Dünya Xocalı soyqırımını tanımalıdır

XX əsrin ən dəhşətli və qanlı faciələrindən biri olan Xocalı soyqırımından 20 ili ötdü. Bir gecənin içində erməni hərbi birləşmələri keçmiş sovet ordusunun 366-cı motoatıcı alayının iştirakı ilə mühasirədə saxlanılan Xocalı şəhərini yerlə yeksan etdilər. Xocalı sakinlərinə qarşı törədilən qətliam hər bir azərbaycanlı üçün tarixin ibrət dərsi olmaqla yanaşı, onun yaddaşından silinməyəcək bir iz saldı. Belə bir tarixi soyqırımı aktı ilə əlaqədar ardıcıl olaraq ölkə daxilində, eləcə də, xarici dövlətlərdə tədbirlər keçirilir. Xaricdə formalaşmış diaspor qurumları bu sahədə hakimiyyət strukturları ilə birgə tədbirlər, aksiyalar və s. təşkil edir. Aparılan təbliğat işlərinin nəticəsi olaraq, artıq Xocalı həqiqətləri dünya ictimayyəti tərəfindən birmənalı olaraq, qəbul olunur.

Elə soyqırımı ilə bağlı Azərbaycan diasporu üzvləri tərəfindən Kaliforniya ştatı senatının binası qarşısında keçirilən aksiyada görülən işlərin davamıdır. Belə ki, aksiya ABŞ-ın Kaliforniya Ştatının Azərbaycan icması, Azərbaycan-Amerikan Şurası və San-Fransisko ərazisində yaşayan azərbaycanlıları öz ətrafında birləşdirən NACSA təşkilatı Kaliforniya senatı qarşısında baş tutub. Aksiya Kaliforniya parlamentində ACR-96 adlanan qətnamənin baxılmasına etiraz olaraq keçirilib. Kaliforniya parlamentinin üzvləri Felipe Fuentes, Katço Aşadjian və Mayk Qatto tərəfindən təqdim olunmuş ACR-96 adlı qətnamədə ermənilərin növbəti təxribatı - “Ermənilərin Sumqayıt, Kirovabad və Bakıda soyqırımının Kaliforniyada anılması günü”nün keçirilməsi nəzərdə tutulub. Amerika ermənilərinin xüsusi maraq qrupu tərəfindən irəli sürülən ACR-96 qətnaməsi Kaliforniya qanunvericilərində Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı birtərəfli mövqe formalaşdırıb. Aksiya iştirakçıları 1988-ci il Sumqayıt hadisələri zamanı 26 erməninin heç də azərbaycanlılar tərəfindən qətlə yetirilmədiklərini Kaliforniya ictimaiyyətinin diqqətinə çatdırıb, 1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə erməni cəlladlarının Azərbaycanın Xocalı şəhərində əsil soyqırımı törətdiklərini bildirib və qanunvericilərin məhz bu faciəyə diqqət yetirmələrinin vacibliyini vurğulayıblar.

Kaliforniya ştatının qanunvericilərinə ünvanlanmış müraciətdə bildirilir ki, ACR-96 qətnaməsinin mətni, Ermənistan tərəfindən, zəbt olunmuş Azərbaycan torpaqlarında etnik təmizləmə aparıldıqdan sonra yaradılmış, qeyri-qanuni və tanınmamış “Dağlıq Qarabağ Respublikası”nın məlumatlarına əsasən hazırlanıb. ABŞ Dövlət Departamentinin özünün belə tanımadığı bir qondarma, separatçı qurumun məlumatlarına inanaraq hər hansı bir addım atmağın özü belə ABŞ-ın rəsmi siyasəti ilə ziddiyyət təşkil edir. Aksiya iştirakçıları qətnaməni pisləyən, Kaliforniya senatorlarını Xocalı soyqırımını tanımağa və Azərbaycan torpaqlarının işğaldan azad olunmasına çağıran şüarlar səsləndiriblər.

AZƏRBAYCAN GƏNCLƏRİ TƏRƏFİNDƏN RUMINİYA SENATINA MÜRACİƏT

Azərbaycan gəncləri Xocalı soyqırımını törədənlərin pislənilməsi üçün Rumıniya senatına müraciət ediblər. Xocalı qırğınının insanlıq əleyhinə cinayət kimi tanınması, onu törədənlərin qınanması və pislənilməsi üçün Rumıniya-Azərbaycan Gənclər və Mədəniyyət Assosiasiyası Rumıniya senatorlar palatasının sədrinə və bütün senatorlara müraciət ünvanlayıblar. Müraciətdə 1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə erməni silahlı qüvvələri tərəfindən Azərbaycanın Xocalı şəhərində dinc və günahsız mülki əhaliyə qarşı törədilmiş qırğın barədə təfərrüatlı məlumat verilib. Müraciətdə Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzü və onun nəticələri, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı BMT-nin Təhlükəsizlik Şurası, ATƏT, Avropa Şurası və s. beynəlxalq təşkilatların qətnamə və qərarlarına istinad edilərək təcavüzkar ölkənin beynəlxalq ictimaiyyətin çağırışlarına indiyədək məhəl qoymaması diqqətə çatdırılıb.

Azərbaycanlı gənclər qətliamı törədənlərin niyyətinə və məqsədinə görə diqqəti Xocalı qırğınının sadə cinayət kimi deyil, əslində, soyqırımı kimi tanınmasının vacibliyinə çəkiblər. Rumıniya senatından dünyanın gözü qarşısında baş vermiş soyqırımına göz yummamağı, dünya ictimaiyyətinin gələcəkdə bir daha bu cür amansız qəddarlığa məruz qalmaması üçün erməni qoşunlarının insan ləyaqətini alçaldan qanlı əməllərini qınamağa və ədalətin bərpası üçün dəhşətli soyqırımı nəticəsində Azərbaycan xalqının iztirablarını yüngülləşdirmək məqsədilə həm Rumıniya senatından, həm də beynəlxalq təşkilatlardan müvafiq qərarlar qəbul etməyi xahiş ediblər. Beynəlxalq mətbuat və təşkilatların Xocalıda törədilən vəhşilikləri təsdiqləyən bəyanatları və qeydləri müraciətə əlavə olunub.

SERBİYADA ANIM MƏRASİMİ

Fevralın 26-da Serbiya Respublikasında Xocalı faciəsinin 20-ci ildönümü ilə bağlı anma mərasimi keçirilib. Tədbirdə Belqradda fəaliyyət göstərən Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi, Serbiya-Azərbaycan Ticarət-İqtisadi Palatasının rəhbərliyi ölkədə yaşayan Azərbaycan icmasının üzvləri, burada təhsil alan azərbaycanlı tələbələr, Serbiya ictimaiyyəti, KİV və Belqrad şəhərinin müsəlman icmasının nümayəndələri iştirak ediblər.

Serbiyada Azərbaycan səfirinin müşaviri Qabil Köçərli tədbirdə çıxış edərək, erməni millətçilərinin vaxtaşırı dövlətimizə və xalqımıza qarşı ərazi iddiaları irəli sürərək, həyata keçirdikləri cinayətlərdən danışıb, 1918-ci ildə Bakı, Salyan, Lənkəran, Xaçmaz, Quba, Şamaxı və digər bölgələrdə törətdikləri qırğınları diqqətə çkib. Eyni zamanda, sovet rəhbərliyi tərəfindən azərbaycanlıların 1948-1953-cü illərdə Ermənistandan köçürülməsi, 1988-ci ildə Ermənistan ərazisində yaşayan soydaşlarımızın zorla öz ata-baba yurdlarından didərgin salınması, Dağlıq Qarabağ və ona bitişik 7 rayonumuzun işğalı, 1992-ci ildə Xocalıda törədilmiş soyqırımı barədə məlumat verilib. O, Xocalı faciəsinin Azərbaycan tarixində ən qanlı hadisələrdən biri olduğunu söyləyərək, erməni silahlı dəstələri tərəfindən xalqımıza qarşı törədilən bu cinayətin ağır nəticələrindən danışıb.

Daha sonra tədbir iştirakçılarına Xocalı faciəsinin dəhşətlərini əks etdirən sənədli film təqdim olunub. Tədbir iştirakçıları Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevin Xocalı soyqırımının 20-ci ildönümü ilə əlaqədar Azərbaycan xalqına, həmçinin, Xocalı əhalisinin dünya xalqlarına, BMT, Avropa Şurası və ATƏT-ə, eyni zamanda, Azərbaycanda yaşayan dini icmaların rəhbərlərinin dünya xalqlarına, dövlət başçılarına, parlamentlərə və beynəlxalq təşkilatlara müraciətlərinin mətni ilə tanış olublar.

Xocalı faciəsinin 20-ci ildönümü ilə bağlı səfirlik tərəfindən hazırlanmış press-reliz, həmçinin, yuxarıda qeyd olunan müraciətlərin mətnləri Serbiyanın dövlət və hökumət orqanlarına, parlamentinə, qeyri-hökumət təşkilatlarına, ölkədə fəaliyyət göstərən səfirliklərə və beynəlxalq təşkilatların nümayəndəliklərinə göndərilib.

MURMANSKDA “XOCALISIZ...” ADLI SƏRGİ

Ümumrusiya Azərbaycanlılar Konqresinin Murmansk regional bölməsinin ofisində Xocalı soyqırımının 20-ci ildönümünə həsr edilmiş kitab və fotoşəkillərin “Xocalısız...” adlı sərgisi təşkil edilib.

Sərginin ekspozisiyasında tanınmış fotojurnalistlərin 100-dən çox işi nümayiş etdirilir. Murmansk sakinləri bu sərgidə Qarabağ münaqişəsi və onun ölkəmiz üçün ağır nəticələri mövzusunda fotoşəkillər, nəşrlər, disklər, qəzet və jurnal məqalələri ilə, “Qarabağ reallıqları” seriyasından Mirkazım Seyidovun “Azərbaycan”, “Şuşa. Qrafika”, “Gül və işıq” albomları, Yuri Pompeyevin “Qarabağ gündəliyi”, Elmira Axundovanın “Şəxsiyyət və zaman” kitabları və başqa eksponatlarla tanış olublar.

Ekspozisiyanın mərkəzində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin “Xocalı soyqırımının iyirminci ildönümü haqqında” 17 yanvar 2012-ci il tarixli Sərəncamının mətni yerləşdirilib.

KANADADA YÜRÜŞ-MİTİNQ

Xocalı soyqırımının 20-ci ildönümü ilə əlaqədar Kanadanın Ottava şəhərində yürüş-mitinq keçirilib. Yürüş-mitinq Kanada Azərbaycan Gəncləri Şəbəkəsi, Toronto və Vaterloo universitetlərinin Azərbaycanlı Tələbələr assosiasiyaları tərəfindən təşkil edilib.

Qarlı və şaxtalı hava şəraitinə baxmayaraq, bir neçə saat davam edən yürüş-mitinqə çoxsaylı insan qatılıb.

Əllərində Xocalı hadisələri zamanı erməni faşistlərinin dinc sakinləri amansız işgəncələrlə qətlə yetirmələri, ümumiyyətlə, Ermənistanın Azərbaycana qarşı işğalçılıq siyasəti ilə bağlı faktların əks olunduğu plakatlar tutan yürüş iştirakçıları faciənin günahkarlarının cəzalandırılması, bu soyqırımına beynəlxalq səviyyədə obyektiv siyasi-hüquqi qiymət verilməsi barədə çağırıblar. Tədbirdə “Dünya Xocalı soyqırımını tanımalıdır!”, “Xocalıya ədalət!”, “Rədd olsun erməni terrorizmi!”, “Biz ədalət tələb edirik”, “Biz öz torpaqlarımızı istəyirik, “Sarkisyan terrorçudur” şüarlarını səsləndiriblər. Kanada Parlamentinin qarşısından başlanan yürüş Ermənistanın bu ölkədəki səfirliyinin qarşısında mitinqlə davam etdirilib.

ZÜMRÜD

Səs.- 2012.- 2 mart.- S.7