Əli Tudənin 85 illik yubileyinə həsr edilmiş
tədbir keçirildi
Sanki bir zirvəymişəm,
Bir insan deyilmişəm,
Mən yalnız torpağımı
Öpəndə əyilmişəm.
Əli Tudə
Dünya Azərbaycanlıları
Həmrəyliyinə Dəstək Cəmiyyətinin təşəbbüsü
ilə Azərbaycanın görkəmli şairi, ədəbiyyatşünas,
əməkdar incəsənət xadimi, Azərbaycanın vətənpərvər
oğlu, görkəmli şəxsiyyət Əli Tudənin 85
illik yubileyinə həsr olunmuş tədbir keçirildi.
Tədbiri giriş
sözü ilə açan AMEA-nın ədəbiyyat
institutunun əməkdaşı professor Sabir Nəbioğlu Əli
Tudənin həyat və yaradıcılığına
qısa nəzər saldı. O bildirdi ki, şair Bakıda orta
məktəbdə oxuyarkən, ilk şeirləri ilə mətbuatda
çıxış etməyə başlamışdır.
1938-ci il repressiyası dövründə ailəsi ilə birgə
əslən Cənubi Azərbaycandan olduğuna görə İrana
sürgün edilən Əli, əvvəlcə ata-baba yurdu Ərdəbildə
- Çanaqbulaq kəndində təsərrüfat işləri
ilə məşğul olmuş sonra isə Zəncarv Miyana,
Astarada fəhləlik etmişdir. Cənubi Azərbaycanda
başlayan milli azadlıq hərəkatında silah və qələmlə
mübarizə aparmış, şeirləri və publisistik
yazıları ilə xalqı müstəqilliyi uğrunda
mübarizəyə çağırmışdır. Milli
hökumət qurulduqdan sonra, Maarif Nazirliyində təhsil
şöbəsinin müdiri olmuşdur. Ana dilli kitabların nəşr
etdirilməsində və xalqa çatdırılmasında
böyük əmək sərf etmişdir. O, Təbrizdə
ilk dəfə milli dövlət filarmoniyasını
yaratmışdır. Milli hökumətin ən ali
mükafatına "21 AZƏR" medalına layiq
görülmüşdür. Elə həmin dövrdə
şair Təbrizin Şairlər Məclisi tərəfindən
"Tudə" yəni "Xalq" təxəllüsünü
qazanır. Milli hökumət irtica qüvvələri tərəfindən
boğulduqdan sonra Bakıya qayıdır. Əli Tudə
Bakıda müxtəlif mətbuat orqanlarında
çalışır, BDU-nun filologiya fakültəsində təhsil
alır. Sonralar "Azərnəşr"də redaktor
işləyir. Bakı Ali Partiya məktəbində təhsil
alır. Onun Bakıda, Moskvada, Təbrizdə 50-dək
kitabı nəşr edilib. Azərbaycan Yazıçılar
Birliyinin üzvü, əməkdar incəsənət
xadimidir.
Tədbirdə
çıxış edən, DAHD cəmiyyətinin prezidenti
Tofiq Əlizadə , şairin vətənə
bağlılığından söhbət açaraq,
şeirlərindən nümunələr gətirdi:
Yerə qoyub silahımı
Mən itirdim sabahımı
Sənsə böyük
günahımı
Heç vurmadın üzə Vətən
Professor Almaz Əliqızı,
Asif Rüstəmov, şair Qəşəm İlqar və
başqaları çıxış edərək Əli Tudənin
bütün həyatı, bütün varlığı Azərbaycan
Türk gəncliyi üçün, eləcə də bütün
Türk Dünyası üçün sönməyən mayak
və əbədi örnəkdir. Əli Tudə onu sevənlərin
qəlbində daim yaşayacaqdır.
Tədbirin sonunda
şairin oğlu Natiq Cavadzadə ailəsi adından tədbir
iştirakçilarına və onun təşkilatçılarına
minnətdarlığını bildirdi.
Nəzakət
Səs.- 2009.- 17 fevral.- S. 12.