Azərbaycanın həyata keçirdiyi ekoloji siyasət beynəlxalq müstəvidə yüksək qiymətləndirilir

Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin beynəlxalq əməkdaşlıq şöbəsinin rəisi Emin Qarabağlının yap.org.az-a müsahibəsi

- Emin müəllim, məlum olduğu kimi, bütün ölkələrdə hər il 5 iyun tarixi "Ümumdünya Ətraf Mühit Günü" kimi qeyd olunur. İstərdik ki, belə bir günün xüsusi qeyd olunmasının önəmi haqqında fikirlərinizi bildirəsiniz...

- Əlbəttə, bu məsələnin əhəmiyyəti böyükdür. Ümumiyyətlə, dünyada bir sıra məsələlərlə bağlı xüsusi təqvimlər var. Bu baxımdan, qeyd etdiyiniz hadisə də dünyada ətraf mühitin qorunmasına verilən önəmin ifadəsidir. Qeyd edim ki, 5 iyun "Ümumdünya Ətraf Mühit Günü"nün qeyd olunması 16 dekabr 1972-ci ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyasının 27-ci sessiyasında elan edilib. Eyni zamanda, Baş Assambleyanın həmin sessiyasında BMT sistemində yeni təşkilat - BMT Ətraf Mühit Proqramı (UNEP) yaradılıb ki, hər il bu təşkilat tərəfindən "Ümumdünya Ətraf Mühit Günü" keçirilir. 1972-ci ildən bəri hər il "Ümumdünya Ətraf Mühit Günü" bütün dünyada müxtəlif şüarlar altında qeyd olunur. Builki şüar isə "Çoxlu növlər, bir planet, bir gələcək" adı altında keçiriləcəkdir. Çox əlamətdar haldır ki, Bakı şəhəri BMT-nin Ətraf Mühit Proqramı tərəfindən Avropanın üç şəhərlərindən biri elan olunub. Hər il BMT-nin Ətraf Mühit Proqramı Dünya Ətraf Mühit Gününün Avropa regionunda qeyd edilməsi üçün Avropa ölkələrindən baş şəhərlər elan edir. Bu il İtaliyanın Genuya, İsveçrənin Cenevrə şəhərləri ilə bərabər Azərbaycanın Bakı şəhəri də mərkəz şəhər seçilib.

- Sizcə, bütün Avropa üzrə seçilmiş üç şəhər arasında Azərbaycan paytaxtının da olması hansı amillərlə bağlıdır?

- Ölkəmizin paytaxtının bu statusa layiq görülməsini ölkə rəhbərliyinin bu sahəyə ayırdığı xüsusi diqqət nəticəsində bu ilin ölkəmizdə "Ekologiya ili" elan olunması və Azərbaycanda ətraf mühitin mühafizəsi, ekologiya sahəsində görülən işlərin, həyata keçirilən dövlət və milli proqramların uğurlu nəticəsi kimi qiymətləndirmək olar. Eyni zamanda, bu hadisə beynəlxalq qurumların Cənubi Qafqaz regionunda Azərbaycana böyük önəm verməsindən irəli gəlir. Azərbaycanda bu sahədə həyata keçirilən böyük layihələrə töhfə olaraq Bakı şəhəri Avropanın mərkəz elan etdiyi şəhərlərdən biri kimi qəbul olunub.

- "Ümumdünya Ətraf Mühit Günü" ilə əlaqədar nazirlik tərəfindən hansı tədbirlərin görülməsi nəzərdə tutulur?

- Həmin günlə əlaqədar olaraq ağacəkmə və ağaclara qulluq kampaniyası keçiriləcək. 3 iyun tarixində UNEP-in Avropa bölməsinin direktoru Kristof Buvyenin Bakıya səfəri çərçivəsində ekologiya və təbii sərvətlər naziri Hüseynqulu Bağırov ilə birlikdə ağacəkmə və ağaclara qulluq kampaniyasında iştirakı planlaşdırılır. Kampaniyada diplomatik korpusun və ictimai təşkilatların da iştirakı nəzərdə tutulur. Aksiya çərçivəsində Zığ-Hava Limanı yolu ətrafında 1000-1500 ağacın əkilməsi nəzərdə tutulur. Daha sonra cənab Kristof Buviyenin Şirvan Milli Parkına səfəri olacaq. Azərbaycanın nadir incilərindən biri olan ceyranların yaşayış məskənlərinə-yasaqlıq və qoruğun da daxil olduğu milli parka səfər, elə bilirəm ki, qonağımız üçün çox maraqlı olacaq. Səfər cəmi bir gün planlaşdırılıb.

- Bəs digər iki şəhərdə hansı tədbirlərin keçirilməsi gözlənilir?

- Ətraf Mühit Proqramı çərçivəsində mərkəz elan olunmuş hər şəhərdə birgünlük tədbirlərin keçirilməsi nəzərdə tutulur. Genuya şəhərində çox məşhur akvarium var. "Ümumdünya Ətraf Mühit Günü" çərçivəsində həmin akvariumun açılışı olacaq. Açılışda şəhərin meri də iştirak edəcək. Cenevrədə isə BMT-nin Ətraf Mühit Proqramının baş ofisi yerləşir. Orada tədbir keçirilən gün UNEP-in binası hər kəs üçün açıq olacaq və hər kəs təşkilatın fəaliyyəti ilə maraqlana biləcək. İnsanlar oradakı kitabxanalardan istifadə edə biləcəklər.

- Azərbaycanın ətraf mühitin qorunması sahəsində beynəlxalq əməkdaşlığı barədə nə deyə bilərsiniz? Bu istiqamətdə Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi hansı addımları atır?

- Nazirlik beynəlxalq əməkdaşlıq sahəsində aktiv fəaliyyət göstərir. Bir sıra Avropa ölkələri ilə bu sahədə ikitərəfli sazişlər imzalanıb. Ötən il Latviya hökuməti ilə ətraf mühitin mühafizəsi ilə bağlı hökumətlərarası saziş imzalanıb. Bu sazişin həyata keçirilməsi və ondan irəli gələn müddəaların reallaşdırılması istiqamətində artıq müəyyən işlər görülüb. Həmçinin, müvafiq donor təşkilatları və ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində fəaliyyət göstərən beynəlxalq qurumlarla əməkdaşlıq edirik və gələcəkdə bir çox ikitərəfli əməkdaşlığın genişləndirilməsi istiqamətində işlər görməyi planlaşdırırıq. Konkret olaraq, Türkiyə ilə meşələrin mühafizəsi sahəsində əməkdaşlığımız var. Bizim ekspertlər təcrübə mübadiləsi üçün bu ölkəyə səfərlər edirlər.

Eyni zamanda, xatırlatmaq istəyirəm ki, Kioto protokolunun Təmiz İnkişaf Mexanizmi çərçivəsində layihələrin həyata keçirilməsi üzrə Azərbaycan Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi ilə Almaniyanın Ətraf Mühit və Nüvə Təhlükəsizliyi Nazirliyi arasında anlaşma memorandumu imzalanıb. Həmin sənəd 2007-ci ildə Almaniyanın Ətraf Mühit, Təbiətin Mühafizəsi və Nüvə Təhlükəsizliyi üzrə Federal Nazirliyinin Dövlət Katibi xanım Astrid Kluqun başçılıq etdiyi nümayəndə heyətinin Azərbaycana səfəri çərçivəsində Bakıda imzalanıb. Eyni mövzuda Memorandum Danimarka Krallığının Ətraf Mühit Nazirliyi ilə də imzalanıb. Həmçinin, bizim Koreya Respublikası ilə sıx əməkdaşlığımız mövcuddur. Koreya tərəfi ilə birgə Azərbaycanda ətraf mühitin qorunması üzrə baş planı işlənib hazırlanıb. Həmin planın tələbləri çərçivəsində fəaliyyət planı həyata keçirilməkdədir.

- Ümumiyyətlə, ölkəmizdə ətraf mühitin qorunmasına, ekologiya məsələlərinə xüsusi diqqət yetirilir. 2010-cu ilin "Ekologiya ili" elan olunması da bu diqqətin göstəricisidir. Necə hesab edirsiniz, beynəlxalq müstəvidə Azərbaycanın bu istiqamətdəki siyasəti necə qarşılanır?

- Azərbaycan hökumətinin həyata keçirdiyi siyasətin prioritetlərindən biri ətraf mühitin mühafizəsidir. Bir daha qeyd etmək istərdim ki, ölkə rəhbərliyinin bu sahəyə xüsusi diqqət və qayğısı və bunun nəticəsi kimi görülən işlər bir çox dünya dövlətlərinin diqqətini cəlb edir. Ölkəmizin dinamik inkişafı, iqtisadi və ekoloji siyasəti dünya ictimaiyyəti tərəfindən müsbət qarşılanan və diqqətlə izlənən bir prosesdir və bu diqqət, təbii ki, bizə qürur verir.

Səs.- 2010.- 1 iyun.- S. 7.