Yurda dönüş özünə qayıdışdır

Min illərdir xalqımızın düşüncəsində belə bir fikir formalaşıb: Dünya bir pəncərədir, hər gələn baxar, gedər...

Hara gedər, atam balası, hara gedər? İnsan bu dünyanın əzəlliyini özündən, gözəlliyini gözündən keçirməmiş hara gedər?! İnsanın bu torpağın üstündə iməkləməyi, bu torpağa dirsəklənib ayağa qalxmağı, addımlamağı, zümrüd meşələri seyr etməyi, uca dağlara söykənib çölün-düzün təmiz havasını ciyərdolusu içərisinə çəkməyi var. İnsan oğlu bu dünyanı dərk etməmiş, bu dünyanın iç üzünə bələd olmamış, bu dünyanın astarını üzünə çevirməmiş hara gedər? Dünyanın vərdişi də, gərdişi də insanın içindən keçir - dünya elə insanın özüdür.

...İnsan öz ömrünü mənalı yaşayanda gözəl olur. 65 yaşını bu günlərdə qeyd etdiyimiz Azərbaycan Jurnalistlər və Azərbaycan Yazıçılar birliklərinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü Salman Alıoğlunun ömrünün görünən və yaşanan anlarının qısa xronikasına diqqət yetirəndə bir daha əmin oldum ki, əsl insan dünəni ilə fəxr etməli, bu gününü şərəflə yaşamalı, sabahını düşünməlidir...

...Salman müəllimin baxdığı bu pəncərənin şüşələri adi şüşə deyil və adi olmadığı üçün adi zərbələrdən də dağılan deyil. Ona görə ki, o, vicdanının gözü ilə bu pəncərədən baxır. O pəncərənin şüşəsi haqdan, ədalətdən, insanlıqdan yapılmışdır. Adını unutduğum yaradıcı şəxslərdən birinin dediyi kimi haqqın, ədalətin, vicdanın yaşa dəxli yoxdur. Vicdan ölmür ki, haqq-ədalət korşalmır ki, insanlıq dəbdən düşmür ki...

Adətən bir şəxs haqqında yazı hazırlanarkən onun tərcümeyi-halı barədə məlumat verilir. Mən də bu “klassik” ənənədən istifadə edərək qəhrəmanımı oxuculara təqdim edirəm.

Babayev Salman Alı oğlu (Salman Alıoğlu) 1 sentyabr 1955-ci ildə Ağdam rayonunun Əliağalı kəndində anadan olub. Əliağalı kənd orta məktəbini bitirdikdən sonra Azərbaycan Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsində təhsil alıb. Ağdam rayonunda çıxan “Lenin yolu” qəzetində ədəbi işçi vəzifəsində işləyib.

1990-cı ildə “Qarabağ” qəzetində publisistika şöbəsinin müdiri vəzifəsinə təyin olunub. 1993-cü ildən “Respublika” qəzetində jurnalist fəaliyyətini davam etdirib. 1996-cı ildə “Respublika” qəzetinin Qarabağ bölgəsi üzrə xüsusi müxbiri təyin olunub və hazırda da həmin vəzifədə çalışır.

Salman Alıoğlu 1971-ci ildən dövri mətbuatda çıxış edir. Onun indiyə kimi üç mindən artıq məqaləsi 25 adda qəzet və jurnallarda dərc edilib. O, jurnalist fəaliyyətilə yanaşı, bədii yaradıcılıqla da məşğul olur. İndiyədək Qarabağ mövzusunda və müharibə faciələrinə həsr olunmuş “Müharibə”, “Ayrılıq olmayaydı”, “Bura Vətəndir”, “Göz yaşı qurumur”, “Yeri görünən insan”, “Gözü yolda qalan var” adlı kitabları nəşr edilib. “Müharibə” kitabı 1995-ci ildə bu mövzuda yazılmış əsərlərin müsabiqəsində ikinci yerə layiq görülüb.

Bədii-publisistik yaradıcılıqla məşğul olan Salman Alıoğlunun qəhrəmanları yaxşılığından qalmayan, ürəklərində gələcəyə inam toxumunu cücərdən, haqq-say itirməyən, həyatını vətəninin inkişafına həsr edən insanlardır.

Onun əsərlərində Qarabağın işğalı, qədim yurd yerlərindən didərgin düşən insanların taleyi, erməni faşizminin qəddarlığı, qarabağlıların üzləşdiyi haqsızlıq və 30 ilə yaxın Ermənistanın işğalı altında inildəyən torpaqların harayı geniş təsvir olunub. Bunu müəllifin axarıncı kitabı olan “Gözü yolda qalan var”da (Bakı, “Maarif” - 2019) çap olunmuş publisistik məqalələrin sərlövhəsindən də duymaq mümkündür. “Qarabağın göz yaşları”, “Xocalı strateji hədəf kimi”, “Xocalı faciəsinə gedən yol”, “Qaradağlı faciəsi: unudulmayan kədər”, “Mənəvi və maddi dəyərlərin nisgilli ünvanı - Ağdam”, “Deportasiya, qaçqınlıq, məcburi köçkünlük”, “Füzuli - qələbəyə aparan yol”, “Laçın - qeyrət qalamız” və s.

Sözünün, kəlməsinin əvvəli də, axırı da Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpası, Qarabağın işğaldan azad edilməsi olan Salman Alıoğlu 30 ildir haray çəkir, dünya ictimaiyyətinə çatdırır ki, Ermənistan ordusu Azərbaycanda soyqırımı törədib. Torpaqlarımızın 20 faizini işğal edib. Bir milyon soydaşımız qaçqın və məcburi köçkün vəziyyətinə düşüb. Soyqırımı Azərbaycan xalqına ölçüyəgəlməz dərəcədə siyasi, maddi və mənəvi zərbələr vurmuşdur. XX əsrdə azərbaycanlılara qarşı terror aktları, deportasiya, soyqırımı, qətllər, qarətlər dünya ictimaiyyətinin gözləri qarşısında baş versə də dünya hələ də susur.

Bu gün dünyanın digər ölkələrində insan hüquqlarının qorunmasında ciddi məsələlər həll edilir. Lakin doğma yurd-yuvalarından zorla qovulmuş, erməni qəsbkarları tərəfindən hərbi və mənəvi təcavüzə məruz qalmış bir milyon Azərbaycan vətəndaşının hüquqları tapdalanmış taleyinə səlahiyyətli beynəlxalq təşkilatlar dünyada demokratiya, sülh və insan hüquqlarının təminatçısı kimi çıxış edən qüdrətli dövlətlər biganədirlər. Bütün bunlar yazıçı-publisistin əsərlərində açıq-aşkar ifadə olunub.

Erməni özbaşınalığına kəskin etirazını bildirən müəllif qətiyyətlə yazır ki, heç kəs insan ləyaqətini alçaldan hərəkətlərə, qeyri-insani cəza və işgəncələrə məruz qala bilməz. İşğalçı dövlətin törətdiyi cinayətlər göstərir ki, Ermənistan hökuməti “Müharibə zamanı mülki şəxslərin müdafiəsinə dair” IV Cenevrə Konvensiyasının maddələrini kobudcasına pozur.

Mülki əhalinin həyatına və təhlükəsizliyinə qəsd, o cümlədən onların öldürülməsi, şikəst edilməsi, soydaşlarımızla qəddar davranış, onlara əzab və işgəncə verilməsi, insan ləyaqətinə qəsd, təhqir və alçaldıcı hərəkətlər erməni əxlaqına xas olan xüsusiyyətlərdir.

Təbii ki, bu hadisələrin ağır nəticələrini unutmağa haqqımız yoxdur. Salman müəllimin dedikləri intiqam üçün deyil, yaddaş üçündür. Korşalmış yaddaşların itilənməsi üçündür.

Yazıçı-publisist S.Alıoğlu əsərlərində göstərir ki, vətən oğlunun müqəddəs vəzifəsi yurdunu, torpağını qorumaqdır. Çünki, insani keyfiyyətlərin içərisində ləyaqət, şərəf və namus, bir də Vətən sevgisi xüsusi önəm daşıyır. İnsan harada və nə işlə məşğul olmasından asılı olmayaraq, həm fiziki, həm də mənəvi cəhətdən vətənini qorumağa qadir olmalıdır. Vətənpərvərlik kimi ali keyfiyyəti qanında, canında daşımalıdır.

S.Alıoğlunun əsərlərini oxuyanda bir daha əmin olursan ki, hər bir kəs vətəninə yaxşı övlad olmalıdır. Yaxşı övladlar yalnız əslinə-nəcabətinə deyil, bütün xalqa məxsusdur. Bəşəriyyətə xidmət, cəmiyyətin inkişafına dəstək müəllifin həm şəxsi həyatını, həm də yaradıcılığını rövnəqləndirən ali prinsipdir.

Vətəninə, el-obasına qəlbən bağlı olan müəllifin qəhrəmanlarında vətəndaşlıq hissi daha güclüdür. Bu qəhrəmanlar ana yurdun daşını-kəsəyini, tozunu-torpağını, quruyub xəzana dönmüş yarpağını belə, hər şeydən üstün tuturlar. Onun mövzu, məzmun, mündəricə, hadisələrə yanaşma tərzi ilə seçilən əsərlərində Qarabağın ruhu, ab-havası odlu xətlə keçir.

Dövlətçiliyə sədaqət, milli-mənəvi dəyərlərə ehtiram S.Alıoğlunun oxuculara aşıladığı dəyərlərdir.

Bu gün Qarabağ dağlarına, işğal altında qalan yurd yerlərimizə sarı həsrətlə boylanan narahat qəlbli yazıçı-publisist Salman Alıoğlunun 65 yaşı tamam oldu. Onu səmimi-qəlbdən təbrik edir, həmkarımıza Qarabağda görüşmək arzusu ilə möhkəm cansağlığı, yaradıcılıq uğurları diləyirəm.

Faiq ŞÜKÜRBƏYLİ,

filologiya üzrə fəlsəfə doktoru.

Respublika.- 2020.- 6 sentyabr.- S.3.