Arzusu torpaqlarımızı bütöv görmək idi...

Vətən uğrunda ölüm qədər dadlı və şərəfli ölüm varmı?

K.Horatsi,

qədim Roma ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi.

Üstündə doğulduğu torpağa, qoynunda yaşadığı vətənə məhəbbət, doğmalıq hissi bəşər övladına yaradılışdan bəxş edilən ilahi bir hiss, güclü bir duyğudur. Qərinələr, əsrlər, minilliklər keçsə də, bu hiss insan qəlbini nəinki tərk etməmiş, əksinə, daha da güclənmiş, coşqun bir qüvvəyə çevrilməklə sanki onun varlığına, mövcudluğuna hakim kəsilərək gələcək həyatını şərtləndirən qüdrətli bir amilə çevrilmişdir - yəni dünyaya göz açdığın məkan sənin beşiyindir, onu qorumağa borclusan. Əgər ana yurdunu, müqəddəs torpağını vətənə çevirməyi bacarsan, deməli, ilahidən boynuna qoyulmuş vəzifənin öhdəsindən gəlmiş olursan... İnsan övladı zaman-zaman bu yolda çox qovğalardan keçmiş, sınaqlardan çıxmış, qanlar axıtmışdır - məqsədinə çatdığı da olmuşdur, istəyinə yetmədiyi də... Lakin bir həqiqət hər zaman öz təsdiqini tapmışdır - məslək, amal, ideya, torpaq, azadlıq, vətən naminə aparılan müqəddəs savaş yolunda canından keçənlər həmişə yüksək hörmət-izzət sahibinə çevrilmiş, tarixlərə düşərək yaddaşlarda yaşamış, sonrakı nəsillərə örnək olmuşdur.

Tarix xalqımızı da öz mövcudluğu dövründə belə sınaqlara az çəkməmişdir. Haqq yolunda, iman yolunda, torpaq və vətən uğrunda qurban gedənlər indi də xalqımızın qan yaddaşında yaşayırlar, şübhəsiz ki, xalqımız var olduqca yaşayacaqlar. Onların hamısının bir adı var - şəhid! Bu, adi bir söz deyil. Onun mənası böyük, tutumu dərin, dəyəri ölçüyəgəlməzdir. Şəhidlik - ölümsüzlük, əbədiyyətə qovuşmaqdır. Bu mövzu haqda o qədər danışılıb, o qədər dəyərli fikirlər söylənilib ki... Lakin nə qədər söylənilsə, yenə də azdır. Çünki şəhidlik məsələsi əbədi bir mövzudur - bitib-tükənməyən, sonsuzluğa qədər davam edən bir mövzu. Nə qədər ki insan üçün müqəddəs amallar var, deməli, onun üçün müqəddəs mübarizə də həmişə olacaq - və bu yolda canını fəda edənlər, haqqın dərgahına qovuşanlar da!..

Tale elə gətirmişdi ki, xalqımız öz suverenliyini bərpa etməklə yanaşı, başqa bir təhlükə ilə üzləşmiş, torpaqlarımız düşmən tərəfindən işğala məruz qalmışdı. Düz otuz il idi ki, ərazimizin 20 faizindən çoxu əsarət altında idi. Nəhayət, səbirsizliklə gözlənilən gün gəlib çatdı. Sentyabrın 27-dən başlanan əks-həmlə əməliyyatları nəticəsində qüdrətli Azərbaycan Ordusu müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin etimadını tam doğruldaraq işğalçıları torpaqlarımızdan qovmağa, ərazilərimizin bütövlüyünü təmin etməyə nail oldu. 44 günlük müharibə Azərbaycanın haqlı mövqeyinin təntənəsinə çevrildi. Torpaqlarımızın işğaldan azad edilməsi Azərbaycan Ordusunun gücünü, qüdrətini dünyaya bir daha nümayiş etdirdi.

Yüksək vətənpərvərlik hissi ilə döyüşə atılan igid əsgər və zabitlərimiz əsl qəhrəmanlıq nümunələri göstərərək xalqımıza Qələbə sevinci yaşatdılar. Bu yolda itkilərimiz də az olmadı. Bir çoxları ən uca zirvəyə - şəhidlik zirvəsinə yüksəldilər, ölməzliyə, əbədiliyə qovuşdular. Onlardan biri də kapitan Füzuli Əliyev oldu.

Əslən Quba rayonundan olan Füzuli 1985-ci il yanvarın 27-də Bakı şəhərində dünyaya göz açmışdı. Hərbi peşəyə marağı hələ orta məktəb illərindən yaranmışdı. Zabit olmaq, vətənin müdafiəsində iştirak etmək arzusu ürəyində get-gedə özünə dərin kök salırdı. Atası - Əliyev Vidadi ehtiyatda olan zabit idi. Əmiləri - Əliyev İntiqam və Əliyev Becan, yaxın qohumu Bəhram Şeydayev peşəkar zabit kimi vətənə xidmət edirdilər. Hərbi forma, ay-ulduzlu paqonların cazibəsi onu getdikcə daha çox özünə çəkirdi. Odur ki, Xətai rayonundakı 63 №-li orta məktəbin 8-ci sinfini bitirən kimi arzusunu valideynlərinə bildirdi. Onlar da xeyir-dualarını verdilər. Beləliklə, 2000-ci ildə o, C.Naxçıvanski adına Hərbi liseyə qəbul olundu. Elə birinci kursdan müəllimlərinin, zabitlərin diqqətini cəlb etdi: nizam-intizamı, hərbi formaya münasibəti, dərslərə ciddi hazırlaşması ilə. Odur ki, tezliklə manqa komandiri təyin edildi. Füzuli bu etimadı doğrultmaq üçün daha səylə çalışırdı.

Nəhayət, liseyi bitirərək 2003-cü ildə Heydər Əliyev adına Ali Hərbi Məktəbə daxil oldu. Burada da özünü nümunəvi cəhətdən tanıda bildi. Hərbi peşənin sirlərini böyük həvəslə öyrənirdi. 2007-ci ildə məktəbi müvəffəqiyyətlə bitirdi. Silahlı Qüvvələrin Təlim-Tədris Məktəbində taqım komandiri ixtisası üzrə bir illik təkmilləşdirmə kursunu bitirərək ilk zabit rütbəsi aldı. Artıq arzusuna çatmış oldu. Çox sevinirdi... İndi onu qarşıda yeni mühüm vəzifə gözləyirdi - vətən qarşısında hərbi xidmət borcunu ləyaqətlə yerinə yetirmək!

Gənc zabitin xidmət yolu cəbhə bölgəsindən başladı, Murovdağ, Tərtər, Naftalan, Daşkəsən, Tovuzdan keçdi. Bütün bu dövr ərzində onu yalnız bir məsələ düşündürürdü - çiynində gəzdirdiyi zabit paqonunun şərəfini daim uca tutmaq, bir hərbçi kimi düşmən tapdağında qalan doğma torpaqlarımızın azad olunmasında üzərinə düşən vəzifənin öhdəsindən layiqincə gəlmək! Bu hiss ona sanki daim yeni güc, yeni enerji verirdi. 2016-cı ilin Aprel döyüşlərinin iştirakçısı olarkən Talış yüksəkliyinin alınmasında xüsusi fədakarlıq göstərdi.

Hərbi xidmətə o qədər bağlı idi ki, hətta komandanlıq tərəfindən verilən 10 günlük məzuniyyətindən də tam istifadə etmirdi. Ailəsinə, doğmalarına baş çəkib iki gündən sonra yenə xidmət yerinə qayıdırdı. Elə sonuncu dəfə də belə oldu. Növbəti məzuniyyətini götürüb evlərinə gəlmişdi. Cəmi ikicə gün doğmalarının yanında qaldı. Qayıdan kimi - sentyabrın 27-də Vətən müharibəsi başlandı. İlk döyüşləri Füzuli istiqamətində oldu. Düşmən mövqeyinə həmlə edərək ona sarsıdıcı zərbələr endirdilər. Nəticədə müdafiə xətti yarıldı. Füzuli şəhəri və bir neçə yaşayış məntəqəsi azad edildi. Uğurlu hərbi əməliyyatlar Tərtərin Suqovuşan qəsəbəsi istiqamətində də davam etdirildi. Gənc zabit burada da öz peşəkarlığını, bacarığını göstərə bildi. Şəxsən özü iki düşmən tankını, xeyli canlı qüvvəni məhv etdi. Şəxsi heyəti mühasirə təhlükəsindən qurtarmaq üçün gedərkən piyada maşını düşmən tankı tərəfindən vuruldu. O, atəşi davam etdirsə də, son anda güllə onu haqladı... Beləliklə, cəsur zabit qəhrəmancasına şəhid oldu.

Onu tanıyanlardan bir neçəsinin təəssüratı ilə tanış olmaq yerinə düşərdi.

Aprel döyüşlərinin iştirakçısı, ehtiyatda olan mayor, qazi Mənsur Məmmədov:

- Mən onunla C.Naxçıvanski adına liseydə bir yerdə oxumuşam. Onu daim çalışan, hərbi peşənin sirlərini dərindən öyrənmək istəyən, ciddi, qabiliyyətli və sözünü tutan bir kursant kimi tanımışam. Sonrakı təhsilimiz də bir yerdə olub. Yadımdadır, o, hərbi xidmətini yalnız ön cəbhədə davam etdirməyi arzulayırdı. Elə bu cür də oldu. Demək olar ki, bütün xidmət illərini məhz ön xəttə yaxın ərazilərdə keçirdi. Arzusu nə vaxtsa veriləcək döyüş əmrinin yerinə yetirilməsində var qüvvəsi ilə iştirak etmək idi. Torpaqlarımızın işğaldan azad ediləcəyinə böyük ümidi vardı... Özü bu günü görmədi. Ruhu indi həmin torpaqların üzərində dolaşır. Əziz xatirəsi daim bizimlə yaşayacaq...

Ehtiyatda olan zabit Yəhya Qurbanov:

- Tale mənə onunla qonşuluqda yaşamaq xoşbəxtliyi nəsib eləmişdi. Uşaqlığımız bir yerdə keçmişdi, yaxın dostum idi. 8 il bir məktəbdə təhsil almışdıq. Sonra yollarımız ayrıldı, mən 2013-cü ildə yaralanaraq hərbi xidmətdən ehtiyata tərxis olundum. Biz sıx-sıx görüşə bilməsək də, daim bir-birimizlə əlaqə saxlayırdıq. O, çox cəsur, mərd və bacarıqlı komandir idi. Son görüşümdə dedim ki, bəlkə artıq keçəsən arxa cəbhəyə, ailə qurmaq vaxtın da ötür... Gülümsünüb dedi ki, hələ nə etmişik ki, arxa cəbhəyə də keçək. Qoy torpaqlarımızı yağılardan təmizləyək, sonra baxarıq... Füzuli 2009-cu ildən ta son gününədək döyüş bölgəsində xidmət etdi. Müqəddəs qələbə savaşında şəhidlik zirvəsinə ucaldı. Mən fəxr edirəm ki, onun kimi sədaqətli dostum, cəsur zabit yoldaşım olub. Bu gün Füzulinin də, onun kimi torpaq uğrunda canını fəda edən bütün şəhidlərin ruhu şaddır.

Qarabağ müharibəsi əlilləri, veteranları və şəhid ailələri İctimai Birliyi Yasamal rayon şöbəsinin sədri, Əfqanıstan və Qarabağ müharibəsi iştirakçısı, ehtiyatda olan polkovnik-leytenant Bəhram Şeydayev:

- Qürurla deyə bilərəm ki, şanlı qələbənin qazanılamasını təmin etmiş rəşadətli ordumuzun zabitləri arasında vaxtilə mənim dərs dediyim kursantlar heç də az deyil. Elə Füzuli Əliyev də onlardan biridir. Şəhid zabitimizi yaxından tanıyırdım. Hələ kursant olarkən onun şəxsi keyfiyyətləri, xarakterindəki xüsusiyyətlər gələcəkdə nümunəvi zabit olacağından xəbər verirdi. Füzuli bir hərbçi kimi daim irəlidə olmağı, cəbhə xəttinə yaxın hərbi hissədə xidmət etməyi xoşlayırdı. Vətəninə, torpağına çox bağlı idi. Onunla hər görüşəndə yalnız bir fikri təkrar-təkrar eşidirdim: “Qarabağ mütləq bizim olacaq!” Buna öz varlığı qədər inanırdı. O həm komandanlıq, həm zabit yoldaşları, həm də tabeliyindəki əsgərlər arasında böyük hörmətə, nüfuza malik idi. Bir dəfə qardaşı Səbuhi Tovuza, onunla görüşməyə getmişdi. Qayıdanda şəxsi heyətin ona münasibətindən ağızdolusu danışırdı: “Əsgərlər onu öz ataları qədər sevirdilər, o bizim atamızdır, deyirdilər - Nə problemimiz olsa, dərhal aradan qaldırmağa çalışırdı...”

Valideynləri, ailə üzvləri, doğmaları, elə mənim üçün də onun həyatdan getməsi nə qədər acı olsa da, hamımıza, xalqımıza böyük fəxarət bəxş etdi, başucalığı gətirdi. Onun mənalı ömür yolu müqəddəs şəhidlik zirvəsində sona yetdi.

Füzuli Əliyev öz şücaəti ilə tariximizdə əbədi qalacaq bir şəhidlik dastanı yaratdı. Bu dastanın baş qəhrəmanı elə onun özüdür. İllər, qərinələr keçsə də, bu dastan gələcək nəsillər tərəfindən həmişə oxunacaq, xatırlanacaq, yaddaşlarda özünə möhkəm yer tutacaq...

Səfər MAHMUDZADƏ

Respublika.- 2020.- 12 dekabr.- S.10.