Soçi görüşü Qarabağ düyünü üçün ümidvericidir

Vahid Əhmədov: “Ölkə Prezidenti torpaqların qaytarılması məsələsində davamlı şəkildə prinsipial mövqe nümayiş etdirir”

Məlum olduğu kimi, yanvar ayının 25-də Soçidə Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan prezidentləri arasında növbəti görüş keçirildi. Rusiyanın “Krasnaya Polyana” otelinin “Qəbullar evi”ndə keçirilən görüşdə prezidentlər Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli prosesini müzakirə etdilər.

Təəssüf doğuran odur ki, bəzi siyasətçilər, əgər belə ziddiyyətli fikirlər söyləyənlərə siyasətçi demək olarsa, Soçi görüşü ilə bağlı ictimaiyyətdə əks-fikirlər yaratmağa çalışırlar. Amma millət vəkili Vahid Əhmədov açıqlamasında Soçi görüşünün Qarabağ düyünü üçün ümidverici olduğunu bildirdi.

- Əvvəla qeyd edim ki, görüşdən bir gün əvvəl RF prezidentinin mətbuat xidməti bəyanat yayaraq, bildirmişdi ki, Rusiyanın münaqişənin həllindəki mövqeyi tərəflərə hər hansı bir təkidetmə prinsipinə əsaslanmır. Rusiya da bu problemin həll olunmasına çalışdığını bildirir. Elə RF prezidentinin mətbuat xidmətinin bəyanatında deyilən fikirlər bunu təsdiqləyir: “Biz son həll mərhələsində əsil məsuliyyətin Azərbaycan və erməni xalqına aid olduğu fərziyyəsiylə hərəkət edirik. Hər hansı bir razılaşmanı qəbul etməyə və razılaşmanın təminatçısı olmağa hazırıq. Problemin həllinin, Qafqazda sabitliyin təmin edilməsinə və vəziyyətin normallaşmasına yardımçı köməkçi olacağı kimi, böhranəvvəli mövcud olan güclər tarazlığının yenidən yaradılmasında iştirak edəcəyinə inanırıq”.

Digər bir məqam isə, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli istiqamətində Azərbaycan və Ermənistan prezidentləri arasında keçirilən hər bir görüşdə irəliyə doğru bir addımın atıldığının şahidi oluruq. Bu görüşə də belə yanaşırıq. Qeyd edim ki, bəzi mətbuat səhifələrində Soçi görüşü ilə bağlı qeyri-obyektiv fikirlər səslənir. Deyilənlərlə razılaşmıram. Çünki bu faktı unutmaq olmaz ki, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev dəfələrlə bəyan edib ki, əgər hiss etsəm ki, danışıqların bundan sonrakı perspektivi görünmür və bu danışıqlar yalnız danışıqlar xatirinə, yaxud da hansısa mövqeləri gizlətmək məqsədilə aparılır, o zaman mən bu danışıqları dayandıracağam və buna getməyəcəyəm. Ölkə Prezidentinin bu fikri hər birimizə, ümumiyyətlə, bütün ictimaiyyətə böyük ümid verir.

Amma ermənilər, görünür, bununla razılaşmır və öz təkliflərini irəli sürürlər. Elə buna görə də, məsələnin həlli uzanır. Doğrudur, Soçi görüşünün nəticələri haqqında əlimizdə ciddi məlumat yoxdur. Qeyd edim ki, bu prezidentlərin üçtərəfli formatda keçirdiyi sayca 5-ci görüşdür. İlk belə görüş 2008-ci ilin noyabrında keçirilib, görüşdən sonra hər üç prezident Moskva Bəyannaməsi imzalayıblar. Prezidentlərin növbəti üçtərəfli görüşü 2009-cu ilin iyununda Sankt-Peterburqda, üçüncü görüşləri bir ay sonra Moskvada, dördüncü isə ötən ilin oktyabrında Kişinyovda MDB dövlət başçılarının sammiti çərçivəsində keçirilib. 2009-cu ildə Azərbaycan və Ermənistan prezidentlərinin 6 ikitərəfli görüşü olub ki, onlardan ikisi Rusiya prezidentinin iştirakı ilə keçirilib.

Bildirim ki, keçirilən bu görüşlərin böyük əhəmiyyəti var. Çünki hər bir görüşdə müəyyən məsələlər müzakirə olunur, təkliflər irəli sürülür. Digər bir tərəfdən isə, torpaqların müharibə yolu ilə qaytarılmasına Avropa Şurası da etiraz edir. Amma ölkə Prezidenti dəfələrlə vurğulayır ki, torpaqlarımız sülh yolu ilə qaytarılmasa, o zaman ən real variant müharibə variantı olacaqdır. Bu isə, o deməkdir ki, ölkə Prezidenti torpaqların qaytarılması məsələsində davamlı şəkildə prinsipial mövqe nümayiş etdirir. Ona görə də, prezidentlər arasında belə görüşlərin keçirilməsi müsbət haldır.

- Vahid müəllim, bəzi ekspertlər keçirilən görüşlərin bir-birindən fərqli olmadığını söyləyirlər. Sizcə, bu cür fikrə gəlmək nə dərəcədə doğrudur?

- Əvvəl də vurğuladığım kimi, hər bir görüşdə yeni bir fikir və ya təkliflər irəli sürülür, müzakirə edilir. Eyni zamanda, hər keçirilən görüş cəmiyyətdə müəyyən müsbət fikirlər yaradır, bu sahədə ölkə rəhbərliyi tərəfindən ciddi işlərin aparıldığı bildirilir. Qeyd edim ki, son illər Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli istiqamətində çox ciddi işlər gedir. Elə bu problem üzərində aparılan işlərin aktivliyinin nəticəsidir ki, Ermənistan-Türkiyə arasında sərhədlərin açılması ilə bağlı Azərbaycan tərəfinin çox ciddi etirazı müsbət nəticə ilə başa çatdı. Belə ki, Türkiyə dövlət rəhbərləri elan etdilər ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi həll olunmayana qədər sərhədlərin açılması mümkünsüzdür. Bu isə, bir daha onu təsdiqləyir ki, Türkiyə dövləti bütün məsələlərdə Azərbaycanla birdir. Digər bir tərəfdən, ABŞ Türkiyəyə təzyiq edərək, tələb edir ki, sərhədlər açılsın. Bildiyiniz kimi, bu gün Ermənistanda iqtisadi vəziyyət olduqca gərgindir. Ermənistanda vəziyyətin gərginləşməsi isə bu dövlətlərlə əlaqələrə də müəyyən təsir göstərir. Ona görə də, ABŞ istəyir ki, sərhədlər açılsın. Lakin sərhədlərin açılması, yuxarıda dediyim kimi, yalnız Dağlıq Qarabağ probleminin həlli ilə bağlıdır. Doğrudur, Rusiyanın baş naziri Vladimir Putin bu məsələlərin bir-biri ilə əlaqələndirilməsi tərəfdarı olmadığını bildirib. Lakin ölkə Prezidentimiz bu məsələlərin bir-birilə əlaqəli olduğunu söyləyib. Sərhədlər nə vaxt bağlandı? Kəlbəcər işğal olunanda, yəni Azərbaycan torpaqları işğal olunduqdan sonra sərhədlər bağlandı. Ona görə də, sərhədlərin açılması, ancaq bu problemin həllindən sonra reallaşa bilər. Ona görə də, hər bir keçirilən görüşü müsbət qiymətləndirirəm. Çünki keçirilən hər bir görüş zamanı Dağlıq Qarabağ probleminin həllində ümidverici addım atılır.

RƏFİQƏ KAMALQIZI

Səs.- 2010.- 28 yanvar.- S. 5.