Azərbaycan iqtisadiyyatı sürətlə inkişaf edir

- Vüqar müəllim, ötən ili necə xarakterizə etmək olar?

- 2009-cu il dünyada maliyyə böhranının olmasına baxmayaraq, Azərbaycan iqtisadiyyatı öz inkişaf tempindən geri qalmadı. Məlum olduğu kimi, ümumi daxili məhsul artımı 9,3 faiz, sənaye artımı isə, 8,6 faiz oldu. Eyni zamanda, biz taxıl istehsalında da artımın şahidi olduq. Belə ki, ötən il ölkəmizdə 2 milyon ton taxıl istehsal olunub. Buna baxmayaraq, bəzi sektorlarda durğunluq müşahidə olundu. Belə ki, maliyyə böhranı müəyyən mənada tikinti sektoruna öz mənfi təsirini göstərdi. Böhran bank sektoruna təsir göstərsə də, banklar öz xarici borc öhdəliklərini kifayət qədər yerinə yetirə bildilər. Bütövlükdə, 2009-cu ilin ölkəmizin iqtisadi göstəricilərini və hökumətin fəaliyyətini müsbət qiymətləndirmək olar. Hesab edirəm ki, iqtisadiyyatın inkişafına mənfi təsir göstərən problemlərin, xüsusən də, intihsarla bağlı mövcud olan problemlərin həll edilməsi ilə bağlı görülən işləri daha da sürətləndirmək lazımdır. Bildiyiniz kimi, regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair II Dövlət Proqramının icrasına dair keçirilən müşavirədə ölkə başçısı İlham Əliyev qeyd etdi ki, sahibkarların fəaliyyətinə yersiz müdaxilələr edilir və buna son qoyulmalıdır.

- Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair II Dövlət Proqramının icrasını necə qiymətləndirirsiniz?

- Regionların inkişafı kifayət qədər əhəmiyyətli məsələdir. Ona görə ki, Azərbaycanda biznesin böyük faizi Abşeron iqtisadi rayonunda yerləşir. Bütövlükdə, Dövlət Proqramını qiymətləndirən zaman proqramda nəzərdə tutulan tədbirləri ayrı-ayrılıqda qiymətləndirsək, əksər tədbirlər üzrə müəyyən irəliləyişlərin olduğunu qeyd etmək lazımdır. Məlum olduğu kimi, regionlar üçün ən böyük problem infrastruktur problemi idi. Yəni yol, işıq və qazla bağlı mövcud olan problemlər öz həllini tapıb. Sözsüz ki, bütün bunlar da sahibkarlığın və bütövlükdə, regionların sosial-iqtisadi inkişafına təsir edən müsbət amillərdəndir. Təəssüf ki, regionların sosial-iqtisadi inkişafına mane olan bəzi subyektiv amillər də mövcuddur. Maliyyə Nazirliyinin subsidiyaların verilməsinə dair apardığı yoxlamalar zamanı bəzi rayonlarda mənimsəmə faktlarının olduğu məlum oldu. Hesab edirəm ki, bu kimi problemlər öz həllini tapmalıdır. Ölkə rəhbərliyi tərəfindən regionlarda sahibkarlığın inkişafına hər cür şərait yaradılıb.

- Son illər ərzində aqrar sektorun inkişafı ilə bağlı görülən işləri, bir iqtisadçı olaraq, necə qiymətləndirirsiniz?

- Bu gün aqrar sektorla bağlı ümumi qiymətləndirmə aparsaq, görərik ki, kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalında artım var. Qeyd etdiyimiz kimi, 2009-cu ildə ölkədə 2 milyon taxıl ton istehsal olunub. Məlumdur ki, əmək qabiliyyətli əhalinin 40 faizi aqrar sektorda çalışır. Yəni aqrar sektorun inkişafı əhalinin məşğulluq probleminin həllinə öz müsbət təsirini göstərir. Ancaq etiraf etmək lazımdır ki, ÜDM-də kənd təsərrüfatının çəkisi aşağıdır. Hesab edirəm ki, subsidiyaların verilməsinin təkmilləşməsinə, ümumiyyətlə, aqrar sektorda islahatların həyata keçirilməsinə ehtiyac var. Dövlətimiz tərəfindən aqrar sektorun inkişafı ilə bağlı uğurlu işlər görülməkdədir. Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında Dövlət Kreditlər Agentliyinin, həmçinin, Sahibkarlığa Yardım Milli Fondunun xətti ilə kənd təsərüfatı ilə məşğul olan sahibkarlara vəsait verilir. Eyni zamanda, "Aqrolizinq" ASC-nin xətti ilə texnika, kübrə və digər kənd təsərrüfatına lazım olan avadanlıqlar dövlət hesabına regionlara çatdırılır. Bu, ölkəmizdə aqrar sektorun inkişafına müsbət təsir göstərən amillərdəndir.

- Turizmin inkişafı ilə bağlı görülən işlər qaneedicidirmi?

- Turizmin inkişafına mənfi təsir göstərən bir sıra amillər mövcuddur. Bu amillərdən biri də Ermənistan və Azərbaycan arasında mövcud olan münaqişənin hələ də həll edilməməsidir. Çünki xarici turistlər ölkəmizə gəlməkdən ehtiyat edirlər. Lakin buna baxmayaraq, Azərbaycanın turizm imkanları ilə bağlı xarici ölkə kanallarında reklam çarxının verilməsi, eyni zamanda, ölkəmizin xarici ölkələrdə fəaliyyət göstərən səfirliklərinin bu istiqamətdə gördüyü işlər ölkəmizə turizm axınına səbəb olub. Təəssüf ki, ölkəmizdə turizm obyektlərində qiymət və xidmətin səviyyəsi qaneedici səviyyədə deyil. Ölkəmizdə turizmin inkişafına mənfi təsir göstərən bu kimi halların qarşısı alınmalıdır.

- Dünya bazarında neftin qiymətinin qalxması ölkə iqtisadiyyatına nə kimi təsir göstərə bilər?

- Şübhəsiz ki, dünya bazarında neft məhsullarının baha qiymətə satılması Azərbaycan iqtisadiyyatına müsbət təsir göstərir. Bu gün dünya bazarında neftin qiyməti 80 dollara yaxındır. Neftin baha qiymətə satılması dünya iqtisadiyyatına, o cümlədən, Azərbaycan iqtisadiyyatına müsbət təsir göstərəcək. Müsbət haldır ki, dövlət büdcəsində bu il neftin qiyməti 45 dollardan götürülüb. Hesab edirəm ki, neftin baha qiymətə satılması dövlət büdcəsində əlavə və dəyişikliklərin edilməsinə səbəb ola bilər. Onu da qeyd edim ki, dünya bazarında neftin baha qiymətə satılması respublikamızda tikinti sektorunun inkişafına müsbət təsir göstərəcək.

- NABUCCO layihəsinin tezliklə reallaşması gözləniləndimi?

Bir iqtisadçı olaraq, NABUCCO layihəsinin reallaşmasına inanıram. NABUCCO-nun tikintisi kifayət qədər realdır. Adıçəkilən layihə reallaşarsa, 2015-ci ildə istifadəyə veriləcək. NABUCCO layihəsinin istifadəyə verilməsi üçün ilkin mərhələdə 30 milyard kubmetr təbii qaza ehtiyac var. Bunun 15 milyard kubmetrini İraq, 8 milyard kubmetri Azərbaycan, 7 milyard kubmetrini Türkmənistan təmin edəcək. Ölkəmizin NABUCCO-ya mavi qazın verilməsi üçün heç bir problemi yoxdur.

ANAR MƏCİDZADƏ

Səs.- 2010.- 30 mart.- S. 8.