Azərbaycan güclü dövlətdir və ölkəmizə qarşı aparılan istənilən kampaniya iflasa məhkumdur

Müsahibimiz Milli Məclisin üzvü, AŞ PA-nın Rasizm və ksenofobiya alt komitəsinin sədri Sahibə Qafarovadır

- Sahibə xanım, məlum olduğu kimi, bir neçə gün öncə sizin təşəbbüsünüzlə Milli Məclisdə Qadınlara qarşı zorakılıqla mübarizə haqqında Avropa Şurası Konvensiyasına həsr edilmiş seminar və quruma üzv dövlətlərin parlamentariləri üçün hazırlanmış “Qorxudan uzaq, zorakılıqdan uzaq” adlı kitabın təqdimat mərasimi keçirildi. Bu tədbirin məqsədi və əhəmiyyəti barədə nə deyə bilərsiniz?

-Bəli, mayın 7-də keçirilən bu tədbirdən məqsəd bütün dünya dövlətləri üçün də prioritet olan gender ayrı-seçkiliyi, məişət zorakılığı və s. bu kimi mühüm məsələlərin həllinə diqqət yönəltmək və Azərbaycanda bu sahədə əldə olunan nailiyyətləri yenidən nəzərdən keçirmək idi. Eyni zamanda, tədbirdə də xüsusilə vurğulandığı kimi, bu problemin aradan qaldırılması yönündə səylərin gücləndirilməsi Avropa Şurasının və bütün beynəlxalq ictimaiyyətin diqqət mərkəzində olan məsələdir. Ümumiyyətlə, gender bərabərliyi müasir dövrdə demokratik cəmiyyətin inkişafının və insan hüquqlarının qorunmasının əsas istiqamətlərindən birini təşkil edir. Heç də təsadüfi deyildir ki, bu gün əsas beynəlxalq sənədlərdə cinslər arasında bərabərlik insanın başlıca hüquqlarından biri kimi təsbit edilir. Beynəlxalq hüquqda haqlı olaraq, qadınlar xüsusi subyekt kimi dəyərləndirilir, onlara hüquqlarının həyata keçirilməsi üçün geniş təminatlar müəyyən olunur. Milli dövlətlər isə bu təminatların reallaşdırılması, nəzəri cəhətdən mövcud olan yüksək dəyələrin praktikada tətbiq olunması üçün səylərini ildən ilə daha da gücləndirməlidir. Ona görə də demokratiyanın inkişaf etdiyi, azad cəmiyyətlərdə bu məsələyə xüsusi diqqət yetirilir, bununla bağlı müxtəlif konvensiya və proqramlar icra olunur.

Qadınlara qarşı zorakılıqla mübarizə haqqında Avropa Şurası Konvensiyası, ya da qısaca İstanbul Konvensiyası qadınlara qarşı zorakılıq üzrə məcburi hüquqi qüvvəyə malik olan ilk sənəddir və dünyada istənilən bir ölkənin potensial olaraq ona qoşulması üçün açıqdır. Sənəd qadınlara qarşı zorakılığın qanuna zidd olmasını, bunun cinayət olduğunu təsdiq edir və bu sahədə mübarizədə adekvat cəzalar tətbiq etməyə çağırır. 11 may 2011-ci ildə İstanbulda imzalanan bu sənəd, bu vaxtadək 29 ölkədə imzaya təqdim edilib, 4 ölkə tərəfindən ratifikasiya edilib. İstanbul Konvensiyası qadınlara qarşı zorakılığla mübarizə, zorakılıq qurbanlarının müdafiəsi, onu törədən şəxslərin məsuliyyətə cəlb edilməsi, bu sahədə siyasətin daha da dərindən formalaşdırılması kimi məsələləri hərtərəfli olaraq özündə ehtiva edir.

Düşünürəm ki, belə bir tədbirin keçirilməsi olduqca mühüm əhəmiyyətə malikdir. Çünki gender problemləri, cinsi ayrı-seçkilik elə məsələlərdir ki, onları bürokratik üsullarla birdəfəlik həll etmək, aradan qaldırmaq faktiki olaraq mümkün deyil. Burada əsas vəzifə düzgün maarifləndirmənin həyata keçirilməsidir ki, bu tədbir də məhz bu məqsədə xidmət edirdi. Düşünürəm ki, gələcəkdə də bu mövzuda tədbirlərin keçirilməsi davamlı olmalıdır.

- Yeri gəlmişkən, bu sahədə ölkəmizdə mövcud vəziyyəti necə qiymətləndirirsiniz?

- Ölkəmizdə də gender bərabərliyinin təmin olunması insan və vətəndaş hüquqlarının möhkəmləndirilməsi yönündə aparılan islahatların mühüm komponentlərindən biri kimi çıxış edir. Azərbaycan qadını həmişə öz idarəsi və mərdliyi, sədaqəti, ailəyə, milli mənəvi dəyərlərimizə bağlılığı ilə cəmiyyətimizin həyatında, Azərbaycan dövlətçiliyinin güclənməsində, xalqımızın milli-mənəvi dəyərlər sisteminin formalaşmasında mühüm rol oynayıb. Tarixin bütün dövrlərində qadınlarımız həm sədaqətli, ləyaqətli həyat yoldaşı, həm görkəmli ictimai xadim, həm də təmsil olunduğu sahədə özünü peşəkar mütəxəssis kimi təsdiq edib, kişilərlə çiyin-çiyinə mübarizə aparıb. Heç də təsadüfi deyil ki, Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev həmişə Azərbaycan qadınları haqqında yüksək fikirlər bildirir, onların idarəçilikdə təmsil olunması, fəallığının artırılması, bütün problemlərinin həllinə yönəlmiş tədbirlərin həyata keçirilməsi məsələlərinə çox diqqətlə yanaşırdı. Ulu öndərin siyasi kursu bu gün Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir və ölkəmizdə qadın siyasətinin həyata keçirilməsində də mütərəqqi nailiyyətlər əldə olunub. Azərbaycanda məqsədyönlü gender siyasətinin aparıldığını göstərən ən önəmli məqamlardan biri bu sahəyə aid xüsusi Dövlət Proqramının qəbul olunmasıdır. Həyata keçirilən səmərəli gender siyasəti isə Azərbaycanda qadınların ictimai-siyasi fəallığının daha da artmasına, onlara həyatın bütün sahələrində tam bərabər imkanlar açmasına möhkəm zəmin yaradıb. Bunun nəticəsidir ki, bu gün Azərbaycan qadını ölkəmizin milli maraqlarının qorunması, xalqımızın adət-ənənələrinin, dəyərlərimizin dünyada təbliğ olunması istiqamətində ciddi iş aparırlar. Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, UNESCO-nun və İSESCO-nun xoşməramlı səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban Əliyevanın fəaliyyəti, gördüyü işlər hər birimiz üçün örnək təşkil edir.

Təbiidir ki, qadın siyasətinin həyata keçirilməsində dövlətin səyləri və iradəsi ilə yanaşı, ictimai təşkilatların, siyasi institutların da ciddi fəaliyyət göstərməsi vacibdir. Bu mənada Yeni Azərbaycan Partiyasının təşəbbüsləri və təklifləri cəmiyyətimiz tərəfindən ciddi dəstək görür. Bilirsiniz ki, Yeni Azərbaycan Partiyası qadınlarımızın siyasi fəallığının artırılması, idarəçilikdə rolunun gücləndirilməsi yönündə müxtəlif təşəbbüslər irəli sürür. Ona görə də mən hesab edirəm ki, digər siyasi institutlar və vətəndaş cəmiyyətini təmsil edən təşkilatlar da bu sahədə daha effektiv addımlar atmalı, dövlətin siyasətinə dəstək verməlidir.

- Sahibə xanım, siz həm də Azərbaycanın Avropa Şurası Parlament Assambleyasındakı (AŞPA) nümayəndə heyətinin üzvüsününz. Ölkəmizin xarici siyasətində AŞPA ilə əlaqələrin rolunu necə dəyərləndirmək olar?

- Azərbaycanda bütün sahələrdə o cümlədən, xarici siyasətdə də əsası xalqımızın Ümummilli lideri Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan ənənələr uğurla davam etdirilir. Bu siyasət isə bir neçə istiqamətləri özündə ehtiva edir. Qonşu dövlətlərlə çoxtərəfli və ikitərəfli əməkdaşlıq daha da genişləndiriləcək, Azərbaycanın aparıcı dövlətlərlə qarşılıqlı əməkdaşlıq əlaqələri inkişaf etdiriləcək, beynəlxalq siyasi və iqtisadi qurumlarla əməkdaşlıq daha da gücləndiriləcək və terrorizmə qarşı beynəlxalq koalisiya çərçivəsində fəaliyyətimiz davam etdiriləcək. Ümumiyyətlə, Azərbaycanın beynəlxalq təşkilatlarda mövqeyinin möhkəmləndirilməsi, rolunun artırılması, həmin təşkilatların tribunasından səmərəli istifadə edilməsi ölkəmizin xarici siyasət doktrinasında ən önəmli istiqamətlərdən biridir. Uzun illər ərzində formalaşdırılmış bu münasibətlər artıq konkret, praktik nəticələrə gətirib çıxarır. Rəsmi Bakı dünyanın siyasi taleyini həll edən və bu kontekstdə çox vacib paya sahib olan qurumlarda ölkəmizinin taleyüklü məsələlərinin qaldırılmasına və onun həllinə nail olmaq üçün ciddi ideoloji iş aparır. Bu gün Azərbaycan bütün dünyada böyük hörmət və ehtiramla qəbul olunur. Əgər dünyanın 155 ölkəsi Azərbaycana etimad göstərirsə, öz taleyini belə demək mümkündürsə, Azərbaycana həvalə edirsə, Azərbaycan dünyanın ən nüfuzlu beynəlxalq tiəşkilatının əsas qərar qəbul edən strukturunda - BMT Təhlükəsizlik Şurasında təmsil olunursa, ona rəhbərlik edirsə, deməli, bu günə qədər həyata keçirilən siyasət, atılan addımlar uğurlu olub və xalqımızın, dövlətimizin maraqlarına tam cavab verir.

Eyni zamanda, ölkəmizin beynəlxalq təşkilatlarla münasibətlərinin əsasında hər şeydən öncə yüksək səviyyəli əlaqələrdən dövlətimizin maraqlarına uyğun faydalanması durur. Belə təşkilatlardan biri də Avropa Şurasıdır. Bu təşkilat və onun strukturları ilə yüksək səviyyəli əlaqələrin qurulması əsası Azərbaycanın xarici siyasət kursunun mühüm istiqamətlərindən birini təşkil edir. Bildiyimiz kimi, 2001-ci il yanvarın 17-də Avropa Şurası Nazirlər Komitəsinin nümayəndələr səviyyəsində keçirilmiş iclasında Azərbaycan Respublikasının Avropa Şurasına tamhüquqlu üzv qəbul edilməsinə dair qərar qəbul edilmişdir. Bu, müstəqil Azərbaycan dövlətinin xarici siyasət sahəsində əldə etdiyi ən böyük nailiyyətlərdən biri olmaqla bərabər, ölkəmizin gələcək inkişaf meylləri və Avropaya inteqrasiya siyasətinin mühüm ştrixlərini özündə əks etdirən, Azərbaycanın dünyanın nəbzi vurduğu geosiyasi məkana doğru hərəkətini təmin edən çox vacib bir hadisə idi. Bu, Azərbaycanın xarici siyasətinin aparıcı — siyasi və iqtisadi cəhətləri özündə birləşdirən istiqamətlərdən biridir. Ötən illər ərzində, qarşılıqlı maraqlara söykənən, hər iki tərəfin mənafeyinə uyğun şəkildə geniş, bir çox sahələri əhatə edən yüksək səviyyəli əməkdaşlıq əlaqələri qurulmuşdur. Avropa Şurası Azərbaycanın demokratik yolla inkişafını, Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə ölkəmizdə həyata keçirilən demokratik islahatları yüksək qiymətləndirir, əlaqələrin bundan sonra da inkişafında maraqlıdır. Azərbaycan da geridə qoyduğumuz zaman periodunda üzərinə götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirərək bu qurumla münasibətlərə verdiyi önəmi göstərmişdir.

Bildiymiz kimi, Azərbaycan dövləti gənc müstəqil dövlət olmasına baxmayaraq, bir çox problemlərini artıq həll etmişdir. Azərbaycan dövləti özünün iqtisadi, enerji təhlükəsizliyini təmin etmiş, regionun əsas güc mərkəzinə çevrilmiş, dünyada söz sahibi olan bir dövlət kimi özünü təsdiqləmişdir. Bununla bərabər, Azərbaycan dövlətinin əsas problemi Ermənistan dövlətinin işğalçılıq siyasətinin məntiqi nəticəsi olan Dağlıq Qarabağ münaqişəsidir. Azərbaycan dövlətinin xarici siyasi kursunda da bu münaqişənin diplomatik yolla həllinə nail olunması məqsədi əsas hədəf kimi qarşıya qoyulub. Azərbaycan bütün mütərəqqi beynəlxalq tribunalardan bu münaqişə ilə bağlı ictimaiyyətə ətraflı və obyektiv həqiqətləri çatdırır, münaqişənin sülh yolu ilə, beynəlxalq hüquq prinsipləri çərçivəsində ədalətli həllinə çalışır. Təbii olaraq, beynləxalq təşkilatlarla, o cümlədən, Avropa Şurası ilə əməkdaşlıqda da bu məqsəd özünü büruzə verir. Doğrudur, Avropa Şurası bu münaqişənin və ümumiyyətlə, münaqişələrin həlli ilə birbaşa məşğul olmur. Amma təşkilat qəbul etdiyi qərarlarla, atdığı addımları bu və ya başqa formada problemli məsələlərin həllinə yardım göstərməyə çalışır. Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində də qurumun mövqeyi bundan ibarətdir ki, Avropa Şurası Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyir, ATƏT-in Minsk qrupunun vasitəçiliyi ilə aparılan danışıqların qısa bir zamanda müsbət formada nəticələnməsini arzulayır. Ümumiyyətlə isə, hesab edirəm ki, Azərbaycanla AŞ PA arasında münasibətləri yüksək qiymətləndirmək olar və bu əlaqələrin daha da inkişafı hər iki tərəfin marağına tam cavab verir.

- Sahibə xanım, bu gün bir sıra hallarda, müəyyən beynəlxalq təşkilatlardan, xüsusilə, beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatlarından Azərbaycana qarşı ikilistandartlara söykənən, ədalətli olmayan münasibətin şahidi oluruq. O cümlədən, Avropa Şurası Parlament Assambleyasında da bəzi parlamentarilərin Azərbaycana qarşı qərəzli fəaliyyəti açıq şəkildə özünü göstərir. Bunu nə ilə izah etmək mümkündür?

- Əvvəla, onu qeyd etmək istərdim ki, Azərbaycan dünyəvi, demokratik, açıq və dünyada baş verməkdə olan mütərəqqi inkişaf prosesləri üçün qapılarını açan, o proseslərə cəlb olunmaq istəyən bir dövlətdir. Müxtəlif mövqelərdən müstəqilliyimizə xələl gətirmək istəyən qüvvələrə qarşı Azərbaycan dünyanın güc mərkəzlərinə, o cümlədən Avropaya açıq siyasətlə inteqrasiyaya gedir və bu bizim müstəqilliyimizə bir təminatdır. Azərbaycan çox maraqlı və əhəmiyyətli geosiyasi məkanda yerləşir, ölkənin kifayət qədər mənbələri, neft və qaz ehtiyatları var. Eyni zamanda, Azərbaycan öz tarixi, mədəni dəyərləri ilə, Avropa ailəsinin zənginləşməsinə öz töhfəsini verməkdədir. Təbii ki, bir sıra hallarda Azərbaycanda baş verən hadisələrə münasibətdə müəyyən qeyri-obyektiv nüanslar müşahidə olunur və bunlar daha çox müəyyən şəxslərin qərəzliliyindən meydana gəlir. Müstəqil xarici siyasət həyata keçirən Azərbaycan dövlətinin rəhbərliyi bununla bağlı etirazlarını dilə gətirir və müvafiq qurumlara çatdırırlar. Təbidir ki biz bu halların təkrarlanmasını və əməkdaşlığımıza kölgə salacaq hansısa neqativ olaylar baş verməsini istəməzdik. Lakin bununla belə, hər hansı bir neqativ cəhd olarsa buna qarşı önləyici tədbirlər zamanında reallaşdırılır. Azərbaycana qarşı aparılan istənilən kampaniya isə iflasa məhkumdur. Çünki Azərbaycan güclü dövlətdir, Azərbaycan hakimiyyəti xalqımızın və dövlətimizin maraqlarını ən yüksək şəkildə müdafiə etmək iqtidarındadır. Ona görə də, kiminsə Azərbaycan haqqında hansısa uydurması, yalan təbliğat aparması ölkəmizə heç bir ziyan verə bilməz. Əksinə, bu, həmin təşkilatların və ya şəxslərin özlərinin mənafelərinə çox ciddi zərbə vurur.

Səs.- 2013.- 21 may.- S.11.