Ümummilli lider Heydər Əliyevin ideyaları Azərbaycanın modern dövlətə çevrilməsinə səbəb olub

Bu gün Ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 90-cı ildönümü ümumrespublika miqyasında böyük ruh yüksəkliyilə qeyd olunmaqdadır. Bununla yanaşı, 2013-cü ildə Ulu öndər Heydər Əliyevin müasir Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilməsindən də 20 il ötür. Bu isə o deməkdir ki, xalqın təkidilə 20 il öncə hakimiyyətə gələn Ulu öndər Heydər Əliyevin əsasını qoyduğu sosial-iqtisadi və siyasi inkişaf strategiyası bu gün də yaşayır və Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyilə Azərbaycan yeni inkişaf erasına qədəm qoyur. Düşünürəm ki, həm Ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 90-cı ildönümünün, həm də xalqın təkidilə hakimiyyətə gəlişinin 20-ci ilinin 2013-cü ilə təsadüf etməsinin xüsusi mənası vardır. Məhz, ötən 20 il nəinki Azərbaycan, hətta, region üçün çox əhəmiyyətli olub. Məsələyə bu konteksdən yanaşdıqda əminliklə söyləmək olar ki, Heydər Əliyev siyasəti ölkəmiz və bütün bölgəyə yeni-yeni nailiyyətlər qazandırmaqdadır.

Qeyd edək ki, hər bir ölkənin inkişafı, sosial tərəqqisi onun hərtərəfli iqtisadi təhlükəsizliyini təmin edən və inkişaf meyarlarının konturlarını əks etdirən milli konsepsiyasının hazırlanması ilə sıx bağlıdır. Eyni zamanda, müstəqilliyin dayaq sütunlarını, milli-ideoloji əsaslarını, suveren respublikanın dövlətçilik institutlarını yaratmaq, güclü dövlət siyasətini hazırlamaqla onu həyata keçirmək milli liderin olmasını tələb edir. Dövlət müstəqilliyini yenicə bərpa etmiş bütün Azərbaycanın da qarşısında yeni formasiyanın mühüm zəruri siyasi, sosial, iqtisadi, hüquqi qanunauyğunluqları dururdu. Bu tarixi missiyanın gerçəyə çevrilməsi Ümummilli lider faktorunun fonunda tam mümkün ola bilər. Məhz, bu baxımdan ölkənin milli dövlətçilik konsepsiyasını müəyyən etmək, iqtisadi-siyasi sabitliyin davamlılığını möhkəmləndirmək, islahatların konseptlərini və strategiyasını hazırlamaq da lider faktoru ilə sıx bağlıdır. Azərbaycanın hazırkı inkişaf və tərəqqi zirvəsinə çatmasının təməlində də məhz Ümummilli lider Heydər Əliyevin hazırlayaraq həyata keçirdiyi inkişaf doktrinasını dayanır.

Ulu öndərin müəyyən etdiyi mükəmməl inkişaf konsepsiyasının həyata keçirilməsi dövlət suverenliyinin bərpa edən Azərbaycanda demokratik dövlət quruculuğu və institisional kompleks islahatların reallaşmasına, azad bazar münasibətlərinə əsaslanan milli iqtisadiyyatın formalaşdırılmasına, yeni iqtisadi dövrün tələblərinə uyğun təsərrüfat sisteminin yaradılmasına və sıçrayşlı inkişafın təmin olunmasına dərin təməllər yaratdı. Ümummilli liderin zəngin siyasi idarəetmə məharəti, milli dövlətçilik ənənələrinə dərindən bələd olması, reformaların mahiyyətini bütün təfərrüatları ilə dərk etməsi və həyata keçirmək qüdrətində olması, praqmatik keyfiyyətləri və digər nadir xüsusiyyətləri müstəqil Azərbaycanın əhatəli inkişaf strategiyasının hazırlanmasının altqatını təşkil etdi. Ümummilli lider Heydər Əliyev ölkənin yeni makroiqtisadi siyasətinin şaxələrini dərinliklərinə qədər məharətlə tədqiq edərək fundamental iqtisadi model hazırladı. Bu model çoxistiqamətli və uzunmüddətli dinamik inkişafın alt sütunlarını təşkil etməklə perspektiv siyasi-iqtisadi proseslərin nəticələri də nəzərə alınmaqla tərtib olunan zəngin konsepsiya idi.

Azərbaycan hökuməti 1994-cü ildən başlayan bərpa və dinamik inkişaf dövrünün tələblərinə uyğun qətiyyətli addımlar atdı, dövlətin tabeçiliyində olan torpaq mülkiyyəti kəndlilərə verildi ki, bu sahədə respublikamız MDB-də ilk islahat aparan ölkə hesab olunur. Digər sahələrdə də özəlləşdirmənin həyata keçirilməsi nəticəsində iqtisadiyyatın strukturunda ciddi keyfiyyət dəyişiklikləri baş verdi və liberal iqtisadiyyatın formalaşması üçün əlverişli zəmin yarandı. Bunun nəticəsində ölkədə maliyyə vəziyyəti sabitləşdi, iqtisadiyyata cəlb olunan investisiyaların həcmi ildən-ilə artdı, xalqın həyat səviyyəsi yaxşılaşmağa başladı. İqtisadi transformasiyanın sürətləndirilməsi sayəsində planlı iqtisadi sistemdən liberal bazar iqtisadiyyatına keçid üçün münbit şərait formalaşdı. İqtisadiyyatın əsasını təşkil edən neft sektoru ilə yanaşı, digər sahələrdə də genişmiqyaslı islahatlara başlanıldı.

1994-cü il sentyabrın 20-də Ulu öndərin gərgin əməyinin, qətiyyətinin və möhtəşəmliyinin nəticəsi olaraq «Əsrin müqaviləsi»nin imzalanması ilə yeni neft strategiyasının əsası qoyuldu. Bu kontrakt siyasi-iqtisadi və hüquqi baxımdan qlobal əhəmiyyəti ilə bərabər, milli maraqlarımızın təmin olunması üçün güclü strateji saziş idi. Bununla da Azərbaycan öz maddi sərvətlərinə, neft-qaz ehtiyatlarına sahibliyini qətiyyətlə təsdiqlədi. Bu müqavilə ölkəmizin tarixində yeni dövr açaraq dinamik inkişafın təməl prinsiplərindən birinə çevrildi. «Əsrin müqaviləsi» ölkəmizin müstəqilliyinin, iqtisadi bünövrəsinin möhkəmlənməsi və Azərbaycanın dünyada analoqu olmayan templə davamlı inkişafı üçün dərin zəmin yaratmaqla yanaşı, respublikamızın iri trans-kommunikasiya və qlobal layihələrdə iştirakına, Böyük İpək Yolunun bərpasına, trans-nəqliyyat dəhlizlərinin ölkəmizin ərazisindən keçməsinə yol açdı. Bu saziş Azərbaycanın enerji və iqtisadi təhlükəsizliyinin möhkəmlənməsi, güclü maliyyə ehtiyatlarının formalaşması, iqtisadiyyatın kapital resurslarına olan ehtiyacının ödənilməsi üçün möhkəm əsaslar demək idi.

1995-ci ildə qəbul olunan müstəqil Azərbaycanın ilk Konstitusiyası isə respublikamızın siyasi-iqtisadi, sosial-humanitar bölmələri ilə bağlı bütün təfərrüatları özündə əks etdirməklə strateji əhəmiyyətinə görə, seçildi. Beləliklə, iqtisadi sahədə yeni qanunların qəbul olunması, Azərbaycanın iqtisadi qanunlarının Avropa standartlarına uyğunlaşdırılması və digər qanunvericilik təşəbbüsləri respublikamızın milli inkişafını təmin etməklə bərabər, dünya ölkələri ilə sıx inteqrasiyasının dərinləşdirdi, Avropa bazarlarına çıxışı üçün əlverişli imkanlar yaratdı. Bazar iqtisadiyyatının tənzimlənmə mexanizmləri və iqtisadi subyektlərin fəaliyyətinə dövlət nəzarət sisteminini gücləndirilməsi, yeni iqtisadi münasibətlərin fəlsəfi-hüquqi-iqtisadi əsaslarının möhkəmlənməsi, yeni iqtisadi təfəkkürün formalaşması milli iqtisadiyyatın inkişafını sürətləndirdi. Konstitusiyada təsbit olunmuş hakimiyyət bölgüsü prinsipinə uyğun dövlət idarəetmə sistemi formalaşdı, icra, qanunvericilik və məhkəmə orqanlarının səmərəli fəaliyyəti təmin edildi. Ölkəmizdə müxtəlif yönlü siyasi partiyaların, ictimai təşkilatların, həmçinin, kütləvi informasiya vasitələrinin azad fəaliyyəti üçün yaradılmış şərait memarı və qurucusu Heydər Əliyev olan müstəqil dövlətimizdə siyasi plüralizmin, fıkir azadlığının, demokratiyamn bərqərar olduğunu bariz şəkildə təsdiqləyir.

Ulu öndərin yürütdüyü siyasət ilk növbədə, ölkədə sosial iqtisadi inkişafın və regional siyasətin gücləndirilməsi, sahibkarlığa dövlət qayğısının artırılması, iş adamları üçün əlverişli şəraitin yaradılması, yeni iş yerlərinin açılması, inzibati idarəetmə strukturlarının təkmilləşdirilməsi kimi mühüm həlqələri əhatə etməklə bu iqtisadi strategiyanın uğurla həyata keçirilməsinə güclü təkan vermiş oldu. Bu siyasətin nəticəsi olaraq Azərbaycan iqtisadiyyatında müşahidə olunan müsbət dəyişikliklər özünü təkcə bazar münasibətlərinin dərinləşməsində deyil, həm də işgüzar mühitin aktivləşməsi və dinamikləşməsində, sahibkarlıq subyektlərinin sayının gündən–günə artmasında göstərdi. 1995-2003-cü illər ərzində ölkəmizdə böyük sosial-iqtisadi dəyişikliklər müşahidə olunmağa başladı.

Ulu öndərin əsasını qoyduğu tərəqqi strategiyasını müasir dövrün tələblərinə uyğun zənginləşdirən Prezident İlham Əliyev respublikamızın davamlı inkişafını sürətləndirən kompleks islahatlar həyata keçirir. Hazırda Azərbaycan iqtisadiyyatının strukturundakı keyfiyyət dəyişikliyini, sosial islahatların modernizasiyasını təmin edən konsepsiya isə məhz Ulu öndər Heydər Əliyevin müəllifi olduğu iqtisadi modelin məntiqi nəticəsidir. Ulu öndərin inkişaf doktrinasının dayaqları üzərində yeni dövrün meyarları fonunda inkişaf edən milli iqtisadi model modernizasiyanın çoxseqmentli trendlərinə söykənir.

Ulu öndər Heydər Əliyevin müəyyən etdiyi fundamental dövlətçilik ənənələrini möhkəmləndirən və yeni dövrün reallaqlarına uyğun inkişaf etdirən Prezident İlham Əliyev dövlət başçısı kimi fəaliyyətinin ilk dövründən etibarən ölkədə demokratik cəmiyyət quruculuğu, siyasi və iqtisadi islahatların dönəməzliyinin təmin edilməsi, yeni reformalar kursu hazırlayaraq həyata keçirməklə respublikamızın proqressiv sıçrayışı üçün dərin baza yatarmış oldu. Cənab İlham Əliyev xalq hakimiyyətinin bütün prinsip və metodlarını nəzərə alaraq ilk növbədə, xalqın, ictimai fikrin tələblərinə uyğun, onların istək və arzularına xidmət edən və xalqın maddi və mənəvi ehtiyaclarını ödəyən, vətəndaş həmrəyliyinin möhkəmlənməsini təmin edən, insanların dövlətə dərin inam və etibarını gücləndirən fəaliyyət institutu yaratdı. Bu demokratikləşmə prosesinin əsas avanqardına çevrilməklə ölkədə milli birliyin, vətəndaş cəmiyyətinin möhkəm bazalarını daha da gücləndirib.

İlk gündən hakimiyyətin xalqa xidmət vasitəsi olduğunu bəyan etmiş ölkə rəhbəri ötən müddətdə verdiyi bütün vədləri əməli işi ilə doğrultmaq üçün əzmlə çalışıb, hər bir addımda vətəndaşların mənafeyini hər şeydən üstün tutub. Prezident İlham Əliyev yeni inkişaf erasının tələblərinə uyğun olaraq respublikamızın tərəqqisi və zənginləşməsi üçün islahatlar kursunun yeni konturlarını müəyyən etdi və reformaların miqyasının daha da genişlənməsinə təkan verən prinsipial addımlar atdı. Bu siyasət ölkə iqtisadiyyatında liberalizmin dərinləşməsinə impuls verməklə bərabər, sosioekonomik inkişafın və demokratik cəmiyyətin möhkəmliyini təmin etdi, eyni zamanda, azad biznes və maliyyə-kredit institutlarının statusunu gücləndirdi.

Hazırda neft sektoru qeyri-neft sektorunun inkişafında altbaza kimi təkanverici faktor qismində çıxış edir, uzunmüddətli intibah və inkişaf fazası üçün imkanlar açır. Bu iqtisadi dialektika ümumilikdə, ölkə iqtisadiyyatının çoxvektorlu inkişafı üçün fundamental sütun deməkdir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilən və yeni çalarlarla zənginləşdirilmiş sosial-iqtisadi siyasətin strateji məqsədləri sərbəst bazar münasibətlərinə və özünüinkişaf qabiliyyətinə malik olan sosialyönümlü, diversifikasiya olunmuş milli iqtisadiyyatın formalaşdırılması və dünya təsərrüfat sisteminə inteqrasiyasının təmin edilməsidir. Davamlı və dinamik inkişafa əsaslanan bu siyasətin həyata keçirilməsi nəticəsində qazanılmış uğurlar daha da möhkəmləndirilib, makroiqtisadi sabitlik qorunub saxlanılıb, iqtisadiyyatın diversifikasiyası, qeyri-neft sahələrinin, regionların inkişafı sürətlənib, strateji valyuta ehtiyatlarının səmərəli istifadəsi təmin olunub, milli valyutanın sabitliyi, bank sisteminin etibarlılığı artırılıb, sahibkarlığa dövlət dəstəyi gücləndirilib, əhalinin sosial rifahı davamlı olaraq yaxşılaşıb.

Ümumiləşmiş şəkildə deyə bilərik ki, Ümummilli lider Heydər Əliyevin ideyalarının və siyasi irsinin reallaşdırılması bir daha Azərbaycanın modern dövlətə çevrilməsinə səbəb olub. 20 ildir bu siyasətin Azərbaycanda reallaşdırılması isə isbatlayır ki, ölkəmizdə Heydər Əliyev siyasətinə böyük dəstək var və biz bunu qarşıdan gələn prezident seçkilərdə də görəcəyik.

Sədaqət VƏLİYEVA,

YAP Nizami rayon təşkilatının sədri,

Milli Məclisin deputatı

yap.org.az

Səs.- 2013.- 20 aprel.- S.8-9.