Azərbaycan tarixi köklərə malikinkişafda olan müstəqil dövlətdir

 

Dünya mətbuatı Azərbaycan həqiqətlərini yazmaqda davam edir

 

Azərbaycanın bu gün artan iqtisadi potensialı, ictimai-siyasi həyatı, mədəni inkişaf və uğurları ilə dünyanın nəzər nöqtəsindədir. Azərbaycan ponoraması beynəlxalq aləmdə daha parlaq və qabarıq təsir bağışlayır. Ölkəmizin tarixi və müasir həyatının qovuşuğunda Azərbaycan dünya ictimaiyyətini təəccübləndirir və onları nailiyyətləri ilə heyrətə salır. Ölkəmizə yönələn bu diqqət dünya mətbu orqanlarında, nüfuzlu televiziya kanallarında xüsusi olaraq yer alır. Bu məqalə və verilişlərdə Azərbaycanın ictimai-siyasi proseslərdə rolu və mövqeyi də diqqətə çatdırılır. Belə ki, bu günlərdə Fransanın nüfuzlu "France-24" televiziya kanalında Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı yayımlanan "Dağlıq Qarabağ: Avropa qapılarında barıt çəlləyi" adlı veriliş Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsindən bəhs edib. Verilişin əvvəlində münaqişə barədə tamaşaçılara məlumat verən Avropa Birliyi Təhlükəsizlik Araşdırmaları İnstitutunun əməkdaşı Damyen Helli bildirib ki, Sovet İttifaqı dağılandan sonra yaranan "dondurulmuş" münaqişələr arasında Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi digərlərindən tamamilə fərqlənir. Azərbaycanın əzəli ərazisi olan Dağlıq Qarabağda məskunlaşmış ermənilər bir qrup erməni millətçisinin təbliğatına uyaraq, "öz müqəddəratlarını təyin etmək", Azərbaycanın tərkibindən çıxaraq, Ermənistana birləşmək iddiaları ilə mitinqlərə başlayıblar. Baş verən müharibə nəticəsində, 30 mindən artıq insan həlak olub, Azərbaycan ərazilərinin 20 faizi işğala məruz qalıb.

Adıçəkilən verilişdə, hətta qondarma "Dağlıq Qarabağ Respublikası"nın heç bir ölkə və beynəlxalq təşkilat tərəfindən tanınmadığı vurğulanıb. Beynəlxalq təşkilatların səylərinə baxmayaraq, 20 il ərzində münaqişənin danışıqlar yolu ilə həlli istiqamətində heç bir irəliləyiş əldə edilmədiyi çoxsaylı tamaşaçıların diqqətinə çatdırılıb.

Münaqişənin "Avropa qapılarında Qafqazın barıt çəlləyi" adlandırıldığı verilişdə doğma yurd-yuvalarından didərgin düşmüş insanların çəkdikləri əzab-əziyyətlərdən belə söhbət açılıb. Dinindən və irqindən asılı olmayaraq tamaşaçıların Xocalıdan və Şuşadan olan məcburi köçkünlərin vəziyyətini seyr etməsi Azərbaycan həqiqətlərinin dünyaya çatdırılması istiqamətində əhəmiyyət daşıyır. Müharibə vaxtı  ermənilərin azərbaycanlılara qarşı törətdikləri vəhşilikləri lentə alınmış kadrlardan izləyən insanlar erməni vəhşiliyinin ən son həddini, bəşəriyyətə qarşı olan qərəzli münasibətinin şahidi olublar.

BMT və digər beynəlxalq təşkilatların Cenevrə şəhərində yerləşən bölmələri yanında akkreditə olunmuş diplomatik korpusun yüksək tirajla ingilis və fransız dillərində çap edilən "UN Special" jurnalı da Azərbaycan həqiqətlərini işıqlandırmağa çalışıb. Ötən əsrin sonunda başlanılan münaqişə dünya mətbuatının səhifələrində ardıcıl olaraq yer alır. "Şuşa-Azərbaycan mədəniyyətinin məbədi" adlı məqalədə dünya ictimaiyyətinə Azərbaycan milli mədəniyyəti faktlar əsasında çatdırılır. Müəllif XVIII əsrin 50-ci illərində əsası qoyulmuş və qısa zaman ərzində Azərbaycanın Qarabağ xanlığının siyasi və iqtisadi mərkəzinə çevrilən Şuşa şəhərinin tarixi abidələri, o cümlədən, "Qara Böyükxanım qəsri", "Yuxarı və Aşağı Gövhərağa məscidləri", həmçinin, milli-memarlıq və şəhər quruculuğu nümunələri olan "Gəncə qala divarları" və "Xan bağı" haqqında oxuculara məlumat verib.

Şuşa şəhərinin Azərbaycan xalqının iqtisadi, mədəni və siyasi həyatında oynadığı mühüm rol və musiqi ənənələrinin mərkəzi kimi əhəmiyyəti göstərilmiş, bu şəhərin "Qafqazın Konservatoriyası" adlandırıldığı qeyd edilib. Oxucular bu materiallar əsasında Şuşanın öz nadir tarixi və mədəni abidələri ilə yanaşı şairləri, bəstəkarları və musiqiçiləri ilə də məşhur olduğunun da şahidinə çevrilirlər. Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ regionu mədəniyyət və incəsənət beşiyi olan bu şəhər Azərbaycan xalqının siyasi və mənəvi həyatında əvəzsiz rol oynayıb. Qələmə alınan bu faktlar tarixi həqiqətlərin üzə çıxarılmasında bir vasitədir. Dünyaya artıq bir mesajdır ki, Azərbaycan tarixi köklərə malik və inkişafda olan müstəqil dövlətdir. 

Azərbaycanda Avropaya nümunə ola biləcək tolerant cəmiyyət qurulub

Azərbaycan dünya mətbuatında tolerantlığın ünvanı, sülhün, əmin-amanlığın tərənnümçüsü olaraq da tanınır. Bu, artıq məmləkətimizin bir şüarına çevrilib. Dünyanı xeyirxah əməlləri ilə heyrətləndirən Azərbaycan sivil dövlətlər tərəfindən daim izlənilir. Heydər Əliyev Fondunun mədəni-sosialyonlü tədbirlərin icraçısı kimi çıxışı belə diqqətdən yayınmır və dünya mətbuatının səhifələrini bəzəyir. Gündəlik nəşr olunan "Le Perche"  qəzetində Heydər Əliyev Fondunun Fransada bir çox mədəni abidənin bərpası ilə əlaqədar göstərdiyi humanitar yardım barədə "Azərbaycandan gələn yardımlar" sərlövhəli məqalədə Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban xanım Əliyevanın prezidenti olduğu Heydər Əliyev Fondunun Bellu kilsəsinin vitrininin bərpasına yardım göstərməsi yüksək qiymətləndirilmişdir.

Qafqazın neftlə zəngin ölkəsinin birinci xanımının rəhbərlik etdiyi Heydər Əliyev Fondu Perşdə, həmçinin, dünyada bir çox mədəni abidələrin bərpasına yaxından yardım göstərməsi məqalədə öz əksini tapıb. Məqalədə senator Natali Qulenin ölkəmizlə bağlı fikirləri də yer almışdır. Senator xanım Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin ölkədə mədəniyyət sahəsində uğurlu siyasət apardığını, Vatikanda kitabların nömrələnməsinə və Strasburqdakı katedral kilsənin vitrininin bir hissəsinin bərpasına yardım göstərdiyini diqqətə çatdırmışdır. Məqalədə yəhudi mənşəli senatorun təklifi ilə müsəlman ölkəsinin xristian mədəni irsinin bərpasına yardım ayırması mədəniyyətlərarası dialoqun inkişafının təzahürü kimi dəyərləndirilir.

Bu yaxınlarda Londonda, Böyük Britaniya parlamentində Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla xanım Əliyevanın təşəbbüsü, bu ölkədə fəaliyyət göstərən İngiltərə-Azərbaycan Cəmiyyətinin və "Odlar Yurdu" qurumunun təşkilatçılığı ilə "Avropa multikulturalizminin perspektivləri: Dinlərarası dialoqdini tolerantlığın Azərbaycan modeli" mövzusunda konfransın keçirilməsi dünyanın bır sıra ölkələrinin mətbuatında geniş əks-səda doğurdu.

ABŞ-ın nüfuzlu "CNBC" televiziyasının saytında yer alan məqalə də Azərbaycandakı tolerantlığın ünvanı olan ölkəmizin simasını-ictimaiyyətini diqqətinə çatdırır. Londonda keçirilən konfrans Azərbaycanda, həqiqətən də, Avropaya nümunə ola biləcək tolerant cəmiyyət qurulmuşdur. Burada bir çox dinlərin nümayəndələri mehriban şəraitdə yaşayırlar və onlara dini ayinləri yerinə yetirmək üçün nəinki maneə olunmur, əksinə, kömək göstərilir.

Azərbaycanın Sovet İttifaqının tərkibində 70 il repressiyaya məruz qalmasına baxmayaraq, Azərbaycan xalqı başqa dinlərə qarşı tolerant münasibətini qoruyub saxlayıb. Təsadüfi deyildir ki, cəmi 9 milyon əhalisi olan Azərbaycanda ötən 20 il ərzində 500 müxtəlif dini icma meydana gəlib.

Maraqlı faktlar əsasında qələmə alınan məqalədə Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyevanın sözügedən konfransdakı çıxışından sitat gətirilir: "...bu gün Azərbaycan bütün dünyaya göstərir ki, müsəlmanlar, yəhudilər və xristianlar birlikdə sülh və əmin-amanlıq şəraitində yaşaya bilərlər. Biz buna nail olmuşuqbununla fəxr edirik".

Heydər Əliyev Fondunun təhsil, mədəniyyət, maarif, elm, texnologiyalar, ekologiyaidman sahələrində müxtəlif layihələrə dəstək verməsi, həm ölkə çərçivəsində, həm də beynəlxalq səviyyədə fəaliyyət göstərməsi belə məqalələrin yazılmasına təsirini göstərib. Belə fəaliyyətin şaxələnməsində məqsəd müxtəlif mədəniyyətlər arasında kəsişən nöqtələri tapıb qloballaşan dünyada sülh şəraitində birgə yaşayışı təmin etməkdir. Azərbaycanın müxtəlif mədəniyyətlərin, dinlərin, dəyərlərin, Qərb və Şərq təsirlərinin qovşağı kimi birgə yaşayışı əyani sübutdur. Fondun xaricdəki layihələrinə Strasburqda kilsənin restavrasiyasına 1,5 milyon avro ayrılması və Vatikanla Romadakı bəzi abidələrin restavrasiyası üçün imzalanan memorandum nümunədir.

Bütün bu dərc olunan materiallardan belə qənaətə gəlmək mümkündür ki, Azərbaycanın tolerantlıq, mədəniyyətlərarası dialoq təcrübəsi bir çox başqa ölkələrə örnək ola bilər. Həqiqətən də, Azərbaycan dinimilli dəyərlərinə bağlı bir ölkədir. Azərbaycan müasir bir ölkə olmaqla yanaşı, dinimilli dəyərlərlə də sıx şəkildə bağlıdır.

 

 

NƏZAKƏT ƏLƏDDİNQIZI

 

Səs.- 2012.- 30 noyabr.- S.8.