Siyasi sistemimizin dominant güc mərkəzi
– Yeni Azərbaycan Partiyası
Xalqın sosial sifarişindən
yaranan partiya
Bu gün ümumxalq partiyası kimi səciyyələndirilən
Yeni Azərbaycan Partiyası Azərbaycan ictimai-siyasi həyatının
olduqca mürəkkəb bir dövründə yaranmağa və
təşkilatlanmağa başladı. YAP bir siyasi təşkilat
kimi əslində, Azərbaycan cəmiyyətində, ölkə
daxilində və xaricində baş verən qlobal ictimai-siyasi
proseslərin nəticəsində formalaşmış
özünəməxsus sistemin və Azərbaycan
xalqının sosial sifarişindən meydana çıxan bir
partiyadır. Şübhəsiz ki, o dövrdə
baş verən hadisələr ölkədə yeni siyasi
sistemin formalaşmasını şərtləndirmişdi.
Məlum olduğu kimi, 1980-ci illərin
sonlarında və 1990-cı illərin əvvəllərində
başlayan proseslər elə bir mərhələyə qədəm
qoymuşdu ki, artıq 1991-ci ildə nəhəng sovet
imperiyası çökməyə məhkum edildi. Bu çöküş özü ilə bərabər
70 ildən çox bir dövrdə sovet cəmiyyəti kimi
xarakterizə olunan bir cəmiyyətin əldə etdiyi dəyərləri
də çökdürdü. Eyni zamanda,
həmin sistemə xas olan özünəməxsus siyasi sistem
dağıldı. Belə olan halda, sovet məkanında
yeni aktorlar meydana çıxdı. Bu
aktorlar əsas etibarilə milli aktorlar idi. İmperiyanın
dağılmasından sonra post-sovet məkanında yaranacaq
yeni siyasi mənzərənin keyfiyyətini də məhz milli
aktorlar diktə edəcəkdi. Hər bir
xalq öz siyasi keçmişinə söykənərək
yeni siyasi gələcəyini inşa etməkdə idi. Əlbəttə ki, hadisələrin necə
inkişaf edəcəyi, növbəti mərhələdə
nələrin baş verəcəyi, hansı xalqın nə əldə
edəcəyi, nələri itirəcəyi o dövrdə hələ
tam aydın görünmürdü. Ancaq
bununla bərabər, bəzi respublikalarda, o cümlədən,
Azərbaycanda daha mürəkkəb hadisələr baş
verirdi. Çünki əsas etibarilə post-sovet məkanında
bir sıra milli-etnik zəmində konfliktlər baş versə
də, onların heç biri Azərbaycan ərazisindəki
Dağlıq Qarabağ münaqişəsi qədər
mürəkkəb və genişmiqyaslı deyildi.Lakin təəssüf
ki, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ probleminin
bir sıra xarici qüvvələr tərəfindən dəstəklənməsi
və ardıcıl olaraq Cənubi Qafqazdakı bu konfliktin bir sıra
ölkələrin xarici siyasətinin məhz bu təməl
üzərində formalaşdırılması Azərbaycandakı
daxili vəziyyəti bir qədər də mürəkkəbləşdirirdi.
Prarlel olaraq, həmin dövrdə ölkə
daxilində başqa proseslər də baş verirdi. Erməni separatçıları tərəfindən
törədilən etnik separatçılıq hadisələri
ölkədə yaşayan ayrı-ayrı təzyiq
qrupları tərəfindən dəstəklənməklə
geniş miqyasda Azərbaycanın bütün siyasi
coğrafiyasına yayılması qarşıya məqsəd
qoyulmuşdu. Belə bir şəraitdə
o dövrdə ölkədaxili dinamiklərin siyasi təşkilatlanması
şübhəsiz ki, vacib şərtlərdən biri idi.
Əgər bu proseslərin qarşısı
vaxtında alınmasa idi, Azərbaycanın etnik
coğrafiyalara bölünməsi və mərkəzi dövlətin
ləğv olunması, ümumiyyətlə, Azərbaycanın
müstəqil dövlət kimi dünyanın siyasi xəritəsində
mövcud olub-olmaması məsələləri doğrudan da
şübhə altında idi.
Yeni dəyərlər
formalaşdıran siyasi təşkilat
Belə bir şəraitdə ölkəni idarə edən
o zamankı gücləri təsnifatlandırmağa
çalışsaq, iki qrupda birləşdirə bilərik. Onlardan biri
köhnə kommunistlər, partokratlar, digəri isə radikal
milliyyətçi qruplar idi. Həmin
dövrdə baş verən prosesləri izlədikdə
görürük ki, özlərini milliyyətçi və
demokrat kimi tanıdan qruplarda bu keyfiyətlərin heç
biri, yəni nə milli maraqlara xidmət edən milliyyətçilik
var idi, nə də həqiqi demokratiyanın təşəkkül
tapmasına xidmət edəcək demokratik prinsiplərə
riayət olunurdu. Amma təəssüf ki, o dövrdə
partiyalaşma prosesinin başladığı ilk gündən,
yəni ölkənin siyasi həyatına qədəm qoyan Azərbaycan
Xalq cəbhəsi, Milli İstiqlal Partiyası,
"Müsavat" Partiyası, Bozqurd Partiyası kimi partiyalar
yaransa da, onların heç biri siyasi partiyaların
ideoloji-siyasi təşkilatlanması prosesində konkret dəyərlərə
söykənmirdi. Bu partiyalaşma
ayrı-ayrı liderlərin şifahi şüarlarına və
onların ətrafında olan qruplaşmaların məhdud
siyasi dünyagörüşünə, hətta bəzi
hallarda marginal maraqlarına söykənirdi. Beləliklə, siyasi sistemin təşkili və
siyasi dəyərlərin mənimsənilməsi, intellektual
platformada yeni siyasi əsaslarda, yeni siyasi
dünyagörüşün və yeni siyasi dəyərlərin
formalaşması müşahidə olunmurdu. Məsələ onda idi ki, bu siyasi
qruplaşmaların heç biri Azərbaycan xalqı tərəfindən
dəstəklənmir və xalqın maraqlarına cavab verən
kütləvi təşkilata çevrilə bilmirdi. Çünki məhz həmin mürəkkəb
dövrdə bir siyasi təşkilatın kütləviləşməsi
və bütövlükdə Azərbaycan xalqı tərəfindən
dəstəklənməsi Azərbaycanın gələcək
inkişafını təmin edəcək, Azərbaycanın
bir dövlət kimi gələcəyini həll edəcək
başlıca siyasi faktorlardan biri idi. Məhz
YAP belə bir mürəkkəb dövrdə yaranmağa
başladı. O dövrdə ölkədə mürəkkəb
və qaranlıq bir siyasi mənzərə var idi və siyasi
üfüqlər olduqca dumanlı idi. Buna
görə də hansı addımların atılması məsələsi
də olduqca çətin idi. Məhz belə
bir şəraitdə Ulu öndər Heydər Əliyevin Azərbaycan
ziyalılarının müraciətinə cavabından sonra
partiya yaratmaq fikrini bildirməsi Azərbaycanın siyasi
üfüqlərində doğacaq günəşin ilkin
şəfəqləri idi.
Anti-Azərbaycan mərkəzlərə
qarşı yenilməz sipər
Çox
keçmədən 1992-ci il noyabr
ayının 21-də YAP ən müxtəlif təzyiqlər
altında Naxçıvanda yaradıldı. Bu təzyiqlər
həm ölkə daxilindəki ayrı-ayrı siyasi
qrupların, həm də Azərbaycandan kənarda fəaliyyət
göstərən anti-Azərbaycançı mərkəzlərin
təzyiqləri idi. Onlar bilirdilər ki, əgər Heydər
Əliyev partiya yaradırsa, yenidən Azərbaycanın
geniş mənada siyasi həyatına qayıdırsa,
artıq onların Dağlıq Qarabağla, ölkənin
etnik-siyasi mənzərəsinin dəyişdirilməsi, Azərbaycan
neftinin yenidən istismar olunması ilə bağlı
planları baş tutmaya bilər. Əslində,
həmin anti-azərbaycançı mərkəzlər öz
mövqelərində haqlı idilər. Doğrudan
da, zaman göstərdi ki, Heydər Əliyev hakimiyyətə
gələr-gəlməz ölkənin bölünməsi ilə
bağlı bütün xarici planların
qarşısını aldı, Azərbaycanın vassal, yaxud
formal müstəqil ölkə olmaq vəziyyətindən
çıxara bildi. Çox maraqlıdır ki, həmin
dövrdə YAP-ın qurucusu, müstəqil Azərbaycan
dövlətinin memarı Heydər Əliyev dövrü
xarakterizə edən çox lakonik tezislər, fikirlər irəli
sürürdü. Bu fikirlərə, siyasi tezislərə
xalqın tələbatı olduğu üçün dərhal
mənimsənilirdi, bu fikirlər cəmiyyətdə bir
növ siyasi kompas rolunu oynayırdı. YAP yarandıqdan
sonra partiyanın proqram və nizamnaməsi məhz Ulu öndərin
öz əli ilə yazıldı. Proqram və
nizamnamənin ruhu əsas etibarilə ondan ibarətdir ki,
milli-mənəvi, ümummilli dəyərlərə söykənməklə
müasir Azərbaycan inşa etmək. Hesab
edirik ki, "Yeni Azərbaycan" adının mahiyyəti də
elə bundan ibarət idi.
Vətəndaş həmrəyliyini
formalaşdıran siyasi mərkəz
Müstəqilliyimizin ilk illərində Azərbaycan
xalqının bütün sosial zümrələrini, etnik,
siyasi təbəqələrini birləşdirəcək
ümumi bir formulaya ehtiyac var idi. O dövrdə dahi şəxsiyyət,
mahir natiq Heydər Əliyev belə bir tezir irəli
sürdü: Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi
Azərbaycan xalqının milli sərvətidir.
Bu tezis dərhal Azərbaycanın bütün sosial və
etnik zümrələri tərəfindən mənimsənildi. Müstəqil
Azərbaycan dövləti Azərbaycanda yaşayan hər bir
Azərbaycan vətəndaşının sərvəti kimi
qiymətləndirildi, xarakterizə olundu. Azərbaycan
xalqının mürəkkəb etnik-siyasi strukturunu təşkil
edən hər bir fərd bunu mənimsədi və anladı.
Cəmiyyət tərəfindən dərk olundu
ki, müstəqil Azərbaycan dövləti varsa və o bir sərvətdirsə,
o hər bir fərdin sərvətidir. Etnik
kimliyindən, hansı sosial zümrəyə aid olmasından
asılı olmayaraq, bu dövlət varsa, vətəndaşın
təhlükəsizliyi, azadlığı, rifahı təmin
olunacaqdır.
Radikal meyillərdən intellektual
milliyyətçiliyə doğru
Həmin dövrdə siyasi zəmində baş verən
proseslərə paralel olaraq intelektual zəmində də yeni
keyfiyyət dəyişikliyi baş verirdi. Milliyyətçilik radikal
platformadan intellektual platformaya transfer olunurdu. Hesab
etmək olar ki, bu, Azərbaycanın siyasi sisteminin
formalaşmasında yeni mərhələ idi. Ona görə də, Ulu öndər Heydər Əliyevin
irəli sürdüyü tezislər xalq tərəfindən
tərəddüdsüz qəbul olunur, mənimsənilirdi və
artıq xalqın hər bir nümayəndəsi öz sərvəti
hesab etdiyi milli dövlətinin müdafiəçisinə
çevrilirdi. Əlbəttə ki, həmin
dövrdə Azərbaycanda demokratik əsasda yeni intellektual cəmiyyət
formalaşmağa başladı. Bu, uzun illər
boyu ziyalıları repressiyalara məruz qalmış bir
xalqın siyasi tarixində yeni mərhələ idi. Çünki hər bir fərdin, öz
potensialını realizə edəcək yeni bir cəmiyyətin
formalaşması, bütövlükdə xalqın
inkişafını şərtləndirən amil idi. Baş verən yeni keyfiyyət dəyişikliklərindən
narahat olan, daxili və xarici təzyiq qrupları artıq Heydər
Əliyev faktı ilə üz-üzə qalmışdı,
onların bütün planları pozulmuşdu. Çünki qısa müddətdə etnik
separatçılığa son qoyulmuşdu. 1993-cü ilin iyun hadisələri zamanı Ulu
öndər Heydər Əliyev hələ prezident seçilmədən
öncə Milli Məclisin sədri kimi Azərbaycanda vətəndaş
müharibəsinin qarşısını aldı. Anti-azərbaycançı
mərkəzlərin əsas planlarından biri o idi ki, ölkənin
cənubunda, şimalında, qərbində və s. daim
intriqada olan ayrı-ayrı güc mərkəzləri
yaratmaqla mərkəzi dövlətin formalaşmasına mane
olsunlar, Bakı və Bakıətrafı region isə tamamilə
istismarçı ölkələr arasında
bölünsün, onun sərvəti mənimsənilsin. Bu, kökləri çox qədimə söykənən
bir plan idi.
Formal müstəqillikdən həqiqi
müstəqilliyə doğru
Belə bir mərhələdə, planlarının
baş tutmadığını görən qruplar müxtəlif
yollarla, qiyam, çevrilişlər yolu ilə Heydər Əliyevi
Azərbaycanın mərkəzi hakimiyyətindən
uzaqlaşdırmağa cəhd etdilər. Çox
maraqlıdır ki, həmin dövrdə Heydər Əliyev tərəfindən
başqa bir tezis irəli sürüldü. Bu siyasi tezis də o dövrdə Azərbaycanın
ictimai-siyasi həyatını əks etdirən bir aynaya bənzəyirdi,
onun bütün səciyyəvi xüsusiyyətlərini
özündə əks etdirirdi. Bu tezis bir
cümlədən ibarət olsa da, Azərbaycanın
bütün siyasi reallığını özündə
ehtiva etdirdi. Müstəqilliyi əldə
etmək nə qədər çətindirsə, onu qoruyub
saxlamaq ondan da çətindir.
Doğrudan da, 1993-cü ildən 1995-ci ilə qədər
baş verən prosesləri müşahidə etsək, bu illər
çevriliş, qiyam illəri kimi Azərbaycanın siyasi
tarixinə həkk oldu. 1993-cü ilin 4 iyun qiyamı, 1994-cü ilin 3-4 oktyabr,
1995-ci ilin 16-17 mart hadisələri və bunların kölgəsində
qalan digər sui-qəsdə cəhdlər, generalların
çevrilişi, ciddi ictimai rezonans doğuran digər hadisələr
baş verdi. Bu dövrə nəzər
saldıqda görürük ki, Azərbaycan 1991-ci ildə
formal müstəqillik əldə etmişdi, ancaq müstəqilliyin
qeyri-formal olması üçün, həqiqətən də
müstəqil siyasət yeritməsi üçün olduqca
ciddi problemlər var idi. Ona görə də,
bu şüar tamamilə yerində səslənmiş siyasi
tezis idi. Məhz bu proseslərdə Heydər
Əliyevin arxasında duran və təşkilatlanmaqda olan
qüvvətli bir siyasi güc var idi. Bu
Yeni Azərbaycan Partiyası idi. Bu partiya
ictimai-siyasi məsələlərdə, cəmiyyətdə
baş verən proseslərin düzgün istiqamətləndirilməsində
Ulu öndərin ən universal siyasi alətlərindən biri
idi.
İctimai-siyasi sabitlikdən vətəndaş
cəmiyyətinə qədər
YAP
yaradılmasının ilkin mərhələsindən
başlayaraq ümumxalq partiyası kimi qəbul edilmişdi. Çünki xalqın milli-etnik kimliyindən, sosial
statusundan asılı olmayaraq bütün təbəqələri
həvəslə bu partiyaya qoşulurdu. Getdikcə
böyüyən bu siyasi təşkilat Azərbaycanda güc
mərkəzinə çevrilirdi. Həmin
mərhələdə isə xalqın təşkilatlanmasını
sürətləndirmək üçün yeni bir universal
ideologiyaya ehtiyac var idi. Hər nə qədər
YAP-ın proqramında azərbaycançılıq
ideologiyası öz əksini tapsa da, Ulu öndər
sonrakı illərdə bu ideologiyanı yeni keyfiyyət mərhələsinə
daşımaqla xalqın ideoloji birliyini və həmrəyliyini
təmin edə biləcək addımlar atdı. O
dövrdə Ulu öndər Heydər Əliyev daha bir məşhur
siyasi tezis ilə çıxış etdi. Bu
tezis Azərbaycan xalqı tərəfindən qısa müddətdə
mənimsənildi. Tesiz belə idi: "Mən həmişə
fəxr etmişəm və bu gün də fəxr edirəm
ki, mən azərbaycanlıyam".
Bu tezisin
daxili məzmununu, mahiyyətini təşkil edən əsas
siyasi qayə, məqsəd ondan ibarət idi ki, Azərbaycanda
etnik kök və dini mənsubiyyət etibarilə ən
müxtəlif insanlar yaşaya bilər, ancaq Azərbaycan
siyasi coğrafiyasında onların hamısının
ümumi adı azərbaycanlıdır, hər biri bərabərhüquqlu
Azərbaycan vətəndaşıdır. Beləliklə,
bu tezis həm ölkədə dini etnik bərabərliyi təmin
etdi, həm də vahid millət formulasının yolunu
açmış oldu. İstər
dini-etnik, istərsə də, ideoloji platformada Azərbaycan
xalqının birliyi təmin olundu, qısa müddətdə
azərbaycançılıq ideyası ideologiyaya
çevrildi. Bu ideologiyanın xalq tərəfindən
mənimsənilməsi də qısa müddətdə təmin
edildi və vahid azərbaycanlı milli kimliyi, vahid azərbaycanlı
siyasi, mədəni kimliyi, sosial kriteriyalar baxımından isə
azərbaycanlı identikliyi yarandı.
Qələbədən-qələbəyə
Sosial, siyasi, ideoloji baxımdan bu qədər çətin
mənimsənilən belə bir prosesin qısa müddətdə
başa çatması, Azərbaycan xalqının tarixi
nailiyyəti idi. Lakin daha çox bu ideyanın müəllifinin,
yəni Heydər Əliyevin azərbaycan xalqı
qarşısında tarixi xidməti idi. Həmin
dövrdə YAP ölkənin siyasi həyatında
mühüm rol oynamağa başlamışdı.
1993-cü ildə keçirilən prezident seçkilərində
1995-ci il parlament seçkilərində YAP
qalib oldu, müstəqli Azərbaycanın Konstitusiyasının
formalaşmasında xüsusi xidmətlər göstərdi.
Partiyanın proqramında əksini tapan prinsiplərin
mühüm bir hissəsi hüquqi platformaya transfer olunmaqla, Azərbaycanın
Konstitusiyasında öz əksini tapdı. Bu prinsiplər bərabərhüquqlu
vətəndaşlıq, söz və mətbuat, fikir, vicdan
azadlığı, tolerantlıq idi, Azərbaycanın
hüquqi dövlət olması yolunda atılan addımlar idi,
sosialyönümlü iqtisadiyyatla bağlı hüquqi-siyasi
tezislər idi və s. Bütün bunlar gələcəkdə
insşa olunacaq müstəqil Azərbaycan dövlətinin
siyasi-hüquqi əsaslarını
formalaşdırırdı.
Həmin dövrdə növbəti mərhələni təşkil
edən faktorlardan biri müstəqil dövlətin
qurulması üçün vacib olan iqtisadi faktor idi. 1994-cü ildə Azərbaycanda
neft kontraktları imzalandı və bu da YAP-ın
qurucusu, müstəqil Azərbaycanın memarı, Ulu öndər
Heydər Əliyevin müstəsna xidmətlərinən biri
idi. Həmin dövrdə tansmilli
korporasiyaların tələb etdiyi, Xəzərin dibinin
bölünməsi ilə bağlı, yaxud yaxud Azərbaycanda
Xəzərin nə qədər hissəsinin kimə aid
olmasını təsdiq edən heç bir hüquqi sənəd
yox idi. Belə şəraitdə heç
bir şirkət Azərbaycana investisiya yatırmaq istəmirdi.
O dövrdə Bakı-Tbilisi-Ceyhan adlandırılan layihənin
həyata keçirilməsi üçün külli miqdarda vəsait
lazım idi. Bu, həmin dövr
üçün o qədər ciddi məbləğ idi ki, ən
böyük transmilli şirkətləri belə iqtisadi
baxımdan qorxuya salırdı. Belə bir
şəraitdə, neft mqavilələri imzalandı. Bu, müstəqil Azərbaycanın tarixində əlamətadr
hadisə olmaqla bərabər, transmilli şirkətlərin də
o zamana qədərki fəaliyyətlərində yeni səhifə
idi.
Bütün
bunlar paralel olaraq YAP-ın o zamankı sədri və Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyev ölkəmizdə
gənclər arasında baş verən mənəvi
aşınmanın, düşkünlüyün, pis vərdişlərə
yiyələnmənin gənclər arasında genişlənməsini
müşahidə edirdi. Ona görə də
1994-cü ildə gənclərin təşkilatlanması,
onların Azərbaycan dövlətçiliyinin bərpa edilməsinə
cəlb olunması, enerjilərinin dövlətçiliyin
müdafiəsinə yönləndirilməsi üçün
Azərbaycanda xüsusi icra struktur olan Gənclər və
İdman Nazirliyi yaradıldı. 1993-cü
ilin oktyabr ayında Azərbaycan Respublikası gənclərinin
I forumu keçirildi və Ulu öndər
çıxışında gənclərə müraciət
edərək onları Azərbaycan dövlətinin
quruculuğu prosesində yaxından iştirak etməyə
çağırdı. Beləliklə də
artıq həmin dövrdə Heydər Əliyevin
sosial-iqtisadi və ideoloji sistemimizi səciyyələndirən
yeni bir tezisi ortaya çıxdı. Azərbaycanın
müstəqilliyi dönməzdir, daimidir, əbədidir! Bu sözlər artıq müstəqil Azərbaycan
dövlətinin qurulduğunun müjdəçisi idi.
Hüquqi dövlət quruculuğu
prosesi
Beləliklə, həmin dövrü xarakterizə etsək
görərik ki, cəmiyyətin bütün təbəqələri,
Azərbaycan xalqının bütün şüurlu vətəndaşları
ölkədəki dövlət quruculuğu prosesinə cəlb
olundu.
İqtisadi, siyasi, mədəni, sosial sahələrdə bu və
ya digər səviyyədə tərəqqi baş verdi. Bundan sonrakı mərhələdə
isə Azərbaycanın siyasi sistemi haqqında artıq müəyyən
fikirlər irəli sürmək mümkün oldu. Bəlli oldu ki, YAP qısa müddətdə Azərbaycan
siyasi sisteminin ən güclü siyasi təşkilatına
çevrilməklə, cəmiyyətdə dominant qüvvəyə
çevrildi və bu, bu gün də belədir. Gənclər haqqında danışarkən ilk
növbədə 2001-ci ildə Milli Olimpiya Komitəsinin sədri,
Dövlət Neft Şirkətinin birinci vitse-prezidenti İlham Əliyevin
YAP sədrinin birinci müavini seçilməsi partiyanın həyatında
ciddi hadisə idi. Bundan sonra gənclər YAP ətrafında
daha sıx birləşməyə başladılar və
partiya yeni keyfiyyət qazandı. YAP ümumxalq partiyası
olmaqla bərabər, həm də gənclərin partiyası
da hesab olunmağa başlandı. Bu,
özlüyündə YAP-a yeni dinamizm, modernlik gətirdi,
partiyanın beynəlxalq əlaqələrinin
inkişafında yeni era açdı. 2005-ci
ildə Yeni Azərbaycan Partiyasına cənab İlham Əliyevin
Sədr seçilməsi bu partiyanın siyasi sistemimizdə
yeri və rolunu yeni mərhələyə yüksəltdi.
Neokonservatizmin Azərbaycan modeli
YAP-ın
keçdiyi dövrə qısa nəzər salsaq görərik
ki, bu partiya ən mürəkkəb dövrdə yarandı,
sonrakı mərhələlərdə ölkə daxilində
sabitləşdirici faktora, bir növ siyasi stabilizatora
çevrildi. Azərbaycan cəmiyyətinə
siyasi əxlaqla, siyasi mədəniyyətlə, eləcə də
siyasi hüquqla bağlı yeni dəyərlər gətirdi.
YAP fəaliyyət göstərdiyi bütün dövrlərdə
opponentləri, yəni müxalifət partiyaları və vətəndaş
cəmiyyətinin digər subyektləri ilə münasibətlərini
qarşılıqlı dialoq və sivil üsullarla qurmağa
çalışdı. Azərbaycan cəmiyyətinə
sadaladığımız dəyərləri gətirməklə,
partiyanın 20 illik yubileyi ərəfəsində tərəddüd
etmədən deyə bilərik ki, YAP özü də bir dəyərə
çevrildi. Bu gün YAP Azərbaycan cəmiyyətində
bir siyasi dəyərdir. Bu,
bütövlükdə Azərbaycanın siyasi tarixində
arzu edilən mərtəbələrdən biri idi. Ötən illər ərzində YAP-ın rəhbər
tutduğu siyasi ideologiyanın istiqamətlərini təhlil
etsək görərik ki, YAP neokonservativ partiya kimi fəaliyyət
göstərir. Nəzərə alsaq ki, neokonservatizmin əsasında
liberalizm və modernləşmə dayanır, o zaman görərik
ki, partiyanın sədri, Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi
biz müasir siyasi dəyərlərə, milli mənəvi dəyərlərimizə
söykənən və Avropaya inteqrasiya edən modern bir
ölkəyik tezisi nə qədər önəmlidir və
YAP-ın nizamnaməsində əksini tapan prinsiplərə
söykənir. Beləliklə, bütün
bunlar müasir Azərbaycan cəmiyyəti üçün
yeni siyasi mühit formalaşdırdı. Bu
elə bir mühitdir ki, Azərbaycanda yaşayan hər bir fərd
və respublikada fəaliyyət göstərən hər bir
siyasi təşkilat, eləcə də, müxalifət
partiyaları özlərini rahat hiss edirlər.
Yeni qələbələrə
doğru
Beləliklə,
artıq 20 illiyini qeyd etdiyimiz YAP-ın siyasi fəaliyyəti
haqqında ümumiləşdirilmiş fikir söyləməyə
çalışsaq, ağlımıza gələn ilk fikir
belə olar ki, YAP ümumxalq partiyasıdır. Bir siyasi təşkilat
üçün bundan daha yüksək qiymət isə əlbəttə
ola bilməz. Keçdiyi
siyasi həyat yolunda əldə etdiyi qələblərlə
sübuta yetirib ki, YAP həm də qələbələr
partiyasıdır. Beləliklə,
YAP-ın siyasi tərcümeyi-halına dünyanın ən
nüfuzlu mühafizəkar partiyaları belə həsəd
apara bilər. Çünki YAP Azərbaycan
siyasi sistemində başqa bir əlahiddə yeniliyə imza
atmağı bacardı. Bu yenilik ondan ibarətdir
ki, ümumiyyətlə, siyasi partiyaların həyatı
enişli-çıxışlı olur, xaricdə fəaliyyət
göstərən bənzər siyasi partiyalar haqqında da bu
dinamika, eniş və çıxış bir-birini əvəz
edir. Hakimiyyətə gəldikdən sonra ən
nüfuzlu partiyaların belə reytinqində geriləmələr
olur. Lakin YAP iqtidarda ola-ola əsla tərəfdarlarını
itirmir, əksinə tərəfadr qazanır, siyasi reytinqi
aşağı düşmür, əksinə yüksəlir.
Fikrimcə, bu, YAP-ın Ulu öndər tərəfindən
müəyyənləşdirilən siyasi-ideoloji prinsiplərinin
doğru-düzgün həyata keçirilməsi ilə
bağlıdır. Siyasi varislik YAP-ın əsas
prinsiplərindən biridir. YAP milli dəyərlərə
söykənərək inkişaf edir. Ona
görə də hazırda YAP Azərbaycanın ən
böyük siyasi təşkilatı olmaqla bərabər, həm
də öz xalqına ən yaxın siyasi təşkilatdır.
YAP bu gün təkcə Azərbaycanda deyil, ölkəmizin
hüdudlarından çox-çox uzaqlarda qəbul olunan
nüfuzlu güc mərkəzidir. Məhz
güclü siyasi təşkilatın beynəlxalq aləmdə
nüfuzlu siyasi partiyalar tərəfindən qəbul edilməsinin
səbəbi də onun xalqına söykənməsi, xalqdan
qidalanmasıdır. YAP bundan sonra da Azərbaycan xalqı
qarşısında xidmətlərini davam etdirəcək və
həmişə Azərbaycan xalqının partiyası olaraq
qalacaqdır. 2013-cü prezident seçkisində
bir daha layiqli qələbə qazanmaqla xalqın partiyası
olduğunu sübuta yetirəcəkdir.
Hikmət Babaoğlu,
"Yeni Azərbaycan" qəzetinin
baş redaktoru
yap.org.az
Səs.- 2012.- 16 noyabr.- S.8-9.