BA­KI­DA DİN­LƏ­RA­RA­SI ƏMƏK­DAŞ­LI­ĞA DA­İR KON­FRANS KE­Çİ­Rİ­LƏ­CƏK

 

ŞEY­XÜ­LİS­LAM AL­LAH­ŞÜ­KÜR PA­ŞA­ZA­DƏ MOSK­VA­NIN VƏ BÜ­TÜN RU­Sİ­YA­NIN PAT­Rİ­AR­XI Kİ­RİLL İLƏ GÖ­RÜŞ­ÜB

 

"Ru­si­ya cə­miy­yə­tin­də sülh və həm­rəy­lik xey­li də­rə­cə­də pra­vos­lav­lar ilə mü­səl­man­lar ara­sın­da mü­na­si­bət­lə­rin ne­cə qu­rul­ma­sın­dan ası­lı­dır. Mən ürək­dən əmi­nəm ki, dün­ya­da sülh, həm­rəy­lik və sa­bit­lik xey­li də­rə­cə­də xris­ti­an­lar və mü­səl­man­lar ara­sın­da mü­na­si­bət­lə­rin ne­cə qu­rul­ma­sın­dan ası­lı ola­caq­dır". Bu­nu Mosk­va­nın və bü­tün Ru­si­ya­nın pat­ri­ar­xı Ki­rill Qaf­qaz Mü­səl­man­la­rı İda­rə­si­nin səd­ri Al­lah­şü­kür Pa­şa­za­də ilə gö­rü­şün­də bil­dir­miş­dir. A.Pa­şa­za­də pat­ri­arx se­çil­mə­si mü­na­si­bə­ti­lə Ki­ril­li şəx­sən təb­rik et­mək üçün Mosk­va­ya gəl­miş­dir.

Pat­ri­ar­xın iqa­mət­ga­hın­da ke­çi­ri­lən gö­rüş­də Qaf­qaz Mü­səl­man­la­rı İda­rə­si­nin səd­ri de­miş­dir ki, pat­ri­arx Ki­rill hə­mi­şə di­nə xid­mət et­miş, din xa­dim­lə­ri ara­sın­da sül­hün, qar­daş­lı­ğın və dost­lu­ğun hökm sür­mə­si­nə ça­lış­mış­dır.

Azər­bay­can Pre­zi­den­ti İl­ham Əli­ye­vin sa­lam­la­rı­nı və təb­rik­lə­ri­ni pat­ri­ar­xa çat­dı­ran A.Pa­şa­za­də de­miş­dir ki, si­zi Azər­bay­ca­nın və Qaf­qa­zın bü­tün mü­səl­man­la­rı da təb­rik edir­lər. Pat­ri­ar­xı Ba­kı­ya sə­fə­rə də­vət edən şey­xü­lis­lam əmin ol­du­ğu­nu bil­dir­miş­dir ki, gə­lə­cək­də xalq­la­rı­mı­zın, iki öl­kə­nin və din­dar­la­rın ri­fa­hı na­mi­nə bir­gə iş da­vam et­di­ri­lə­cək­dir.

Azər­bay­ca­nın Ru­si­ya­da­kı sə­fi­ri Po­lad Bül­bü­loğ­lu pat­ri­ar­xı təb­rik et­miş, Azər­bay­can Pre­zi­den­ti İl­ham Əli­ye­vin təb­rik­lə­ri­ni ona çat­dır­mış­dır. Dip­lo­mat be­lə bir fak­tı ra­zı­lıq­la vur­ğu­la­mış­dır ki, əv­vəl­lər pat­ri­arx məhz xa­ri­ci əla­qə­lər, ye­ni qar­şı­lıq­lı mü­na­si­bət­lə­rin ya­ra­dıl­ma­sı mə­sə­lə­lə­ri ilə məş­ğul ol­muş­dur. O de­miş­dir ki, sə­fir­lik Ba­kı­da din­lə­ra­ra­sı dia­loq və əmək­daş­lı­ğa da­ir bö­yük konf­ran­sın ke­çi­ril­mə­si­nə hər­tə­rəf­li kö­mək gös­tə­rə­cək­dir.

Pat­ri­arx Ki­rill təb­ri­kə gö­rə Azər­bay­can Pre­zi­den­ti İl­ham Əli­ye­və sə­mi­mi tə­şək­kü­rü­nü bil­dir­miş­dir. O de­miş­dir: "Mən təb­ri­kə gö­rə Azər­bay­can Pre­zi­den­ti, çox hör­mət­li cə­nab İl­ham Əli­ye­və sə­mi­mi tə­şək­kü­rü­mü bil­dir­mək is­tə­yi­rəm. Əl­bət­tə, mən ona mək­tub gön­də­rə­cə­yəm, an­caq in­di ona söz­lə tə­şək­kü­rü­mü bil­dir­mək is­tər­dim. Mən iki də­fə onun­la gö­rüş­mü­şəm. Bi­rin­ci də­fə Ba­kı­da, o, hə­lə Pre­zi­dent ol­ma­dı­ğı dövr­də, mər­hum ata­sı­nın qo­naq­pər­vər evin­də gö­rüş­müş­dük. İkin­ci gö­rü­şü­müz isə Ro­ma­da, Pa­pa II İo­ann Pa­ve­lin dəf­nin­də ol­muş­dur. Biz qı­sa, an­caq meh­ri­ban söh­bət et­miş­dik. Cə­nab Pre­zi­den­tin din­lə­ra­ra­sı dia­loq möv­zu­su­na həs­sas­lıq­la ya­naş­dı­ğı­nı bi­li­rəm. Mən onun tə­şəb­büs­lə­ri­ni və Azər­bay­can mü­səl­man­la­rı­nın di­gər din­lə­rin nü­ma­yən­də­lə­ri, ilk növ­bə­də pra­vos­lav­lar­la meh­ri­ban mü­na­si­bət­lər qur­maq ar­zu­su­nu dəs­tək­lə­mə­si­ni müs­bət qiy­mət­lən­di­ri­rəm".

O, şey­xü­lis­la­ma də­rin min­nət­dar­lı­ğı­nı bil­di­rə­rək qeyd et­miş­dir ki, onun pat­ri­arx se­çil­mə­si Ye­pis­kop­lu­ğun, ru­ha­ni­lə­rin, din­dar­la­rın ona eti­ma­dı­nın ifa­də­si­dir. Ki­rill de­miş­dir: "Mən Al­la­ha şü­kür edi­rəm ki, Ru­si­ya cə­miy­yə­ti­nin, tək­cə Ru­si­ya­nın de­yil, həm də MDB-də və Bal­tik­ya­nı öl­kə­lər­də ya­şa­yan dün­yə­vi adam­la­rın bö­yük his­sə­si bu çə­tin an­da mə­ni dəs­tək­lə­miş və mə­nim se­çil­mə­yim­lə əla­qə­dar ra­zı­lıq­la­rı­nı bil­dir­miş­lər. Mən be­lə bir fak­tı xü­su­si vur­ğu­la­maq is­tər­dim ki, Ru­si­ya­nın mü­səl­man əha­li­si mə­nim se­çil­mə­yi­mə çox müs­bət ya­naş­mış­dır. Si­zin mə­ni təb­rik et­mə­yə şəx­sən gəl­mə­yi­niz mə­nim üçün əla­mət­dar ha­di­sə­dir ki, biz si­zin­lə gə­lə­cək­də də mər­hum pat­ri­arx II Alek­si ilə get­di­yi­niz yol­la ge­də­cə­yik. Rus Pra­vos­lav kil­sə­si­nin mü­səl­man­lar­la, o cüm­lə­dən si­zin lə­ya­qət­lə təm­sil et­di­yi­niz Qaf­qaz mü­səl­man­la­rı, Azər­bay­can mü­səl­man­la­rı ilə qar­şı­lıq­lı fəa­liy­yət təc­rü­bə­si əvəz­siz­dir".

Pat­ri­arx Ki­rill Azər­bay­can Pra­vos­lav ye­par­xi­ya­sı­nın fəa­liy­yə­ti­ni yük­sək qiy­mət­lən­di­rə­rək bil­dir­miş­dir ki, Alek­sandr Ata həm pra­vos­lav­lar­la mü­səl­man­lar ara­sın­da mü­na­si­bət­lə­ri, həm də Ru­si­ya-Azər­bay­can mü­na­si­bət­lə­ri­ni və əmək­daş­lı­ğı­nı qə­tiy­yət­lə dəs­tək­lə­yir. Mosk­va­nın və bü­tün Ru­si­ya­nın pat­ri­ar­xı Ki­rill son­da de­miş­dir: "Mən si­zin duz-çö­rək­li öl­kə­niz­də ya­şa­yan pra­vos­lav­la­ra xoş mü­na­si­bə­tə və qay­ğı­ya gö­rə Azər­bay­can döv­lə­ti­nə tə­şək­kü­rü­mü bil­dir­mək is­tər­dim".

Qaf­qaz Mü­səl­man­la­rı İda­rə­si­nin səd­ri şey­xü­lis­lam Al­lah­şü­kür Pa­şa­za­də Mosk­va­nın və bü­tün Ru­si­ya­nın Pat­ri­ar­xı Ki­rill ilə gö­rüş­dən son­ra de­miş­dir ki, bu ilin sent­yabr ayın­da Ba­kı­da təş­ki­li nə­zər­də tu­tu­lan din­lə­ra­ra­sı dia­lo­qa və əmək­daş­lı­ğa da­ir konf­rans 2010-cu il ap­re­lin 25-27-nə ke­çi­ril­miş­dir. Konf­ran­sın vax­tı pat­ri­ar­xın xa­hi­şi ilə də­yiş­di­ril­miş­dir.

A.Pa­şa­za­də pat­ri­arx­la gö­rü­şü­nün ye­kun­la­rı­nı şərh edə­rək bil­dir­miş­dir ki, iki­tə­rəf­li əla­qə­lə­rin qu­rul­ma­sın­da mə­nə­vi-əx­la­qi mü­na­si­bət­lə­rin bö­yük ro­lu var­dır. Şeyx de­miş­dir: "Azər­bay­can ilə Ru­si­ya ara­sın­da si­ya­si, iq­ti­sa­di və baş­qa sa­hə­lər­də mü­na­si­bət­lər, o cüm­lə­dən di­ni mü­na­si­bət­lər çox yük­sək sə­viy­yə­də in­ki­şaf edir. Biz öz tə­rə­fi­miz­dən qar­şı­lıq­lı di­ni əla­qə­lə­ri hə­mi­şə la­yiq­li sə­viy­yə­də sax­la­mı­şıq və Azər­bay­ca­na mü­na­si­bət də hə­mi­şə yük­sək sə­viy­yə­də ol­muş­dur. Mər­hum pat­ri­ar­xın son il­lər­də iki də­fə Azər­bay­can­da ol­ma­sı fak­tı onun öl­kə­mi­zə və din­dar­la­ra diq­qət­li mü­na­si­bə­ti­ni təs­diq edir­di. İn­di Azər­bay­can­da kil­sə­lər ti­kil­mə­si və kil­sə­lə­rin ye­ni­dən qu­rul­ma­sı­na öl­kə mü­səl­man­la­rı­nın kö­mək et­mə­si tək­cə Azər­bay­can­da de­yil, bü­tün dün­ya­da ya­şa­yan xris­ti­an­lar üçün aş­kar fakt­dır. Bu, Azər­bay­can­da to­le­rant­lı­ğın yük­sək sə­viy­yə­də ol­ma­sı­nı bir da­ha nü­ma­yiş et­di­rir. Məhz bu ba­xım­dan in­di­ki pat­ri­arx Ki­rill Azər­bay­ca­na hə­mi­şə yük­sək mü­na­si­bət bəs­lə­miş­dir və in­di də be­lə­dir. Ki­rill pat­ri­arx tax­tı­na əy­lə­şə­nə qə­dər mər­hum II Alek­si­nin Azər­bay­ca­na sə­fər­lə­rin­də iki də­fə onu mü­şa­yi­ət et­miş­dir. Azər­bay­ca­na yax­şı mü­na­si­bət bu gün də da­vam edir. Ümid edi­rəm ki, biz gə­lə­cək­də də din­lə­ra­ra­sı sül­hün möh­kəm­lən­mə­si və qar­şı­lıq­lı su­rət­də fay­da­lı dia­loq na­mi­nə sə­mə­rə­li əmək­daş­lıq edə­cə­yik".

A.Pa­şa­za­də onu da bil­dir­miş­dir ki, pat­ri­arx­la söh­bə­tin­də ya­xın pers­pek­tiv və uzun­müd­dət­li dövr üçün qar­şı­lıq­lı əla­qə­lə­rin konk­ret plan­la­rı nə­zər­dən ke­çi­ril­miş, 2010-cu il­də Ba­kı­da ke­çi­ri­lə­cək Din­lə­ra­ra­sı dia­lo­qa və əmək­daş­lı­ğa da­ir konf­ran­sa ha­zır­lıq mə­sə­lə­si mü­za­ki­rə edil­miş, təş­ki­la­ti mə­sə­lə­lə­rin həl­li üçün Azər­bay­ca­nın Ru­si­ya­da­kı sə­fi­ri Po­lad Bül­bü­loğ­lu baş­da ol­maq­la bir­gə iş­çi qrup ya­ra­dıl­mış­dır.

 

 

Na­ib NİF­TƏ­Lİ­YEV

 

Səs.- 2009.- 5 fevral.- S. 5.