Şəhidlər əbədiyaşardır

Onlardan biri də İlqar Verdiyevdir

Uşaqlığı Tovuzçayın sahilində keçən İlqarla məni polkovnik Ramiz Məlikov tanış etmişdi. Hər dəfə qəzet çıxan günü ya mən, ya Əfsanə, ya da Maqsud Müdafiə Nazirliyinə qaçardıq. İctimai əsaslarla işləyən əməkdaşlarımızın hər biri MN–ə gedib çatan kimi, daxili telefonla Ramiz müəllimə “salam” verib danışması ilə İlqarın qapıda peyda olması bir olardı.

Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi, Mətbuat Xidmətinin operativliyi, jurnalistlərlə dil taparaq işləməsi, cənab nazirin məlumat güzgüsünün bilavasitə çevikliyinin göstəricisi imici qazandırmışdı. Açığını deyək ki, biz jurnalistlərin inandığı, fəxr etdiyi VƏTƏNPƏRVƏR ŞAİR, HƏRBÇİ, HƏKİM, MÜƏLLİM polkovnik Ramiz Məlikovun simasında MN–nin məmurlarına, rəhbər heyətinə xüsusi hörmətlə, məhəbbətlə yanaşardıq. Ramiz müəllimin hər birimizə qayğı ilə yanaşması onun tabeliyində olan əməkdaşlara da təsir etmişdi. Belə deyək ki, onlardan biri gənc leytenant İlqar Verdiyev idi. Polkovnik Ramiz Məlikovun təqdimatı ilə İlqar Verdiyev qısa müddətdə baş leytenant rütbəsinə layiq görüldü. Xidmətdə özünü doğruldan, məlumatların daha dəqiq yayılmasında ictimaiyyətdə müsbət fikir formalaşdıran baş leytenant ingilis dili kursuna göndərildi.

2004–cü ildə gördüyüm İ.Verdiyevin artıq çiyinlərindəki ulduzun sırası artmışdı. O, həvəslə, məhəbbətlə işləyirdi.

Mənim tanıdığım İlqar Verdiyev Müdafiə Nazirliyinin ətrafında gəzən söz–söhbətə çox ustalıqla cavab verərdi.

YERİ GƏLMİŞKƏN: bəzən müharibədə məğlubiyyətimizin səbəblərini araşdırarkən çoxlu obyektiv, subyektiv amillərlə yanaşı, qələbəni şərtləndirən yetərli təbliğatın olmamasından gileylənənlər eşidilir. Bu fikirlə qətiyyən razı deyiləm. Çünki M.Ə.Sabirin satiraları İran İnqilabında bir ordu qədər iş gördüyü kimi, şair Ramiz Duyğunun “Torpaq əldən getdi… Qalx” – hayqırtısı da Şuşaya can yürütmək, ruhlandırmaq qüdrətinə qadirdir!

Sənə and içirik, Şuşa qalası,

Daşnakı qanıyla yoğuracağıq.

Güllələr oduyla qovuracağıq,

Külünü başına sovuracağıq.

Qoymarıq yaş gələ yaşının üstə,

Şimşək tək çaxarıq başının üstə,

Bir daş qala bilməz daşının üstə.

Sənə and içirik, Şuşa qalası.

Şair Ramiz Duyğunun səsi, sözü, şeirlərinin hər misrası – səsdən iti uçan təyyarə sürəti kökləyir. O, sürətlə, o ruhla, o ovqatla Şuşaya bir su içimində çatmaq olar.

Əminəm ki, şair Duyğunun təmiz, pak nəfəsi onunla nəfəs–nəfəsə bir otaqda işləyən, xidmət göstərən gənc zabit İlqara zamanında aşılanıb. Deməli, bizim yetərli TƏBLİĞAT USTADLARIMIZ var. Bu, o deməkdir ki, biz güclüyük! Sadəcə, yerli–yerində, məqamında təbliğatımız yoxdur. Yəni məqamında ağa–ağ, qaraya–qara deməyi bacaran təbliğatımız yoxdur! Belə olsa, komandanlıq səhvləri vaxtında neytrallaşdırar.

Şuşanın itkisi ovaxtkı mülki adam olan müdafiə nazirinin səbatsızlığından və mətbuat xidmətinə Leyla Yunisova kimi mənşəyi, niyyəti bəlli olmayan birisinin gətirilməsi ilə bağlı idi. Bir el deyimi var: “Toyxanaya mərsiyəxan, yasxanaya meyxanaçı çağırmağın gücə nə dəxli?” Bu ağıla, cavabdehliyə, təşkilatçılığa, daha çox dəxli olan arqumentlərdir. Qarabağın itkisi, bir milyon qaçqının taleyinə cavabdehliyin, ordunun düzgün idarə olunmaması, nəticədə “fərari” adı verilməsinə – əsgər və qara camaat deyil, vəzifəsini, vətəndaşları qarşısında öhdəliklərini yerinə yetirə bilməyən, mülki adam olan müdafiə nazirinin və özünü analitik informasiya mərkəzinin rəhbəri kimi təqdim edən L.Yunus daşımalıydı. Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi Mətbuat Xidməti rəhbəri polkovnik Ramiz Məlikov sovet zamanında “politruk” adlandırılan, əsgərin siyasi dünyabaxışına, döyüşkənlik ruhuna cavabdeh olan yüzlərlə siyasi rəhbərin – zabitin görə biləcəyi işi təkbaşına görürdü. O, bu gün də sözünü deyir, lakin əsgərin, zabitin qarşısında deyil, sözlərini nizami ordu kimi misraya düzüb deyir.

Vətən oğlusansa,

Onun bayrağı olmalısan.

Vətən oğlusansa,

Misri qılınc qırığı olmalısan.

Şair Duyğun həm də öyrətmənlik eləyirdi, minlərlə əsgərin toplandığı nəhəng auditoriyalarda əməlli–başlı dərs keçirdi. Onlardan biri bəndənizdir, digəri İlqar Verdiyevdir. Hətta Ramiz Duyğun vaxtı ilə tabeliyində xidmət etmiş, zabit şərəfini uca tutmuş şəhid İlqar Verdiyevin anası Rəna xanımın adından sinə üstü şeir də yazmışdır.

Düşmənin atdığı güllələrə sinəsini sipər eləyərək, sinəsini sipər eləməyi bizlərə öyrətdi Ramiz Duyğun.

“Oğulu əzizləməzlər, qorumazlar. Ölərsə torpağın, qalarsa bizimdir” – deyimi indi bizimdir, şair Duyğunun kəlamlarını ruhumuza hopdurmuşuq. Onlardan biri–şair Duyğunun nəfəsini–nəfəsinə çəkmiş, ruhunu ruhuna hopdurmuş İlqar Verdiyevdir!

VƏTƏNÇİ OLAN

İLQAR VERDİYEV

Başı üstə aylı–ulduzlu bayrağımız dalğalanan İlqar Verdiyev özünü təmas xəttində sınağa çəkdi. Əsgərini sevdi, əsgərinə əyildi, döyüşçü dostunu XİLAS EDƏNDƏ ŞƏHİD oldu. Azərbaycan xəritəsini, ay–ulduzlu bayrağımızı sinədolusu təbliğ edən, İLQAR VERDİYEV zabit şərəfini uca tutdu, vətənə sadiq oldu. Şəhid adı qazanaraq adı qarşısında QANLA yazılmış UCA AD qazandı.

ŞƏHİD İLQAR TAPDIQ

oğlu VERDİYEV,

Başınız sağ olsun VƏTƏN,

Başımız sağ olsun VƏTƏN.

ESSE: Şəhid anası Rəna xanım, Şəhid atası Tapdıq bəyin ocağına gedib onların qəlblərinə tamaşa etdik. Orada İlqar adlı əbədiyyətə qovuşan oğul gördük: “Uşaqlıqdan sakit təbiətli olub. Ən böyük arzusu hərbçi olmaq idi. Əla oxumaqla bərabər, idmanla məşğul olardı. Onda uşaqlıqdan bir hərbçi yumoru vardı. Dar macalda, hər hansı bir problemlə qarşılaşanda adi baxardı. Problemlərimiz də, dərdimiz də İlqar evə gələndə kiçilərdi. İlqar dərdimizi gücdən, təsirdən salardı: “Bu nədir ki, fikir edirsiniz”–deyərdi.

Cəmşid Naxçıvanski adına Hərbi liseyi də, Türkiyə Qara Hərb Okulunu da əla qurtardı. O vaxt əla oxuyanları istehkamçı, sonra isə quru qoşunları və artilleriya xidmət növünə bölərdilər. bizim İlqarımız istehkamçı olduğundan fəxr edərdi. “İstehkamçı bir dəfə səhv edir”. Danışan ata və anadır. Fikrim vaxtiylə oxuduğum bir kitabın yanındaydı. Görəsən, o, istehkamçı olaraq səhv etmişdimi?

Televiziyada işləyən bir jurnalistə MN–dən akkreditə məktubu verirlər. O, “N” saylı hərbi hissəyə yollanır. O məqamda çatır ki, əsgər minaya düşür: “İlqar Verdiyev minaya düşən əsgəri qəhrəmanlıqla xilas etdi”,–deyərək ağlayır. “Belə oğul da ölərmiş?!”–deyərək özü–özünə sual verir.

HƏMKARINI XİLAS

EDƏN KOMANDİR

İlqar sonuncu dəfə Bakıya mayın 17–də gəlib. Atasının ad gününə. Səs ahəngi İlqarın səsinin oxşarı olan qardaşı Azər deyir ki, elə hey əsgərlərindən danışırdı. Arzuları çox idi… Xəstəxanada da hər an yanında olmuşam. Vəziyyəti yaxşılaşırdı. Həkimlər onu sağaltmaq uğrunda səylərini tam səfərbər etmişdilər. Elman həkim elə sevinirdi ki… Bədənindəki yaralar sepsis verdiyindən qəflətən nəbzi tezləşir. Biz də daxilən sevinirdik…

ATASI: Növbətçi qadın nəzarət edirmiş. Ağzından qan gəldiyini həkimə xəbər verəndə Elman həkim qeyri–ixtiyari əlini stolun üstünə çırpıb və İlqarın yanına qaçıb.

ANASI: Komadan ayılanda dodaqları qaçıb. Bacım Təranə həmin an başının üstündə olub. Yaralı zabiti soruşub. Təranə “Yaxşıdır”,–cavabını verəndə gülümsünüb.

Bəli! İlqarın arzuları da özü kimi şəhid oldu. Üç azyaşlı uşaq və həyat yoldaşı Dilarə xanım ONSUZ qaldı.

İlqarı düşündürən zabit dostunun taleyi idi. O, özünü deyil, şəxsi heyətin məsuliyyətinə, cavabdehlik daşıdığına son ana qədər sadiq qaldı.

Natella ASENA

Respublika.- 2013.- 26 iyun.- S. 9.