Dəqiq konsepsiyainkişaf proqramlarının uğurları

 

Azərbaycanda sosialiqtisadi inkişaf davamlı, sürətli və yüksək templidir. Ölkənin iqtisadiyyatı daim güclənir, büdcə gəlirləri və xərcləri kəskin şəkildə artır. Bu gün Azərbaycan dünyada sürətlə inkişaf edən dövlətlərdən biridirsosialiqtisadi göstəricilərə görə ön mövqelərdədir. Bu ilin doqquz ayında ötən ilin müvafiq dövrünə nisbətən ümumi daxili məhsul istehsalı müqayisəli qiymətlərlə 416 milyon manat artaraq 44,2 milyard manata çatmışdır. Bu, iqtisadiyyatda 1,0 faiz artım deməkdir. ÜDM–in 66,7 faizi istehsal sahələrində yaranmışdır. Xidmət sahələrinin əlavə dəyərdə xüsusi çəkisi 27,0 faiz, o cümlədən nəqliyyatda 4,8 faiz, ticarət və pullu xidmətdə 8,3 faiz, rabitədə 1,8 faiz, sosial və digər xidmətlərdə 12,1 faiz təşkil etmişdir. ÜDM–də məhsula və idxala xalis vergilərin payı isə 6,3 faiz olmuşdur. Doqquz ayda orta hesabla əhalinin hər nəfərinə düşən ümumi daxili məhsul istehsalı 4823.7 manat təşkil etmişdir. Prioritet elan olunmuş qeyrineft sektorunda əlavə dəyər istehsalı 10,4 faiz artmışdır.

 

Çox müsbət haldır ki, ümumi daxili məhsulun tərkibində fiziki şəxslərin də fəaliyyəti nəzərə alınmaqla sənaye sahələrində 28,5 milyard manatlıq məhsul istehsal edilib. Sənayenin qeyrineft sektorunda məhsul istehsalı 6,8 faiz artmışdır. Mühüm istehsal sahəsi olan kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı və balıqçılıqda 2589.4 milyon manatlıq məhsul istehsal edilmişdir. Bu rəqəm ötən il 2459.9 milyon manat civarında idi. İnşaat sektorunda da çox mühüm göstəricilər əldə edilmişdir—4.387 milyon manat, ötən ilin müvafiq dövründə bu rəqəm 3377 milyon manat idi. Yəni artım 27,3 faiz olmuşdur. Xidmətlərin istehsalında da mühüm irəliləyiş vardır. Bu sahədə artım 6 faiz olmuşdur. Bazar iqtisadiyyatının əsasını təşkil edən özəl bölmədə istehsalın həcmi sənaye məhsulunun 81,6 faizini təşkil etmiş, ümumi istehsalın 92,3 faizi sənaye mallarının, 7,7 faizi isə sənaye xarakterli xidmətlərin istehsalı hesabına yaradılmışdır. Davamlı inkişaf dövlətin iqtisadi və maliyyə gücünü daim artırmaqdadır. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin sədrliyi ilə Nazirlər Kabinetinin 2012–ci ilin doqquz ayının sosialiqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclasında dövlət başçısı əldə olunan nailiyyətlərdən danışarkən vurğulamışdır: “Ölkəmizin strateji valyuta ehtiyatları ilin əvvəlindən təxminən 5 milyard dollar artmışdır, hazırda 45 milyard dollar səviyyəsindədir. Deyə bilərəm ki, bu, dünya miqyasında çox böyük rəqəmdir və Azərbaycan o ölkələrdəndir ki, böyük valyuta ehtiyatlarına malikdir. Ölkənin ərazi ölçülərinə və əhalinin sayına görə hesab edirəm ki, əgər valyuta ehtiyatlarımızı adambaşına hesablasaq biz dünya miqyasında ən qabaqcıl yerlərdən birindəyik. Çox sevindirici hal ondan ibarətdir ki, böyük investisiya layihələrinin dövlət xətti ilə həyata keçirilməsinə baxmayaraq, strateji valyuta ehtiyatlarımız azalmır, əksinə, artır”.

İqtisadi inkişafın davamlılığı və sürətliliyi əhalinin gəlirlərinə də təsir edir. Belə ki, doqquz ayda bu sahədə artım 12 faiz olmuşdur. İnflyasiya isə cəmi 1,5 faiz çox artmışdır. Göründüyü kimi, fərq 10 faizdir. Beləliklə, Azərbaycan bu göstəricilərinə görə ən qabaqcıl yerlərdədir. Ölkədə gedən quruculuq işləri, yeni yaranan sənaye müəssisələri, istehsal sahələri, dövriyyəyə cəlb edilən iqtisadi potensial məşğulluq probleminin də müsbət həllinə səbəb olub. Belə ki, bu gün Azərbaycanda məşğulluq səviyyəsi 95 faiz təşkil edir. 2008–ci ilin əvvəlindən bu ilin müvafiq dövrünədək 430 min yeni iş yeri açılmışdır. Təkcə bu ilin doqquz ayında bu sahədə göstərici 94 min olmuşdur. Əhalinin real pul gəlirlərinin artması, yeni iş yerlərinin açılması milli gəlirin ədalətli bölgüsündə də özünü qabarıq büruzə verib. Dünya Bankının məlumatına görə, Azərbaycan bu sahədə 110 inkişaf edən ölkəni geridə qoyub. Bu o deməkdir ki, ölkədə davamlı sosial–iqtisadi inkişaf əhalinin əksəriyyətinin güzəranını davamlı surətdə yaxşılaşdırmaqdadır. Artıq, yenə də Dünya Bankının məlumatına görə Azərbaycan 153 ölkə arasında ən aşağı yoxsulluğa malik 20 ölkədən biridir.

Bütün bu nailiyyətlər və davamlı müvəffəqiyyət təbii ki, milli iqtisadi, sosial, intellektual potensiala, beynəlxalq təcrübəyə əsasən hazırlanmış və ölkənin gələcəyinə istiqamətlənmiş ulu öndər Heydər Əliyevin strateji kursunun uğurla həyata keçirilməsi nəticəsində baş verir. Bu strategiya, təbii ki, bütün xalqı səfərbər edə biləcək liderin və onun müvafiq hədəfə yönəltdiyi siyasi təşkilatın fəaliyyəti nəticəsində mümkün ola bilir. Azərbaycanda bu tarixi hadisə 1992–ci ilin 21 noyabrında baş vermişdir. Ulu öndər Heydər Əliyevin rəhbərliyi və sədrliyi ilə Naxçıvanda Yeni Azərbaycan Partiyasının təsis konfransı keçirildi. Ümummilli liderin ideyaları ilə silahlanmış YAP siyasi mübarizə meydanına qədəm qoydu. Həmin gündən etibarən ölkənin həyatında tarixi dönüş başlandı. Bu zaman Azərbaycan həyatının ağır anlarını yaşayırdı. Ölkənin ərazisi Ermənistan tərəfindən təcavüzə məruz qalmışdı. Müharibə öz həcmini daim artırırdı, iqtisadiyyat dağılmışdı, hakimiyyət səriştəsizlərin əlində idi, xəyanət baş alıb gedirdi və s. Dövlət başçısı Yeni Azərbaycan Partiyasının yaradılmasının 20 illiyinə həsr olunmuş təntənəli mərasimdəki çıxışında bu barədə bəhs edərkən demişdir: “1992–ci ilin ortalarında hakimiyyətə gəlmiş yeni iqtidar ölkəmizi daha da bərbad vəziyyətə qoymuşdu. Ovaxtkı iqtidarın bacarıqsızlığı, peşəkarsızlığı, xəyanəti nəticəsində, demək olar ki, müstəqilliyimiz əldən gedirdi. Ölkədə gedən xoşagəlməz proseslər, böhran, iqtisadi tənəzzül, siyasi sabitsizlik, demək olar ki, müstəqilliyimizə böyük zərbələr vurmuşdu. Belə bir şəraitdə cəmiyyətimizin parlaq simaları, ziyalılar, cəmiyyətimizdə böyük hörmətə malik olan insanlar ulu öndər Heydər Əliyevin ətrafında birləşərək Yeni Azərbaycan Partiyasının yaradılması haqqında qərara gəlmişlər”.

Bu elə bir dövr idi ki, Azərbaycanın siyasi səhnəsində də çox böyük bir qarışıqlıq var idi, yaranan hər bir partiya özünü iqtidarda görmək istəyirdi, sanki yarışa girmişdilər. Müharibə gedən ölkədə belə bir proses sosial–iqtisadi inkişafa və müstəqilliyimizə ciddi ziyan vurmaqda idi. Dövlət başçısı yeni Azərbaycan Partiyasının sədri İlham Əliyev partiyanın məramı və mahiyyəti barədə vurğulamışdır: “Partiyamızın iqtidara gəlməsi zəruri və labud idi. Ancaq biz onu da yaxşı xatırlayırıq ki, Yeni Azərbaycan Partiyası müxalifət partiyası kimi yaradılmışdı. Ancaq özünü müxalifət adlandıran indiki qüvvələrdən fərqli olaraq heç vaxt öz dövlətinə, xalqına müxalifətdə olmamışdır. Bizim partiyamız və onun üzvləri bütün dövrlərdə dövlətçiliyə sadiq olmuşdur. Partiyamızın ilk addımları da Azərbaycanda siyasi sabitliyin bərpasına yönəlmişdir. Təsadüfi deyildir ki, 1993–cü ilin yayında Azərbaycanda vətəndaş müharibəsi başlanan dövrdə cəmiyyətimizin bütün ümidləri yenə də Heydər Əliyevin dühası ilə bağlı idi. O vaxt xalqın tələbi ilə hakimiyyətə gələn ulu öndər qısa müddət ərzində vəziyyəti sabitləşdirdi və bu, imkan verdi ki, ölkəmiz inkişaf yoluna qədəm qoysun. O ildən bu günə qədər Azərbaycan yalnız və yalnız inkişaf yolu ilə gedir”.

Beləliklə, ulu öndərin, bu gün isə onun layiqli davamçısı, dövlət başçısı İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Yeni Azərbaycan Partiyası ölkədə lider partiyaya və Cənubi Qafqazda ən böyük siyasi qüvvəyə çevrilmişdir.

Ümummilli liderin müdrik siyasi kursu ölkədə hər bir istiqamət üzrə çox konkret və dəqiq proqramın hazırlanması və həyata keçirilməsində ən mühüm və həlledici zəmindir. Beləliklə, YAP–ın simasında Heydər Əliyevin siyasi kursu davam edir və dövlət başçısı təşkilatın sədri İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə daim zənginləşdirilir.

Bu gün Azərbaycanda ölkənin hərtərəfli, gələcək tərəqqisinə istiqamətlənmiş islahatlar davamlı surətdə həyata keçirilir, beynəlxalq əhəmiyyətli nəhəng infrastruktur layihələri reallaşdırılır.

Bu gün Azərbaycan Avrasiya məkanında Avropanın enerji təhlükəsizliyində ən etibarlı tərəfdaş, mühüm beynəlxalq tranzit ölkə, nəqliyyat və loqistika mərkəzinə çevrilib. Bu həm də ölkənin yürütdüyü xarici siyasətin mahiyyəti ilə bağlıdır. Azərbaycan beynəlxalq əlaqələrdə qarşılıqlı mənafe və maraqları təmin edən əməkdaşlığa, ədalətliliyə, beynəlxalq hüquq normalarına riayət etməyə, səmərəli inteqrasiyaya, sosial–siyasi sabitliyə, bir sözlə, hər bir ölkənin tərəqqisinə yardım edəcək anlaşmaya bir–birinin daxili işlərinə qarışmamağa, sülhə, dinc yanaşı yaşamağa üstünlük verir.

Bu prinsiplər də ölkəyə dünya miqyasında böyük hörmət və etimad qazandırıb. Bunun əyani sübutu keçmiş BMT Təhlükəsizlik Şurasına qeyri–daimi üzv seçilərkən dövlətimizə 155 ölkənin səsverməsidir. Qoşulmama Hərəkatına üzv olarkən burada da mütləq əksəriyyətin dəstəyini qazanmışıq.

Bir sözlə, Azərbaycan regionun lider dövlətidir. Qarşıya qoyulan sosial–iqtisadi məsələlər davamlı surətdə öz həllini tapır. Ölkə öz enerji, ərzaq nəqliyyat təhlükəsizliyini təmin edib daim möhkəmləndirir, beynəlxalq səviyyədə ədaləti beynəlxalq hüququ müdafiə edən kimi imic qazanıb böyük hörmətə malikdir. Bu gün dövlət həm ölkə daxilində, həm regionda, həm dünya birliyində gedən proseslər çox böyük məsələləri həll edir.

Dövlət başçısı bu günədək qazanılan nəticələr bir siyasi partiya kimi YAP–ın qarşısında duran vəzifələr barədə deyib: “Bizim artıq güclü dövlətimiz vardır–müstəqil Azərbaycan dövləti. Bizim dəqiq konsepsiyamız, inkişaf proqramımız vardır. Bu proqramın reallaşması nəticəsində Azərbaycan inkişaf etmiş ölkələrin sırasına daxil ediləcəkdir. Əgər gələcəklə bağlı fikirlərimizi bir cümlə ilə ifadə etsək deməliyik: Biz inkişaf etmiş ölkəyə çevrilməliyik! İnkişaf etmiş ölkələrin meyarları vardır. Bunları bilirik biz hər bir istiqamət üzrə o meyarlara çatmalıyıq–həm siyasi, iqtisadi islahatlar, sosial siyasət digər istiqamətlərdə. Buna nail olmaq üçün həmişəki kimi, cəmiyyətimiz bir nöqtəyə vurmalıdır cəmiyyətimizin aparıcı siyasi qüvvəsi olan Yeni Azərbaycan Partiyası növbəti 20 il ərzində, əlbəttə ki, öz işini uğurla aparmalıdır, müasir qaydalarla, müasir üsullarla! Ancaq biz öz işimizi möhkəm tarixi ideoloji əsaslar üzərində qurmalıyıq”.

 

 

Ataş CƏBRAYILOV

 

Respublika.- 2012.- 25 noyabr.- S. 1.