Rusiya eksperti: Azərbaycan 30 illik milli faciəyə son qoydu
Bakıda hərbi qələbə paradı. Bu, uğurun
haqlı vizuallaşdırılmasıdırmı?
Azərbaycan nəyi və
kimə göstərdi?
Ermənistanda daxili siyasi vəziyyət son dərəcə
kəskin olaraq qalır. Müxalifət məğlubiyyət simvolu olan Paşinyanı
yıxmağa çalışır.
Niyə
o hələ də müqavimət göstərir?
Rusiyanın nüfuzlu hərbi eksperti, “Milli Müdafiə” jurnalının
baş redaktoru İqor Korotçenko Pravda.Ru İnternet nəşrinin
baş redaktoru
İnna Novikovaya müsahibəsində
son günlərin ən
vacib və maraqlı hadisələri
barədə danışıb. Müsahibəni təqdim edirik.
- İqor, Bakıda
Zəfər hərbi paradı keçirildi. Bu nə üçün lazım idi? Azərbaycanlıların mənəvi ruhunu
yüksəltmək üçün?
Deyəsən bu, onsuz da ən yaxşı vəziyyətdədir. Fransızları, erməniləri, başqalarını
incitmək? Yoxsa gələcək
üçün bir bəyannamədir? Nə fikirləşirsən?
- Yəqin ki, nəhayət, bu müəyyən dərəcədə
simvolizmdir və təsadüfi deyil. Əvvəldən elan olundu ki, Azərbaycan vətənpərvərlik müharibəsi
aparır, ərazisini
azad etmək üçün müharibə
aparır. Artıq bunun
içində müəyyən
bir simvolika var idi.
30 il ərzində
Azərbaycan ərazilərinin
20%-i Bakının yox,
Ermənistanın nəzarətində
idi. Nəticəsi Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün
bərpası olan bu 44 günlük müharibə, əlbəttə
ki, Azərbaycan xalqı tərəfindən
qələbə kimi qəbul olunur. Və həqiqətən də belədir.
Keçmişdəki səhvləri düzəltmək
Beləliklə, bu hərbi paradla
Azərbaycan bu ölkənin tarixində baş verən təxminən 30 illik milli faciəyə son qoyur.
1990-cı illərin əvvəllərində
Ermənistanın qələbəsi
mümkün oldu, çünki o dövrdə
Azərbaycanda güclü
dövlət gücü
yox idi. Cəbhədəki uğursuzluqlarda və Azərbaycanın verdiyi ərazi itkilərində günahkar olan Azərbaycan Xalq Cəbhəsi hakimiyyətə
gəldi.
Qaliblərin zəfəri
Bu parad müasir
Azərbaycan və ümumilikdə Cənubi Qafqaz üçün epoxa yaradan bir
hadisədir.
Əlbətdə ki, İrəvandakı əhval-ruhiyyə tamamilə
başqa cürdür. Ermənistan
üçün və
ermənilər üçün
bu milli bir faciə və şokdur, çünki orada heç kim
belə bir nəticə gözləmirdi.
Bir çoxları,
hətta Rusiyada belə bir nəticə
gözləmirdilər, çünki
əvvəlki toqquşmalar
ciddi bir şeylə bitməmişdi.
Budur bir zəfər, əsl hərbi qələbə. Əlbətdə ki, hadisə siyasi və semantik əhəmiyyətinə
görə çox böyükdür. Azərbaycan
qələbə çaldı!
Bu baxımdan, hərbi parad bütün bu az qala 30 illik qarşıdurmaya
son qoyur. İndi hadisələrin necə inkişaf edəcəyini müşahidə edəcəyik.
- Aydındır ki, indi Ermənistanda vəziyyət tamamilə fərqlidir. Bir sıra siyasətçilərin
hədələrinə, kifayət
qədər sərt açıqlamalarına baxmayaraq
Paşinyan hələ
də yerində qalır. Özü də sərt
açıqlamalar verir,
xalqı fərqli addımlar atmağa çağırır. Əhəmiyyətli sayda insan onu
dəstəkləyir, baxmayaraq
ki, belə bir məğlubiyyətdən
sonra istefa verməli idi. Necə düşünürsünüz?
- Bəli, Paşinyan məğlubiyyətin simvoludur.
Bundan əlavə, Paşinyan Azərbaycanın şərtləri
ilə üçtərəfli
siyasi müqavilə imzaladı.
Paşinyanın hələ də hakimiyyətdə olmasının
əsas amili, düşünürəm ki,
ona qarşı çıxmayan erməni hərbçilərinin mövqeyidir.
Paylaşılan məsuliyyət
Paşinyan deyir ki, erməni
generalları, Ermənistan
Müdafiə Nazirliyinin
rəhbərləri döyüş
əməliyyatlarını dayandırmasını təklif
etməklə özləri
bu müqaviləni imzalayıblar.
Bu səbəbdən cəbhədəki
mövcud vəziyyətdən
yalnız o cavabdeh deyil. Bu məsuliyyəti hərbi rəhbərlik bölüşür.
Düzdür, müdafiə naziri Tonoyan artıq vəzifəsindən azad edildi. Yeni bir müdafiə
naziri gəldi, döyüş əməliyyatları
zamanı Paşinyanın
hərbi müşaviri
idi. Ordunun və milli təhlükəsizlik xidmətinin
sədaqəti Paşinyana
müəyyən siyasi
sabitlik verir.
Əlbəttə ki, Yerevanda bir
neçə gün ərzində tam xaos hökm sürdü. İzdiham hökumət
binasını və Paşinyanın iqamətgahını
ələ keçirdi,
poqromlar var idi. Paşinyan xaos və anarxiya günlərində
Müdafiə Nazirliyinin
binasının altındakı
yeraltı bunkerdə gizləndi. Erməni hərbçiləri özləri Paşinyanı
qoruyurdular.
Kaş bunlar olmasın
Bu gün, buna baxmayaraq, müxtəlif təxminlərə görə,
Ermənistan əhalisinin
54-58% -i Paşinyanı dəstəkləyir,
çünki erməni
xalqı əvvəlki
siyasi rəhbərliyə
iddialarla çıxış
edib.
Paşinyan bir sıra böyük
korrupsiya işləri
açıb. Buna görə
də insanlar, məğlubiyyətin acılarına
baxmayaraq, onu dəstəkləyirlər, çünki
keçmiş korrupsionerlərin
erməni siyasi Olimp zirvələrinə qayıtmasını istəmirlər.
Digər bir
vacib vəziyyət də Paşinyanın partiyadaşları tərəfindən
dəstəklənməsi, Paşinyan fraksiyasının
isə konstitusiya çoxluğuna sahib olmasıdır. Ermənistanda
hakimiyyəti yalnız
parlamentdə səs verməklə dəyişdirmək
mümkündür.
Paşinyan Putin
tərəfindən saxlanıldı
Paşinyanın siyasi sabitliyi də təbii ki, gözlənilməz bir amildir. Ancaq
daha bir şey var. Bu
gün Ermənistan çoxvektorluğun artıq
seçim məsələsi
olmadığı bir
vəziyyətdədir. Ya
Rusiya ilə, ya da milli
bir fəlakət.
Putin ictimaiyyət qarşısında
Paşinyanı dəstəklədi
və bildirdi ki, Paşinyanın cəsarətli, lakin çox sərt bir qərarı ilə müharibəni Ermənistanın əvvəllər
əlində saxladığı
ərazilər üzərində
nəzarətdən imtina
etmək şərti ilə dayandırmaq lazımdır.
Putin beləliklə
Rusiyanın Paşinyanın
dərhal istefasında
israr etməyəcəyini
açıq şəkildə
bildirdi. Bu, müəyyən dərəcədə
sabitliyin təməlini
qoydu…
(Davamı
olacaq)
Tərcümə: Elçin Bayramlı
Səs
.- 2020.- 17 dekabr.- S.12.