Dövlət müstəqilliyimiz 20 yaşında

Budur, artıq ölkəmiz müstəqilliyin əldə edilməsinin 20-ci ildönümünü qeyd edir. Müstəqillik yolumuz heç də asan və hamar olmamışdır. Bu yolda itkilərimiz, ağrılarımız, acılarımız kifayət qədər olub. Azərbaycanı müstəqil dövlət quruculuğuna aparan yol, əslində, 1969-cu ildən- Ümummilli Lider Heydər Əliyevin hakimiyyətə gəlişindən sonra başlamışdır. Tarixdən bəllidir ki, 18 oktyabr 1991-ci ildə Azərbaycan Ali Soveti Dövlət Müstəqilliyi haqqında Konstitusiya aktını qəbul etdi. Adıçəkilən aktın lehinə Ali Sovetin 360 deputatından 258-i səs verdi. 1991-ci il dekabrın 29-da isə ümumxalq referendumunda məsələ müzakirəyə çıxarıldı və əhalinin 95%-i bu referendumda iştirak edərək ölkənin müstəqilliyinə, suverenliyinə və istiqlaliyyətinə səs verdi.

Konstitusiya aktına əsasən ölkəmiz öz rəsmi müstəqilliyini elan etdi və nəhayət, Azərbaycan Demokratik Respublikasının süqutundan 71 il sonra dövlətimiz öz müstəqilliyinə qovuşdu.

Beləliklə, Azərbaycan xalqı XX yüzillikdə ikinci dəfə müstəqillik bayrağını qaldırdı. Bu, xalqımızın siyasi tarixində XX əsrdəki ikinci parlaq qələbəsi idi.

Azərbaycanın müstəqillik əldə etməsi dünya ölkələri tərəfindən də tanındı. Dövlətimizin müstəqilliyini ilk olaraq Türkiyə Respublikası tanıdı. Daha sonra Rumıniya, Pakistan, İsveçrə, İran, ABŞ, Rusiya və başqa dövlətlər də tanıdı. Bu da danılmazdır ki, 1993-cü ilin əvvəllərində Azərbaycanın dövlət müstəqilliyini dünyanın 116 dövləti tanıyırdı. 70 xarici dövlət ilə Azərbaycan arasında diplomatik əlaqələr yaradılmışdı. Dünyanın bir çox ölkələrində Azərbaycanın səfirlikləri açılmağa başladı.

Müstəqilliyinə hələ yeni qədəm qoymuş Azərbaycan 14 beynəlxalq təşkilata üzv qəbul edildi. O, 1991-ci ilin dekabrında İslam Konfransı Təşkilatına, 1992-ci ilin fevralında Türkiyə, İran və Pakistan dövlətlərinin daxil olduğu İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv oldu. 1992-ci il martın 2-də Azərbaycan Respublikası Birləşmiş Millətlər Təşkilatına üzv qəbul olundu.

Müstəqilliyin ilk illərində Azərbaycanda daxili siyasi vəziyyət xeyli gərgin idi. Ölkə parçalanmaq təhlükəsi ilə üzləşmiş, vətəndaş qarşıdurması baş vermişdi. Torpaqlarımız sürətlə erməni qəsbkarları tərəfindən işğal olunurdu. Belə vəziyyətdə Azərbaycanda müdrik, idarəetmədə zəngin təcrübəsi olan, xalqa dayaq ola biləcək bir şəxsiyyətə ehtiyac yaranmışdı. Azərbaycan nəinki müstəqilliyini qoruyub saxlamaq, hətta varlığını belə itirmək təhlükəsi ilə üzləşmişdi.

Belə bir vaxtda xalq bir xilaskar kimi bütün ümidini müdrik şəxsiyyət Heydər Əliyevə bağlamışdı.

Xalqın təkidli tələbini və xahişini qəbul edən Ulu Öndər ömrünün qalan hissəsini Azərbaycanın müstəqilliyinin qorunmasına, beynəlxalq aləmdə tanınmasına, insanların xoşbəxt və firavan yaşamalarına həsr etməyə razılıq verdi.

Heydər Əliyevin Azərbaycan rəhbərliyinə qayıdışı ilə ölkənin ictimai-siyasi, sosial, iqtisadi, elmi-mədəni həyatında, beynəlxalq əlaqələrdə dönüş yaranmış, elmi əsaslara uyğun müstəqil dövlət quruculuğu prosesi başlamışdı. Heydər Əliyevin həyata keçirdiyi təxirəsalınmaz tədbirlərinin nəticəsi kimi, Milli Ordunun formalaşdırılması, Azərbaycanın milli mənafelərini qorumağa qadir nizami silahlı qüvvələrin yaradılması, digər tərəfdən, atəşkəsə nail olmaq üçün bütün siyasi və diplomatik vasitələr işə salınmışdı. Bunun da nəticəsində 1994 -cü ilin may ayında atəşkəsə nail olunmuşdu.

Bundan başqa, 1994-cü ilin sentyabr ayında dünyanın nüfuzlu neft şirkətlərinin daxil olduğu konsorsiumla imzalanmış “Əsrin müqaviləsi” Azərbaycana iri həcmli kapital qoyuluşuna və respublikamızın bir müstəqil dövlət kimi digər qlobal beynəlxalq iqtisadi layihələrdə iştirakına yol açdı.

Xalqın yüksək mütəşəkkilliyi şəraitində, 1995-ci il noyabr ayının 12-də müstəqil Azərbaycan Respublikasında ilk parlament seçkiləri keçirildi. Elə həmin gün referendum yolu ilə müstəqil dövlətimizin ilk konstitusiyası qəbul olundu. Konstitusiyaya əsasən Azərbaycan Respublikasının dövlət dili kimi Azərbaycan dili təsbit olundu. Bununla da təkcə ölkəmizin və dilimizin deyil, həm də Azərbaycançılığın əsası qoyuldu. Xalqımızın milli sərvəti olan ana dilimizin inkişafına daim qayğı göstərilməsi Ümummilli Lider Heydər Əliyevin böyük tarixi xidmətlərindən sayılır.

İnsan hüquqları və azadlıqları, dövlətin və hər bir vətəndaşın hüquq və vəzifələri Azərbaycan Konstitusiyasında öz əksini tapmışdı. Belə ki, dövlət insanlara bərabərlik hüququ, azadlıq, təhlükəsiz yaşamaq, mülkiyyət, əmək, mənzil toxunulmazlığı, istirahət, təhsil və digər hüquqlar verir.

Heydər Əliyev siyasəti sayəsində müstəqil Azərbaycan Respublikası özünə layiqli yer tutdu, diplomatiya sahəsində bir-birinin ardınca möhtəşəm qələbələr əldə etdi, inkişaf etmiş ölkələrlə dostluq və əməkdaşlıq münasibətləri quruldu. Qısa müddət ərzində Azərbaycan 150-dən artıq ölkə ilə diplomatik əlaqələr yaratdı.

Əslində, tarixi baxımdan 20 il o qədər də böyük dövr deyildir. Lakin biz ötən illərə nəzər salsaq, aydın olar ki, Azərbaycan qısa bir zamanda çox böyük nailiyyətlər əldə edib. Məhz Heydər Əliyevin siyasəti sayəsində bu gün dünyanın inkişaf etmiş qüdrətli dövlətləri Azərbaycanla hərtərəfli əməkdaşlığa böyük maraq göstərirlər. Əsası Ümummilli Lider Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac neft və Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəmərlərinin möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyev tərəfindən reallaşması və bu kəmərlər vasitəsilə Azərbaycanın təbii sərvətlərinin heç bir dövlətin vasitəçiliyi olmadan Avropaya və dünya bazarına çıxarılması Azərbaycanın beynəlxalq aləmdəki mövqelərini daha da möhkəmləndirdi, nüfuzunu yüksəkliklərə qaldırdı.

Bu gün Azərbaycan Cənubi Qafqazın ən sürətlə inkişaf edən ölkəsidir. Cənubi Qafqaz dövlətlərinin ümumi iqtisadiyyatının 75%-i Azərbaycanın payına düşür. Avropa Birliyi Azərbaycanı enerji təhlükəsizliyi sahəsində strateji tərəfdaş kimi tanıyır və Azərbaycan Avropanın neft və qazla təminatında böyük rol oynayır.

Bu gün Azərbaycanda sosialyönümlü siyasət aparılır. Yeni iş yerləri açılıb, yeni məktəb binaları inşa olunub, yoxsulluğun səviyyəsi azalıb. Paytaxtımızda, bölgələrimizdə tikilən binalar, körpülər, bərpa olunan muzey və salınan parklar inkişafımızın sübutudur.

Azərbaycanda təhsil sisteminin inkişafı məhz Ümummilli Lider Heydər Əliyevin adı ilə sıx bağlıdır. Burada aparıcı amillərdən biri milli təhsil sahəsində dünya standartlarına uyğun fundamental islahatların aparılması, təhsilimizin milli və ümumbəşəri dəyərlər, demokratik, dünyəvi prinsiplər əsasında xalqımızın, millətimizin tarixinə, mənəviyyatına, milli ənənələrinə müvafiq şəkildə qurulmasıdır. İndi cəmiyyət üçün yüksək intellektual ünsiyyət bacarığı, əməkdaşlıq qabiliyyəti olan milli və bəşəri dəyərlərə yiyələnmiş, yüksək mədəniyyətə malik, müstəqil fikir söyləməyi bacaran və hüquqlarını dərindən dərk edən, təhlil və ümumiləşdirmə aparmağı bacaran, ən əsası isə torpaqlarımızın bir qarışını belə düşmənə güzəştə getməyən vətənpərvər vətəndaşlar yetişdirilməsi dövlət qarşısında bir məqsəd kimi qoyulmuşdur.Bu sahədə böyük işlər görmüş Heydər Əliyev azərbaycanlı gənclərin xaricdə təhsilinə şərait yaradaraq, onların təhsil aldıqları ali məktəblərdə həyat şəraitləri, təhsil prosesləri ilə ciddi şəkildə maraqlanır, hətta həmin respublika və şəhərlərə səfər edərkən tələbələrlə görüşlər təşkil edirdi.

Bu gün də Azərbaycanda gənclərin təhsilə olan marağı daha güclüdür. Hər bir azərbaycanlı gənc ya öz vətənində, ya da xaricdə təhsil almağa can atır.

Azərbaycanda turizm sahəsi də çox sürətlə inkişaf edir. Hər il yüzlərlə turist gəzmək üçün Azərbaycana gəlir. Bu da Azərbaycanın dünyada turizm dövləti kimi tanınmasına gətirib çıxarır.

Bütün bu nailiyyətlərə Azərbaycan çox da uzun bir vaxtda deyil, müstəqilliyini əldə etdikdən sonra, yəni 20 il ərzində nail olub. Qısa bir vaxt ərzində Azərbaycanın dünyanın qüdrətli dövlətləri sırasına daxil olması hər birimiz üçün böyük bir fəxrdir.

İndi Azərbaycanın müstəqilliyinin 20 ili bir çox ölkələrdə yüksək səviyyədə qeyd edilir.

Bu gün ölkəmizdə demokratik, hüquqi, dünyəvi dövlət quruculuğu prosesi uğurla davam etdirilir. Möhkəm və sarsılmaz təməllər üzərində inkişaf edən Azərbaycanın hər günü yüksəlişlə, tərəqqi ilə davam edir. Onun beynəlxalq əlaqələri, dövlətlərarası münasibətləri ötən hər gün daha da güclənir, ölkədə siyasi və iqtisadi islahatlar uğurlu nəticələr verir, iqtisadi inkişaf sürətinə görə dünyada lider mövqeyinə çıxan Azərbaycanda əhalinin güzəranı, yaşayış səviyyəsi yüksəlir, hər açılan sabah xalqımızın və dövlətimizin tarixi taleyində müsbət izlərini qoyur. Bütün bunlar onu göstərir ki, milli sərvətimiz olan müstəqilliyimiz əbədidir!

Hüseynova Səkinə Cümşüd qızı

Səs .- 2011.- 27 sentyabr.- S. 7.