Azərbaycan beynəlxalq hüquq normalarının yerinə yetirilməsini tələb edir

Azərbaycanın uğurlu xarici siyasət strategiyası bu gün ölkəmizin inkişafında, beynəlxalq nüfuzunun artmasında çox mühüm rol oynayır. Dövlətimiz bu strateji kursun hesabına Azərbaycanı dünya birliyinə üzv ölkələrlə mühüm tərəfdaşa çevirib. Azərbaycan beynəlxalq təşkilatların fəal üzvüdür. Xarici diplomatiyamız çox fəaldır, ikitərəfli format ölkəmizə böyük uğurlar gətirir. Ötən il ərzində keçirilən beynəlxalq tədbirlərin önəmini vurğulayan, Azərbaycanın mövqelərinin xeyli möhkəmləndiyini, eyni zamanda başqa ölkələrlə ikitərəfli formatda münasibətlərin inkişaf etdiyini bildirən dövlətimizin başçısı bu meylin 2014-cü ildə də davam edəcəyinə əminliyini ifadə edib.

Xarici siyasətin prioritet məsələsi olaraq qalan Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli işində heç bir irəliləyişin olmamasını təəssüflə bildirən cənab İlham Əliyev vurğulayıb ki, Ermənistan tərəfi il ərzində danışıqlar prosesini yenə də müxtəlif bəhanələrlə uzatmaq taktikasını seçmişdir: “Demək olar ki, il ərzində danışıqlar prosesində heç bir irəliləyiş olmamışdır, durğunluq hökm sürmüşdür. Sadəcə olaraq ilin sonunda müəyyən canlanma müşahidə edilib. Görərik, əgər Ermənistan məsələnin həlli ilə bağlı konstruktiv mövqe nümayiş etdirərsə, qısa müddət ərzində razılaşmaya gəlmək mümkün olacaqdır. Müəyyən ümidlər, müəyyən nikbin məqamlar vardır, ancaq 2014-cü ildə biz bunları araşdıracağıq. Hər halda 2014-cü ildə Ermənistanın həqiqi niyyəti tam bəlli olacaqdır. Sözün düzü, keçən dövr nikbinliyə o qədər də əsas vermir. Çünki Ermənistan bütün danışıqlar prosesi zamanı qeyri-konstruktiv mövqe sərgiləmişdir, vaxtı uzatmaq taktikasını seçmiş və beləliklə, danışıqlar prosesini iflic vəziyyətə salmışdır”.

Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli xarici siyasətin priortet məsələsi olaraq qalır. Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş torpaqlarımızın azad edilməsi, aparılmış etnik təmizləmə siyasəti nəticəsində doğma yurd-yuvasından qovulmuş qaçqın və məcburi köçkünlərimizin geri qaytarılması və ərazi bütövlüyünün təmin olunması, xarici dövlətlərlə həm ikitərəfli, həm də çoxtərəfli formatda həyata keçirilən əməkdaşlıq zamanı gündəlikdə duran müstəsna əhəmiyyətli birinci məsələdir.

Bu sahədə diplomatik səylər davam etdirilir. Xarici ölkələrdəki Azərbaycan səfirliklərinin bu istiqamətdə fəaliyyəti məqsədyönlü xarakter daşıyır. Qarabağ münaqişəsinə dair ədalətli, yəni Azərbaycanın maraqlarını təmin edən beynəlxalq təşkilatların kifayət qədər qətnamə və qərarları var. Bu münaqişə ilə bağlı Ermənistanın mövqeləri Azərbaycanın mövqeləri ilə müqayisədə çox-çox zəifdir. Azərbaycan regionda lider dövlətdir, hər cəhətdən söz sahibidir. Biz heç vaxt imkan verə bilmərik ki, Ermənistan hər hansı bir siyasi, iqtisadi, enerji, nəqliyyat layihəsinə qoşulsun. Biz onları təcrid etmişik, bunu gizlətmirik. Gələcəkdə təcridetmə siyasətimiz davam etdirilməlidir. Bu, öz bəhrəsini verir, — deyən cənab İlham Əliyev bildirib ki, əgər məsələni sülh yolu ilə həll etmək üçün bizə daim mesajlar göndərən tərəfdaşlar, doğrudan da, istəyirlər ki, bölgədə sülh olsun, Ermənistan işğal edilmiş torpaqlardan çıxmalıdır. Çünki əks-təqdirdə məsələnin başqa yolla həll edilməsi istisna deyildir. Biz bunu heç vaxt istisna etməmişik. Beynəlxalq hüquq bu haqqı bizə verir. Sadəcə olaraq, Azərbaycanın sülhsevər siyasəti, bölgədə gedən proseslərə artan məsuliyyəti və Azərbaycanın bölgədə artıq sabitləşdirici amil kimi çıxış etməsi bizi bu radikal addımlardan hələ ki, çəkindirir. Ona görə, məsələnin tezliklə həlli hər tərəfin marağında olmalıdır.

Göründüyü kimi, Azərbaycan Ermənistan tərəfindən beynəlxalq hüquq normalarının kobud şəkildə pozulmasının qurbanıdır. Bu gün Şərqi Avropada münaqişə ocağı kimi qalan bölgələr onu göstərir ki, qitədə inkişaf edən geosiyasi vəziyyət fonunda beynəlxalq hüquq normaları prinsiplərinə əsaslanan beynəlxalq təhlükəsizlik sistemi böhran vəziyyətindədir. Ekspertlərin də fikrincə, bu da beynəlxalq hüququn təməl prinsiplərini manipulyasiya etmək meylinə ciddi təsir edir. Eyni zamanda, təcavüzkar separatizmə, müstəqil ölkələrin suverenliyinə qəsd təhrikinə gətirib çıxarır. Məsələn, Ermənistan bu yolla Azərbaycan ərazisinin 20 faizini işğal etmişdir. Sülhsevər siyasət yeridən Azərbaycan münaqişəsinin dinc yolla həllinin tərəfdarıdır və yenə də regionda sülhün və ədalətin bərqərar olmasına ümidini itirmir. Lakin heç də sirr deyildir ki, Ermənistan çalışır ki, status-kvo pozulmasın, danışıqlar nəticəsiz qalsın. Status-kvonun qəbuledilməz olması haqqında həmsədr ölkələrin prezidentlərinin bəyənatları olub. Bundan sonra işğalçıya daha ciddi xəbərdarlıqlar edilməlidir və Azərbaycanın məsələni başqa yolla həll etmək imkanlarının da yüksək olduğu diqqətə çatdırılmalıdır. Məsələnin daim sülh yolu ilə həll edilməsi prioritetlərinin səslənməsi Ermənistan üçün yanlış mesaj deməkdir.

Yəni məsələ sülh yolu ilə həll olunacaqdır, buna görə bu məsələni uzada bilərsiniz. Bunun yanlış yanaşma olduğunu bildirən cənab İlham Əliyev vurğulayıb ki, biz də sülh istəyirik, amma ilk növbədə işğal edilmiş torpaqlar geri qaytarılmalıdır: “Yəni bu məsələ, bir daha demək istəyirəm ki, bizim üçün əsas məsələdir, milli məsələdir və bundan sonra da biz səylərimizi gücləndirəcəyik. Biz düzgün yoldayıq. Biz hər gün qələbəni yaxınlaşdırırıq. Qələbənin yaxınlaşması üçün hər bir Azərbaycan vətəndaşı, xüsusilə diplomatik fəaliyyətlə məşğul olanlar hər gün fəal çalışmalıdırlar”.

Azərbaycan bu münaqişənin sülh yolu ilə həll edilməsinin tərəfdarıdır, bunun üçün hələ də şans və ümid vardır. Bu məsələ beynəlxalq hüquq normaları çərçivəsində öz həllini tapa bilər. Azərbaycan BMT Təhlükəsizlik Şurası və Avropa Şurası Parlament Assambleyası tərəfindən qəbul edilmiş qətnamələrə əməl olunmasını tələb edir.

Şükür ƏLİZADƏ

Respublika.-2014.-11 aprel.-S.2.