2009-cu ildə
Azərbaycanda birrəqəmli
inflyasiya qeydə alına bilər
Dünya Bankının vitse-prezidenti Şigeo Katsu:
"Dünya maliyyə böhranının davam etməsinə
baxmayaraq Azərbaycanda vəziyyət daha yaxşı və
stabildir"
Dünya Bankı Azərbaycanın
infrastruktur və maliyyə sistemində islahatların davam
etdirilməsinə dəstək göstərəcək. 2009-cu
ildə investisiya layihələrinə dair maliyyə
sazişinin imzalanması nəzərdə tutulur. Bankın Azərbaycana
yeni təyin olunmuş Cənubi Qafqaz regionu üzrə
direktoru Əsəd Alam bildirib ki, bu il maliyyələşdirilməsi
nəzərdə tutulan layihələrin başlıca təfərrüatları
üzərində danışıqlar yekunlaşmaq üzrədir.
Onun fikrincə, Azərbaycan hökuməti ilə əməkdaşlığın
perspektivlərini müzakirə etmək üçün
Dünya Bankının yüksək rütbəli nümayəndələrindən
ibarət missiyasının ölkəmizə səfəri nəzərdə
tutulur. Müzakirələrdə 2009-cu ildə həyata
keçirilməsi nəzərdə tutulan layihələrlə
yanaşı, 2010 və növbəti illərə dair də əməkdaşlıq
planları barədə məsləhətləşmələr
aparılacaq.
Dünya Bankının
vitse-prezidenti Şigeo Katsu isə bildirib ki, səfər
çərçivəsində Cənubi Qafqaz regionu üzrə
yeni direktorun təyinatından başqa hökumət üzvləri
ilə görüşlər də keçirilib. Müvafiq
dövlət qurumu ilə aparılan danışıqlar
zamanı respublikamızdakı iqtisadi vəziyyət, dünya
böhranının təsir imkanları, perspektiv əməkdaşlığın
mühüm konturları aydınlaşdırılıb. DB-nin
vitse-prezidenti Azərbaycanda sabit və dayanıqlı iqtisadi
sistemin mövcudluğunu xatırladaraq dünya maliyyə
böhranının digər ölkələrlə müqayisədə
Azərbaycana minimum səviyyədə təsir etdiyini söyləyib.
Ş.Katsunun fikrincə, ölkəmizdə bu sahədə vəziyyət
daha yaxşı və stabildir. Onun fikrincə, neftin qiymətinin
ucuzlaşması şəraitində qeyri-neft sektorunun
inkişafına xüsusi diqqət yetirilməlidir, bu sahəyə
kifayət qədər vəsait yönəldilməsinə
ehtiyac var. Bu siyasət yeni iş yerlərinin
yaradılması, biznes mühiti, rəqabət qabiliyyəti və
dövlətin maliyyə idarəetməsi ilə bağlı
tədbirlərini gücləndirə bilər. Yeri gəlmişkən,
Dünya Bankı bu istiqamətdə Azərbaycan hökumətinə
yardım etdirməyi nəzərdə tutur. Bank bölgələrdə
özəl biznesə dəstək və kənd təsərrüfatında
iri layihələrin maliyyə təminatını həll etmək
üçün hökumətlə birgə proqramların
icrasını məqsədəuyğun hesab edir.
Bu il Azərbaycanda
inflyasiyanın illik tempi birrəqəmli səviyyədə
olan Dünya Bankının vitse-prezidenti dünya
iqtisadiyyatında baş verən proseslərin ortamüddətli
proqnozların hazırlanması zamanı dəyişiklikləri
ortaya çıxarıldığını da istisna etməyib.
Onun fikrincə, hazırda maliyyə sistemində vəziyyəti
proqnozlaşdırmaq çox çətindir, buna görə,
DB dünya dövlətlərinin makroiqtisadi vəziyyəti ilə
bağlı yeni proqnozlar hazırlamağa məcbur olub. Çünki
dünyada müşahidə olunan maliyyə böhranı səbəbindən
makroiqtisadi proqnozlar mütəmadi dəyişir və ötən
il 2009-cu ilə dair hazırlanmış ssenariləri isə dəyişməyə
ehtiyac yaranıb. Bank sonuncu prosesləri nəzərə alaraq
son hesabatını hazırlamağa qərar verib. Azərbaycanla
bağlı rəqəmlərə gəlincə, Şigeo
Katsu bildirib ki, 2008-ci ildə Azərbaycanda makroiqtisadi göstəricilər
yüksək səviyyədə olsa belə, DB-nın
proqnozlarından bir qədər aşağı olub, təbii
ki, bu, qlobal maliyyə böhranı ilə bağlıdır.
Buna görə də, 2009-cu ildə bütün dünya
dövlətlərində olduğu kimi, ölkəmizdə
milli məhsulun artım tempi bir qədər azalacaq. Amma bu
tendensiya qiymət bazarında müsbət temp yaradacaq və
inflyasiyanın azalmasına səbəb olacaq. Azərbaycanda
inflyasiyanın tempinin aşağı düşməsi isə
birrəqəmli inflyasiyanın qeydə alınması ilə
nəticələnə bilər. Ümumilikdə, iqtisadiyyatda
tempin azalması inflyasiyanın da əhəmiyyətli dərəcədə
aşağı düşməsinin fonunda artım tempinə
mane olmayacaq.
Dünya Bankı ölkəmizin
büdcə parametrlərinə də diqqət çəkib
və 2009-cu ilin büdcə layihəsinə dəyişikliyin
heç bir problem yaratmayacağını əsaslandırır.
Belə ki, büdcənin xərclər bölməsində nəzərdə
tutulmuş bir sıra layihələrin müvəqqəti
olaraq təxirə salınması ciddi problemlər yarada bilməz.
Bank ölkəmizin maliyyə sisteminə yardım
üçün strateji planın hazırlanmasında da
iştirak edəcək. DB hesab edir ki, Azərbaycanın bank
sistemində, xüsusilə də, depozit və kreditlərin
müxtəlif valyutalar üzrə həyata keçirilməsində,
likvidlik alətlərində sağlam temp müşahidə
olunur. Bunun əsas səbəbi isə Milli Bankın yeritdiyi
güclü pul-kredit siyasəti ilə bağlıdır. Bununla
belə, DB banklara dəstək üçün lazımi
maliyyə vəsaitlərinin yönəldilməsini məsləhət
görür.
Dünya Bankı daha
çox yol təsərrüfatına pul ayırmağı
düşünür. Bank indiyədək Böyük İpək
yolu, Azərbaycandan Rusiya və İran sərhədinədək
olan yolun çəkilişi və digər yol infrastrukturu
layihələrinə maliyyə vəsaitləri yönəldən
başlıca donorlardan sayılır. İlkin
razılaşmaya əsasən DB, Azərbaycan hökuməti
ilə əməkdaşlıq strategiyası çərçivəsində
qarşıdakı iki ildə bu bölməyə 1,2 mlrd dol vəsait
ayrılmağı nəzərdən keçirir. Dünya
Bankı 2009-cu ildə şəhərin mərkəzindəki
tıxacların aradan qaldırılması üçün
paytaxtla ətraf əraziləri birləşdirən yeni dairəvi
yolların çəkilməsi, 2-3 mərtəbəli yol
şəbəkələrinin salınması, avtomobillərin
həm üfüqi, həm də şaquli hərəkəti
üçün yeraltı keçid və tunellərin
inşa edilməsini nəzərdə tutan layihələrin
icrasına başlamaq niyyətindədir.
A.QULİYEVA
Səs.- 2009.- 4 fevral.- S. 5.