Bilkənd Universitetində
"Mədəni irs və musiqi" beynəlxalq konfransı
keçirilib
Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun
xoşməramlı səfiri Mehriban xanım Əliyeva
konfransda iştirak edib
Azərbaycanın
birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti,
YUNESKO-nun və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri
Mehriban xanım Əliyeva "Mədəni irs və
musiqi" mövzusunda keçirilən beynəlxalq konfransda
iştirak etmək üçün noyabrın 3-5-də
Ankarada səfərdə olub.
Noyabrın
4-də Ankaranın Bilkənd Universitetində
"Mədəni irs və musiqi" beynəlxalq
konfransının açılışı oldu.
Türkiyənin birinci xanımı Hayrünnisə Gül konfransa
dəvət olunan Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban
Əliyeva, həmçinin Latviya, Sloveniya və Makedoniya
prezidentlərinin xanımları ilə görüşüb.
Sonra Bilkənd Universitetinin Sakarya salonunda "Mədəni irs
və musiqi" beynəlxalq konfransı işə
başlamışdır. Tədbirə sədrlik edən
Türkiyə Prezidentinin xanımı Hayrünnisə Gül
konfransda iştirak edən Azərbaycan, Latviya, Sloveniya,
Makedoniyanın birinci xanımlarını və digər
qonaqları salamlamışdır. Bu konfransın bir-birimizi
daha yaxşı tanımağa və dünyada sülhün
bərqərar olmasına yardım etdiyini bildirən
Hayrünnisə Gül bildirmişdir ki, Ankara bir çox
mədəniyyətlərin beşiyi olan Anadolunun
köksündə yerləşir. Odur ki, bu cür
mötəbər tədbirin bu şəhərdə
keçirilməsi heç də təsadüfi deyil.
Mədəni irsin gələcək
nəsillərə çatdırılması
üçün qadınların üzərinə
böyük vəzifələrin düşdüyünü
deyən Türkiyənin birinci xanımı
mədəniyyətlər arasında dialoqun əldə
olunmasında mühüm vasitələrdən birinin də
musiqi olduğunu diqqətə
çatdırmışdır. Qeyd etmişdir ki,
Türkiyə öz mədəni irsini və musiqi
dəyərlərini qorumaq üçün mühüm
tədbirlər görür və bu sahədə beynəlxalq
əməkdaşlığın
möhkəmləndirilməsinə çalışır.
Latviyanın
birinci xanımı Lilita Zatlere çıxışında
bildirmişdir ki, Latviyanın mədəni irsi bir çox
mədəniyyətlərin qovuşmasından
yaranmışdır. Mədəni irsin Baltik
dəyərlərində ölkəsinin güclü
mövqeyə malik olduğunu qeyd edən Lilita Zatlere Latviyada
XIX əsrdən bu yana mahnı və rəqs
festivallarının keçirildiyini və bu musiqi
mərasimlərinin bir növ ümummilli bayrama
çevrildiyini diqqətə çatdırmışdır.
O demişdir ki, bu festivallar artıq Latviya
mədəniyyətində bir ritual formasını
almışdır və xalqın milli kimliyini göstərir.
Konfransda
iştirak edən Makedoniyanın birinci xanımı Maya
İvanova isə diqqəti həqiqi dəyərlərin
əldə olunmasında mədəni irsin və musiqinin
oynadığı rola çəkmişdir. Bildirmişdir ki,
Makedoniya da müxtəlif mədəniyyətlərin
qovuşuğunda yerləşir və təsadüfi deyildir
ki, Makedoniya sənətlərin ölkəsi kimi
tanınır. Maya İvanova çıxışına bu
sözlərlə yekun vurmuşdur: Biz mədəni irsimizi
qorumaqla Makedoniyanın təməl prinsiplərini qoruyuruq.
Beynəlxalq
konfransın növbəti hissəsinə sədrlik edən
Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər Əliyev
Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun
xoşməramlı səfiri Mehriban ƏLİYEVA
tədbirdə çıxış edərək demişdir:
-Əziz
dostlar!
İlk
növbədə, sizləri səmimi qəlbdən
salamlayıram və sizə ən xoş arzu və
diləklərimi çatdırıram.
Yenidən
Türkiyə torpağında olmağımdan çox
məmnunam. Qurucusu böyük şəxsiyyət İhsan
bəy Doğramacı olan Bilkənd Universitetində
olmağımdan ikiqat mutluluq duyuram.
Fürsətdən
istifadə edərək qardaş türk xalqına sülh,
rifah və xoşbəxtlik arzu edirəm.
İndi
isə konfransımızın işçi dili ingilis dili
olduğunu nəzərə alaraq, icazənizlə
çıxışıma bu dildə davam edirəm.
Türkiyə,
Latviya, Makedoniya və Sloveniyanın çox hörmətli
birinci xanımları!
Hörmətli
cənab Əli Doğramacı!
Hörmətli
konfrans iştirakçıları və qonaqlar!
Xanımlar
və cənablar!
Əvvəlcə,
Sizin hamınızı salamlamaq və bu konfransın
təşkilatçısı və
təşəbbüskarı cənab Əli Doğramacıya
bu cür mühüm beynəlxalq forumda iştirak etmək
üçün yaradılmış imkana görə
minnətdarlığımı bildirmək istərdim.
Mən,
həmçinin bu gün keçirilən foruma verdiyi
dəstəyinə və tədbirdə iştirakına
görə birinci xanımlara təşəkkürümü
bildirmək istəyirəm. Elm, təhsil və
mədəniyyət sahələrinə aid müxtəlif
humanitar layihələrdəki iştirakınız və
sülh, ahəngdarlıq və qarşılıqlı anlaşma
naminə ölkələrinizdə apardığınız fəaliyyət
bu tədbirə şübhəsiz ki, böyük
töhfə olacaqdır.
Hörmətli
dostlar, növbəti iki gün ərzində biz burada
mədəni irs, xüsusən də musiqi haqqında
söhbət açacağıq. Musiqi müxtəlif
xalqların və millətlərin, eləcə də
bütün dünyanın mədəni zənginliyini
təşkil edir. Humanitar və əxlaqi
dəyərlərdən ibarət musiqi dialoq üçün
nadir və universal vasitədir. Musiqi insan hisslərini, onun
vurğunluğunu özündə cəmləşdirən
incə və maraqlı daşıyıcıdır.
Nəhayət, musiqi gözəllik və kamilliyə doğru
insanın göstərdiyi daimi səylərin
mücəssəməsidir.
Bu cür müzakirənin məhz burada, bütün
ömrünü xeyirxahlıq, humanizm və kamillik kimi
ülvi ideyalara həsr etmiş şəxs
tərəfindən yaradılmış Bilkənd
Universitetində təşkil olunması böyük rəmzi
xarakter daşıyır. İhsan bəy görkəmli alim,
həkim, maarifçi və xeyriyyəçi olub. Onun
fəaliyyəti və nailiyyətləri beynəlxalq
ictimaiyyət tərəfindən yüksək
dəyərləndirilib. O, bir çox medal və
mükafatlarla, o cümlədən Azərbaycan
Respublikasının "İstiqlal" və ən ali -
"Heydər Əliyev" ordenləri ilə təltif olunub.
İhsan
bəy İhsan Doğramacı Ailə
Sağlamlığı Fondu adlı beynəlxalq qurumu və
ya beynəlxalq münasibətlərdə sülh naminə
mükafat kimi təltifləri təsis edib. Uzun illər
ərzində İhsan bəy bir sıra nüfuzlu
beynəlxalq təşkilatların üzvü və
rəhbəri olub. Fransa, Hindistan, Azərbaycan və digər
ölkələrdə o, Milli Elmlər Akademiyalarının
fəxri üzvü olub.
Azərbaycan
İhsan bəyin həyatında özünəməxsus yer
tutur. O, ölkəmizin əsl dostu olub və Azərbaycana
sevgi ilə yanaşırdı. Azərbaycan xalqı isə
öz növbəsində, İhsan Doğramacının
xeyirxah və şəfqətli işlərini
dəyərləndirir, bu görkəmli şəxsiyyəti
rəğbətlə yad edir.
İhsan
bəy böyük müdriklik sahibi idi. Onun geniş
dünyagörüşü var idi. O, əmin idi ki, müxtəlif
dillərdə danışan və fərqli dinlərə
mənsub olan, müxtəlif tarixi mədəni
köklərə malik insanlar fərqlərin vahid
daşıyıcıları kimi birləşməyə
qadirdirlər və bir araya gəlməlidirlər. Onlar qlobal etika və humanizm kimi konsepsiyaya
əsaslanan aləmi yarada bilərlər.
Hesab edirəm
ki, bu gün keçirilən forum eyni ideyalara xidmət
edəcəkdir. Beləliklə, bu tədbir həmin
müstəsna şəxsiyyətin başladığı
böyük işlərin davamı olacaqdır. Bu elm, təhsil və mədəniyyət
mərkəzində həmin ənənələri davam
etdirən hər bir şəxsə minnətdaram.
Hörmətli
iştirakçılar, musiqi dili öz mahiyyəti ilə
universal xarakter daşıyır. Onun tərcümə
edilməsinə ehtiyac duyulmur və hamı musiqini anlayır.
Musiqi hər kəsi emosiya və
hisslərdən ibarət aləmə səfərbər
edə biləcək bir fenomendir. Musiqi
ifaçı ilə auditoriya arasında aparılan
söhbətdir. Onun sayəsində insanlar
sözlərdən və ya konkret dildən istifadə
etmədən, öz hisslərini və
təsəvvürünü izhar edir. Bu
vasitə insanlara daxildə formalaşan hissləri və
ideyaları çatdırmağa imkan yaradır. Musiqi ifaçı və dinləyicilərə
rahatlıq gətirir. O, xoşbəxtlik, sülh və
ahəngdarlıq gətirə bilər. Musiqi
dillərin yardımçı olmadığı məqamda
fərqləri aradan qaldırır. Musiqi,
həmçinin irsimizin nadir hissəsidir. O,
xalqımızın tarixini, dinini, mədəni
adət-ənənələrini özündə əks
etdirir. Musiqi milli mənsubluğu qoruyub saxlayan
genetik koddur.
Ölkəmizin
tarixinə nəzər salsaq, görərik ki, Azərbaycan
zəngin mədəni irsə malik olan qədim diyardır. Bu,
ədəbiyyatımız, xalçalarımız,
incəsənətimiz, memarlıq sənəti və
musiqimizdə özünü büruzə verir. Azərbaycan 1991-ci idə öz müstəqilliyini
bərpa edib, lakin ölkəmiz uzun illər ərzində
müxtəlif imperiyaların tərkibində olub. Buna baxmayaraq, biz öz dilimizi, musiqimizi,
ənənələrimizi, mədəniyyətimizi və
özünəməxsusluğumuzu qoruyub saxlamışıq.
Bu gün biz mədəni irs konsepsiyasının geniş məna
daşıdığı kifayət qədər
mürəkkəb dünyada yaşayırıq. Hesab edilir ki, qloballaşma təbii qaydada
mədəni oxşarlığa aparacaqdır. Bu, o
deməkdir ki, qlobal norma və ideyalar milli
mədəniyyətlərdən üstün olacaqdır. Əminəm ki, hər bir ölkənin
mədəni irsi və adət-ənənələrini
nəzərə alaraq, qlobal dünyaya qoşulmaq
mümkündür. Uzun illər
ərzində malik olduğumuz nadir mədəni irsin hər
bir hissəsinin qoruyub saxlanılması ilə biz müasir
dünyanın çağırışlarına hazır
olmalıyıq və öhdəsindən gəlməliyik.
Mədəni köklərimizə sadiq qalmaq
üçün hər kəs bu və ya digər
mühüm səbəblərə görə
müəyyən fərqli məqamları dinləməyi
bacarmalıdır. Dünya hər kəsi
eyni etməli deyildir. Müxtəliflik bizi
yalnız zənginləşdirə bilər. Biz bir-birimizə hörmət və
dözümlülüklə yanaşmalıyıq. Bilik anlaşmanı təmin edir.
Zənnimcə,
tamamilə aydın olmalıdır ki, bu gün dünyada
mövcud olan bir çox problemlərin həllində məhz
bu yanaşmadan istifadə etmək lazımdır.
Hörmətli
dostlar, nitqimi nikbin fikirlə başa çatdırmaq
istərdim. Bildiyiniz
kimi, son bir neçə il ərzində
Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə Azərbaycanda
bir sıra beynəlxalq musiqi festivalları keçirilib. 2009-cu ildə yeni Beynəlxalq Muğam
Mərkəzimizdə ilk beynəlxalq muğam festivalı
keçirilib. Muğam
həvəskarları, ifaçıları,
tədqiqatçıları və bir çox
ölkələrdən gəlmiş qonaqlar həmin
tədbirdə iştirak ediblər. Ən görkəmli
həmvətənlərimizdən birinin xatirəsini yad
etmək məqsədi ilə Bakıda hər il
dekabr ayında Mstislav Rostropoviç festivalı keçirilir.
2010-cu ildə ikinci beynəlxalq musiqi festivalı
ən gözəl bölgələrimizdən biri olan
Qəbələdə uğurla keçirilib. Bu festivallarda musiqi milliyyəti, cinsi, yaşı
və mənşəyindən asılı olmayaraq
bütün insanları bir araya gətirdi.
Əminəm
ki, qarşıdakı iki gün ərzində Şərqin
və Qərbin gözəl musiqisi burada nadir və xüsusi
mühit yaradacaqdır. O, qəlblərimizi oxşayacaq, əhval-ruhiyyəmizi
qaldıracaq və hisslərimizi oyadacaqdır.
Diqqətinizə
görə minnətdaram.
X X X
Konfransa sədrlik edən
Azərbaycanın birinci xanımı sonra sözü Sloveniya
Prezidentinin xanımı Barbara Mikliç Türkə verdi. O, mədəni dəyərləri
ölkəsinin mühüm parçası adlandırdı. Qeyd etdi ki, mədəniyyət sloveniyalılar
üçün, sözün həqiqi mənasında,
industriyadır. "Musiqi və
ədəbiyyat isə bizim milli kimliyimizi təşkil
edir", - deyən Barbara Mikliç Türk vurğuladı
ki, musiqi bütün dövrlərdə insanın
inkişafında mühüm amil olmuşdur. Sloveniyada uşaqlar arasında mədəni
dəyərlərin təbliğində musiqinin aparıcı
rol oynadığını deyən Barbara Mikliç Türk
ölkəsində bununla bağlı bir çox
layihələrin həyata keçirildiyini diqqətə
çatdırdı.
Toplantıya sədrlik
edən Mehriban xanım Əliyeva daha sonra sözü
məşhur dirijor, bəstəkar və skripka
ifaçısı Lorin Mazelə verdi.
L.Mazel də bu konfransın
keçirilməsinə görə
təşəkkürünü çatdırdı və
tədbirin mövzusunun həyata keçirilməsində
qadınların rolunun böyük olduğunu dedi.
Bilkənd
Universitetinin İdarə Heyətinin sədri, professor Əli
Doğramacı konfransda iştirak edən Türkiyə,
Azərbaycan, Latviya, Sloveniya və Makedoniyanın birinci
xanımlarına xatirə hədiyyələri təqdim etdi.
Daha sonra
Azərbaycan, Latviya, Sloveniya və Makedoniyanın birinci
xanımlarının şərəfinə nahar yeməyi
verildi.
X X X
Noyabrın 4-də
Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban Əliyeva
Azərbaycan xalqının və ulu öndər Heydər
Əliyevin dostu olmuş, Bilkənd Universitetinin qurucusu və
böyük alim İhsan Doğramacının
məzarını ziyarət edərək önünə
gül dəstəsi qoydu.
Mehriban
Əliyeva xatirə kitabına ürək sözlərini
yazdı.
İhsan
Doğramacının oğlu Əli Doğramacı Mehriban
xanıma Bilkənd Universitetinin ərazisində aparılan
quruculuq işləri barədə məlumat verdi.
Bildirdi ki, İhsan Doğramacının
məzarı qarşısında maraqlı memarlıq
üslubunda inşa olunmuş məscid mərhum alimin
rəhbərliyi və şəxsi nəzarəti altında
tikilib. İhsan Doğramacı bu
məscidə atasının adını vermişdir.
Mehriban
xanım Əliyeva böyük alim İhsan
Doğramacının xatirəsinin Türkiyə və
Azərbaycan xalqlarının qəlbində əbədi
yaşayacağını bildirdi.
X X X
Azərbaycanın
birinci xanımı Ankaraya səfəri
çərçivəsində Türkiyənin Baş naziri
Rəcəb Tayyib Ərdoğanın xanımı Əminə
Ərdoğan ilə görüşmüşdür.
Görüşdə
Mehriban Əliyevanın Türkiyəyə
səfərindən məmnunluq ifadə edildi. Bilkənd
Universitetində keçirilən konfransın
ölkələrimizin mədəni dəyərlərinin
inkişafı və təbliği baxımından vacib
olduğu vurğulandı.
X X X
Noyabrın
4-də Bilkənd Universitetində Azərbaycanın Xalq Artisti
Alim Qasımovun və qızı Əməkdar Artist
Fərqanənin konserti olmuşdur.
Azərbaycanın
birinci xanımı Mehriban Əliyeva ilə birlikdə
konsertə Latviya, Sloveniya və Makedoniyanın birinci
xanımları da tamaşa etmişlər.
Alim Qasımov
öz ifası ilə bir daha təsdiq etdi ki, Azərbaycan
mədəniyyətinin vizit kartı olan muğam həm də
xalqımızın malik olduğu milli mədəniyyətin
koloriti, hər birimizin mənəvi zövqü və
qidasıdır. Muğam həm də bütün
azərbaycanlıların ana dilidir. İndi
bütün dünyanı heyrətdə qoyan, yaxın-uzaq
elləri yaxınlaşdıran ilahi muğamın
sədası ölkəmizin hüdudlarını aşır,
Azərbaycanı dünyada tanıdır. Bu
dəfə də belə oldu. Növbəti
dəfə Türkiyə səhnəsində öz ifaları
ilə tamaşaçıları heyrətdə qoyan muğam
ustadları muğamı yüksək səviyyədə
təqdim etməklə salona Azərbaycan ruhunu
gətirdilər. Bu ifadan da
göründü ki, muğam sənətinin ölməzliyini
təmin edən dərin məzmun və fəlsəfi məna
onun malik olduğu xalqın özəlliyi ilə bağlıdır.
Alim Qasımov da bu çıxışı
ilə xalqımızın malik olduğu özəlliyi
tamaşaçılara muğamın dili ilə
çatdırdı. Mükafatları
isə alqışlar oldu.
X X X
Noyabrın
4-də axşam Çankaya köşkündə
Türkiyə Prezidentinin xanımı Hayrünnisə
Gülün adından rəsmi ziyafət təşkil olundu.
Azərbaycanın
birinci xanımı Mehriban Əliyeva mərasimə
dəvət olunan İhsan Doğramacının həyat
yoldaşı Ayser Doğramacı ilə
görüşdü. Daha sonra Türkiyə, Azərbaycan,
Latviya, Sloveniya və Makedoniyanın birinci xanımları
birgə şam etdilər.
X X X
Noyabrın
5-də Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun
xoşməramlı səfiri Mehriban Əliyeva ilə
Türkiyə Prezidentinin xanımı Hayrünnisə
Gülün görüşü oldu.
Görüşdə
Mehriban xanımın Türkiyəyə səfərinin
uğurla keçdiyi bildirildi. Qeyd olundu ki, Ankarada
Bilkənd Universitetinin
təşkilatçılığı ilə
keçirilən "Mədəni irs və musiqi"
beynəlxalq konfransı dünyada mədəni irsin
qorunması işinə xidmət edir. Bu
sahədə Azərbaycan ilə Türkiyə arasında
həyata keçirilən layihələrin
əhəmiyyətindən də danışıldı.
X X X
Noyabrın
5-də Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban
Əliyevanın Türkiyəyə səfəri başa
çatmışdır.
Səs.- 2010.- 9 noyabr.- S. 4-5.