"Heydər Əliyev və insan
hüquqları: əqli mülkiyyət, elm və
mədəniyyət sahələrində Heydər Əliyevin
töhfələri"
Ulu öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının
87-ci ildönümü ilə bağlı Ombudsman
Aparatında dəyirmi masa keçirildi
Dünən
Ombudsman Aparatında ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin
doğum günün 87-ci ildönümü ilə
bağlı dəyirmi masa keçirildi. Tədbirdə
Azərbaycan Respublikası Konstitutsiya Məhkəməsinin
sədrinin müavini Sona Salmanova, Ailə, Qadın və
Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin
sədri Hicran Hüseynova, Azərbaycan Respublikası
Müəllif Hüquqları Agentliyin sədri Kamran İmanov,
QHT üzvləri və mətbuat nümayəndələri iştirak
etdi.
Ombudsman Elmira
Süleymanova çıxış edərək bildirdi ki, bu
gün ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin anadan
olmasının 87-ci ildönümü
ərəfəsində bir araya gələrək,
böyük şəxsiyyət barədə fikirlərimizi
bölüşərkən, bir daha hiss edirik ki, Heydər
Əliyev haqqında nə qədər ibrətamiz
fikirlər deyilsə də, yenə də nəyi isə
deməmişik: "Bax, bu hiss, bu fikir neçə
illərdir ki, yaranır və bunun özü Heydər
Əliyev şəxsiyyətinin əlçatmaz bir zirvə
olduğunu göstərir".
E.Süleymanovanın dediyinə görə, ulu
öndərimiz ölkəmizin daxilində qayda-qanun və
sabitlik yaratmaqla bərabər, Azərbaycanın dünya
birliyinə tamhüquqlu üzv kimi qəbul edilməsini,
ölkəmizin üzləşdiyi problemləri olduğu kimi
dünyaya çatdırmağı öz siyasətinin
əsas istiqamətinə çevirmişdir: "Ulu öndər Heydər Əliyev, sözün
əsil mənasında, xalqının, millətinin taleyi
ilə yaşayan müstəqil Azərbaycanı dünyanın
ən inkişaf etmiş ölkələrindən birinə
çevirmək üçün rahatlıq tapmayan bir
şəxsiyyət idi. Ömrünün qalan hissəsini
də xalqına qurban verməyə hazır olan
Heydər Əliyev ölkəmizdə ikinci dəfə siyasi
hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra xalqın inamını
doğrultmaq üçün yorulmadan çalışdı,
Azərbaycanı müstəqilliyini, dövlətçiliyini
itirmək təhlükəsindən qurtardı".
E.Süleymanova, onu da vurğuladı ki, ümummilli
liderimizin diqqətindən kənar qalan bir sahə yox idi:
"Ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin hüquqi islahatlar
sahəsində də böyük fundamental işlər
görürdü. Ulu öndər Heydər Əliyevin
həyata keçirdiyi məqsədyönlü siyasət,
iqtisadi-siyasi sabitlik nəticəsində
ölkəmizdə insan hüquq və azadlıqları
təmin olundu, vətəndaş cəmiyyətinin
yaradılması istiqamətində mühüm addımlar atıldı".
E.Süleymanova ölkəmizdə ölüm
cəzasının ləğvinin məhz Heydər Əliyevin
mühüm xidməti olduğunu, onun humanist siyasəti
nəticəsində bir çox amnistiya aktlarının
tətbiq edildiyini, əfv fərmanlarının
imzalandığını xatırlatdı. Ombudsman müasir
dünyada hər bir dövlətin demokratik
dəyərlərə sadiqliyinin onun insan hüquqlarına
münasibəti ilə müəyyən olunduğunu
söylədi. O, insan hüquq və
azadlıqlarının müdafiəsində mühüm
vasitə olan, Heydər Əliyevin banisi olduğu Azərbaycan
Respublikasının İnsan Hüquqları üzrə
Müvəkkil təsisatının müstəqil
şəraitdə fəaliyyət göstərməsini
bunların bariz nümunəsi olduğunu dedi. İnsan
hüquqlarının qorunması istiqamətində bu
siyasətin ölkə Prezidenti İlham Əliyev
tərəfindən ardıcıl surətdə davam etdirildiyi
qeyd etdi: "Hər kəs öz məsuliyyətini dərk
etməlidir!" Bu sözlər də ulu öndərimizə
məxsusdur. Fenomenal şəxsiyyət olan
Heydər Əliyevdən bəhs edərkən, belə bir
deyimin yerində olduğunu görürük. Çünki
bizim hər birimizi öz məsuliyyətini dərk
etməyə çağıran ümummilli liderimizin sözlərini
hər kəs, o cümlədən, qadınlarımız da,
necə deyərlər, öz qulağında
sırğa edib, möhtərəm Prezidentimiz İlham
Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycanın iqtisadi
cəhətdən dünyanın ən inkişaf etmiş
ölkələri sırasına çıxarmaq
üçün qüvvə və bacarığını
əsirgəmir. Heydər Əliyevin bizə
yadigar qoyduğu ən böyük şah əsəri olan
müstəqil Azərbaycanın bugünkü nəsli kimi,
gələcək nəsli də millətimizin böyük
oğlunun xatirəsini daim əziz tutacaq,
müəyyənləşdirdiyi yolla daha böyük
zirvələri fəth edəcəkdir".
Tədbirdə
Azərbaycan Respublikası Müəllif Hüquqları
Agentliyinin sədri Kamran İmanov "Azərbaycan
müəllif hüquq institunun formalaşması və
inkişafı ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin adı
ilə bağlıdır" mövzusu ətrafında
çıxış etdi: "Ulu öndər
Heydər Əliyevin böyüklüyünü, bütün
sahələrə aid gördüyü işləri olduğu
kimi tam şəkildə şərh etməkdə biz - onun
müasirləri acizik və yalnız illər, qərinələr
ötəndən sonra zaman özü bu tarixi
şəxsiyyətin vətəni, xalqı
qarşısındakı xidmətlərinin əsil
qiymətini verəcək. Millətin
böyüklüyünün onun ayrı-ayrı
şəxsiyyətlərinin böyüklüyünü
təşkil edən keyfiyyətlərdən ibarət
olmasını, tarix boyunca xalqın intellektinin ən
dəyərli sərvət, əqli
yaradıcılığın isə bu xəzinənin
tükənməz mənbəyi olmasını
görən dahi öndərimiz müəllif hüququ və
digər əqli mülkiyyət hüquqlarının
qorunması və təmin edilməsi, bir sözlə,
dövlətin bu sahədəki siyasətini ön plana
çəkdi. İlk dəfə olaraq, bütün sivil
standartlara uyğun olan "Müəlliflik hüququ
və əlaqəli hüquqlar haqqında" qanunlar qəbul
edildi. Məhz dahi öndərimizin təşəbbüsü
ilə, ilk dəfə olaraq, konstitusiyamızın 30-cu
maddəsində müəlliflik hüququ və digər
əqli mülkiyyət hüquqları təsbit olundu və
gələcək qanunların qəbul edilməsinə
əsas yaratdı".
"Bu gün Azərbaycanda müəlliflik
hüququ və əlaqəli hüquqlara əsaslanan
"mədəni sənaye" sahəsi sürətlə
inkişaf edir" fikrini söyləyən K.İmanov
vurğuladı ki, o zamanlar Azərbaycanda internetə
qoşulmuş kompüterləri barmaqla saymaq olardı:
"Ümumiyyətlə, 1996-cı ildə bütün
dünyada internetə qoşulmuş kompüterlərin
sayı cəmi 16 milyon idi, hazırda isə bu rəqəm 200
milyona yaxındır və Azərbaycanda əhalinin 1,4 milyonu
qlobal rəqəmli şəbəkədən istifadə edir
və 61 faizi mobil telefon şəbəkəsindədir. Yeni şəraitdə elektron ticarət
getdikcə daha güclü rol
oynayır. İnternet şəbəkəsinə
yerləşdirilmiş informasiyaların 50 faizdən
artığı müəlliflik hüququ və
əlaqəli hüquqlarla qorunur, daha çox satılan
dörd məhsul növündən üçü
müəlliflik hüququ və əlaqəli hüquqların
obyektləridir".
Dəyirmi masada Azərbaycan Respublikası Konstitusiya
Məhkəməsinin sədrinin müavini Sona Salmanova
"Heydər Əliyev Azərbaycan Respublikası
Konstitusiyasının memarıdır" mövzusunda
məruzə ilə çıxış edərək, milli
konstitusiyanın banisinin Heydər Əliyev olduğunu qeyd
edərək, bu sənəddə dövlətin inkişaf
ideyalarının əksini tapdığını bildirdi:
"Bu gün biz "Heydər Əliyev Azərbaycan
dövlətinin qurucusudur" deyəndə, eyni zamanda, onu
nəzərdə tuturuq ki, Heydər Əliyev Azərbaycanda
hüquqi dövlətin qurucusudur. Bu, çox ciddi
məsələdir. Ümumiyyətlə, hüquqi konstitusion
dövlət hər xalqa nəsib olmayan anlayışdır.
Bizim xoşbəxtliyimiz ondadır ki, ümummilli liderimiz
Heydər Əliyev, eyni zamanda, dövlətimizin hüquqi
əsaslarını qurub. Hər bir hüquqi dövlətin
özünəməxsus əlamətləri var. Konstitusiyon
dövlət nədir? Yəni, bu dövlətdə, ilk
növbədə, qanunun aliliyi, hakimiyyətin
bölünməsi, vətəndaşların sosial
müdafiəsi, siyasi plüralizm və sairə prinsiplər
əsas götürülür, dövlət bu prinsiplər
üzrə idarə olunur. Azərbaycan həm də sosial
dövlətdir. Bilirsiniz ki, referendum nəticəsində
konstitusiyaya sosial yönümlü iqtisadiyyat
müddəası əlavə olunub. Bu müddəa
Azərbaycanda sosial dövlət qurulmasını
özündə ehtiva edir. Bütün bunlar,
onu deməyə əsas verir ki, hüquqi dövlətin
qurulması Azərbaycanda hər bir vətəndaşın,
həmçinin, qeyri-vətəndaşın hüquq və
azadlıqlarının layiqli səviyyədə dövlət
tərəfindən qorunmasına xidmət edir. Hüquqi
dövlət deyəndə, bunu başa düşürük.
Bunun əsaslarını isə Ulu Öndər Heydər
Əliyev müəyyənləşdirib. Xalqın
iradəsi ilə qurulan hər bir dövlətin, o
cümlədən, Azərbaycan dövlətinin başlıca
məqsədi və fəaliyyət istiqamətləri
xalqın milli maraqlarını qorumaq,
vətəndaşların hüquq və
azadlıqlarını təmin etməkdən
ibarətdir".
"1995-ci ildə qəbul olunmuş Azərbaycan
Respublikası Konstitusiyasının da müəllifi məhz
ümumilli liderimiz Heydər Əliyevdir" fikrini
söyləyən S.Salmanova söylədi ki, Azərbaycan
Konstitusiyası dünyanın bir çox qabaqcıl
ölkələrinə örnək ola biləcək
sənəddir: "Ulu öndərimiz Heydər
Əliyev həmişə deyirdi ki, Azərbaycan
Konstitusiyası elə bir hüquqi sənəd olmalıdır
ki, cəmiyyətdə mövcud olan bütün
zümrələrin mənafeyi nəzərə
alınsın. Bu gün Azərbaycan Konstitusiyasında o
qədər işlək mexanizmlər var ki, doğrudan da,
örnək ola bilər. Konstitusiya qəbul
olunandan sonra 1996-cı ildə Azərbaycan Prezidenti yanında
hüquqi islahatlar komissiyası yaradıldı və bu
komissiya Konstitusiyadan irəli gələn qanunların
işlənib hazırlanması üçün işlər
gördü. Çoxlu sayda qanunlar, məcəllələr
qəbul etdik. Bütün bu qanunların mayasında bir
məqam dayanır ki, o da Ana Yasanın 12-ci maddəsində
təsbit olunub. Orada qeyd olunur ki, Azərbaycan dövlətinin
ali məqsədi hər bir Azərbaycan
vətəndaşının layiqli həyat səviyyəsini
təmin etməkdir, hüquq və azadlıqlarını
qorumaqdır. Hesab edirəm ki, qanunlar hüquqi dövlət
quruculuğu prosesində aparıcı rol oynayır və
bundan sonra da belə olacaq".
"Heydər Əliyev və Azərbaycanda
intellektual mədəniyyət" mövzusunda
çıxış edən "Simurq" Azərbaycan
Mədəniyyət Assosiasiyasının prezidenti Fuad
Məmmədov bildirdi ki, hər bir xalqın həyatında
mühüm rol oynayan faktorlardan olan onun dili, tarixi,
mədəniyyəti, incəsənəti, mənəviyyatı
ilə bağlı məsələlər təşkil edir: "Türk dünyasının lideri Heydər
Əliyev hakimiyyətdə olduğu illərdə
mədəniyyətin, incəsənətin inkişafına
təkan verən böyük və dəyərli
layihələrə imza atdı. Ölkəmizdə
əksər muzeylərin yaradılması və yenidən
bərpa edilməsi də məhz Onun
təşəbbüsünün nəticəsi idi. Bu gün
ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin həyata keçirdiyi
müdrik siyasət ölkə Prezidenti İlham Əliyev
tərəfindən uğurla davam etdirilir".
RƏFİQƏ KAMALQIZI
Səs.- 2010.- 4 may.- S. 8.