Qəlbi həyat eşqi ilə döyünən insan

Respublikamızın veteranları ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin veteranlara etdiyi tövsiyələri və bu gün hörmətli Prezidentimiz cənab İlham Əliyevin Böyük Vətən müharibəsi iştirakçılarına, yaşlı insanlara göstərdiyi diqqət və qayğını unutmur, gənc nəslin mənəvi və hərbi-vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə olunması istiqamətində əllərindən gələni əsirgəmirlər.

Vaxtilə Xəzər-Dəniz Gəmiçilik Veteranlar Şurasının sədri, indi isə Bakı Şəhər Veteranlar Şurası sədrinin müavini kimi çalışan Kərim Əli oğlu Məmmədəlizadənin tərcümeyi-halına diqqət yetirəndə qürur hissi keçirirsən.

Kərim Məmmədəlizadə 1916-cı ildə Tbilisi şəhərində anadan olmuşdur. 1935-ci ildə, gənc yaşlarında Tbilisi Türk Pedaqoji Texnikumunu bitirdikdən sonra Gürcüstanın bir neçə kənd və rayonlarında müəllim işləmişdir. Lakin təyyarəçiliyə olan böyük marağı ona rahatlıq verməmişdir. O vaxtlar belə bir imkan olmadığına görə, gənc Kərim 1937-ci ildə Dəmir Yol Nəqliyyat Mühəndisliyi İnstitutuna daxil olmuş, eyni zamanda müsabiqədən keçərək, axşam məktəbində dərs demək hüququna nail olmuşdur.

1938-ci ildə direktor müavini, 1939-cu ildə isə axşam məktəbinə direktor təyin edilən Kərim Məmmədəlizadə pedaqoq kimi ilk uğurlarını qazanmışdır. 1938-ci ildə komsomolun 20 illiyi münasibətilə 150 min təyyarəçi-idmançı hazırlanması haqqında təşəbbüs irəli sürülmüşdü. Kərim Məmmədəlizadə də o arzuya qoşulanların arasında olmuşdur. Həmin dövrü o, belə xatırlayır: “Komsomolun çağırışına cavab olaraq biz - institutun 7 nəfər tələbəsi qərara gəldik ki, təhsildən ayrılmadan Aerokluba – təyyarəçilik məktəbinə daxil olaq. Lazımi sənədləri hazırlayıb ciddi tibbi komissiyadan keçdik. Yaşlı həkimin əlini çiynimə qoyaraq “Sağlamsan” deməsi elə bil üstümdən dağ götürdü. Çox sevinirdim”.

Əlbəttə, uçuşa hazır olmaq üçün nəzəriyyəni yaxşı öyrənmək lazım idi. O, buna hazır olduğuna görə imtahanları əla qiymətlərlə başa vurub. Paraşütlə tullanma məşqlərində də fərqlənib. Respublika təyyarəçilər idman dəstəsinə qəbul olunub. Bilik və bacarığına görə Zaqafqaziya Yollar İdarəsi İnstitutunun rəhbərliyi tərəfindən mükafatlandırılıb.

21 iyun 1941-ci ildə günortaya yaxın Kərim Məmmədəlizadə müharibənin başlanması barədə Molotovun radio ilə çıxışını eşidən kimi, dərhal rayon İcraiyyə Komitəsinə gedərək ərizə ilə müraciət etmiş, orduya göndərilməsi barədə icazə istəmişdir. Ərizədə göstərilmişdi: “Biz partiyanın, hökumətin və şəxsən Stalin yoldaşın ilk çağırışına səs verərək sosialist vətənimizin müdafiəsinə qalxırıq”.

1 iyul 1941-ci ildə Rustavi Hərbi Aviasiya Məktəbinə kursant yazıldıqdan sonra 1941-ci ilin sentyabrında Stalinqrad Qırıcı Aviasiya Məktəbinə göndərilmişdir. 1942-ci ilin yazında artıq dərslər başlamışdı. Həmin vaxtlarda alman qoşunları Stalinqrad istiqamətində hücuma keçirdi. Avqustun 25-də almanların 100 təyyarəsi müxtəlif istiqamətlərdən Stalinqradı bombalayırdı. Od-alov içərisində Kərim dostu Viktorla birlikdə küçəyə çıxaraq yaralı adamlara böyük fədakarlıqla yardım göstərmişlər.

Onların təyyarəçi qrupu gündüz də, gecə də uçuş məşqləri keçirirdilər. Gözlənilməz hadisələrə hazır olmalı idilər. Uçuşların birində Kərim müəllim səmanın ənginliklərində dörd aşkar nöqtə görür. Nöqtələr getdikcə böyüyərkən düşmən təyyarələri olduğu aydınlaşır. Bir neçə qırıcı havaya qalxaraq hadisəni müşayiət etməyə başlamış, almanlar aradan çıxmaq istərkən, onların bir qırıcı təyyarəsini məhv etmişlər. O, ilk hərbi döyüşdə bilik, bacarıq, cəsarət, möhkəm inam və təyyarəçi ustalığı nümayiş etdirmişdi.

Yaponiyanın Kvantun ordusu məğlub edildikdən sonra sentyabrın 3-də Yaponiya üzərində qələbə elan olundu. Həmin dövrdə SSRİ Ali Soveti orta məktəb və ali məktəblərdə təhsilini başa vurmamış şəxslərin ordudan tərxis olunması barədə əmr vermişdi. Bu əmrin Kərim müəllimə də aidiyyəti vardı. O, təntənəli surətdə yola salınarkən, “Yaponiya üzərində qələbə” medalı ilə təltif olunmuş, Ali Baş Komandan Stalinin 23 avqust 1945-ci il tarixli 72 №-li əmri ilə elan edilmiş təşəkkürün surəti və ailəsi üçün böyük bir qutu hədiyyə verilmişdir.

Doğma yurda qayıdandan sonra bir qədər orada işləmiş, 1947-ci ildə Bakıya köçmüşdür. Şəhər Partiya Komitəsində ordudan tərxis olunmuşların işə düzəldilməsi üzrə komissiyada onunla söhbət aparılandan sonra Keşlə Rayon Partiya Komitəsində təlimatçı vəzifəsinə göndərilmişdir. 1949-cu ildə MK-ya çağırılaraq ona Dəniz Gəmiçiliyinin Nəqliyyat Donanmasında siyasi işçi vəzifəsi təklif olunub. Bu iş onun ürəyincə idi.

Dəniz Gəmiçiliyi İdarəsində gəmi kapitanının birinci köməkçisi işində çalışan Kərim müəllim öz vəzifə borcunu layiqincə yerinə yetirmişdir. 1957-ci ilin mayında, birinci konfransda, Gəmiçilik İdarəsində Rayon Partiya Komitəsi hüququnda yeni yaradılmış komitənin birinci katibi seçilmiş, 1966-cı ildə isə SSRİ Dəniz Donanması nazirinin əmri ilə Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin kadrlar üzrə rəis müavini təyin edilmişdir. On il orada işlədikdən sonra 1966-1982-ci illər arasında gəmiçilik idarəsinin rəis müavini vəzifəsində çalışmışdır. İdarənin rəisi M.Rəhimovla birlikdə Bakıda Odessa Dəniz Donanması Mühəndislər İnstitutunun filialının və Odessa Ali Dənizçilik Məktəbinin qiyabi şöbəsinin açılmasında mühüm işlər görmüşlər. Xəzər Gəmiçiliyində Tarix Muzeyinin yaradılmasında onun böyük əməyi var. 1980-ci ildə Bakı şəhərində ilk dəfə Dəniz Muzeyi açılmış, muzeyə gələn SSRİ Dəniz Donanması naziri T.Qujenko və ümummilli lider Heydər Əliyev muzeyin fəaliyyətini yüksək qiymətləndirmişlər.

Kərim Məmmədəlizadə 1960-cı ildə “Dəniz Donanmasının fəxri işçisi” döş nişanı, 1961-ci ildə “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni, Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 5 fəxri fərmanı və SSRİ Dəniz Donanması Nazirliyinin fəxri fərmanları ilə təltif edilmişdir.

1981-ci ildə təqaüdə çıxması ilə əlaqədar Azərbaycan Respublikası Nazirlər Sovetinin qərarı ilə respublika əhəmiyyətli fərdi təqaüd təyin edilmişdir. Əlli yeddi il XDGİ-də çalışması ilə birlikdə, onun ümumi iş stajı 80 ildir. O, müharibə və əmək veteranıdır.

On il Bakı Şəhər Partiya Komitəsinin üzvü, Azərbaycan KP MK qurultaylarının iştirakçısı 10 il Bakı Şəhər Soveti və rayon sovetinin, 15 il “Bilik” cəmiyyətinin üzvü, “Bilik” İctimai Təşkilatının ictimai əsaslarla sədri vəzifəsində çalışmışdır.

1983-cü ildə Xəzər Gəmiçiliyi İdarəsində Veteranlar Şurasının sədri kimi böyük işlər görmüşdür. Onun şərəfli, rəşadətli uzun ömür yolu, fədakarlığı bu gün gənc nəslə böyük örnəkdir.

Qarabağ uğrunda gedən ağır döyüşlər zamanı o, 5 nəfər müharibə veteranı ilə birlikdə ön mövqelərə – Ağdam, Tərtər, Zəngilan bölgələrinə gedərək, əsgərlərə düşmənə qarşı döyüşdə öz təcrübəsindən, Azərbaycan oğul və qızlarının qəhrəmanlıqlarından nümunələr söyləmişdir.

Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyev başda olmaqla 8 nəfərdən ibarət nümayəndə heyətinin tərkibində Kiyev şəhərinə getmiş, Ukraynanın azad olunmasının 60 illiyinə həsr edilmiş şənliklərdə iştirak etmişdir.

İndi o, Bakı Şəhər Veteranlar Şurası sədrinin müavini kimi veteran hərəkatında fəal iştirak edir. Gənclərimizin hərbi-vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə olunmasında mühüm işlər aparır.

İsmi hər dəfə böyük fəxrlə çəkilən, şəxsiyyəti hamı tərəfindən sevilən veteranımızın bu günlərdə 97 yaşı tamam olmuşdur. Respublika Veteranlar Şurasında yığıncaq keçirilmiş, kollektiv Kərim müəllimi təbrik etmiş, ona cansağlığı arzulamışdır.

Biz də Kərim müəllimə cansağlığı, uzun ömür arzulayırıq.

Bayram İsmayılov

Respublika. - 2013.- 5 dekabr.- S.6.