Regionun mühüm nəqliyyat qovşağı

Bu gün Azərbaycan özünün inkişaf mərhələsini yaşayır. Neft ölkəsi kimi tanınan Azərbaycan dünyanın nəhəng dövlətləri ilə əməkdaşlıq edir.

İqtisadiyyatın bütün sahələrində böyük uğurlar əldə etmiş ölkəmiz nəqliyyat infrastrukturunun təkmilləşdirilməsi, inkişafı və gücləndirilməsi istiqamətində də mühüm işlər görür. Olduqca əlverişli coğrafi məkanda yerləşən Azərbaycan Cənubi Qafqazın ən böyük logistik mərkəzi kimi tanınır. Qədim İpək Yolunun üzərində yerləşən ölkəmiz neft və qeyri-neft sahələrinin zənginliyi ilə yanaşı, həm də tranzit ölkə kimi də olduqca əhəmiyyətlidir. Tarixən mühüm nəqliyyat qovşağı hesab olunan İpək Yolunun ölkəmizdən keçməsi bu sahədə qədim ənənələrin olduğunu göstərir. Azərbaycan dünyanın 100 ən iri layihəsindən biri olan Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu, "Şimal-Cənub" Beynəlxalq Nəqliyyat Dəhlizi kimi layihələrin təşəbbüskarı və icraçısıdır. Bu yol qitələrarası daşımalar üçün geniş və əlverişli imkanlara malikdir. Eyni zamanda Çin ilə Avropa ölkələri arasında ən qısa yol olmaqla Şərq ölkələrinin diqqət mərkəzindədir. Şərqdən Qərbə və Şimaldan Cənuba qədər uzanan yolun kəsişməsində yerləşən Azərbaycan bu yollardan istifadə edən ölkələri bir-birinə bağlayır. Nəticədə, ölkəmiz coğrafi və iqtisadi mövqeyinə görə xüsusi əhəmiyyət daşıyaraq təkcə Şərqlə Qərb arasında deyil, həm də Şimalla Cənub arasında da körpü rolunu oynayır.

Bununla da ölkəmiz nəqliyyat-logistika baxımından regionun əsas mərkəzi hesab edilir. Ölkəmizin ərazisindən keçən "Şərq-Qərb", "Şimal-Cənub", "Cənub-Qərb" kimi beynəlxalq nəqliyyat dəhlizləri Azərbaycanın logistik mərkəzə çevrilməsi üçün real imkanlar yaradır. Azərbaycan yeganə ölkədir ki, "Şimal-Cənub" və "Şərq-Qərb" nəqliyyat dəhlizləri layihələrinin hər ikisində də iştirak edir.

Ölkəmizin nəqliyyat imkanları coğrafi baxımdan olduqca böyük əhəmiyyət daşıyır. Son illər Azərbaycanda mükəmməl nəqliyyat infrastrukturu yaradılıb, hava, dəniz, dəmiryolu və avtomobil nəqliyyatının inkişafı istiqamətində mühüm layihələr həyata keçirilir. Artıq işğaldan azad olmuş Qarabağ da nəqliyyatın bir çox sahələrində reallaşan layihələrə qoşulmaq üzrədir. Bu istiqamətdə uğurlu addımlar atılır. Bölgədə yeni hava limanlarının tikintisi, dəmiryolu infrastrukturunun şaxələndirilməsi Azərbaycanın mühüm nəqliyyat habına çevrilməsinin sübutudur. Ölkəmizdə beynəlxalq səviyyəli dəmiryollarının tikintisi və yenidən qurulmasına böyük əhəmiyyət verilir, region və dünya üçün vacib olan iri layihələr reallaşdırılır.

Azərbaycan dəniz daşımaları sahəsində də mühüm əhəmiyyətə malikdir. Multimodal daşımaların ayrılmaz tərkib hissəsi olan konteyner yüklərinin dəniz yolu ilə daşınması daha geniş yayılıb. Ölkəmiz Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı ilə bu sahənin inkişafına öz töhfəsini verir. "Bir kəmər, bir yol" meqalayihəsinin əsasını təşkil edən Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı hazırda dünya ticarətinin və ölkələr arasında qarşılıqlı münasibətlərin inkişafında böyük təsir gücünə sahibdir. Qeyd etdiyimiz kimi son zamanlar işğaldan azad edilən Qarabağ ölkə nəqliyyatının bir çox sahələrində əhəmiyyətli rol oynayır. Zəngəzur dəhlizinin açılması Azərbaycanın tranzit imkanlarını daha da genişləndirəcək. Bu dəhliz vasitəsilə Azərbaycandan Türkiyəyə daşınan yükləri qısa müddətə Avropa və Yaxın Şərq ölkələrinə çatdırmaq imkanı yaranacaq. Dəhlizin açılmasında maraqlı olan dövlətlər çoxdur. Ermənistan tərəfi bu sahədə işlərin gedişinə mane olmağa çalışsa da, Çin, Rusiya, Türkiyə və digər dövlətlər dəhlizin açılmasını dəstəkləyirlər. Zəngəzur dəhlizi ilə yanaşı, Azərbaycan üzərindən hava nəqliyyatının inkişafı da əsas məsələlərdəndir. Heydər Əliyev adına Beynəlxalq Hava Limanı ilə yanaşı, işğaldan azad edilmiş ərazilərdə tikilən hava limanları Qarabağın Azərbaycan iqtisadiyyatına reinteqrasiyasından əlavə, ölkəmizin hava nəqliyyatı ilə yükdaşımalardakı rolunu daha da artırır. Füzuli Beynəlxalq Hava Limanı Qarabağ iqtisadiyyatının region bazarları üzrə şaxələnməsinə töhfə verəcək. Bu hava limanı - yükdaşımalar, xüsusən də beynəlxalq yükdaşımalar üçün böyük əhəmiyyətə malikdir.

11 iyul tarixində keçirilən altı ayın sosial-iqtisadi yekunlarına həsr olunmuş müşavirədə dövlət başçısı İlham Əliyev Azərbaycanın nəqliyyat imkanlarına toxunaraq demişdir: "Biz nəqliyyat sektorunun inkişafı ilə bağlı uzun illər ardıcıl siyasət aparırıq və öz ərazimizdə infrastrukturu demək olar ki, əvvəlki dövrün tələbatına uyğun olaraq tam modernləşdirmişik. Amma bu gün tələbat daha da artır. Çünki yüklər artır, nəqliyyat marşrutları, qeyd etdiyim kimi məhdudlaşır. Həm Şimaldan Cənuba və əks istiqamətdə, həm də Şərqdən Qərbə və əks istiqamətdə yükdaşımaların artması göz önündədir. Burada da Azərbaycan çox etibarlı tərəfdaş kimi çıxış edir və öz qonşuları ilə sıx təmasdadır, qonşuların nəqliyyat problemlərinin həlli üçün öz köməyini də əsirgəmir".

Ramidə YAQUBQIZI

Respublika.- 2023.- 26 iyul.- S. 1; 4.