Binəqədi rayonunun sosial-iqtisadi inkişafı:

real vəziyyət və perspektivlər

Azərbaycanda son 10 ildə həyata keçirilən məqsədyönlü islahatlar, bir sıra ümummilli proqramlar, mühüm infrastruktur layihələrin uğurla reallaşdırılması ölkəmizin sosial-iqtisadi mənzərəsini əhəmiyyətli dərəcədə dəyişmiş, tarazlı inkişaf və davamlı yüksəliş üçün möhkəm əsas yaratmışdır. Prezident İlham Əliyev cəmiyyət qarşısında verdiyi bəyanatlara sadiqliyini, habelə yürütdüyü siyasətin reallığa adekvatlığını əməli işi ilə sübuta yetirərək islahatların davamlılığını, ardıcıllığını təmin etmiş, ictimai həyatın bütün sahələrində intibah və tərəqqinin əsasını qoymuşdur. Ölkədə əldə edilən nailiyyətlərə öz payını verməyə çalışan Binəqədi rayonunda da sosial-iqtisadi sahədə parlaq göstəricilər qazanılmış, son bir il yarımda abadlıq-quruculuq işləri daha geniş vüsət almışdır.

Binəqədi paytaxt Bakının 12 rayonundan biri olmaqla 6, 7, 8, 9-cu mikrorayonları, Rəsulzadə, Biləcəri, Binəqədi, Xocasən, Sulutəpə və 28 May qəsəbələrini əhatə edir. Beş ərazi icra nümayəndəliyi, 5 bələdiyyə fəaliyyət göstərir. Rayonun inzibati mərkəzi Rəsulzadə qəsəbəsidir. Ərazisi 170 kvadratkilometrə yaxındır. Əhalisi daimi qeydiyyatda olanlarla 253 min 500 nəfər, qeyri-rəsmi məlumatlara görə, qeydiyyatda olmayanlarla birlikdə 400 min nəfərdən çoxdur.

Etiraf etmək lazımdır ki, ötən ilin aprel ayında Xaləddin İsgəndərov Binəqədi rayonuna icra başçısı təyin olunduqdan sonra rayon ərazisi paytaxtda əsl tikinti meydanına çevrilmişdir. Geniş abadlıq-quruculuq işlərinə start verilməsi, nəinki mikrorayonlarda, qəsəbələrdə və digər yaşayış məntəqələrində fərq qoymadan qurub-yaratmaq rayon rəhbərliyinin devizinə çevrilmişdir.

Bu gün Binəqədi rayonunda son bir il yarımda həyata keçirilən tədbirləri, görülən işləri yüksək dəyərləndirən möhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyev 6 dəfə rayona səfər etmişdir. Bunlar 26 sentyabr 2012-ci il tarixdə Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin Bakı filialının açılış mərasimi, 30 dekabr 2012-ci il tarixdə Binəqədi məscidinin təməlqoyma mərasimi, 22 aprel 2013-cü il tarixdə Biləcəri qəsəbəsində parkın açılış mərasimi, 3 iyul 2013-cü il tarixdə YAP Binəqədi rayon təşkilatının qərargahının, Binəqədi Rayon İcra Hakimiyyətinin inzibati binasının və Heydər Əliyev parkının yenidənqurmadan sonra açılış mərasimi, 30 avqust 2013-cü il tarixdə 135 və 248 saylı məktəblərin yenidənqurmadan sonra açılış mərasimi və 30 sentyabr 2013-cü il tarixdə Binəqədi rayonunda Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsi üçün inzibati binanın açılış mərasimidir. Bu səfərlər zamanı dövlətimizin başçısı həm də əhali ilə görüşləri zamanı onları dinləmiş, qarşılaşdıqları problemlərlə maraqlanmış, insanların daha yaxşı və firavan yaşamaları üçün Azərbaycanda görüləcək işlər barədə məlumat vermişdir.

Ölkə rəhbərinin Binəqədiyə müntəzəm səfərlərini əlamətdar hadisə kimi dəyərləndirən rayon icra hakimiyyətinin başçısı Xaləddin İsgəndərov bunu həm də Prezident İlham Əliyevin rayona yüksək diqqət və qayğısı kimi dəyərləndirmişdir. Bu diqqət və qayğıya cavab olaraq 9 oktyabr prezident seçkilərində Binəqədi rayonu xüsusi fəallığı ilə seçilmişdir. Binəqədililər bu siyasi kampaniyada dövlət başçılarına ehtiramlarını yüksək seçici fəallığı ilə sübuta yetirmiş, hətta 10 saylı Binəqədi üçüncü seçki dairəsi səsvermədə respublika üzrə ikinci yerdə qərarlaşmışdır.

Hər ötən gün bizi 2013-cü ilin sonuna yaxınlaşdırır. İlin bu dövründə hər bir rayon, hər bir əmək kollektivi ötən aylara, rüblərə nəzər salır, görülən işləri təhlil edib nəyə nail olduqlarını artıq bilirlər.

İlin əvvəlindən ötən dövr ərzində respublikanın bir çox rayonları kimi, Binəqədi də sürətlə inkişaf etmiş, qarşıya qoyulmuş vəzifələrin böyük əksəriyyəti reallaşdırılmışdır. Cari ilin 9 ayında sənaye sahəsində 124 milyon 665 min manatlıq və ya ötən ilin müvafiq dövründəkindən 2,9 faiz çox məhsul istehsal edilmiş və xidmətlər göstərilmişdir. Sənaye müəssisələrində orta aylıq əmək haqqı 500,3 manat təşkil etmişdir.

2013-cü ilin əvvəlindən nəqliyyat sektorunda 2012-ci ilin müvafiq dövrünə nisbətən 25,5 faiz çox, rabitə sektorunda isə 0,7 faiz çox xidmət göstərilmişdir. Nəqliyyat sistemində 568 nəfər çalışmış, burada orta aylıq əmək haqqı 355 manat, rabitə müəssisələrində 724 işçi çalışmış, orta aylıq əmək haqqı 372,2 manat olmuşdur.

İlin əvvəlindən istehlak dinamik tendensiya ilə inkişaf etmiş, pərakəndə ticarət şəbəkəsindən rayon əhalisinə 726 milyon 816 min manatlıq istehlak malları satılmışdır.

Ötən dövrdə rayon üzrə işçilərin orta sayı 43574 nəfər olmuş, əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 18,1 faiz artmışdır. Dövlət sektorunda işçilərin orta aylıq sayı 17874 nəfər olmuş, qeyri-dövlət sektorunda çalışanların sayı isə 25700 nəfər təşkil etmişdir. Sentyabrın 1-nə olan məlumata əsasən rayon üzrə 3875 yeni və daimi iş yeri açılmışdır. Əhalinin sosial təminatının yaxşılaşdırılması məqsədilə 9 ayda ümumilikdə 2652 ailəyə və ya 10934 nəfər ailə üzvünə ünvanlı dövlət sosial yardımı təyin edilmiş, 1788 nəfərə birdəfəlik maddi yardım verilmişdir. Hazırda rayonda 2755 nəfərə, o cümlədən 286 nəfər qocalığa görə, 2117 nəfər əlilliyə görə, 352 nəfər ailə başçısının itirilməsinə görə təqaüd alır. Rayon əhalinin sosial müdafiəsi mərkəzi tərəfindən 287 nəfər tək ahıl vətəndaşa və əlilə xidmət göstərilir.

Əhalinin ərzaq təhlükəsizliyinin qorunması, küçə və yol kənarlarında mənşəyi məlum olmayan ərzaq məhsullarının satışının qarşısının alınması məqsədilə Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzinin və aidiyyəti qurumların əməkdaşları ilə mütəmadi reydlər keçirilmişdir. Qanunsuz pərakəndə ticarət fəaliyyətinin, eyni zamanda gigiyenik normalara cavab verməyən iaşə xidmətlərinin qarşısının alınması istiqamətində tədbirlər həyata keçirilmişdir. Aparılmış monitorinqlər zamanı aşkar olunmuş sanitar-gigiyenik nöqsanlar barəsində aidiyyəti orqanlara məlumatlar göndərilmişdir.

Binəqədi rayonu ərazisində respublikanın işğal olunmuş bölgələrindən 57293 nəfər məcburi köçkün məskunlaşmışdır. Onlardan 7897 ailə —33008 nəfər rayon qeydiyyatındadır. Məcburi köçkünlərin mənzil və ev şəraitlərinin yaxşılaşdırılması ilə bağlı dövlət orqanları ilə birlikdə tədbirlər həyata keçirilir, bu istiqamətdə işlər bu gün də davam etdirilir.

Cari ilin sentyabr ayının 1-nə Sulutəpə qəsəbəsində həkim məntəqəsinin, 297, 135 və 248 saylı orta məktəblərin (təmir və yenidənqurmadan sonra məktəblərin açılış mərasimində Prezident İlham Əliyev iştirak etmişdir), 158, 153, 159, 274 və 298 saylı körpələr evi-uşaq bağçalarının, Biləcəri qəsəbəsində F.Əmirov adına 6 saylı uşaq musiqi məktəbinin binasının, 7-ci mikrorayon ərazisində mini-futbol meydançasının təmir-tikinti işləri, 100, 244 və 246 saylı orta məktəblərdə əlavə sinif otaqlarının, 86, 211 və 294 saylı körpələr evi-uşaq bağçaları üçün yeni binaların tikintisi başa çatmışdır. Həmçinin rayonda yerləşən 151, 177 və 193 saylı körpələr evi-uşaq bağçalarında əsaslı təmir işləri və 143 saylı orta məktəb üçün 20 əlavə sinif otağının tikintisi yekunlaşmaq üzrədir. Bundan başqa, Biləcəri qəsəbəsində yerləşən mədəniyyət və istirahət parkı əsaslı təmirdən sonra (açılış mərasimində Prezident İlham Əliyev iştirak etmişdir) sakinlərin istifadəsinə verilmişdir.

Mikrorayonların və qəsəbələrin ərazisinin sanitar normalara uyğun qorunması və təmizliyə nəzarətin təmini məqsədilə ümumilikdə 2207 konteyner yerləşdirilmiş, məişət tullantılarının daşınmasına 39 ədəd müxtəlif texnika cəlb edilmişdir.

Rayon əhalisinin qaz, elektrik enerjisi, içməli su ilə təchizatının yaxşılaşdırılması istiqamətində Dövlət Proqramı çərçivəsində kompleks tədbirlər həyata keçirilmiş və bu istiqamətdə işlər davam etdirilir.

Rayonda biznes mühitinin daha da dərinləşməsi və sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi üçün İqtisadi İnkişaf Nazirliyi Sahibkarlığa Kömək Milli Fondu ilə birlikdə müvafiq tədbirlər keçirilmişdir. Fond tərəfindən 55 kiçik sahibkarlıq subyektinə 1 milyon 757 min manat həcmində güzəştli kredit verilmişdir. Bu kreditlər hesabına rayonda 110 daimi iş yeri açılması nəzərdə tutulur. Onu da qeyd edək ki, paytaxt rayonları arasında ilk dəfə olaraq Binəqədidə sahibkarlığı daha da inkişaf etdirmək, bu sahə ilə məşğul olanlar arasında əlaqəni möhkəmləndirmək məqsədilə sahibkarlar birliyi yaradılmış və Ədliyyə Nazirliyində qeydiyyatdan keçmişdir.

Son bir il yarımda Binəqədi rayonu ərazisində aparılan abadlıq-quruculuq işlərinin miqyası və görülən işlərin bənzərsizliyi rayon sakinləri tərəfindən böyük ruh yüksəkliyi ilə qarşılanır. Təsadüfi deyildir ki, bununla bağlı vətəndaşlardan İH-yə 33 minnətdarlıq məktubu daxil olmuşdur.

Bildiyimiz kimi, Bakının şimal giriş qapısı Binəqədi rayonunun ərazisindən keçir. İndi Bakı-Sumqayıt yolunun Biləcəri enişinin sağ və sol hissəsində landşaft memarlıq elementləri ilə aparılan zəngin yaşıllaşdırma işləri, əkilmiş çəmən otu və külli miqdarda gül-çiçək kolları və yaşıl ağaclar, 7 metr diametrində saat kompleksi və s. respublikamızın şimal bölgəsindən paytaxtımıza gələn insanları və qonaqları valeh edir. Bundan başqa, rayonun qəsəbələrarası və qəsəbədaxili yollarında, mərkəzi prospektlərində, yaşayış binalarının fasad və dam örtüklərində, park və meydanlarında, həmçinin digər infrastruktur sahələrində abadlıq-quruculuq, yenidənqurma və təmir işləri davam etdirilir. Ötən ilin ortalarından “Abad məhəllə” layihəsinə start verilmiş, artıq 16 həyətdə abadlıq işləri yekunlaşmışdır.

Qeyd edək ki, Azərbaycanda mənzil-kommunal sektorunda islahatların sürətləndirilməsi, eləcə də yeni idarəetmə metodlarının tətbiqi ilə bağlı beynəlxalq təcrübənin öyrənilməsi istiqamətində İqtisadiyyat və Sənaye Nazirliyi tərəfindən Avropa İttifaqının yardımı ilə “Mənzil-kommunal sahəsində islahatlara dəstək” adlı layihənin icrasına başlanmışdır. Bu layihə üzrə Bakı şəhərində Binəqədi pilot rayon seçilmiş və artıq ilk addım atılmışdır. Belə ki, 8-ci mikrorayonda S.S.Axundov- 4, İ.Dadaşov -91 və 91a binalarının sakinləri tərəfindən mənzil mülkiyyətçiləri müştərək cəmiyyəti təsis edilmişdir.

Rayonda icrasına başlanmış ən iri layihələrdən biri də Z.Bünyadov küçəsinin kəsişməsindən başlayaraq 8-ci mikrorayon ərazisindən keçən Azadlıq prospektinin yenidən qurulmasıdır. Paytaxtımızda ilk dəfə Binəqədi rayonunda salınacaq (1,9 kilometr məsafəni əhatə edir) bu yolda ictimai nəqliyyat, velosiped və fiziki qüsurları olan vətəndaşlar üçün ayrıca yol zolaqları çəkiləcəkdir. Hazırda Azadlıq prospektinin sağ və sol tərəfində yerləşən çoxmərtəbəli binaların fasadlarının, müxtəlif təyinatlı obyektlərin hasarlarının müasir memarlıq üslubunda bəzək daşları və materialları ilə üzlənməsi və əsaslı təmiri başa çatmaq üzrədir.

Binəqədi RİH başçısının cari ilin 9 ayında yerlərdə 25 səyyar görüşü keçirilmiş, aparatda 4191 vətəndaş (bundan 313-ü RİH başçısı tərəfindən) qəbul edilmişdir. Səyyar görüşlərdə, müraciətlərdə və qəbullarda qaldırılan məsələlərin və problemlərin həlli istiqamətində müvafiq tədbirlər görülmüşdür. Rayonda elektron hökumət yaradılmış, sakinlərin müraciət xidməti (1646) fəaliyyətə başlamışdır.

“2011-2013-cü illərdə Bakı şəhərinin və onun qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı” çərçivəsində Binəqədi rayonu üzrə 103 tədbir nəzərdə tutulmuşdur. Bunlardan 39-u tam, 22-si qismən təmin edilmiş, 42-nin icrası 2013-cü ilin sonunadək nəzərdə tutulmuşdur.

Binəqədi rayonunda bütün sahələr üzrə görülən işlər, abadlıq-quruculuq tədbirləri 2013-cü ilin uğurla başa çatacağından xəbər verir. Yaxın gələcəkdə bütün Binəqədi, onun qəsəbə və mikrorayonları öz simasını dəyişib daha da yenilənəcək, Bakı şəhərinin ən gözəl rayonlarından birinə çevriləcəkdir.

Ramiz YUSİFOV

Respublika. - 2013.- 5 dekabr.- S.4.