Laçını yandıranlar və yananlar
Bu gün yenə
o gündür. Eynilə ermənilərə işğal
etdikləri və 30 il qanunsuz olaraq
məskunlaşdıqları, 30 il bu torpaqların
yerüstü və yeraltı sərvətlərini
taladıqları Azərbaycanın
barlı-bərəkətli rayonlarını – Ağdamı,
Kəlbəcəri və
Laçını tərk
etmələri üçün
verdiyimiz vaxt. O vaxt biz düşünürdük
ki, işğalçı
ermənilər gəldikləri
kimi də adamlıq, insanlıq edib gedəcəklər, hələ bir üzr də istəyəcəklər, 30 il qonaq qaldıqları üçün,
taladıqları və
istismar etdikləri üçün. Amma gözləntilərimiz havada
qaldı və həm də vəhşiliklə müşaiyyət
olunan hadisələr ermənilərin iç üzünü ifşa etdi, nə qədər
barbar olduqlarını
bütün dünyaya
nümayiş etdirdi…
Bəs əslində
nə baş vermişdi, niyə ermənilərin geriyə
köç etmələrini
bu qədər barbarlıq və vəhşilik kimi qələmə veiririk? Sual doğrudur,
cavabı isə çox dəhşətli.
Ermənistan 30 ildən
artıq idi ki, işğalçı
olaraq, torpaqlarımızı
zorla ələ keçirərək Kəlbəcərdə,
Laçında, Qubadlıda,
Zəngilanda, Füzulidə,
Cəbrayıl və Ağdamda sanki dədələrindən miras
qalmış yurd kimi istifadə edirdilər. Onların işğalçı olaraq
qədim yurd yerlərimizə, rayonlarımıza
necə hücum etdiklərini yəqin xatırlayanlar az
deyil, hadisənin birbaşa şahidləri də minlərlə, yüz minlərlədir. Onlar topla-tüfənglə gəlmişdilər,
heç kəsə bir əşya götürməyə aman
vermirdilər, yubanan öldürülür, qaçıb
qurtula bilməyənlər
tutulur, əsir aparılır, ən ağır işgəncələrlə
öldürülür, kölə
kimi kiminsə qapısında işlədilirdi.
Bu idi ermənilərin
azərbaycanlı qocalara,
qadınlara, uşaqlara
olan “insani” münasibəti.
Və ən əsası erməni işğalçılarının Azərbaycanın rayonlarını,
kənd və qəsəbələrini ələ
keçirilməsinin bir
məqsədi də üzə çıxmışdı. Hələ o zaman bilirdik ki, erməni barbarlarının əsas
məqsədi heç
də torpaq ələ keçirmək,
“Böyük Ermənistan”
yaratmaq kimi boş xülyaları gerçəkləşdirmək deyildi. Onların əsas niyyəti
azərbaycanlıların boş
qalan evlərini talamaq, soymaq, qiymətli əşyalarını
xarici bazarlara çıxarmaq, bir sözlə var-dövlət
sahibi olmaq idi. Əvvəlcə
evdəki qiymətli əşyaları, sonra ev əşyalarını,
daha sonra tikinti materiallarını yağmalayıb-qarmalayıb qonşu
ölkələrdə satdılar.
Evləri kökünə qədər qazıb atdılar, qəbirləri
dağıtdılar, milli
və dini abidələrimizi tar-mar etdilər,
Azərbaycanın izini
itirmək üçün
min-bir hiyləyə əl atdılar. Dünyanın da gözü kor, qulağı kar oldu, Ermənistana bu qədər qanunsuzluqlara rəğmən
gözün üstə
qaşın var, demədilər, demək istəmədilər, özlərinə
bunu yaraşdırmadılar,
din qardaşlarının
xətrinə dəymək
istəmədilər.
10 noyabr 2020-ci ildə quyruqları qapı arasında qalanda, 44 günlük Vətən müharibəsində “dəmir
yumruğ”un zərbəsindən səndirləyəndə
yadına beynəlxalq
qanunlar düşdü
bu ermənilərin. İşğal etdikləri ərazilərdən
çıxmaları üçün
1 aya yaxın vaxt verildi onlara,
düz bir ay. Halbuki onlar kəlbəcərlilərə,
ağdamlılara, laçınlılara
heç bir saat da vaxt
verməmişdilər. Nədənsə o vaxt ermənilərin
yadına özlərinin
mələyə-nələyə istədikləri vaxt heç yadlarına da düşmürdü.
Azərbaycanlıların qaçaraq öz
evlərini tərk etmələrinə, ayaqyalın,
başıaçıq imdad
diləmələrinə gülərək,
şaqqanaq çəkərək
reaksiya verirdilər.
İndi isə zaman bizim xeyrimizə işləyirdi, torpaqlarımızı
tələb edirdik, qalib ölkə kimi. Amma yenə də
lənətə gəlmiş
humanist hisslər. Yenə ermənilərə
yazığımız gəlmişdi,
qarşıdakı qış
aylarını nəzərə
alıb köçüb
getmələrinə şərait
yaratmışdıq. Dədələrinin, gorbagor olmuşlarının
qəbirlərini də
bellərinə şələləyib
aparmalarına, ermənilər
üçün ən
qiymətli əşya
sayılan unitazlarını
da ədəb-ərkanla,
xüsusi musiqi sədaları altında söküb aparmalarına
imkan vermişdik.
Bəs ermənilər bunun əvəzində nə etdilər?
Yazımızın məğzi, əsas qayəsi, ana xətti də budur, ermənilər humanistiyimizdən istifadə
edərək azərbaycanlıların
dədə-baba torpaqlarında,
30 illik işğal dövründə məskunlaşdıqları
yurd yerlərimizdə
hansı pəstahadan çıxdılar, hansı
vəhşiliyi törətdilər? Əvvəlcə
yüzillik ağacları
kəsməyə, meşələri
qırmağa başladılar,
sonra infrastrukturu dağıtdılar, sonunda
isə özlərinin
də yaşadığı
evlərə od vurdular. Niyə?
Səbəbi də dəhşətlidir,
burada azərbaycanlıların
yaşaya bilməməsi
üçün. Halbuki,
bu barbar xalq 30 il bundan
əvvəl Kəlbəcərə,
Laçına və Ağdama işğalçıl
etdikləri şəhər
və kəndlərə
yaşamaq üçün
gələndə bizim
evlərin bir telinə də zərər dəyməmişdi.
Əşyaları ilə birlikdə
ermənilərə qalmışdı.
Bir hadisəni
yada salaq. 1939-cu ildə
SSRİ-Fin müharibəsi zamanı sərhədə
yaxın fin kəndlərinin
birindən əhalinin
köçürülməsi haqda hakimiyyət orqanları qərar çıxarır. Köçhaköç başlayır, hər kəs tələsir, bir qadın isə həyətdəki
güllərdən yığıb
otağın ortasındakı
masanın üstündəki
gülqabına səliqə
ilə qoyur. Əri əsəbləşir ki,
biz tələsməliyik, amma
sən hələ də heç nə olmamış kimi gül toplayırsan.
Qadın
sakitcə dillənir,
qoy bu evə
gələn bolşeviklər
görsünlər ki,
biz nə qədər
sivil insanlarıq.
Mən bu hərəkətimlə kimliyimi
təsdiq edirəm, bu masada
imzamı qoyub gedirəm. Azərbaycanlılar
da evlərini eynilə qoyub getmişdilər, qayıdacaqlarına
inanıb qapısına
vurduqları qıfılların
açarlarını da
özləri ilə götürmüşdülər…
Bu gün ermənilər
ikinci dəfə barbarlıq imtahanı verirlər, çox güman ki, bu fənndən də qeyri-məqbul alacaqlar. İmtahanın predmeti isə
Laçın rayonunun
mərkəzi Laçın
şəhəri, Sultan bəyin
yurdu Zabux və Sus kəndləridir.
Avqustun
25-ə qədər burada
qanunsuz məskunlaşan
ermənilərə vaxt
verilib. Bu tarixdə onlar kəndləri və şəhəri tərk etməlidirlər. Ermənilər onlara verilən bu fürsətdən də yararlanmağa çalışırlar. Ev əşyalarını onlar
üçün ayrılmış
xüsusi maşınlarla
və təmtəraqla
daşıyandan sonra…
evləri yandıracaqlarını
bildiriblər. Kəlbəcərdə, Laçında və Ağdamın kəndlərində
törətdikləri vəhşiliklər
səbəbindən dünyada
biabır olduqlarındam
guya xəcalət çəkən ermənilər
bu dəfə fərqli addım atacaqlarını, evləri
yandırmayacaqlarını düşünsələr də
artıq Laçında,
Zabuxda qanunsuz yaşayan ermənilər evlərini yandıracaqları
barədə xəbərdarlıqlar
ediblər. Məqsəd də eynidir, azərbaycanlılar – türklər
bu evlərdə yaşaya bilməsinlər.
Qarabağdakı qanunsuz qurumun nümayəndələrinin həmin
ermənilərlə görüşündə
bildirilib ki, evlər yandırılmasın. Amma ermənilər
öz xislətlərindən
əl çəkən
deyillər və əllərində məşəl
köç gününü
gözlədiklərini təsəvvür
etmək o qədər
də çətin deyil. Yandırmaq, məhv etmək,
“mənim olmayan mənimki deyil” prinsipi ilə çıxış etmək
ermənilərin boyuna
biçilib. Laçının özündən və kəndlərində köçənlərin
cəmi 25 faizi Qarabağ ərazisində
yaşamağı üstün
tutub. Azərbaycanın Qarabağa tam olaraq
sahiblənəcəyi günün
uzaqda olmadığını
dərk edən əksəriyyət isə
üzünü qərbə
- Ermənistana tutub.
Asta qaçan namərddir, deyib dabanlarına tüpürüblər…
V.VƏLİYEV
Səs.- 2022.- 11 avqust.- S.6.