Mətbuat dövlət qayğısı ilə əhatə olunur

Akif Aşırlı: "Reket" jurnalistikası bir cinayət hadisəsidir"

- Akif müəllim, qəzetlərin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi üçün reklamın olması vacibdir. Qəzetlər üçün ciddi problem olan bu məsələnin həlli yolunu nədə görürsünüz?

- Biz dünya praktikasına nəzər yetirsək, görərik ki, burada qəzetlərin özünü maliyyələşdirmə prinsipi bundan ibarətdir ki, qəzetlərin ümumi gəlirinin 30 faizi həmin qəzetlərin satışından əldə olunur. Yerdə qalan 70 faiz isə reklamdan gəlir. Düzdür, ölkəmizdə qəzetlərin satış göstəricisi müəyyən mənada var. Ancaq burada ən əsas məsələnin qəzetlərdə reklamının olmamasıdır. Yəni, yazılı mediada reklam zəifdir. Reklam olsa belə, qəzetlər o, reklamdan gələn gəlirin 5 faizi miqdarında öz xərcini ödəmək imkanında deyil. O baxımdan da yazılı mediada reklam gəlirlərinin artırmalı, ölkədə iqtisadi inkişafa mane olan amillər aradan qaldırılmalıdır. Bunun üçün də, Prezident İlham Əliyevin atdığı addımlar, ayrı-ayrı sənədlərə istinadən verdiyi tapşırıqlar, korrupsiya və rüşvətə qarşı mübarizə strategiyası sahibkarlığın inkişafına çox münbit şərait yaradıb. Yəni, ölkədə fəaliyyət göstərən şirkətlər bəzən deyirlər ki, vergi orqanları qəzetlərə verdiyimiz reklama görə bizi qınaq obyektinə çevirirlər. O baxımdan, indi vergi və digər strukturlarda şəffaflıq prosesinin artırılması ümid yaradır ki, istehsal müəssisələri öz məhsullarının təbliğatını aparmaq və reklam etmək üçün qəzetlərə üz tuta biləcək. Çünki fəaliyyət göstərən şirkətlər, istehsal müəssisələri və sahibkarlar üçün də yazılı media münasibdir. Cənab Prezident İlham Əliyev də Mətbuat Şurasının binasının açılışı zamanı etdiyi çıxışında bildirmişdi ki, qəzetlərə reklam verilməsi problemləri aradan qaldırılmalıdır. Elektron media ilə yazılı media arasında reklam balansı yaradılmalıdır. Çünki elektron media, əsasən də, televiziya reklamın böyük bir hissəsini götürürlər. O baxımdan, Mətbuat Şurası da müəyyən mənada bu sahədə fəal olmalıdır. Eyni zamanda, sahibkarlar əmin olmalıdır ki, qəzetlərdə yerləşdirdiyi reklamlardan onlara xeyir dəyəcək. Yəni, onların məhsulları, xidmətləri reklam olunur və cəmiyyətə çatdırılır.

- Mətbuat Şurasının "reketçiliklə" bağlı apardığı mübarizəni effektli hesab etmək olarmı?

- "Reket" jurnalistikası bir cinayət hadisəsidir. Bu cinayət faktı və bu faktın da təkcə mətbuat qurumları, peşəkar jurnalistlər aparmamalıdır. Ümumiyyətlə, bu iş ilə hüquq-mühafizə sistemi məşğul olmalıdır. Təbii ki, Mətbuat Şurasının da bu sahədə apardığı işlər müsbətdir, təqdirəlayiqdir. Ancaq bunun birtərəfli qaydada aparılması o qədər effekt vermir. Çünki ildə iki-üç bu tip "reket" jurnalistin həbs edilməsi heç nəyi dəyişmir. Bu iş müntəzəm və profilaktik şəkildə həyata keçirilməlidir. İkinci bir tərəfdən "reket" jurnalistikasının kökü gedib reket məmuruna çıxır. Mən bütün məmurları bu məsələyə aid etmirəm. Ancaq bu "reket" jurnalistikanın yaşamağında bilavasitə "reket" qəzetlərinin şantajından, hədəsindən qorxan məmurlar var. Çünki o məmurlar yerlərində deyil. Bu tip jurnalistikanı yaşadan məmurlar tədricən sıradan çıxarılmalıdır. Bunların yerinə daha ədalətli və prinsipial gənclər gətirilməlidir. Yəni, vəzifədə peşəkarların çoxalması vacib amildir. Hesab edirəm ki, son dönəmlər aparılan dövlət siyasəti, məmurların sağlamlaşmasına gətirib çıxaracaq ki, bunun nəticəsində "reket" jurnalistikasının kəmiyyət və keyfiyyətcə aşağı düşdüyünün şahidi olacağıq.

- Sizcə, jurnalistlər mənzil üçün KİV-lərin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fonduna, kollektiv şəkildə, yoxsa fərdi qaydada müraciət etsələr, daha məqsədəuyğun olardı?

- Mənzillə bağlı olan məsələlərə qarışmaq istəmirəm. Çünki bu və ya digər fikri deyən zaman, belə hesab edirlər ki, bizim burada maraqlarımız var. Biz o, maraqlara uyğun şəkildə fikir ifadə edirik. Təbii ki, KİVDF-yə təqdimat baş redaktorun razılığı əsasında olmalıdır. Çünki baş redaktorun özü bilir ki, redaksiyasında kimlərin daha çox mənzillə ehtiyacı var. Ancaq bütün bunlarla yanaşı, kim istəyirsə fərdi qaydada öz sənədlərini həmin yerə təqdim etsin. Hər halda KİVDF-də də bu məsələlərə baxan bir ekspert şurası və yaxud bir qrup formalaşacaqdır. Düşünürəm ki, dövlətin verdiyi imkanlardan biz maksimum dərəcədə səmərəli istifadə etməliyik. Elə istifadə etməliyik ki, burada həqiqi jurnalist qeyri-peşəkardan fərqlənsin. Yəni, jurnalistika sahəsində peşəkar tərzdə öz fəaliyyətilə hörmət qazanan və həqiqətən də, evə ehtiyacı olan jurnalistlərimiz mənzillə təmin olunsun.

GÜLYANƏ

Səs.- 2011.- 16 fevral.- S. 10.