“Səməd Mənsur” adlı biblioqrafiya nəşr olunmuşdur

Azərbaycan Milli Kitabxanası mütəmadi olaraq “Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri” seriyasından bir sıra görkəmli şəxsiyyətlərin biblioqrafiyalarını hazırlayaraq nəşr etdirir. Elm məbədi növbəti dəfə XX əsr Azərbaycan mədəniyyətinin tanınmış nümayəndəsi, şair, jurnalist, dramaturq, tərcüməçi Səməd Mənsurun (Səməd Əhməd oğlu Kazımov) 140 illiyinə həsr etdiyi “Səməd Mənsur” biblioqrafiyasını nəfis tərtibatda hazırlayaraq çap etdirmişdir.

Səməd Mənsur 1937-ci il repressiyalarından 10 il əvvəl dünyasını dəyişsə də, şeirlərində mövcud sistemin dözülməz ideoloji qaydalarına boyun əymədiyinə və şeirlərində cəmiyyətdəki reallıqları əks etdirdiyinə görə onun üçün repressiya lap əvvəllərdən başlanmışdır. Belə ki, əsərləri rəsmi qaydada çap olunmamış, ona bir sıra qadağalar qoyulmuş, şeirləri yalnız bir sıra ədəbi-bədii məclislərdə səslənərək yaddaşlara hopmuş, sonralar isə həyat və yaradıcılığı araşdırılaraq tədqiqat obyektinə çevrilməmişdir. Yalnız 1980-ci ildə işıq üzü görən “Deyilən söz yadigardır” (tərtib edəni: Cəfər Rəmzi İsmayılzadə), “Molla Nəsrəddinçi şairlər” (tərtib edənlər: Abbas Zamanov və Kamran Əliyev) və “Azərbaycan qəzəlləri” (tərtib edəni: Məmməd Nuri) antologiyalara Səməd Mənsurun yaradıcılığından da bir sıra şeirlər salınmışdır. Bir neçə il sonra-1993-cü ildə Xalq yazıçısı Anar şairin “Həpsi rəngdir”adlı ilk şeirlər kitabını nəşr etdirmişdir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin “Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata keçirilməsi haqqında” 2004-cü il 12 yanvar tarixli Sərəncamına əsasən Səməd Mənsurun 2006-cı ildə “Seçilmiş əsərləri” (tərtib edənlər: Əliheydər Hüseynov, Təranə Hüseynova və Abbas Abdullayev) çap edilmişdir. Qeyd edək ki, Milli Kitabxananın hazırlayaraq nəşr etdirdiyi “Səməd Mənsur” şair haqqında işıq üzü görən ilk biblioqrafiyadır.

Vəsaitdə “Səməd Mənsurun həyat və yaradıcılığının əsas tarixləri”, “Səməd Mənsur poeziyasından seçmələr”, “Görkəmli şəxsiyyətlər Səməd Mənsur haqqında” bölmələri”, eyni zamanda, şairin həyat və yaradıcılığını, ədəbi fəaliyyətini əks etdirən və 1911-2018-ci illərdə dərc edilən materiallar öz əksini tapmışdır.

Biblioqrafik göstəricidə ədəbiyyat xronoloji qaydada verilmiş, daxildə isə əlifba sırası gözlənilmişdir. Biblioqrafiyaya akademik Nizami Cəfərov “Unutdurulduqca unudulmayan şair” başlıqlı ön söz yazmışdır. “Səməd Mənsur” biblioqrafiyasının tərtibçisi Milli Kitabxananın bölmə müdiri Mətanət İbrahimova, Ön sözün müəllifi akademik Nizami Cəfərov, elmi redaktoru Əməkdar mədəniyyət işçisi, professor Kərim Tahirov, redaktoru Əməkdar mədəniyyət işçisi Gülbəniz Səfərəliyevadır.

Qeyd edim ki, kitabxananın işgüzar və bacarıqlı əməkdaşı Mətanət İbrahimova bundan əvvəl də həmmüəlliflərlə birgə “Teymur Elçin” (2014), “Molla Pənah Vaqif” (2017), “Əziz Əliyev”(2017), “Qəzənfər Paşayev” (2017), “Qara Qarayev” (2017), “Heydər Əliyev” (2017), “Mir Cəlal” və digər görkəmli şəxsiyyətlər haqqında fundamental biblioqrafiyaları hazırlayaraq çap etdirmişdir. “Səməd Mənsur” biblioqrafiyası ədəbiyyatşünas alimlər, tədqiqatçılar, kitabxanaçı-biblioqraflar və geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuşdur.

Adilə QOCAYEVA

Respublika.- 2019.- 24 avqust.- S.8.