Zaqatala həm də bolluğun ünvanıdır

Zaqatalanı daha çox gözəlliklər, gəzməli, mənalı istirahət etməli ünvan kimi təqdim edirlər. Bu, danılmazdır. Amma bu fikirlərə onu da əlavə edək ki, məhz gözəlliklər çələnginə bürünən, saf təbiətli rayonun təmiz mənəviyyatlı, zəhmət eşqli, qurub yaratmaq həvəsli adamların qollarının qüvvəsi, ürəklərinin hərarəti ilə bura həm də bolluq, firavanlıq ünvanına çevrilib. Bəli, bolluq ünvanına. Çünki Zaqatala lap keçmişindən aqrar, sənaye istiqamətli bir bölgə kimi respublikanın iqtisadiyyatında böyük rol oynayır. Hələ sovetlər birliyi dövründə gülçülüyün, çayçılığın, heyvandarlıq və taxılçılığın, fındıqçılığın inkişafına görə Zaqatala öncül yerlərdə olub.

Bu ənənə müstəqillik illərində də unudulmur. Bu gün artıq zaqatalalılar öz əmlaklarının, torpaqlarının sahibi kimi çalışır, bünövrəsi möhkəm olan iqtisadiyyatın daha da yüksəldilməsinə səy göstərirlər. Ötən ilin yekunlarına həsr olunan rayon müşavirəsi başlanana kimi, tədbir iştirakçılarının təşkil olunan sərgiyə baxış zamanı gəldikləri qənaət də yuxarıda dediklərimizin əyani təsdiqi idi. Zaqatalada tütünçülüyün, çayçılığın, gülçülüyün, quşçuluğun, arıçılığın, heyvandarlığın, taxılçılığın, eləcə də digər aqrar sahələrin inkişafı məhz bu sərgidə öz əksini tapmışdı.

Müşavirə iştirakçıları buradan aldıqları gözəl təəssüratlarla tədbirin rəsmi hissəsində iştirak etdilər. Öncə, ölkədə bu bolluğun, firavanlığın yaradıcısı olan ulu öndər Heydər Əliyev haqqında film nümayiş olundu. Sonra onlar bünövrəsi ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan strategiyanın uğurla davam etdirildiyi Zaqatala rayonunun 2012–ci ildəki sosial–iqtisadi inkişafından bəhs edən qısa televiziya filminə baxdılar. Beləliklə, zəngin məlumatlar, təəssüratlarla ötən ilin yekunlarının ətraflı təhlilinə başlanıldı. Rayon icra hakimiyyətinin başçısı Mübariz Əhmədzadənin hesabatından, maliyyə idarəsinin rəisi Ömərxan Şabanovun, telekommunikasiya qovşağının rəisi Məmməd Arazovun, Zaqatala bölgə stansiyasının direktoru Nəbi Kərimovun, məktəb direktoru Lalə İsmayılovanın, gənclər və idman idarəsinin rəisi Araz Əliyevin və başqalarının çıxışlarında 2012–ci ildə ayrı–ayrı sahələrdə əldə edilən nəticələr konkret faktlarla təhlil olundu, qarşıda duran mühüm vəzifələrdən danışıldı.

Qeyd edildi ki, 2012–ci ildə rayonda ümumi məhsul buraxılışının həcmi 2,5 dəfə, 2003–cü illə müqayisədə isə 10 dəfə artmışdır. Məhsul buraxılışı sənayedə 1,3, kənd təsərrüfatında 2,6, nəqliyyatda 2,4, informasiya və rabitədə 3,6, ticarətdə 0,9 faiz, tikintidə 11,6 dəfə çox olmuşdur.

İqtisadiyyatının hərtərəfli inkişafının təmin edilməsi məqsədi ilə 2012–2013–cü illər üçün Zaqatala rayonunun sosial–iqtisadi inkişafı Proqramı təsdiq edilmiş və onun icrasına başlanmışdır. Nəzərdə tutulmuş 117 tədbirdən 36–sı icra olunmuş, 54–nün icrası davam etdirilməklə 27 tədbirin icrasına bu il başlanılacaqdır. Ötən il 1040–ı daimi olmaqla 1166 iş yeri açılmışdır. 2003–cü ildən sonra isə 9451–i daimi olmaqla, 15289 yeni iş yeri açılması təmin olunmuşdur. 2012–ci ildə əsaslı kapitala yönəldilən investisiyaların həcmi 299,5 milyon manat təşkil etmişdir ki, bu da əvvəlki illə müqayisədə 12 dəfə çoxdur.

Zaqatala həm də aqrar rayondur. 2012–ci ildə rayonda 11912 ha sahədən 28108 ton payızlıq taxıl, o cümlədən 19780 ton buğda biçilmişdir. Ötən il kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalçılarına əkin sahəsinin becərilməsində istifadə etdiyi yanacaq və motor yağlarına görə, 973309,20 manat yardım verilmiş, buğda sahəsinin becərilməsinə görə, 242471 manat subsidiya hesablanmış, güzəştli qaydada 114768 manat dəyərində mineral gübrələr satılmışdır. Rayonda 2013–ci ilin məhsulu üçün 11939 ha sahədə payızlıq taxıl, o cümlədən 8314 ha sahədə buğda səpilmişdir. Heyvandarlığın inkişaf etdirilməsi də diqqət mərkəzində olmuşdur. Süni mayalanma yolu ilə 4968 baş iribuynuzlu mal–qaradan 3705 baş bala əldə edilmiş, iribuynuzlu mal–qaranın sayı 60486 başa , qoyun–keçilərin sayı 140310 başa çatdırılmış, 8230 ton diri çəkidə ət, 17412 min ədəd yumurta, 41523 ton süd istehsal olunmuşdur.

2012–ci il ərzində rayonda təhsil, səhiyyə və mədəniyyət sahəsində də xeyli işlər görülmüşdür. Ali məktəblərə sənəd vermiş məzunlardan 281 nəfəri Azərbaycan Respublikasının təhsil müəssisələrinə, 30 nəfəri xaricdə ali məktəblərə qəbul olunmuş, 12 nəfəri 600–dən yuxarı, 30 nəfəri 500–dən yuxarı bal toplamışdır.

Səhiyyənin inkişafı ilə bağlı uşaqlara elektron sağlamlıq kartlarının verilməsi işi başa çatmış, ana və uşaqların sağlamlığının qorunması məqsədilə perinatal mərkəz yaradılmışdır. Dekabr ayında keçirilmiş “Sağlam həyat uğrunda” aylığında 17515 nəfər kompleks həkim müayinəsindən keçmişdir. Turizmin inkişaf etdirilməsi məqsədilə Almaniya Beynəlxalq Əməkdaşlıq Cəmiyyəti, Mədəniyyət və Turizm İnstitutunun dəstəyi ilə treninqlər keçirilmişdir. Rayonun bir çox yeniyetmə və gəncləri “İdman ili”ndə respublika və beynəlxalq yarışlarda nailiyyətlər qazanmışlar.

Rayonda sosial abadlığa yüksək qayğı ilə yanaşılmışdır. Ötən il 2,1 milyon manatlıq, o cümlədən yerli imkanlar hesabına 158 min manat həcmində abadlıq və təmir işləri görülmüşdür. İl ərzində daha 464 ailə təbii qazla təmin olunmuşdur. Yaşayış məntəqələrinin içməli su ilə təminatının yaxşılaşdırılmasına da xüsusi fikir verilmişdir. Gözbarax kəndinin yeni yaşayış massivinə, yeni Suvagil, Zəyəm kəndlərinə su xətləri çəkilmişdir. Danaçı, Qımır, Əlibayramlı, Çobankol, Dardoqqaz, Muxax, Mosul kəndlərində də bu istiqamətdə xeyli işlər görülmüşdür. Hesabat ilində yeni yollar salınmış, körpülər tikilmiş, bəndlər çəkilmiş, subartezian quyuları qazılmışdır. Şəhərin küçə və parklarında, ayrı–ayrı yaşayış massivlərində abadlıq, təmir işlərinin həcmi xeyli genişləndirilmişdir. Ötən il bir sıra inzibati idarə binaları, yaşayış mənzilləri tikilib istifadəyə verilmişdir. Rayonda əhalinin asudə vaxtının daha səmərəli keçirilməsi üçün görülən işlər də yetərincədir. Bir sözlə Zaqatalada ötən il sosial abadlıq sahəsində yüksəlişə doğru daha inamlı addımlar atılmışdır.

Hesabat ilində rayon icra hakimiyyəti öz fəaliyyətini qanunçuluq, ədalət, qərəzsizlik, aşkarlıq və şəffaflıq prinsipləri əsasında qurmuşdur.Vətəndaşların sərbəst toplaşmaq azadlığı, sabitlik təmin olunmuş, ictimai asayişin pozulmasına, dövlət orqanlarının, idarə, müəssisə və təşkilatların fəaliyyətinə, vətəndaşların hüquq və azadlıqlarının məhdudlaşdırılmasına səbəb olan kütləvi tədbirlər keçirilməmişdir. Qanunçuluğun və hüquq qaydalarının möhkəmləndirilməsi, cinayətkarlıqla mübarizə işinin təşkili sahəsində rayonun hüquq–mühafizə orqanları ilə əlaqəli fəaliyyət təmin olunmuş, profilaktika, əməliyyat–axtarış tədbirləri uğurla davam etdirilmişdir. 2012–ci ildə ümumi cinayətlər 4,5 faiz azalmış, cinayətlərin 96,9 faiz açılması təmin edilmişdir. Ağır və xüsusilə ağır cinayətlər 42,9 faiz, qəsdən adam öldürmə 2 dəfə, mal–qara oğurluğu 3,3 dəfə, xuliqanlıq 4 dəfə azalmış, ağır və xüsusilə ağır cinayətlərin 100 faiz açılması təmin edilmişdir.

Narkotiklərlə mübarizə sahəsində 8 cinayət faktı qeydə alınmış, “Xaş–xaş” şərti adı altında kompleks əməliyyat–axtarış profilaktik tədbirlər mütəşəkkil keçirilmişdir. Rayon ərazisində 9,1 hektar sahədən yabanı halda bitmiş 28 ton 100 kiloqram tərkibində narkotik maddə olan bitki aşkar olunub məhv edilmişdir.

Ordu quruculuğunun möhkəmləndirilməsi, dövlətin hərbi potensialının gücləndirilməsi sahəsində Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin rayon şöbəsi, ərazidə yerləşən Dövlət Sərhəd Xidmətinin və Daxili Qoşunların “N” saylı hərbi hissələri ilə əlaqəli fəaliyyət qurulmuşdur. Gənclərdə hərbi vətənpərvərlik ruhunun yüksəldilməsi, “Sərhədçi” və “Şahin” hərbi idman oyunlarının təşkilində, eləcə də rayonda hərbi vətənpərvərlik tərbiyəsinin təşkilində hər iki hərbi hissənin böyük əməyi olmuşdur.

Özünüidarəetmə qurumu olan bələdiyyələrin fəaliyyəti də hesabat ilində xeyli canlanmışdır. Yerli əhəmiyyətli məsələlərin həllində onların potensialından səmərəli istifadə olunmuşdur. “Bir bələdiyyə azı bir layihə” təşəbbüsü ilə həyata keçirilməsi nəzərdə tutulan 46 layihədən 39–u tam başa çatdırılmış, 7 layihənin gerçəkləşdirilməsi bu ilin planına daxil edilmişdir.

Rayon icra hakimiyyəti vətəndaşların müraciətlərinə baxılması işinin daha da yaxşılaşdırılması, səyyar qəbullarda irəli sürülən tənqidi qeyd və təkliflərin icrasının təşkili, eləcə də rayonda baş vermiş zəlzələdən zərər çəkmiş insanların problemlərinin həlli istiqamətində məqsədyönlü iş aparılmışdır.

2012–ci il rayon üçün həqiqi mənada böyük sınaq ili olmuşdur. May ayının 7–də və ondan sonra baş vermiş dağıdıcı zəlzələlər insanları sarsıtmış, evlər dağılmış, minlərlə ev və sosial obyektlər qəzalı vəziyyətə düşmüşdür. Adamları bu qorxu, təlaş və sarsıntıdan çıxaran Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin göstərişi əsasında Fövqəladə Hallar Nazirliyinin birləşmələri rayonda operativ qərargah yaratmış, insanların dağıntılar altından çıxarılmasında fədakarlıq göstərmişlər. Onlar ərzaqla, çadır və digər sığınacaqlarla təmin edilmişlər. Nəticədə insan tələfatına yol verilməmişdir. Fövqəladə Hallar və Daxili İşlər Nazirliyi əməkdaşlarının həyata keçirdiyi operativ tədbirlər sayəsində zəlzələdən zərər çəkmiş insanların əmlakının və asayişin hərtərəfli mühafizəsi təmin olunmuş, heç bir neqativ hala yol verilməmişdir. Zəlzələdən zərər çəkmiş ərazilərdə vəziyyətin təhlili ilə bağlı şurada 4 dəfə müzakirə aparılmış, bu sahədə görüləcək işlər, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin zəlzələ bölgəsinə səfərləri zamanı verdiyi tapşırıq və tövsiyələrin icrası istiqamətində mütəmadi iş aparılmışdır.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev 2012–ci il sentyabr ayının 9–da rayonun Gözbarax kəndində ictimaiyyət nümayəndələri ilə görüşərkən demişdir: “…bu zəlzələ bir daha göstərdi ki, Azərbaycan istənilən sınaqla üz–üzə qalaraq, bütün sınaqlardan öz gücü hesabına üzüağ çıxacaq və çıxır.

Bütövlükdə Zaqatala rayonunda işlər yaxşı gedir, regionların sosial–iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı icra edilir. Həm şəhərdə, həm kəndlərdə böyük quruculuq işləri aparılır. Bu proqram bizə imkan verəcək ki, yaxın zamanlarda bütün əsas sosial və iqtisadi məsələlər öz həllini tapsın”.

Hesabat məruzəsini və çıxışları dinləyən müşavirə iştirakçılarının bəziləri zalda qoyulan mikrofonlar vasitəsilə öz fikirlərini, arzu və təkliflərini söylədilər. Onlar görülən işlərdən, qazanılan uğurlardan, dövlətin dəstəyini daim hiss etdiklərindən, xüsusilə zəlzələdən zərərçəkmişlərin çətinliklərinin aradan qaldırılmasında ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevin yüksək qayğısından danışdılar, bundan sonra da dövlətə və dövlətçiliyə sədaqət nümayiş etdirəcəklərini bildirdilər.

Verilən suallar, irəli sürülən təkliflərlə əlaqədar rayon icra hakimiyyətinin başçısı M.Əhmədzadə müşavirə iştirakçılarına çatdırdı ki, əhalinin sosial məişət şəraitinin yaxşılaşdırılması üçün bütün imkanlardan istifadə olunur və bu iş ardıcıl olaraq davam etdiriləcəkdir. Danaçı kəndində qazlaşdırma işi artıq başa çatdırılmaq üzrədir. Bu sahədə millət vəkili Kamilə Əliyevanın rolu xüsusilə qeyd olundu. Qarabağ müharibəsi əlilləri, veteranları üçün yeni evlərin tikintisi planlaşdırılır.

Vətəndaşların müraciətlərinə bundan sonra da həssaslıqla yanaşılacaqdır. Şəhərin su kanalizasiya sisteminin yeniləşdirilməsi ilə əlaqədar aparılan tikinti–quraşdırma işlərinin yaratdığı bəzi uyğunsuzluqlar iş başa çatandan sonra tamamilə aradan qaldırılacaq, Zaqatala əvvəlkindən də gözəl görkəmə gətiriləcəkdir. Müşavirədə belə bir ümumi fikir vurğulandı ki, Zaqatala bütün bu proqramların həyata keçirilməsi ilə həm də respublikada bolluğun, firavanlığın ünvanı adını tam doğruldacaqdır.

Müşavirədə Azərbaycan Respublikası Prezidenti Administrasiyasının məsul işçisi Əflatun Rufiyev, millət vəkili Kamilə Əliyeva çıxış etdilər.

Axırda müşavirə iştirakçıları adından Azərbaycan Respulikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevə müraciət qəbul olundu.

Rasim AMANOV

Respublika.- 2013.- 9 fevral.- S. 11.