Milli Məclisin növbəti iclası keçirildi
Ötən il Azərbaycanda qanun pozuntularına yol verən
21 bələdiyyə üzrə cinayət işi
başlanıb
Dünən spiker Oqtay Əsədovun
sədrliyi ilə Milli Məclisin növbəti plenar iclası
keçirildi. Gündəliyin müzakirəsinə keçməzdən
əvvəl deputatlar bir sıra məsələlərlə
bağlı fikirlərini bölüşdülər, o
cümlədən, ölkəmizdə korrupsiya ilə
mübarizə sahəsində görülən işləri
təqdir etdilər. Çıxışlarda Milli Məclisin
də korrupsiya ilə mübarizə işinə töhfə
verə biləcəyi qeyd edildi.
Sonra gündəlikdəki
məsələlərin müzakirəsi başladı. İlk
olaraq bələdiyyələrin fəaliyyətinə inzibati
nəzarəti həyata keçirən orqanın illik məruzəsi
dinlənildi. Bələdiyyələrin fəaliyyətinə
inzibati nəzarətlə bağlı illik məruzəni Azərbaycan
Respublikası ədliyyə nazirinin müavini Vilayət Zahirov
diqqətə çatdırdı.
Vilayət Zahirov: "Birləşmiş 1332 bələdiyyənin
nizamnaməsi qüvvədən düşdüyünə
görə, dövlət reyestrindən
çıxarılmışdır"
V.Zahirovun sözlərinə
görə, bələdiyyələrin fəaliyyətinin
müasir tələblər səviyyəsində qurulması,
onların iqtisadi resurslarından istifadənin səmərəsini
yüksəldilməsi və yerli əhəmiyyətli məsələlərin
həllində rolun artırılması məqsədilə
"Azərbaycan Respublikasında bələdiyyələrin
birləşməsi yolu ilə yeni bələdiyyələrin
yaradılması haqqında" 29 may 2009-cu il tarixli Qanunla
1567 bələdiyyənin birləşməsi nəticəsində
574 yeni bələdiyyənin yaradılması nəzərdə
tutulmuşdur: "Qısa müddətdə
görülmüş tədbirlər nəticəsində
birləşmiş 1552 bələdiyyənin əmlakı,
maliyyə vəsaitləri, debitor və kreditor borcları müəyyən
edilərək
aktlaşdırılmış, hər birləşmə
faktı üzrə yekun təhvil-təslim aktı tərtib
edilmiş və zəruri sənədlər yeni
yaradılmış 569 bələdiyyəyə təhvil
verilmişdir. Bələdiyyə seçkiləri baş
tutmamış 15 yerli özünüidarə orqanları
üzrə təhvil-təslim aparılmamışdır. Birləşmə
komissiyalarının təqdim etdiyi məlumatlara əsasən,
11 bələdiyyənin fəaliyyəti inzibati nəzarət
icraatı qaydasında araşdırılmış və
ciddi qanun pozuntuları müəyyən edilərək,
toplanmış materiallar hüquqi qiymət verilməsi
üçün Baş Prokurorluğa göndərilmişdir".
Ədliyyə nazirinin
müavini V.Zahirovun sözlərinə görə, bələdiyyələrin
birləşməsi ilə bağlı təhvil-təslim
işlərinin aparılması zamanı kargüzarlıq,
mühasibat işinin qanunvericiliyə uyğun təşkil
olunmaması, yerli vergilərin və ödənişlərin
düzgün hesablanmaması, tam və vaxtında ödənilməməsi
ilə əlaqədar debitor borcların yaranması və bunun
nəticəsində kreditor borcların ödənilməməsi,
bələdiyyələrin bir qisminə mülkiyyətlərindəki
torpaqların dövlət aktının, o cümlədən,
xəritələrin verilməməsi kimi bir sıra qanun
pozuntuları və nöqsanlar aşkar edilmiş, onların
aradan qaldırılması üçün bütün bələdiyyələrə
tövsiyə məktubları göndərilmişdir: "Azərbaycan
Respublikasında normativ hüquqi aktların və normativ
aktların dövlət uçotu və qeydiyyatı haqqında
Əsasnamə"yə uyğun olaraq 501 yeni bələdiyyənin
nizamnaməsi Ədliyyə Nazirliyində öyrənilərək,
hüquqi ekspertizadan keçirilərək, dövlət
qeydiyyatına alınmış, birləşmiş 1332 bələdiyyənin
nizamnaməsi qüvvədən düşdüyünə
görə, dövlət reyestrindən
çıxarılmışdır".
Ədliyyə nazirinin müavini onu da bildirdi ki, hesabat ilində bələdiyyələrin fəaliyyəti ilə bağlı hüquqi və fiziki şəxslərdən 1468 şikayət xarakterli müraciət daxil olmuşdur: "Onlardan 1002-nə baxılaraq qanunauyğun tədbirlər görülmüşdür. Müraciətlərin 45-i inzibati icraat qaydasında araşdırılmışdır. 24 müraciət üzrə materiallar Baş Prokurorluğa göndərilmişdir. Ümumilikdə, inzibati araşdırmalar zamanı və fəaliyyətində cinayət xarakterli qanun pozuntuları aşkar edilmiş, 27 bələdiyyə ilə əlaqədar toplanmış materiallar Baş Prokurorluğa təqdim olunmuşdur ki, onlardan 21-i üzrə cinayət işi başlanmışdır. Bu pozuntular əsasən torpaqların qanunsuz satışı və pul vəsaitlərinin düzgün xərclənməməsi ilə bağlı olmuşdur. 2010-cu ildə yerli özünüidarəetmə orqanlarının fəaliyyətində korrupsiya hüquqpozmalarına yol verilməsi ilə əlaqədar Ədliyyə Nazirliyinə 39 müraciət daxil olmuşdur. Onlardan 27-si inzibati nəzarət icraatı qaydasında araşdırılmış, 12-si prokurorluq orqanlarına göndərilmiş və onlardan ikisi üzrə cinayət işi başlanılmışdır.
Arif Rəhimzadə:
"2010-cu ildə bələdiyyələrin
fəaliyyətinə inzibati
nəzarətlə bağlı
xeyli iş görülüb"
Müzakirələr
zamanı Milli Məclisin Regional Məsələlər Komitəsinin
sədri Arif Rəhimzadə bildirdi ki, məruzədən də
göründüyü kimi, 2010-cu ildə bələdiyyələrin
fəaliyyətinə inzibati nəzarətlə bağlı
xeyli iş görülüb. Milli Məclisin Regional Məsələlər
Komitəsinin iclasında Ədliyyə Nazirliyinin bu sahədəki
fəaliyyəti yüksək qiymətləndirilib. Bununla belə
Arif Rəhimzadə qeyd etdi ki, bələdiyyələrin fəaliyyətinə
inzibati nəzarəti həyata keçirən orqan təkcə
inzibati nəzarətlə kifayətlənməməli, digər
aspektlərdə də fəaliyyət göstərməlidir.
Deputat Əli Məsimlinin sözlərinə görə, indiki məruzə əvvəlkilərdən nisbətən yığcam və daha məzmunludur. Deputatların əvvəlki illərdə qaldırdıqları bir sıra məsələlər də bu məruzədə öz əksini tapıb. Sosioloji sorğulara əsasən bələdiyyələrin fəaliyyətində neqativ halların da olduğunu deyən Əli Məsimli onu da dedi ki, bir sıra məsələlər, o cümlədən, bələdiyyə qanunvericiliyinin təkmilləşdirilməsi, icra və bələdiyyə orqanları arasında səlahiyyət bölgüsünə dair təkliflərini diqqətə çatdırdı.
Deputat Vahid Əhmədov bildirdi ki, bələdiyyələrin fəaliyyətinə inzibati nəzarət həyata keçirilsə də, müəyyən işlər görülsə də, bələdiyyələrin fəaliyyətində nöqsanlar hələ də qalır. Bu nöqsanların əsasən torpağın qanunsuz satışı və maliyyə vəsaitlərinin düzgün istifadə edilməməsi ilə bağlı olduğunu deyən Vahid Əhmədov Ədliyyə Nazirliyinin Bələdiyyələrlə İş Mərkəzinin bu istiqamətdəki fəaliyyətinin daha da gücləndirilməsini vacib saydı.
Məruzədə bütün
işlərin yüksək
səviyyədə təhlil
olunduğunu deyən deputat Yevda Abramov
da bələdiyyələrin
fəaliyyətinin gücləndirilməsi
ilə bağlı qənaətlərini bölüşdü.
Tahir Süleymanov: "Dövlət investisiya
proqramında bələdiyyələrə də yer
ayrılması düzgün addım olar"
Ədliyyə Nazirliyinin
Bələdiyyələrlə İş Mərkəzinin fəaliyyətini
təqdir edən deputat Tahir Süleymanov xüsusən həyata
keçirilən maarifləndirmə işlərini, torpaqlara
dair metodiki vəsaitlərin hazırlanmasını yüksək
qiymətləndirdi. Problemlərdən də danışan
T.Süleymanov dövlət investisiya proqramında bələdiyyələrə
də yer ayrılmasını təklif etdi:
"Düşünürəm ki, bu prosesə
başlamanın zamanı yetişmişdir. Parlamentdə
ötən illər ərzində bələdiyyələrin
yerli idarəçilikdə, yerlərdə demokratiyanın təkmilləşdirilməsində
mühüm və əhəmiyyətli rol oynaması, eyni
zamanda, onların səlahiyyət dairəsinin genişləndirilməsi
üçün xeyli iş görüldü. Bu istiqamətdə
qanunvericilik aktları qəbul olundu, müxtəlif təlimatlar
hazırlandı. Lakin hələ də cəmiyyətdə bələdiyyələrin
fəaliyyətində müəyyən nöqsanlar
qalmaqdadır. Bu problemlərin
həllinə nail olmaqdan ötrü yerli komitələr yaradıldı, bələdiyyə
assosiasiyaları formalaşdırıldı,
bir sıra bələdiyyələri birləşdirmək
qərarına gəldik
və s. Amma yenə bu sahədə görülməli işlər
yetərincə çoxdur
və düşünürəm
ki, qanunverici orqan olaraq bu
problemlərin həllində
bələdiyyələrə yardım göstərməliyik.
Bu baxımdan, mən təklif edirəm ki, hər il
dövlət investisiya
proqramlarında bələdiyyələrin
inkişafına və
maliyyələşdirilməsinə dair müddəalar yer alsın və bu zaman
ayrı-ayrı bələdiyyələrin
həm maddi, həm də resurs imkanlarına ciddi diqqət yetirilsin".
Deputat Tahir Rzayev bələdiyyələrin
inkişafından söz açdı, bunun təbii bir proses olduğunu
qeyd etdi. Ədliyyə Nazirliyinin və Bələdiyyələrlə
İş Mərkəzinin bu istiqamətdə fəaliyyətini
məqbul hesab etdi. T.Rzayev bələdiyyələrin fəaliyyətinin
gücləndirilməsi, həmçinin, nöqsanların
aradan qaldırılmasına dair təkliflərini də diqqətə
çatdırdı.
Millət vəkili Fəzail
Ağamalı da bəzi rayonlarda icra hakimiyyəti
başçılarının bələdiyyələrin fəaliyyətinə
müdaxilələr etdiklərini söylədi. Deputat onu da
vurğuladı ki, rayonlarda bələdiyyələr icra
başçısından xəbərsiz və icazəsiz
torpaq sata bilməzlər. Bununla yanaşı, o, bələdiyyələrin
çoxlarının öz vəzifələrini və
hüquqlarını bilmədiklərini bildirdi.
Məruzənin kifayət
qədər sanballı hazırlandığını deyən
deputat Azay Quliyev isə diqqəti burada yer almış bəzi
özəlliklərə yönəltdi. Onun sözlərinə
görə, bələdiyyələrlə baş vermiş
qanun pozuntularının aradan qaldırılması
üçün ciddi iradənin ortaya qoyulduğu məruzədə
aydın görünür. Azay Quliyev məruzəni yüksək
qiymətləndirməklə yanaşı, görmək istədiyi
bəzi məqamlardan da söz açdı.
Bahar Muradova: "Bələdiyyələrə
büdcədən vəsait ayrılması bu idarəetmə
orqanlarının işlərinin düzgün istiqamətlənməsinə
imkan verər"
Milli Məclisin
vitse-spikeri Bahar Muradova isə bələdiyyələrə
büdcədən vəsait ayrılmasına tərəfdar
olduğunu deyib və vurğulayıb ki, bu idarəetmə orqanlarının
işlərinin düzgün istiqamətlənməsinə
imkan verər.
B.Muradova daha sonra qeyd
edib ki, bələdiyyələr onlara verilən səlahiyyətlərdən
istifadə etməlidir: "Bələdiyyələr qrant ala
bilər. Bəlkə dövlət tərəfindən QHT-lər
kimi, bələdiyyələr də müəyyən formada
maliyyələşdirilsin?"
Sonda ədliyyə
nazirinin müavini Vilayət Zahirov deputatların
suallarını cavablandırıb. Məruzə səsə
qoyularaq, 105 nəfər lehinə olmaqla təsdiq edilib.
Milli Məclis bir neçə dövlətlərarası
sənədi təsdiqləyib
Milli Məclisin iclasında bir neçə dövlətlərarası sənəd də təsdiq olunub. Öncə Azərbaycan və Ukrayna prezidentlərinin birgə Bəyannaməsi təsdiqlənib. Sonra Azərbaycan və Özbəkistan prezidentlərinin birgə Bəyannaməsinin təsdiq edilməsi haqqında qanun, "Azərbaycan Respublikası və Özbəkistan Respublikası vətəndaşlarının vizasız gediş-gəlişi haqqında Saziş"ə dəyişikliklər və əlavələr edilməsi haqqında" Protokol və "Azərbaycan Respublikası hökuməti və Özbəkistan Respublikası hökuməti arasında 2011-2015-ci illər üzrə iqtisadi əməkdaşlıq haqqında" Saziş layihəsi müzakirəyə çıxarılaraq təsdiq edilib.
RƏFİQƏ KAMALQIZI
Səs.- 2011.- 12 fevral.- S. 6.