İnkişafın Azərbaycan modeli: Güclü dövlət, modernləşmiş iqtisadiyyat və azad cəmiyyət

İlham Əliyev: “Bizim məqsədimiz iqtisadi cəhətdən güclü, siyasi cəhətdən müstəqil dövlət qurmaqdır”

Bu gün Azərbaycan sabit siyasi sistemə və mərhələlər üzrə formalaşan demokratik təsisatlara, bazar iqtisadiyyatı sistemi üçün səciyyəvi iqtisadi struktura malik olan ölkəyə çevrilibdir. Məhz Prezident İlham Əliyevin apardığı ardıcıl və məqsədyönlü siyasət nəticəsində ölkədə ictimai tərəqqi davam edərək, xalqın ümummilli maraq və mənafelərinin təmin olunması yolunda mühüm addımlar atılır. Dövlət başçısı milli maraqları əsas götürərək, cəmiyyətin bütün sosial təbəqələrinin mənafelərini özündə əks etdirən geniş fəaliyyət nümayiş etdirir.

Xarici ekspertlərin fikrincə, Azərbaycan Prezidenti dünyada gedən çox ziddiyyətli və mürəkkəb proseslərə baxmayaraq, ölkənin daxili və xarici siyasətini uğurla həyata keçirir. Ən nüfuzlu dairələrdə belə müdrik və tarazlaşmış strateji xətt kimi qiymətləndirilən bu siyasətin nəzəri bazasını və konseptual əsaslarını yeni dünya nizamının tələbləri və qloballaşma prosesi, mədəniyyətlərarası dialoq, ümumbəşəri dəyərlər və onun tərkib hissələrindən biri olan demokratik prinsiplər təşkil edir. Məhz bu meyarlar və aparılan siyasətin bir-birini tamamlaması ölkənin həm daxildə, həm də beynəlxalq münasibətlər sahəsində əldə etdiyi nailiyyətlərinin təməlini qoyubdur. Azərbaycanın müxtəlif sahələrinin inkişafını əks etdirən statistik göstəricilər də bunu sübut edir. Belə ki, 2007-ci ildə Azərbaycan ümumi daxili məhsulun artım sürətinə görə dünyada lider dövlət elan olundu. Dünya Bankı və Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyası dünyada biznes mühitinə dair hesabatında Azərbaycanı 2008-ci ilin ən islahatçı ölkəsi elan etdi. Rəqabətədavamlılıq sahəsində Azərbaycan MDB ölkələri arasında şəksiz liderdir. Ötən illərdə həyata keçirilən tədbirlər ölkədə yoxsulluq səviyyəsinin əhəmiyyətli dərəcədə azalmasına gətirib çıxardı, yüz minlərlə yeni iş yerləri açıldı, son bir neçə ildə milli büdcənin həcmi 10 dəfədən çox, o cümlədən, müdafiə büdcəsi bir neçə dəfə artdı. Azərbaycanın dövlət büdcəsi, valyuta ehtiyatları, ölkəyə sərmayə qoyuluşlarının həcmi artaraq, güclü sahibkarlıq sinfi yarandı.

Təsadüfi deyil ki, artıq öz iqtisadi inkişaf yolu olan, qlobal maliyyə böhranının təsirini minimum həddə endirməyi bacaran Azərbaycanın uğurları bütün dünyada diqqətlə izlənilir və ölkəmizin inkişaf tempini təmin edən şərtlər geniş təhlil obyektinə çevrilir. Bunu son vaxtlar dünyanın aparıcı mətbu orqanlarında Azərbaycanın iqtisadi artımına dair dərc olunan yazılardan, beynəlxalq reytinq agentliklərinin ölkəmizə verdiyi qiymətlərdən də əyani görmək mümkündür. Məsələn, Böyük Britaniyanın beynəlxalq biznes nəşri olan “Financial Times” qəzeti “Azərbaycandakı investisiya imkanları” sərlövhəli məqaləsində yazır ki, qlobal maliyyə böhranı Azərbaycan iqtisadiyyatına təsir göstərməyib. Beynəlxalq ekspertlərin fikrincə, 2010-cu ildə ölkəyə daha çox xarici investisiya cəlb ediləcəyini düşünürlər. O da qeyd edilir ki, Azərbaycan hökuməti enerji və digər təbii ehtiyatlardan əldə etdiyi gəlirləri sosial yönümlü proqramlara yönəldərək nəqliyyat, infrastruktur və texnologiyanın inkişafına böyük diqqət göstərir. Həmçinin, belə bir fikir də vurğulanır. 2010-cu ildə Azərbaycan beynəlxalq maliyyə böhranı şəraitində inkişaf edən ölkələrin reytinqində liderlər sırasında yer alacaq. Ekspertlərin fikrincə, növbəti ildə Azərbaycanda ÜDM-in artımı 9,5 faizə çatacaq.

Göründüyü kimi, ölkəmizə olan bu diqqət və marağın əsasında Prezident İlham Əliyevin fədakar fəaliyyəti dayanır. Güclü iqtisadiyyatın hər bir ölkənin inkişafında mühüm amil olduğunu bəyan edən dövlət başçısı İlham Əliyev ölkə iqtisadiyyatında qeyri-neft sektorunun çəkisinin artırılması ilə bağlı ardıcıl tədbirlər görür. Bu məsələ regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramının birinci və ikinci mərhələsində yetərincə əksini tapıbdır. Nəhəng infrastruktur layihələrinin - olimpiya idman komplekslərinin inşası, yüzlərlə səhiyyə ocağının, müalicə-diaqnostika mərkəzlərinin inşası səhiyyə sisteminin inkişafı, ölkədə nəqliyyat sisteminin yenidən qurulması Azərbaycanın dünyaya çıxışını təmin etmiş, 1800-ə yaxın məktəbin tikilməsi isə təhsil sistemində ən uğurlu islahat kimi tarixə düşməsinə səbəb olubdur.

“Əsil siyasət konkret, real iş görməkdir” - deyən Prezident İlham Əliyevin məqsədyönlü fəaliyyəti nəticəsində hazırda, ilk növbədə, Azərbaycanın qüdrətli dövlətə çevrilməsi yolunda son dərəcə mühüm addımlar atılmaqdadır.

“Bizim məqsədimiz iqtisadi cəhətdən güclü, siyasi cəhətdən müstəqil dövlət qurmaqdır” - ölkə başçısının bu sözləri aparılan siyasətin ana xəttini təşkil edir. Belə bir faktı vurğulamaq kifayətdir ki, prezident seçildikdən sonra İlham Əliyevin altı il ərzində imzaladığı fərmanlar ölkənin inkişafının strateji istiqamətlərini və əsas hədəflərini müəyyən edərək, köklü iqtisadi dəyişikliklərə təkan veribdir. Bazar iqtisadiyyatının inkişafında sosial ədalət prinsipinə əməl edilməsi müddəası isə bütün proseslərin insanların rifahına yönəldildiyini aşkar göstərir. Artıq hər bir Azərbaycan vətəndaşı bu mütərəqqi dəyişiklikləri özünün həyatında, rifahında hiss etməkdədir.

Ölkəmizin iqtisadi gücü və qüdrətinin, maliyyə imkanlarının getdikcə artması imkan verir ki, Azərbaycan beynəlxalq miqyaslı iqtisadi layihələrin əsas təşəbbüskarı kimi çıxış etsin. Bu gün Azərbaycan Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynayır. Avropa Birliyi ilə Azərbaycan arasında enerji məsələləri üzrə strateji tərəfdaşlığa dair anlaşma memorandumunun imzalanması bunun bariz nümunəsidir. Artıq “Şahdəniz” yatağından qazın hasilatına başlanılıbdır ki, bu yataqdan gün ərzində 23 milyon kubmetr qaz, 6 min ton kondensat hasil olunur. Ekspertlərin fikrincə, 2012-ci ilədək “Şahdəniz” yatağından ildə təxminən 9 milyard kubmetr qaz və gündə 40 min barrel kondensat çıxarılması gözlənilir. Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəmərinin reallaşması da məhz bu yatağın işə salınması nəticəsində mümkün olubdur. Ekspertlər onu da bildirir ki, Azərbaycanda aparılan enerji siyasəti nəticəsində ölkə yeni tarixi mərhələyə qədəm qoyub. Bu gün qloballaşan dünyada artan neft gəlirləri ölkələrin iqtisadi siyasətinin müəyyənləşdirilməsində həlledici rol oynayır. Neftlə zəngin Azərbaycan iqtisadiyyatını daha da inkişaf etdirmək məqsədi ilə bu gəlirlərdən səmərəli istifadə edir. Qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan mədən sənayesində şəffaflıq təşəbbüsünə qoşulmuş ilk ölkələrdən biridir, neft gəlirlərinin xərclənməsi baxımından uğurlu siyasət yürüdülür. Ölkə Prezidenti ölkənin daxili enerji tələbatının təmin edilməsinə xüsusi əhəmiyyət verir. “Azərbaycanın çox güclü energetika potensialı olacaqdır. Azərbaycan öz enerji təhlükəsizliyini tam şəkildə təmin edəcəkdir” - deyən ölkə başçısı bəyanatlarını əməli işlə - bu məqsədə xidmət edən müəssisələrin açılışı ilə sübuta yetirir.

Prezident İlham Əliyevin bu sahədə ən böyük uğurlarından biri müasir tipli modul elektrik stansiyalarının tikilib istifadəyə verilməsidir. Ölkənin elektrik stansiyalarında ildə orta hesabla 20,2 milyard kilovatt/saat artıq elektrik enerjisi istehsal olunur. Bu da respublikada elektrik enerjisinə olan tələbatı tam təmin edir. Müasir “Şimal” elektrik stansiyasının istifadəyə verilməsi və respublikanın müxtəlif bölgələrində 7 modul tipli elektrik stansiyasının tikilməsi, sistem əhəmiyyətli elektrik veriliş xətlərinin və yarımstansiyaların quraşdırılması energetika sahəsində yeni yüksəlişin başlanğıcını qoydu. Artıq iki ildir ki, Azərbaycan elektrik enerjisini ixrac edən ölkəyə çevrilibdir.

Dövlət başçısı İlham Əliyev ölkənin iri sənaye mərkəzi olan Sumqayıtda 525 meqavat gücündə elektrik stansiyasının açılışı münasibətilə inşaatçılar, energetiklər və şəhər ictimaiyyətinin nümayəndələri ilə görüşdə bildirdi ki, “Biz növbəti illərdə həm ənənəvi stansiyaların tikintisi, eyni zamanda, alternativ enerji mənbələrinin yaradılması işində çox ciddi çalışmalıyıq. Bu məqsədlə lazımi tədbirlər görülür. Alternativ və bərpa olunan enerji mənbələrinin yaradılması üçün bütün lazımi tədbirlər görülür. Gələn ildən başlayaraq, Dövlət Neft Fondunun hesabına və dövlət büdcəsi hesabına Azərbaycanda kütləvi şəkildə alternativ və bərpa olunan enerji mənbələri yaradılacaqdır”.

Göründüyü kimi, deyilən bütün bu fikirlər, bir daha onu təsdiqləyir ki, Azərbaycan iqtisadiyyatı 2009-cu ilin yekunlarına görə, yüksəliş əldə etdiyi kimi, 2010-cu ildə də böyük qələbələr əldə etmiş ölkələr sırasında olacaq.

RƏFİQƏ KAMALQIZI

Səs.- 2010.- 6 yanvar.- S. 3.