 10,3 faiz artması fonunda ölkəmizin valyuta ehtiyatları da çoxalaraq 45 milyard dollara çatmışdır ki, bu da makroiqtisadi sabitliyi qorumağa, sosial sektorun inkişafına güclü dəstəkdir. Dövlətimizin başçısı müşavirədə bu məsələyə də böyük önəm verib: “Bu, dünya miqyasında çox böyük rəqəmdir və Azərbaycan o ölkələrdəndir ki, böyük valyuta ehtiyatlarına malikdir. Ölkənin ərazi ölçülərinə və əhalinin sayına görə, hesab edirəm ki, əgər valyuta ehtiyatlarımızı adambaşına hesablasaq, biz dünya miqyasında ən qabaqcıl yerlərdən birindəyik. Çox sevindirici hal ondan ibarətdir ki, böyük investisiya layihələrinin dövlət xətti ilə həyata keçirilməsinə baxmayaraq, strateji valyuta ehtiyatlarımız azalmır, əksinə artır. Biz çalışmalıyıq ki, gələcək illərdə müəyyən səviyyədən aşağı düşməyək. Çünki bu, bizim ehtiyat mənbəyimizdir, eyni zamanda, baxmayaraq ki, indi dünyada hökm sürən maliyyə böhranı faiz dərəcələrini aşağı salmışdır və bu vəsaitin idarə edilməsi nəticəsində biz, hələ ki, o qədər də böyük mənfəət əldə edə bilmirik, ancaq valyuta ehtiyatlarının idarə edilməsində yeni istiqamətlər artıq araşdırılır. Beləliklə, vəsaitimizin daha da səmərəli şəkildə mənfəət gətirmə əmsalı əminəm ki, daha da yüksək səviyyədə olacaqdır.

Göründüyü kimi, dövlətimizin siyasəti xalqımızın maraqlarına, onun daha yaxşı yaşamasına xidmət edir. 2012–ci ildə də bu istiqamətdə həyata keçirilən genişmiqyaslı proqram və layihələr, görülən işlər insanların yaşayış səviyyəsinin daim yüksəlməsinə, işsizlik probleminin aradan qaldırılmasına, inflyasiyanın minimum səviyyəyə endirilməsinə imkan verib. 2012–ci ildə əhalinin pul gəlirləri 12 faiz, inflyasiya isə cəmi 1,5 faiz artıb. Azərbaycan bu göstəricilərə görə də dünya miqyasında ən qabaqcıl yerlərdədir. İnkişafımızın sürətli dinamikasını şərtləndirən amillər içərisində Azərbaycanda genişmiqyaslı infrastruktur layihələrin əzmlə həyata keçirilməsi, investisiya yatırımlarında yerli sərmayələrin həcminin ilbəil artmasıdır. Son illər, xüsusən də 2012–ci ildə Azərbaycana yatırılan investisiyaların əsas hissəsi məhz daxili sərmayələrin payına düşüb. Dövlətimizin başçısının sədrliyi ilə keçirilən müşavirədə bu məsələlərə də böyük önəm verilib. Bildirilib ki, həm dövlət tərəfindən ayrılan əsaslı investisiyalar, eyni zamanda yerli şirkətlərin, sahibkarların imkanlarının artması istiqamətində atılan ardıcıl addımlar Azərbaycanda böyük infrastruktur layihələrinin uğurla reallaşmasına güclü təkan verib. Doqquz ayda həyata keçirilən, eləcə də təməli qoyulan nəhəng layihələr bu reallığı əyani şəkildə təsdiqləyir.

Azərbaycanın sosial–iqtisadi inkişafı artıq dönməz xarakter alıb və yalnız neft amilindən asılı deyil. Təsadüfi deyil ki, nəhəng neft–qaz layihələrinin həyata keçirilməsi ilə yanaşı, indi daha çox qeyri–neft sektorunun, özəl bölmənin və sahibkarlığın inkişafı dövlətimizin xüsusi diqqət mərkəzindədir. Qeyri–neft sektorunun davamlı inkişafı, yerlərdə enerji, su və qaz problemlərinin aradan qaldırılması, regionlarımızın sürətli tərəqqisi, müasir infrastrukturun formalaşdırılması, yeni iş yerlərinin açılması, elm, təhsil, səhiyyə, rabitə, nəqliyyat, idman və digər sahələrin yüksəlişinə göstərilən dövlət qayğısı nəticəsində, insanların daha yaxşı yaşamasına, onları narahat edən problemlərin həllinə gətirib çıxarıb. Son illər ölkəmizdə ən yeni texnologiyalarla təchiz olunmuş minlərlə sənaye və emal müəssisələri, dünya standartlarına cavab verən və internetə çıxışı olan müasir təhsil və səhiyyə ocaqları tikilib istifadəyə verilib. Əhaliyə xidmət sahələrinin sayı durmadan artır, keyfiyyəti yüksəlir. İnformasiya–kommunikasiya texnologiyaları cəmiyyətimizə geniş yol açıb, sosial sferada müasir idarəetmə üsullarının tətbiqinə başlanılıb.

Ərzaq təhlükəsizliyi ilə bağlı məsələlər də Azərbaycanda uğurla həll edilir. Ölkəmizdə bu məsələyə kompleks şəkildə yanaşılır, lazımi təhlillər aparılır. Daxili imkanlar və daxili bazarın potensialı araşdırılır və özümüzü yerli məhsullarla maksimum dərəcədə təmin etmək üçün lazım olan bütün tədbirlər görülür. Bu məsələ ilə bağlı da daim fikir mübadiləsi aparıldığını və müvafiq göstərişlər verildiyini vurğulayan Prezident İlham Əliyev deyib: “Əsas ərzaq məhsullarının istehlakı yüz faiz Azərbaycanda istehsal olunan mallar hesabına təmin edilməlidir. Biz buna yaxınıq, bəzi mövqelər üzrə bunu əldə etmişik, bəzi istiqamətlər üzrə artıq hədəfə yaxınlaşırıq. Bölgələrdə yaradılan yeni müəssisələr, emal müəssisələri, südçülük fabrikləri, heyvandarlıq fermaları, çörək zavodları, quşçuluq fabrikləri bizə imkan verir ki, yaxın illərdə hər bir mövqe üzrə daxili tələbatı yüz faiz öz gücümüzə arxalanaraq təmin edək. Bu, həm sosial məsələdir, həm ərzaq təhlükəsizliyi məsələsidir, həm də iqtisadi məsələdir, iş yerlərinin yaradılmasına gətirib çıxarır. Yəni biz burada bir neçə hədəfi nəzərə alırıq və bütövlükdə bu istiqamətdə aparılan işlər məni qane edir. Çünki biz bu işlərə sistemli yanaşmışıq, pərakəndə şəkildə yox. Sistemli təhlil aparılmışdır və biz bu istiqaməti Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun xətti ilə də sahibkarlara göstəririk. Çünki bu alət də çox səmərəlidir. Bu il Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun xətti ilə 200 milyon manat güzəştli kreditlər nəzərdə tutulur, onların böyük əksəriyyəti artıq verilmişdir. Mən göstəriş verdim ki, gələn il biz bu məbləği artıraq və gələn il bu fond vasitəsilə üç yüz milyon manat məbləğində güzəştli kreditlər verilməlidir. Çünki bu, çox vacib sahədir, bu, real iqtisadiyyata qoyulan investisiyalardır, dövlət nəzarəti altında qoyulan investisiyalardır. Ancaq özəl sektor da bu investisiyaları qoyur. Biz bu proqramı icra edərkən həm özəl sektoru stimullaşdırırıq, ucuz kreditlər verməklə onların fəaliyyətini genişləndiririk, eyni zamanda, daxili istehsalı da stimullaşdırırıq”.

Xəlil CABBAROV,

Respublika.- 2012.- 9 dekabr.- S. 1.