İlham Əliyev: Biz indi peyk buraxmaq, Azərbaycanda
kosmos sənayesi yaratmaq ərəfəsindəyik
Dövlətimizin başçısı
dünyanın aparıcı informasiya-kommunikasiya
texnologiyaları şirkətləri ilə çox
yaxşı əlaqələr qurulduğunu və bunun davam
etdiriləcəyini vurğulayıb
Azərbaycan
iqtisadiyyatının modernləşdirilməsi siyasətində
şaxələndirmə mühüm yer tutur. Şaxələndirmədə
informasiya-kommunikasiya texnologiyaları sektoru ən əhəmiyyətli
sahələrdəndir. Davos Ümumdünya İqtisadi Forumunda
iştirak edən Prezident İlham Əliyev ABŞ-ın CNBC
(Si-en-bi-si) televiziya kanalına verdiyi müsahibədə Azərbaycan
iqtisadiyyatının modernləşdirilməsi siyasətinə
də aydınlıq gətirib. Dövlətimizin
başçısı bildirib ki, hazırda
informasiya-kommunikasiya texnologiyaları dünyada iqtisadiyyatın
ən perspektivli sahələrindəndir və bu, təkcə
iqtisadiyyat deyil, həm də bilikdir, təhsildir, ümumi
inkişaf və müasirləşmədir: "Biz
dünyanın aparıcı informasiya-kommunikasiya
texnologiyaları şirkətləri ilə çox
yaxşı əlaqələr qurmuşuq və bunun davam
etdiriləcəyinə ümid edirəm. Biz indi peyk buraxmaq, Azərbaycanda
kosmos sənayesi yaratmaq ərəfəsindəyik. Çox
böyük planlarımız var və ümid edirəm ki, məqsədlərimizə
nail olacağıq".
Bu gün Azərbaycanın
inkişaf strategiyası çərçivəsində
uğurla həyata keçirilən sosial-iqtisadi siyasət digər
sahələrdə olduğu kimi, telekommunikasiya və
informasiya texnologiyaları sektorunda da öz bəhrələrini
verməkdədir. Son illər ölkəmizdə
telekommunikasiyanın inkişafı üzrə əldə
olunan nəticələr sayəsində yeni texnologiyaların
tətbiqinə və yeni xidmətlərin göstərilməsinə
nail olunub. Əsasən də regionlarda və ucqar
yaşayış məntəqələrində xidmətin əhatə
dairəsi genişlənib. O cümlədən yüzlərlə
ucqar kənddə peyk texnologiyası vasitəsilə müasir
telekommunikasiya xidməti yaradılıb. Ölkəmizdə
internet xidmətlərinin göstərilməsində də əsaslı
nəticələr əldə olunub. Bu gün Azərbaycan hər
internet istifadəçisinə düşən orta xarici
çıxış tutumuna görə Yaponiya, Koreya
Respublikası, Sinqapur kimi ölkələrlə bir sırada
gedir. Təsadüfi deyildir ki, 2008-ci ildə Davosda keçirilən
Ümumdünya İqtisadi Forumu öz texnoloji hesabatında Azərbaycanı
İKT-nin inkişaf səviyyəsinə görə MDB
ölkələri arasında birinci yerə
çıxarmışdır. Bu yüksək qiymətin
arxasında təkcə İKT sektorunun və informasiya
infrastrukturunun inkişafı yox, həmçinin son illər
İKT-nin ölkəmizin sosial-iqtisadi inkişafının
bütün istiqamətlərində kütləvi tətbiqi
və istifadəsi durur.
Azərbaycanın
inkişaf strategiyasının əsas məqamlarının:
şaxələndirmə və modernləşdirmə,
iqtisadiyyatın enerji sahəsindən
asılılığının azaldılması və
ölkəmizin dayanıqlı inkişafının təmin
olunması olduğunu vurğulayan cənab İlham Əliyev
bildirib ki, bununla bağlı müasir informasiya-kommunikasiya
texnologiyaları, təhsil, əhalinin məşğulluğu,
yoxsulluğun azaldılması, səhiyyə və digər
sahələr prioritet təşkil edir: "Bütün bunlar
həyatımızın sosial sektorunu əhatə edir. Biz
bütün bu sahələrdə, o cümlədən
informasiya-kommunikasiya texnologiyaları sahəsində əhəmiyyətli
inkişafa nail olmuşuq. Qeyd etdiyim kimi, indi informasiya-kommunikasiya
texnologiyaları iqtisadiyyatımızın ən prioritet sahələrindəndir.
Biz hazırda güclü iqtisadiyyatı, maliyyə
imkanları, güclü intelektual potensialı olan ölkə
qurmağı qarşımıza məqsəd
qoymuşuq".
Məlumat
üçün bildirək ki, ölkəmizin yüksək
texnoloji tutumlu və yüksək rəqabətli
iqtisadiyyatının qurulmasında İKT-nin rolunu genişləndirmək
üçün regional əhəmiyyətli bir neçə
layihə hazırlanıb. Eyni zamanda, ölkəmizdə kosmik
sənayenin inkişafı üçün iki telekommunikasiya
süni peykinin orbitə çıxarılması
üçün texniki-iqtisadi əsaslandırma və
müqavilələr tərtib edilib. Hər iki layihə
kommersiya tipli və rentabellidir. Azərbaycanın beynəlxalq
kosmik bazara çıxışını təmin edəcəkdir.
Mümkündür ki, 2010-cu ildə birinci, 2011-ci ildə isə
ikinci süni peyk orbitə çıxarılsın.
İkinci irihəcmli
layihə ölkəmizdə “regional innovasiya zonası”
adlı texnoloji tutumlu məhsul və xidmətlərin
istehsalı və ixracını təmin edən
genişmiqyaslı xüsusi iqtisadi zonanın
yaradılmasıdır.
Region ölkələrinin
və müvafiq beynəlxalq təşkilatların diqqətini
cəlb edən daha bir layihə Azərbaycanın dövlət
başçısının bir neçə ölkənin
prezidenti ilə müzakirə etdiyi Qərblə Şərq
arasında super informasiya magistralının
yaradılmasıdır. Bu magistral İKT-nin çox yüksək
inkişafına malik olan iki nəhəng regionu—Qərbi
Avropanı və Sakit okean hövzəsində olan Şərqi
Asiyanı birləşdirərək magistral üzərində
yerləşən, qonşu olan və həmin regionlarla
müqayisədə zəif inkişaf etmiş, təxminən
20 ölkəni əhatə edəcəkdir.
Ekspertlərin fikrincə,
bu layihənin reallaşması dünya miqyasında informasiya
texnologiyalarının genişmiqyaslı tətbiqinə və
ümumiyyətlə regional iqtisadi inkişafa yeni təkan verəcəkdir.
Layihənin təşəbbüskarı Azərbaycan tərəfi
olmaqla, əksər ölkələr və müvafiq beynəlxalq
təşkilatlar tərəfindən dəstəklənir.
Layihə Azərbaycanın coğrafi mövqeyindən,
inkişaf səviyyəsindən və başlıcası onun
regionda aparıcı iqtisadi potensiala malik olmasından
asılı olaraq ölkəmizdə beynəlxalq kommunikasiya mərkəzinin
və qlobal informasiya bankının yaradılmasını nəzərdə
tutur.
Azərbaycanın
informasiya-kommunikasiya texnologiyaları sahəsi üzrə
regional mərkəzə çevrilməsi üçün
inkişaf planlarına toxunan Prezident İlham Əliyev bildirib
ki, bu gün biz boru kəmərləri, avtomobil yolları,
İpək Yolu, Şərq-Qərb və Şimal-Cənub dəhlizlərini
inşa edirik: "Bunlar həm əlverişli coğrafi
mövqeyimiz, həm də konkret proqramlarımız əsasında
həyata keçirilir. İnformasiya-kommunikasiya
texnologiyaları sektorunda nəzərdə tutduğumuz işlər
Azərbaycanı inkişafın yeni mərhələsinə
gətirib çıxaracaqdır".
Şükür ƏLİZADƏ,
Respublika.- 2009.- 22
fevral.- S. 1.