Azərbaycan BMT-də fəal iş aparır

 

Azərbaycanın BMT-dəki Daimi Nümayəndəliyinin rəhbəri Aqşin Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının iclasında Ermənistanı kəskin tənqid edib

 

Azərbaycan Birləşmiş Millətlər Təşkilatında işçi miqrantlar və onların ailələrinin hüquqlarının müdafiəsi haqqında beynəlxalq konvensiyanı necə yerinə yetirdiyinə dair hesabat verib. Hesabat BMT-nin işçi miqrantların məsələləri üzrə komitəsinin Cenevrədə keçirilən 10-cu sessiyasına BMT-dəki səfirimiz Aqşin Mehdiyev tərəfindən təqdim olunub. Sənəddə əsas diqqət qazanc dalınca xaricə gedən ölkə vətəndaşlarının hüquqlarının qorunmasına yönəldilib. Bildirilir ki, hazırda Azərbaycan yalnız miqrant göndərən ölkə deyil, həm də onları qəbul edən dövlətdir.

Azərbaycanın BMT-dəki Daimi Nümayəndəliyinin rəhbəri, səfir Aqşin Mehdiyev qurumun Təhlükəsizlik Şurasının (TŞ) iclasında çıxış edərək Ermənistanı Dağlıq Qarabağı və işğal olunmuş ətraf rayonlar üzərində hüquqi suverenlik əldə etmək cəhdlərində ittiham edib. A.Mehdiyev rəsmi Yerevanı Dağlıq Qarabağı qanunsuz, beynəlxalq hüquq normalarına zidd olaraq silah tətbiq etmək və etnik təmizləmə apararaq ələ keçirdiyini bildirib: “Ermənistan açıq olaraq BMT Təhlükəsizlik Şurası və Baş Assambleyanın müvafiq qətnamələrinə hörmətsizlik göstərir, Azərbaycanın ərazi bütövlüyü tanımaqdan imtina edir, işğal olunmuş ərazilərdə hərbi qüvvələrini saxlamaqla işğalçı niyyətini ortaya qoyur. Bu yanaşma qeyri-konstruktiv və qeyri-realdır. Ermənistanın mövcud siyasəti münaqişənin həllinə xidmət etmir və onun həll olunmamasının əsas səbəbidir”.

Səfir TŞ üzvlərinin diqqətinə çatdırıb ki, Ermənistanın təcavüzkar siyasəti nəticəsində Azərbaycan torpaqlarının 20 faizi işğal olunub, ölkənin hər 8-ci vətəndaşı məcburi köçkünə çevirib: “Rəsmi Yerevan bununla da əsas beynəlxalq hüquq normaları olan ərazi bütövlüyü, hərbi qüvvənin istifadəsini qadağa edən prinsipləri pozub”.

A.Mehdiyev Dağlıq Qarabağın, Azərbaycan çərçivəsində özünü idarəetmə statusunun müəyyən edilməsi üçün bir neçə prinsipial şəraitin yaradılmasını labüd sayıb. O, işğal olunmuş ərazilərdə bu gün mövcud olan reallıqda ərazinin statusunu müəyyən etmək cəhdlərini beynəlxalq hüquq normaları, sülh, demokratiya, regionun stabilliyi və əməkdaşlıq ideyalarına zidd olduğunu deyib: “Dağlıq Qarabağın Azərbaycan çərçivəsində özünü idarəetmə statusu ilə bağlı danışıqlara başlamazdan əvvəl, müəyyən əhəmiyyətli addımlar atılmalıdır. Birincisi və ən vacibi, hərbi işğal amili münaqişənin həlli kontekstindən çıxarılmalıdır. Ermənistan işğal olunmuş ərazilərdən hərbi qüvvələrini tam çıxarmalıdır. Ərazilərin qaytarılması prosesinin uzadılması, onsuz da mürəkkəb vəziyyətdə olan münaqişənin həllini daha da çətin vəziyyətə sala bilər. İşğal olunmuş ərazilərin azad olunmasından sonra, məcburi köçkünlər rahat və təhlükəsiz şəraitdə Dağlıq Qarabağ və ətraf rayonlara qayıtmalıdırlar. Bundan sonra regionun iqtisadi inkişafına start verilməli və bütün kommunikasiya xətləri açılaraq hər iki tərəfin istifadəsinə verilməlidir”.

Daimi Nümayəndəliyin rəhbəri ATƏT çərçivəsində aparılan danışıqların, hələ ki, heç bir nəticə vermədiyini deyib. Buna baxmayaraq, səfir Azərbaycanın münaqişənin siyasi üsullarla, konstruktiv şəkildə həllində israrlı olduğunu bildirib. Onun sözlərinə sübut kimi, o, Baş Assambleyanın 62-ci sessiyasında qəbul olunan “Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində vəziyyətlə bağlı” qətnamədə rəsmi Bakının beynəlxalq hüquq çərçivəsində konstruktiv güzəştlərə getməyə razı olması barədə mövqeyinin təsbit olunduğunu xatırladıb.

Təqdirəlayiq haldır ki, son vaxtlar Azərbaycanın BMT-dəki daimi nümayəndəliyi daha fəal iş aparır. Yadınızdadırsa,  bir qədər əvvəl - martın 14-də BMT Baş Assambleyasının 62-ci sessiyasında qəbul olunan “Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərindəki vəziyyət haqqında” qətnamə layihəsinin 8-ci bəndində nəzərdə tutulub ki, Baş Assambleyanın Baş katibi quruma, həmin qətnamənin həyata keçirilməsi haqqında hesabat təqdim etsin. Azərbaycan tərəfi də bu imkandan istifadə edərək BMT Baş Assambleyasına və Təhlükəsizlik Şurasına 4 hesabat təqdim etdi. 11 səhifəlik hesabatda Ermənistan Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ və ətraf rayonlara hərbi təcavüz edərkən və sonrakı müddətdə beynəlxalq qurumların Azərbaycanın mövqeyinə göstərdiyi dəstək əksini tapıb.

Ermənistanın Azərbaycan ərazisinin işğal edən dövlət olduğunu sübut edən faktlar sırasında, “Human Rights Watch” təşkilatının 1994-cü ildə hazırladığı hesabata, BMT-nin İnsan Haqları və İqtisadi, Sosial Mədəni Hüquqlar Komitələrinin rəsmi sənədlərinə, ABŞ Dövlət Departamentinin illik hesabatlarına, “Freedom House”-un 2006-ci il hesabatına, Beynəlxalq Böhran Qrupunun 2005-ci il hesabatına, Avropa Şurası Parlament Assambleyasının 2005-ci il qətnaməsinə, BMT Təhlükəsizlik Şurasının 4 qətnaməsi və Baş Assambleyanın 14 mart 2008-ci ildə Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində vəziyyətlə bağlı 62/243 saylı qətnaməsinə istinad edilir.

Hesabatın sonunda beynəlxalq hüquq normalarına əsasən, Ermənistanın hərəkətlərinə dair 21 maddədən ibarət öhdəliklər düşdüyü müəyyən olunub. Onların sırasında Ermənistanın Dağlıq Qarabağ və ətraf rayonlarındakı hərəkətlərinin beynəlxalq humanitar hüquq bəndlərinə şamil olunduğu, həmin ərazilər üzərində rəsmi suverenitetin yaradılmasının beynəlxalq hüquqla mümkün olmadığı, itkin düşmüş 4210 Azərbaycan vətəndaşına görə məsuliyyət daşıdığını və hərbi cinayətlərdə iştirak etmiş şəxslərin cinayət məsuliyyətinə cəlb edilməsinün mümkünlüyü sübut olunub.

Qeyd edək ki, BMT Baş katibinə bu günə kimi İslam Konfransı Təşkilatı, BMT Təhlükəsizlik Şurası və Baş Assambleyasının, ABŞ Dövlət Departamenti, Rusiya, İran və Türkiyənin xarici işlər nazirliklərinin, Avropa Birliyi, Avropa Şurası, NATO-nun, 1993-cü ildə İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının Türkiyədə, həmin il ATƏT-in Dağlıq Qarabağ üzrə Minsk konfransı zamanı qurumun sədrinin verdiyi bəyanatlar, orada adı çəkilən qurumların Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə hörmətlə yanaşması barədə qəbul olunan qətnamələr təqdim olunub.

 

 

Elçin Bayramlı

 

Səs.- 2009.- 25 aprel.- S. 7.